Σοκ και ανατρίχιασμα προκαλούν τα αναρίθμητα περιστατικά που περιγράφονται στο πολυσέλιδο πόρισμα της Επιτρόπου Διοικήσεως για το θάνατο του 14χρονου Στυλιανού. Μέσα από μαρτυρίες και από αναφορές του ίδιου του Στυλιανού, καταγράφεται μέσα σε 139 σελίδες, το καθημερινό μαρτύριο που ζούσε ο μικρός, μέχρι και την 5η Σεπτεμβρίου, όταν άφησε την τελευταία του πνοή. 

Απομονωμένος και με χαμηλή αυτοπεποίθηση

Ο Στυλιανός ήταν ένα απομονωμένο παιδί, όπως καταγράφεται στο πόρισμα, που βίωνε πολλή βία και αυτό “τον έπαιρνε πίσω από την ανάπτυξή του και αναλάμβανε εργασίες ενήλικα στη μάντρα”. “Δεν ήταν χαρούμενος”, αναφέρεται χαρακτηριστικά. Ήταν ένα παιδί που είχε επίπλαστη ωριμότητα, λόγω περιβάλλοντος, χαμηλή αυτοεικόνα και αυτοπεποίθηση, είχε άποψη και διαφοροποιείτο από τους άλλους και στον κοινωνικό τομέα, χειριζόταν τα αρνητικά συναισθήματα, αλλά δεν εξέφραζε τα θετικά και τα απογεύματα τα περνούσε στη μάντρα με τους γονείς του. 

Δάσκαλος του είπε ότι ήταν ανέκφραστος, σπάνια χαμογελούσε, “σαν να είχε αποδεχτεί τη ζωή του και προχωρούσε μαζί της”.

“Είχε χαμηλή αυτοεικόνα και αυτοπεποίθηση, είχε άποψη και διαφοροποιείτο από τους άλλους και στον κοινωνικό τομέα, χειριζόταν τα αρνητικά συναισθήματα, αλλά δεν εξέφραζε τα θετικά”, διαπιστώνει η Επίτροπος.

Λερωμένος και με τα ίδια ρούχα

Πήγαινε στο σχολείο ατημέλητος και λερωμένος, δεν έκανε συχνά μπάνιο, τα ρούχα του ήταν πολύ βρώμικα. Ο ίδιος ο Στυλιανός είχε εξομολογηθεί ότι μετά το σχολείο πήγαινε στη φάρμα και βοηθούσε μέχρι αργά το βράδυ, με επακόλουθο να είναι κουρασμένος και λερωμένος και λόγω του προχωρημένου της ώρας που επέστρεφε σπίτι δεν έκανε μπάνιο.

Συχνά πήγαινε για μέρες στο σχολείο με τα ίδια ρούχα, τα οποία μύριζαν ζώα, αφού τα φορούσε στη μάντρα.

Εξιστορούσε τα περιστατικά βίας στο σπίτι του

Τα προβλήματα άρχισαν να γίνονται αντιληπτά μόλις ο Στυλιανός πήγε για πρώτη φορά σχολείο και συγκεκριμένα στον Παιδοκομικό Σταθμό από το 2006-2008. Ένα παιδί το οποίο παρουσίαζε προβληματική και σε κάποιες περιπτώσεις βίαιη συμπεριφορά, με το παιδί να τυγχάνει παρακολούθησης από εκπαιδευτικό ψυχολόγο και να αναφέρει συχνά πως «ο πατέρας του χτυπούσε τη μητέρα του και γι’ αυτό δεν τον αγαπούσε». Φέρεται επίσης να ανέφερε ότι «όταν μεγαλώσει, θα τον σκοτώσει, ενώ έλεγε ότι οι δασκάλες του τον αγαπούσαν».

Έφερε μάλιστα ως παράδειγμα ότι μια μέρα η μητέρα του άργησε να πάει στη φάρμα και ο πατέρας του θύμωσε και της έριξε κοπριά στο πρόσωπο η οποία είχε μέσα πέτρα και τη χτύπησε στο μάτι. Το μαυρισμένο μάτι το είχε δει η δασκάλα του Στυλιανού και τον ρώτησε τι είχε συμβεί.

Ο Στυλιανός είπε στην Εκπαιδευτική Ψυχολόγο ότι δεν περνούσε καλά στο σπίτι ότι τον έδερναν στο σπίτι και ότι τα άλλα παιδιά δεν τον είχαν φίλο.

Έσφαζε μπροστά τους ζώα

Ο Στυλιανός μιλούσε για τα ζώα που έσφαζε μπροστά του και στα αδέλφια του ο πατέρας τους και σε ποντίκια και κατσαρίδες μέσα στο σπίτι και σε έλλειψη φαγητού το μεσημέρι. Αποτέλεσμα αυτών των ενεργειών ήταν να τους προκαλείται έντονο ψυχοτραυματικό βίωμα.

Τους χτυπούσε στη μάντρα για να μην ακούν οι γείτονες

Ο μικρός είχε αναφέρει ότι ο πατέρας τους, τους πήγαινε πλέον στην μάντρα για να τους χτυπά “για να μην ακούνε οι γείτονες και πάει Κοινωνική Λειτουργός και του πιάσει τα μωρά”.

Δεν παρουσίαζε ενεργή ψυχοπαθολογία

Ο Στυλιανός διαγνώσθηκε μετά από παιδονευρολογικό έλεγχο ότι δεν παρουσίαζε ενεργή ψυχοπαθολογία. Υπήρχαν μαθησιακές δυσκολίες, η γλωσσική του έκφραση και το εύρος του λεξιλογίου του ήταν φτωχά. Όπως καταγράφεται στο πόρισμα, οι μαθησιακές και συναισθηματικές δυσκολίες, τα προβλήματα συμπεριφοράς και η διάσπαση προσοχής που παρουσίαζε, διαπιστώθηκε ότι συνδέονταν με το συγκρουσιακό περιβάλλον στην οικογένεια και τα φτωχά ερεθίσματα που λάμβανε. Έχει εκρήξεις θυμού και εκδραματίζει την κατάσταση βίας που βιώνει στο σπίτι. 

Έβαλε στόχο, τον κατάφερε αλλά δεν πρόλαβε να το ζήσει

Ο Στυλιανός, με τη βοήθεια του σχολείου, το οποίο όπως χαρακτηριστικά αναφέρεται “θεωρούσε καταφύγιο”, κατάφερε να περάσει με επιτυχία τις εξετάσεις του και να πετύχει να εξασφαλίσει εγγραφή στην Τεχνική στον κλάδο της μηχανικής αυτοκινήτων που ήταν το όνειρο του. Δεν πρόλαβε όμως να ζήσει το όνειρο του αφού έφυγε από τη ζωή.

Οι καθηγητές και η σύμβουλος του σχολείου τον στήριξαν μετά το χωρισμό του από εφηβικό έρωτα και το Σχολείο που αναγνώρισε τιτάνια προσπάθεια που κατέβαλε να αποφοίτηση παρ’ όλες τις αντιξοότητες της ζωής του και την εργασία που καλείτο να διεκπεραιώσει στην μάντρα του πατέρα του, απονέμοντας στο τέλος της χρονιάς το Βραβείο Ήθους και Προσπάθειας.

Ποιοι έδρασαν και ποιοι αδιαφόρησαν

• Υπουργείο Παιδείας

Το σχολείο και οι υπηρεσίες του Υπουργείου έδρασαν με απόλυτη σοβαρότητα, αναφέρει η Επίτροπος, σημειώνοντας ότι ενήργησαν ορθά και εφάρμοσαν κατά γράμμα το ισχύον ρυθμιστικό πλαίσιο που διέπει τις υποχρεώσεις του σχολείου και του ΥΠΠΑΝ στο χειρισμό μαθητών – θυμάτων βίας.

Επισημαίνεται επίσης ότι ήταν σε συνεχής επαγρύπνηση και περιέβαλαν το Στυλιανό με αγάπη και φροντίδα.

“Το σχολείο και οι υπηρεσίες του Υπουργείου υπήρξαν διαχρονικά οι πυλώνες μαθησιακής και συναισθηματικής στήριξης του Στυλιανού, ο οποίος αναγνωρίζοντας ότι επρόκειτο για το καταφύγιο του από ένα άκρως δυσλειτουργικό και βίαιο οικογενειακό περιβάλλον, προσπαθούσε με όλες τους τις δυνάμεις να ανταποκριθεί στις υποχρεώσεις του ως μαθητής.”

• Αστυνομία

“Εντοπίζονται πειθαρχικά αδικήματα από παραλείψεις και παραβίαση Αστυνομικών Διατάξεων”, καταγράφει το πόρισμα. 

Υπήρχαν, όπως αναφέρεται, “πάνω από 20 αναφορές για την ύπαρξη παιδιών και το ενδεχόμενο ψυχολογικής  βίας από την έκθεση στη βία που ασκείτο από ενήλικα αλλά και τη καταδίκη του πατέρα για βία απέναντι στο παιδί του,  ώστε να τεθούν σε εγρήγορση και παρέμβουν έγκαιρα για αποτροπή δυσάρεστων γεγονότων”.

Γίνεται λόγος για πλήρη άγνοια των κανονισμών από πλευράς των αστυνομικών, οι οποίοι μεταξύ άλλων, ήθελαν γραπτή καταγγελία της μητέρας για να δράσουν, παρά το γεγονός ότι είχε καταγγείλει αρκετές φορές ότι και η ίδια και τα παιδιά της ήταν θύματα βίας. Δεν εφάρμοσαν τις σχετικές οδηγίες σε σχέση με την υποχρέωση ενημέρωσης του Γραφείου Χειρισμού Θεμάτων Βίας στην Οικογένεια για κάθε αναφορά ενδοοικογενειακής βίας, με την Επίτροπο να κάνει λόγο για πλημμελή άσκηση καθήκοντος.

• Υπηρεσίες Κοινωνικής Ευημερίας

“Υπάρχει προφανής παραβίαση των οδηγιών για εξειδικευμένη αξιολόγηση της περίπτωσης εκτίμηση κινδύνου και ακολουθία προβλεπόμενων διαδικασιών σε σχέση με την περίπτωση του Στυλιανού, γεγονός που επισύρει διαδικασίες σε σχέση με πειθαρχικά παραπτώματα”, αναφέρει η Επίτροπος, σημειώνοντας ότι το πόρισμα απεστάλη στην Υπουργό Εργασίας για περαιτέρω χειρισμό.

Αναφέρει επίσης ότι το ζήτημα αντιμετωπίστηκε με απίστευτη ελαφρότητα.

Λειτουργός του Γραφείου Ευημερίας που χειριζόταν την υπόθεση, είχε τεράστια παράλειψη, τονίζει η Επίτροπος, σχολιάζοντας ότι “η παράλειψη εκτίμησης κινδύνου συνδέεται με τόση αδιαφορία που η πράξη της χαρακτηρίζεται εγκληματική”.

“Ήταν ο τελευταίος κρίκος που είχε την δυνατότητα για τυχόν αποτροπή του τραγικού συμβάντος και όχι μόνο δεν κατέβαλε την δέουσα  επιμέλεια αλλά δεν ΚΑΤΕΒΑΛΕ ΚΑΜΙΑ ΕΠΙΜΕΛΕΙΑ ΚΑΙ ΠΡΟΣΠΑΘΕΙΑ  για στήριξη του Στυλιανού και αποτροπή των γεγονότων που ακολούθησαν.”

“Η παράλειψη της το λιγότερο συνιστά εκ των σοβαρότερων περιπτώσεων πειθαρχικών αδικημάτων που θα επιφέρουν και τις ανάλογες ποινές”, συνεχίζει.