Τον απολογισμό της διαχείρισης της πανδημίας στην Κύπρο έκανε το μεσημέρι της Παρασκευής, μέσω συνέντευξης τύπου, ο Υπουργός Υγείας, Κωνσταντίνος Ιωάννου. 

Ο κος Ιωάννου μεταξύ άλλων, ανέφερε πως “στην αρχή είχαμε λάθη και κενά…και προσπαθήσαμε να διορθωθούμε.” 

Ο Υπουργός Υγείας, δήλωσε επίσης πως η “Κυβέρνηση χρειάστηκε και έλαβε αριθμό αποφάσεων, πολλές εκ των οποίων ήταν πολύ δύσκολες και επώδυνες” και πως η Κύπρος δεν επαναπαύεται καθώς είναι ορατό ένα νέο κύμα τους επόμενους μήνες. 

Αυτούσια η εναρκτήρια δήλωση του Υπουργού Υγείας στη συνέντευξη Τύπου για απολογισμό των ενεργειών προς αντιμετώπιση του κορωνοϊού:

“Είναι με ιδιαίτερη χαρά που σας καλωσορίζω και πάλι μετά από αρκετό καιρό που υποχρεωθήκαμε να αναπροσαρμόσουμε τον τρόπο εργασίας μας, εξαιτίας των περιορισμών για την αντιμετώπιση της πανδημίας. Επιτρέψτε μου με την ευκαιρία αυτή ευχαριστήσω και δημόσια τους λειτουργούς του Τύπου για την πολύτιμη συμβολή σας στην προσπάθεια ενημέρωσης της κοινής γνώμης καθ’ όλη την περίοδο της υγειονομικής κρίσης. Η σωστή πληροφόρηση ενίσχυσε την επικοινωνία και τη συνεργασία μας με τους πολίτες, και σε αυτό συνέτεινε και η προσπάθεια των Λειτουργών του Γραφείου Τύπου και Πληροφοριών που ανέλαβε τη διεκπεραίωση μεγάλου μέρους της επικοινωνιακής στρατηγικής.

Από τον Ιανουάριο ήδη και παρόλο που το επίκεντρο της επιδημίας του SARS-CoV-2 ήταν η Επαρχία Γουχάν στην Κίνα, μια περιοχή γεωγραφικά απομακρυσμένη από την Κύπρο, η Μονάδα Επιδημιολογικής Επιτήρησης του Υπουργείου Υγείας βρισκόταν σε συνεχή επικοινωνία και παρακολουθούσε τις εξελίξεις, υιοθετώντας τα απαραίτητα μέτρα, σύμφωνα με τις οδηγίες του Παγκόσμιου Οργανισμού Υγείας και του ECDC.

Για την καλύτερη οργάνωση όλων των εμπλεκόμενων υπηρεσιών, στις 25 Ιανουαρίου καταρτίστηκε πλάνο δράσης και τέθηκαν σε εφαρμογή μέτρα. Αρκετά πριν αρχίσουν να καταγράφονται τα πρώτα κρούσματα σε ευρωπαϊκές χώρες, στην Κύπρο εφαρμόσαμε στις πύλες εισόδου της Δημοκρατίας αυστηρά μέτρα ελέγχου όλων των επιβατών που έφταναν από οποιαδήποτε περιοχή της Κίνας και όχι μόνο από την Γουχάν. Ενισχύθηκαν τα ιατρεία στα αεροδρόμια και τα λιμάνια, συμπληρωνόταν ερωτηματολόγιο και γινόταν θερμομέτρηση των ατόμων που αφικνούνταν από την Κίνα. Αντίστοιχα μέτρα λήφθηκαν και στα οδοφράγματα.

Η Κυβέρνηση χρειάστηκε και έλαβε αποφάσεις δύσκολες και επώδυνες

Η περίοδος που ακολούθησε, με αποκορύφωμα τον Μάρτιο, έφερε καταιγιστικές αλλαγές στην καθημερινότητα όλων των πολιτών. Κάναμε αγώνα δρόμου με τον χρόνο για να μπορέσουμε να ετοιμαστούμε τόσο σε υποδομές όσο και σε έμψυχο δυναμικό. Δημιουργήσαμε τα Ιατρεία Δημόσιας Υγείας και τα Ιατρεία Βραχείας Νοσηλείας, ενώ φροντίσαμε ώστε τα ύποπτα περιστατικά να τυγχάνουν περίθαλψης στους θαλάμους υπόπτων περιστατικών. Τρέξαμε για να εξασφαλίσουμε επαρκή εξοπλισμό και αναλώσιμα για τους επαγγελματίες υγείας. Ενισχύσαμε τις Μονάδες Εντατικής Θεραπείας και σε μόλις 25 μέρες πετύχαμε τη δημιουργία νέας Μονάδας που, ευτυχώς, δεν χρειάστηκε να χρησιμοποιήσουμε. Μέρα με τη μέρα βελτιωνόμασταν και καταφέραμε να προετοιμαστούμε σε πολύ ικανοποιητικό βαθμό, γεγονός που αποδεικνύεται και από τους αριθμούς.

Κυρίες και Κύριοι,

Στις πρωτοφανείς αυτές συνθήκες, η Κυβέρνηση χρειάστηκε και έλαβε αριθμό αποφάσεων, πολλές εκ των οποίων ήταν πολύ δύσκολες και επώδυνες. Χρειάστηκε να αναστείλουμε τη λειτουργία πολλών επιχειρήσεων και οργανισμών, να περιορίσουμε τις μετακινήσεις των πολιτών, να απαγορεύσουμε την επιστροφή Κύπριων συμπολιτών μας που βρίσκονταν στο εξωτερικό, να στερήσουμε από τους νοσηλευόμενους την οικογένειά τους σε μια περίοδο επίπονη για αυτούς. Όλα αυτά τα μέτρα δεν λήφθηκαν ελαφρά τη καρδία και ως μέλη αυτή της κοινωνίας, τόσο ο Πρόεδρος της Δημοκρατίας όσο τα υπόλοιπα μέλη του Υπουργικού Συμβουλίου αισθανόμασταν πόσο σκληρά ήταν.

Όμως, αν μάθαμε κάτι από αυτή την υγειονομική κρίση, είναι ότι ο Κυπριακός λαός, όταν δοκιμάζεται, αντιλαμβάνεται τη σοβαρότητα των στιγμών, παραμένει πειθαρχημένος και κάνει όλες τις θυσίες που απαιτούνται για την ανατροπή των αρνητικών δεδομένων. Είναι αυτές οι θυσίες των πολιτών που μας οδήγησαν στη σημερινή πολύ καλή επιδημιολογική εικόνα και που μας επέτρεψαν να προχωρήσουμε στην υλοποίηση του σχεδιασμού για σταδιακή άρση των περιορισμών.

Η υγειονομική κρίση προκάλεσε πολλές ανατροπές σε όλες τις πτυχές της καθημερινότητάς μας. Πρωταρχική μας έγνοια ήταν η θωράκιση του Συστήματος Υγείας ώστε να προστατεύσουμε τις ευάλωτες ομάδες του πληθυσμού, τους συνανθρώπους με προβλήματα υγείας και τους μεγαλύτερους σε ηλικία. Η προσπάθεια στέφθηκε με επιτυχία και δικαιούμαστε ως κοινωνία να αισθανόμαστε υπερήφανοι. Παρά τα εξαιρετικά επιδημιολογικά αποτελέσματα, η μάχη κατά του κορωνοϊού συνεχίζεται.

Όπως και η ίδια η επιστημονική κοινότητα στην Κύπρο και διεθνώς τονίζει με κάθε ευκαιρία, ένα νέο κύμα έξαρσης του ιού τους προσεχείς μήνες είναι ορατό. Δεν αναμένουμε ότι θα σταματήσουμε να έχουμε κρούσματα στην Κύπρο. Γνωρίζουμε καλά ότι θα υπάρξουν νέες λοιμώξεις είτε αυτές θα είναι εισαγόμενες είτε θα είναι από εγχώρια μετάδοση. Το ουσιαστικό, ωστόσο, είναι ότι σε αυτό το ενδεχόμενο ενός νέου κύματος είμαστε πιο καλά προετοιμασμένοι και έχουμε καλύτερη γνώση για τον ιό. 

Γι αυτό, παραμένουμε οργανωμένοι και ενισχύουμε το πλάνο μας και την ετοιμότητά μας για διαχείριση είτε επόμενου κύματος είτε αυξημένου αριθμού κρουσμάτων. Η προσοχή μας στρέφεται στα σημεία εισόδου στη Δημοκρατία. Έχουμε κάνει ειδικές ρυθμίσεις, παρακολουθούμε συνεχώς την κατάσταση και ο κατάλογος των χωρών επικαιροποιείται συνεχώς με βάση τα τελευταία επιδημιολογικά δεδομένα στην Κύπρο και σε άλλες χώρες. Έχω αναθέσει στους Λοιμωξιολόγους του ΟΚΥπΥ Λίνο Χατζηχάννα και Κώστα Κωνσταντίνου την ευθύνη να παρακολουθούν και να με ενημερώνουν συνεχώς για την κατάσταση στα νοσηλευτήρια. Οι Μονάδες Εντατικής Θεραπείας είναι σε πλήρη ετοιμότητα τόσο σε έμψυχο δυναμικό όσο και σε εξοπλισμό.

Η άρση των περιοριστικών μέτρων δημιουργεί ένα νέο περιβάλλον μέσα στο οποίο καλούμαστε όλοι να συμπεριφερθούμε με προσοχή. Ενόσω δεν υπάρχει εμβόλιο ο κίνδυνος πισωγυρίσματος είναι υπαρκτός και πρέπει να τον αποφύγουμε. Έχω επαναλάβει πολλές φορές ότι η στρατηγική της άρσης των περιορισμών στηρίζεται σε μεγάλο βαθμό στην υπευθυνότητα των πολιτών, στην ατομική και συλλογική ευθύνη.

Η Κύπρος επιχειρεί την επιστροφή στην κανονικότητα με αισιοδοξία και αυτοπεποίθηση. Συνεχίζουμε τη μεγάλη προσπάθεια όλοι μαζί. Μένουμε σε εγρήγορση και δεν επαναπαυόμαστε. Είμαστε όλοι πιο έμπειροι, πιο επαρκείς, πιο έτοιμοι.

Είμαι σίγουρος ότι και αυτή την φορά, με ευσυνειδησία, θα κάνουμε ό,τι πρέπει εάν οι συνθήκες το απαιτήσουν.

Κυρίες και Κύριοι,

Προτού σας δώσω τον λόγο και απαντήσω στις ερωτήσεις σας, θεωρώ υποχρέωσή μου να απευθύνω θερμές ευχαριστίες και συγχαρητήρια σε άτομα και Υπηρεσίες που βρέθηκαν από την πρώτη στιγμή σε ετοιμότητα, προσφέροντας τις γνώσεις τους και δουλεύοντας εντατικά και ακούραστα για την αντιμετώπιση διαφόρων πτυχών της πανδημίας. Πέραν από τους επαγγελματίες υγείας που υπηρέτησαν στα νοσοκομεία και τα μέλη της Συμβουλευτικής Επιστημονικής Επιτροπής, έχω καθήκον να ευχαριστήσω ειλικρινά εκ μέρους της Πολιτείας τους αφανείς ήρωες της πρώτης γραμμής:

• Τη Γενική Διευθύντρια του Υπουργείου Υγείας Χριστίνα Γιαννάκη που έθεσε υπό την εποπτεία της, μεταξύ άλλων, την εκτέλεση του πλάνου δράσης, αλλά και τη διαχείριση του νοσοκομείου αναφοράς, τη σύναψη συμφωνίας με το κέντρο αποκατάστασης για την φιλοξενία ασθενών και τις παραπομπές ασθενών στον ιδιωτικό τομέα.
• Τα μέλη της Μονάδας Επιδημιολογικής Επιτήρησης και των Ιατρικών Υπηρεσιών του Υπουργείου Υγείας, με επικεφαλής την Ελισάβετ Κωνσταντίνου, για τις αμέτρητες ώρες που θυσίασαν και εξακολουθούν να θυσιάζουν για την οργάνωση και τον συντονισμό όλων των ενεργειών. Ξεχωριστές ευχαριστίες στην Ιωάννα Γρηγορίου που ανέλαβε, σε συνεργασία με άλλες κρατικές Υπηρεσίες, το δύσκολο κομμάτι της οργάνωσης των ελέγχων στα σημεία εισόδου, τον Χρίστο Χαραλάμπους για την επικοινωνία και τον συντονισμό που ανέπτυξε με τα εργαστήρια.
• Τον Βαλεντίνο Σιλβέστρο που ηγήθηκε μιας καθοριστικής, όπως αποδείχτηκε, ομάδας, εκείνης της ιχνηλάτησης, και που έφερε εις πέρας το επίπονο κομμάτι της ενημέρωσης των ατόμων που ήταν θετικά στον ιό, κάνοντας κατορθωτή τη συνεχιζόμενη ιχνηλάτηση των επαφών τους, για το οποίο λαμβάνουμε τα εύσημα από τον ΠΟΥ και άλλους Οργανισμούς. Ευχαριστίες και στους εθελοντές που βρέθηκαν σε διάφορα στάδια της πανδημίας στην ομάδα, τους Λειτουργούς των Οδοντιατρικών Υπηρεσιών, τους Νοσηλευτές Ψυχικής Υγείας και τους φοιτητές από τα Πανεπιστήμια.
• Τους Λειτουργούς των Υγειονομικών Υπηρεσιών του Υπουργείου Υγείας, υπό τον Ηρόδοτο Ηροδότου, για την πολυεπίπεδη δράση τους τόσο για τον έλεγχο της τήρησης των προνοιών των Διαταγμάτων όσο και για την ετοιμασία των πρωτοκόλλων.
• Τους ανθρώπους που εργάστηκαν για το στήσιμο και τη στελέχωση των Ιατρείων Δημόσιας Υγείας, και ιδιαίτερα την Όλγα Καλακούτα και την Ντενίζ Αλεξάνδρου. Ευχαριστούμε επίσης τα μέλη της ΠΟΕΔ που έτρεξαν με προθυμία να βοηθήσουν στη λειτουργία του Συντονιστικού Κέντρου των Ιατρείων και προσέφεραν τις εγκαταστάσεις τους για να στελεχώσουν το Κέντρο. Δεν θα μπορούσα να μην ευχαριστήσω και τον Σύνδεσμο Αστυνομικών που προσφέρει αυτή την περίοδο τον χώρο του για να στεγάσει το Συντονιστικό Κέντρο.
• Την Ριάνα Κωνσταντίνου και όλα ανεξαιρέτως τα μέλη της Υπηρεσίας Ασθενοφόρων που στάθηκαν ακούραστοι στρατιώτες, υπερέβαλαν εαυτούς, και μεταξύ άλλων πολλών, στελέχωσαν το τηλεφωνικό κέντρο 1420, αλλά και παρείχαν εξωνοσοκομειακή φροντίδα στους ασθενείς με COVID-19.
• Τις Φαρμακευτικές Υπηρεσίες και κυρίως τον Διευθυντή, Λούη Παναγή, που κυριολεκτικά εν μία νυκτί πέτυχε να στήσει τον μηχανισμό για τη διαχείριση των ατόμων που επαναπατρίζονταν και έπρεπε να παραμείνουν σε καραντίνα, αλλά και τον συντονισμό ώστε κανένας Κύπριος πολίτης στο εξωτερικό να παραμείνει χωρίς φαρμακευτική αγωγή. Η λειτουργία του τηλεφωνικού κέντρου 1450 με Λειτουργούς των Φαρμακευτικών Υπηρεσιών υπήρξε επίσης σημαντική.
• Τις Νοσηλευτικές Υπηρεσίες, υπό την καθοδήγηση του Διευθυντή Αντρέα Ξενοφώντος, που συντόνισαν τις τοποθετήσεις νοσηλευτικού προσωπικού σε διάφορες θέσεις. Ξεχωριστή αναφορά κάνω στη Μονάδα των Επισκεπτριών Υγείας που είχαν την ευθύνη του ελέγχου των ατόμων που παρέμεναν σε καραντίνα σε ξενοδοχεία, αλλά και του ελέγχου της κατάστασης της υγείας των ασθενών με COVID-19.
• Τις Υπηρεσίες Ψυχικής Υγείας του ΟΚΥπΥ που εθελοντικά ανταποκρίθηκαν και προσέφεραν από τη θέση τους τις υπηρεσίες τους, δημιουργώντας το κέντρο παροχής υπηρεσιών ψυχικής τηλε-φροντίδας για τους ασθενείς με κορωνοϊό, τους οικείους τους και όσους χρειάστηκαν υπηρεσίες ψυχικής φροντίδας.
• Ιδιαίτερη μνεία οφείλω να κάνω στο Γραφείο του Επιτρόπου Εθελοντισμού, του φίλου Γιάννη. Το τεράστιο δίκτυο εθελοντών που ανέπτυξε και οι υπηρεσίες που ανέλαβαν οι εθελοντές να προσφέρουν κάλυψαν ένα ευρύ φάσμα, από το οποίο ξεχωρίζουν η μεταφορά φαρμάκων και άλλων ειδών πρώτης ανάγκης σε άτομα που ανήκαν στις ευάλωτες ομάδες του πληθυσμού και δεν μπορούσαν να αυτοεξυπηρετηθούν, αλλά και η στελέχωση διαφόρων σημείων για την ομαλότερη λειτουργία του συστήματος.
• Τους ιδιώτες ιατρούς και τα οργανωμένα σύνολά τους που εργάστηκαν για την περίθαλψη των ασθενών.
• Τη διευθυντική ομάδα του ΟΑΥ, του ΟΚΥπΥ και το Ινστιτούτο Νευρολογίας και Γενετικής.
• Του συνεργάτες μου στο Υπουργείο Υγείας και ιδιαίτερα τη Συντονίστρια του Γραφείου μου, Αναστασία Ανθούση, για τη στήριξη και τη δύναμη.

Κλείνοντας, δεν θα μπορούσα να μην ευχαριστήσω τους συναδέλφους μου στο Υπουργικό Συμβούλιο, αλλά κυρίως τον Πρόεδρο της Δημοκρατίας που εξ αρχής παρακολουθούσε την εξέλιξη της πανδημίας και που, παρόλο που γνωρίζω ότι για τον ίδιο ήταν διπλά δύσκολο, έλαβε όλες εκείνες τις αποφάσεις που εκ του αποτελέσματος φάνηκε ότι ήταν καταλυτικές για τη διαχείριση της κατάστασης.”