Aποκλειστική συνέντευξη παραχώρησε στον Αlpha K;ύπρου και στην συντάκτρια θεμάτων υγείας του σταθμού Νάσια Ιωάννου ο Υπουργός Υγείας Κωνσταντίνος Ιωάννου. Σε μία εκ βαθέων εξομολόγηση για το πως βίωσε όλη αυτή την περιπέτεια της πανδημίας, απαντά εάν υπήρξε στιγμή που ένοιωσε ότι η κατάσταση ξεφεύγε από τον έλεγχο, αποκαλύπτει πόσα τεστ κορονοϊού έκανε, από που αντλούσε δύναμη για να αντέξει άλλα και τι του έλειψε την περίοδο της καραντίνας.
Ήταν τρεις μήνες αρκετά δύσκολοι για όλους μας. Πόσο μάλλον για τον υπουργό υγείας.
-Όντως ήταν δύσκολοι μήνες. Δεν θεωρώ οτι ήταν πιο δύσκολοι για μένα, όλοι, ο καθένας από που προέρχεται, υπήρχε μια αντικειμενική δυσκολία. Περάσαμε δύσκολα, ανταπεξήλθαμε, σαν κράτος, σαν λαός, όλοι κάναμε θυσίες, έχουμε πολύ καλά αποτελέσματα και προχωρούμε μπροστά.
Κανείς μας δεν πίστευε από την άλλη άκρη του κόσμου θα έφτανε τελικά και κοντά μας. Εσείς πιστεύατε οτι θα ερχόταν και στην Κύπρο?
-Είχα αυτές τις ανησυχίες από τα μέσα Ιανουαρίου, διότι όταν έχει να κάνεις με έναν ιό, με μιαν επιδημία που δεν γνωρίζει σύνορα και βλέπαμε οτι δεν είχε ελεγχθεί στην Κίνα, αυτός ο ιός, υπήρχε μεγάλη πιθανότητα να εξαπλωθεί και στον υπόλοιπο κόσμο. Σίγουρα όχι στον σημείο που εξαπλώθηκε και εξελίχθηκε σε πανδημία αλλά υπήρχε ανησυχίες, το είχα εκφράσει και στους συνεργάτες μου και τον Φεβρουάριο είχα ζητήσει από την μονάδα επιδημιολογικής παρακολούθησης όπως συσταθεί μια επιτροπή για να με συμβουλεύει απευθείας στα θέματα της επιδημίας και έτσι ξεκινήσαμε αυτό το ταξίδι.
Και πως τους αξιολογείται 3 μήνες μετά?
-Ε σίγουρα, το αναγνωρίσαμε πάρα πολλές φορές ότι ήταν ουσιαστική η συνεισφορά τους. Ακριβώς επειδή πρόκειται για ένα πολύπλοκο θέμα και η γνώμη των ειδικών έχει βαρύνουσα σημασία.
Και μετά 9 Μαρτίου είχαμε την ανακοίνωση των πρώτων κρουσμάτων. Ποιά ήταν η πρώτη σας αντίδραση μόλις σας είπαν οτι η Κύπρος ανακοινώνει τα πρώτα κρούσματα?
-Μπορεί να ακουστεί άσχημο αλλά ήταν ανακούφιση ως ένα σημείο διότι ως τότε, να σας θυμίσω οτι τις προηγούμενες 4 εβδομάδες και συνέβαινε, ήταν κάθε Παρασκευή, είχαμε έναν ύποπτο κρούσμα. Το πρώτο ήταν 4 Παρασκευές, ένα μήνα πριν, ήταν αρχές Φεβρουαρίου. Από μια κοπέλα που ήρθε να επισκεφτεί τον αδερφό της στην πρεβεία εδώ στην Κίνα, και θεωρήθηκε ύποπτο περιστατικό. Και επειδή κάθε 3-4 μέρες είχαμε ύποπτο κρούσμα, τελικά δεν ήταν. Είχαμε, δεν ήταν, κάπου λέεις να ξεκινήσουμε να δούμε πως το αντιμετωπίζουμε. Μπορεί να μεν ακούεται σωστά αλλά ως ένα σημείο ήταν μια ανακούφιση.
Θυμάμαι την αγωνία σας για τις Μονάδες Εντατικής Θεραπείας. Τρέχατε – αν μου επιτρέται ο όρος- να στήσετε τις μονάδες εντατικής θεραπείας και αγωνιούσατε μήπως δεν μας φτάσουν τελικά οι αναπνευστήρες..
– Ναι σίγουρα υπήρχε μια αγωνία στις αρχές, διότι το είχαμε πει μάχη , θα δινόταν στις μονάδες εντατικής θεραπείας. Βάσει στατιστικών και ισχύουν επιβεβαιωθήκαν οι στατιστικές, 5% των όσων νοσούσαν, θα χρειάζονταν θεραπείας στις ΜΕΘ. Αναπνευστήρες είχαμε μεν η υπόλοιπη υποδομή δεν υπήρχε. Η υποδομή που υπήρχε για την αντιμετώπιση αυτών των περιστατικών ήταν γύρω στα 20-25 κρεβάτια. Άρα αντιλαμβάνεστε γύρω στα 500 περισταστικά στο 5% θα ήταν υπερπλήρες και αυτό το νούμερο μας ανησυχούσε και βλέπονταν την γεωμετρική πρόοδο των περιστατικών τότε στην Ιταλία και στις άλλες χώρες εάν ακολουθούσαμε τον ίδιο δρόμο, την ίδια πορεία με τις άλλες χώρες, ήταν θέμα ημερών να φτάναμε τα 500 περιστατικά και κατ’ επέκταση την υπερφόρτωση στις ΜΕΘ.
Δοκιμάστηκε το σύστημα μας και κυρίως οι αντοχές των δημοσίων νοσηλευτηρίων μέσα από αυτή την περιπέτεια…
-Την μάχη το ξέραμε εκ των προτέρων οτι θα την δώσουν τα δημόσια νοσηλευτήρια και την δώσανε με μεγάλη επιτυχία θεωρώ. Ουδέποτε πιεστήκαν ή να φτάσουν στα όρια τους παρότι ακουγόταν έτσι προς τα έξω.
Με το χέρι στην καρδιά, θέλω να απαντήσετε. Εάν υπήρξε στιγμή, η οποία είπατε, αυτό είναι, το πράγμα μας ξεφεύγει..
-Όχι ουδέποτε. Εκτός από μια μέρα που είχαμε τα 60 περιστατικά, αν δεν κάνω λάθος 1η Απριλίου, που ανησύχησα – αλλά συνήθως είμαι ήρεμος άνθρωπος- δεν πανικοβάλλομαι, ήμουν βέβαιος για τους σχεδιασμούς μας και ο λόγος που είχαμε αυξημένος αριθμό περιστατικών, φτάσαμε τα 60 διότι κάναμε ιχνηλάτηση. Εαν δεν κάναμε ιχνηλάτηση δεν θα τα εντοπίζαμε όπως οι άλλες χώρες, θα ξέφευγε. Αυτοί οι εξήντα, ασπούμε της 1ης του Απρίλη, θα μολύναν άλλα 180 εντός μια – δύο ημέρες, τα 180 άλλα επί 3 και έτσι έπαθε η Ιταλία, έτσι έπαθε η Γαλλία έτσι έπαθε η Ισπανία, έτσι έπαθε η Αγγλία και οι άλλες χώρες. Άρα επειδή είχα πίστη στους σχεδιασμούς μας, ανέμενα την άυξηση των κρουσμάτων και για αυτό ενημερώνω τον πρόεδρος της Δημοκρατίας που και εκείνος με πήρε και ανησυχούσε την συγκεκριμένη ημέρα, οτι είναι θέμα χρόνου να ελεγχθεί και να μην ανησυχούμε.”
Αντιλαμβάνονται ότι γενικότερα αντιμετωπίζετε τις καταστάσεις με ψυχραιμία…
-Και να με ενοχλήσει κάτι έμενα, την επόμενη μέρα το ξεχνώ. Δεν το αφήνω να με ενοχλήσει παραπάνω από κάποιες ώρες να το σκεφτώ, να με ενοχλήσει, να αντιδράσω. Δεν το αφήνω να με επηρεάσει. Οπότε και να με ενόχλησε κάτι δεν το θυμούμαι.
-Και γενικά αντιλαμβάνομαι ότι αντιμετωπίζατε όλες τις καταστάσεις με ψυχραιμία..
-Προσπαθώ.
-Υπήρξαν όμως και οι στιγμές που είχατε κάνει εκρήξεις…
-Αυτό το γνωρίζει μόνον η οικογένεια μου, στο σπίτι.
Η οικογένεια σας φαντάζομαι που ήταν η πηγή που αντλούσατε δύναμη.
-Σίγουρα ναι. Ειδικά με τον αποκλεισμό, όταν δεν μπορείς να αποταθείς σε στενούς σου φίλους, έχω δυο-τρεις στενούς φίλους που πάντα ανταλλάζουμε απόψεις, εκείνοι που μπορούν να σε εμψυχώσουν και να σε βοηθήσουν είναι η οικογένεια σου, τα παιδιά σου.
Περνούσατε εσείς το άγχος μήπως μεταφέρετε εσείς τον ιό στην οικογένεια;
-Όχι γιατί έπαιρνα τις προφυλάξεις μου. Πρέπει να δίνουμε εμείς το παράδειγμα στον κόσμο, άρα επειδή παίρναμε τις προφυλάξεις δεν ανησυχούσα για αυτό. Εκτός από μια περίπτωση που ήταν πριν μπούμε σε ολικό lock down που είχα συνάντηση στο γραφείο, εκ των υστέρων κάποιοι εξ αυτών ήταν θετικοί οπότε έκανα κι εγώ το τεστ αλλά ήταν αρνητικό.
Πόσες φορές κάνατε το τεστ;
-Μία. Εκ τότε έπαιρνα όλα τα μέτρα προφύλαξης επομένως δεν χρειαζόταν να κάνω το τεστ. Και επειδή ήταν και περιορισμένες οι δυνατότητες μας έπρεπε να δώσουμε προτεραιότητα σ’ αυτούς που είχαν ανάγκη να κάνουν το τεστ.
Πως καταφέρατε να διαχειριστείτε αυτούς τους μήνες το πρόγραμμα σας;
-Ήταν από τις 7 το πρωί μέχρι τις 12 το βράδυ. Τουλάχιστον για δυόμισι – τρεις μήνες αυτά ήταν τα ωράρια μας. Δηλαδή και τις ώρες που πήγαινα στο σπίτι αστειευόταν η γυναίκα μου ότι το τηλέφωνο έγινε επέκταση της κεφαλής μου. Διότι ήμουν με το τηλέφωνο στο σπίτι για να δίνουμε οδηγίες, να παίρνω πληροφόρηση κ.ο.κ.
Σας σας έχει λείψει κάτι αυτούς τους δύο μήνες που ήμασταν υπό περιορισμό;
-Οι φίλοι μου και η κοινωνικοποίηση. Το να πας έξω, να πας σε ένα εστιατόριο να φας, αλλά ειδικά οι στενοί μου φίλοι. Και οι γονείς μου. Είναι ευάλωτες ομάδες οπότε και στα παιδιά και σε εμένα… Και το να κάνω τα γενέθλια μου 24 του Μάρτη με το Skype με τους γονείς μου.
Είχατε όμως τη γιορτή σας 21 που είχαμε την άρση των μέτρων.
-Επίτηδες το βάλαμε 21 για να συμπέσει με τη γιορτή για να μπορώ να συνευρεθώ με την οικογένεια μου.
Ποιο ήταν το πρώτο πράγμα που θέλατε να κάνετε 21 Μαίου;
-Για να είμαι ειλικρινής δεν είχε κάτι συγκεκριμένο την ημέρα εκείνη. Σίγουρα ανυπομονούσα να πάω σπίτι που θα ερχόταν η οικογένεια, οι γονείς μου και τα πεθερικά μου, για να γιορτάσουμε τη γιορτή μου. Και ανυπομονούσα την επόμενη ημέρα που είχαμε κανονίσει με τους στενούς μας φίλους, 10 άτομα που είναι και το μάξιμουμ να πάμε έξω για φαγητό το βράδυ.
Και τα σχέδια σας για τις επόμενες φάσεις που θα έχουμε χαλαρώσεις, έχετε προγραμματίσει κάτι;
-Να πάω διακοπές τον Αύγουστο. Ελπίζω να τα καταφέρω. Εκτός Κύπρου, στην Ελλάδα. Το είχα κανονίσει από το χειμώνα και ελπίζω να τα καταφέρω. Και η Ελλάδα και η Κύπρος, ναι, ελπίζω να τα καταφέρω γιατί έχω κουραστεί πολύ το τελευταίο διάστημα οπότε ανυπομονώ τον Αύγουστο για να μπορέσω να πάω με κάποιους φίλους μας διακοπές.
Πόσο αισιόδοξος είστε για το μετά, για ένα ενδεχόμενο δεύτερο κύμα; Είμαστε προετοιμασμένοι; Η εμπειρία των προηγούμενων μηνών θα μας βοηθήσεις;
-Ακριβώς όπως το έχετε θέσει. Η εμπειρία σίγουρα θα μας βοηθήσει, δεν είναι δεδομένο ότι θα υπάρξει δεύτερο κύμα. Ακόμα έχουμε να κάνουμε με έναν καινούργιο ιό και από την πληροφόρηση που παίρνω από τον ECDC μπορεί να υπάρξει ξανά έξαρση το χειμώνα, αλλά σίγουρα θα είμαστε προετοιμασμένοι. Ο κόσμος πλέον έχει συνειδητοποιήσει τι σημαίνει κορωνοϊός. Άρα για έμενα είναι πολύ απλό, αν τα πολύ απλά πρακτικά αλλά ουσιαστικά μέτρα αυτοπροστασίας μας γίνουν συνήθειο και το εφαρμόζουμε, δεν έχουμε να ανησυχούμε για τίποτε.
Έτσι για το τέλος ένα μήνυμα στον κόσμο για αυτό που περάσαμε με τον κορωνοϊο;
-Το πρώτο που θέλω να πω είναι ένα τεράστιο ευχαριστώ σε όλον τον κόσμο για την υπακοή, αν μπορώ να το πω έτσι, στα μέτρα που έχουμε πάρει. Δεν ήταν το πιο εύκολο πράγμα και σαν υπουργός υγείας ούτε το φανταζόμουν ποτέ ότι θα υπέγραφα διατάγματα και θα περιόριζα τις ατομικές ελευθερίες του κόσμου, να του έλεγα μείνετε σπίτι σας, μετά τις 9 τη νύχτα απαγορεύεται να κυκλοφορείτε. Οι φωνές που άκουσα από την κόρη μου πρώτα από όλα για αυτό το θέμα, που περιόρισα τις ατομικές της ελευθερίες. Και φαντάζομαι όλος ο κόσμος. Άρα ήταν πολύ δύσκολο για όλους μας στην Κυβέρνηση και οφείλουμε να δώσουμε τις ευχαριστίες μας.