Χρήσιμη από όλα τα μέρη θεωρείται η σύσκεψη που έχει ανακοινωθεί για την ερχόμενη Τρίτη, με πρωτοβουλία της Κυπριακής Δημοκρατίας, για την ηλεκτρική διασύνδεση Κύπρου-Ελλάδας, δήλωσε ο Κυβερνητικός Εκπρόσωπος, Κωνσταντίνος Λετυμπιώτης, την Παρασκευή.

Απαντώντας σε ερωτήσεις δημοσιογράφων κατά την εβδομαδιαία ενημέρωση στο Προεδρικό και ερωτηθείς τι μεσολάβησε και δεν έγινε η προγραμματισμένη συνεδρίαση του Υπουργικού Συμβουλίου την Πέμπτη, ο κ. Λετυμπιώτης είπε ότι η ευρύτερη εμπειρία της χώρας σε τέτοιου μεγέθους και σημασίας έργα «μάς επιτάσσει να αποσαφηνιστούν όλες οι πτυχές, όλες οι παράμετροι, να μην υπάρχει καμία ασάφεια, εποικοδομητική ή μη, και βεβαίως να μην υπάρχουν κενά στις όποιες αποφάσεις λαμβάνονται».

Όπως σημείωσε, ο στόχος είναι αυτό το έργο, αλλά και όλοι οι πυλώνες που έθεσε η κυβέρνηση στον ενεργειακό της σχεδιασμό, να ανακουφίσουν τα κυπριακά νοικοκυριά και τον Κύπριο καταναλωτή και να οδηγήσουν στη μείωση του ηλεκτρικού ρεύματος.

«Η σύσκεψη της Τρίτης είναι ακριβώς μια ευκαιρία για να μπορέσουν όλα τα εμπλεκόμενα μέρη και αυτό θεωρήθηκε ορθό από όλα τα εμπλεκόμενα μέρη, να καθίσουν στο ίδιο τραπέζι, να συζητηθούν όλες αυτές οι πτυχές με μια ενιαία ερμηνεία, με μια ενιαία ανταλλαγή απόψεων ως προς τα ζητήματα, τα οποία χρήζουν σε αυτό το στάδιο της συζήτησης, διευκρίνισης», ανέφερε.

Υπενθύμισε ότι είχαν ζητηθεί διευκρινίσεις, οι απαντήσεις των οποίων θα καθορίσουν και τα επόμενα βήματα. «Νομίζω ότι είναι κοινά αποδεκτό και εξ όσων έχω δει, τουλάχιστον, από τις δημόσιες τοποθετήσεις, κανείς δεν αρνείται τη σημασία των ηλεκτρικών διασυνδέσεων και ιδιαίτερα αυτού του έργου, αλλά θα πρέπει να λάβουμε όλες μας τις αποφάσεις με τη δέουσα επιμέλεια και την αυτονόητη υπευθυνότητα που θα πρέπει και θα έπρεπε να χαρακτηρίζει όλα τα έργα τέτοιου μεγέθους για τη χώρα μας και τη σημασία που έχουν», σημείωσε ο κ. Λετυμπιώτης.

Ερωτηθείς σχετικά, ο Εκπρόσωπος είπε ότι η έκθεση κόστους – οφέλους του ΑΔΜΗΕ έχει υποβληθεί και στην Ευρωπαϊκή Τράπεζα Επενδύσεων, από την οποία ζητήθηκε η επιβεβαίωση κάποιων στοιχείων, σημειώνοντας ότι η κυβέρνηση βρίσκεται σε επαφή με την ΕΤΕπ.

Όσον αφορά την έκθεση κόστους-οφέλους που ζήτησε η κυβέρνηση, είπε ότι αυτή είναι στη διαδικασία προσφορών και κατακύρωσης. Σημείωσε, ωστόσο, ότι εκείνη η μελέτη είχε ζητηθεί για να εξεταστεί το κατά πόσον η Κυπριακή Δημοκρατία θα συμμετείχε στο μετοχικό κεφάλαιο της εταιρείας.

Κληθείς να σχολιάσει τις έρευνες που διεξάγονται για τρία πρόσωπα πρώην Υπουργούς σε σχέση με συμβάσεις που είχαν υπογραφεί για το έργο της ηλεκτρικής διασύνδεσης, ο Εκπρόσωπος είπε ότι εξ όσων γνωρίζει από ρεπορτάζ ΜΜΕ, πρόκειται για επιστολή από μέλος της Βουλής των Αντιπροσώπων. Πρόσθεσε ότι η αν υπάρχουν υπόνοιες ή σκιές θα πρέπει να διερευνηθούν. “Εμάς αυτό που μας ενδιαφέρει είναι να διασφαλίσουμε το όφελος του Κύπριου καταναλωτή και με αυτόν τον γνώμονα θα συνεχίσουμε. Θα συνεχίσουμε να λαμβάνουμε αποφάσεις στη βάση των πραγματικών δεδομένων, επαναλαμβάνω, χωρίς να υπάρχουν οι οποιεσδήποτε σκιές”.

Ο κ. Λετυμπιώτης σχολίασε ότι προκαλεί εντύπωση η διαφοροποίηση ως προς το ύφος και τη φιλοσοφία των τοποθετήσεων τις τελευταίες εβδομάδες ως προς την υλοποίηση αυτού του έργου, σε σχέση με τοποθετήσεις που από τα ίδια πρόσωπα λίγο καιρό προηγουμένως. “Να σας θυμίσω ότι αυτό το έργο ξεκίνησε τον Ιανουάριο του 2012. Και τον Οκτώβριο του 2022, είχαν πραγματοποιηθεί και εγκαίνια για αυτό το έργο σε αυτήν εδώ την αίθουσα. Δεν είχαμε δει τις ίδιες τοποθετήσεις, την ίδια ένταση σε αυτές τις τοποθετήσεις κατά εκείνο το διάστημα”, πρόσθεσε.

Συνέχισε λέγοντας ότι η κυβέρνηση κλήθηκε να διαχειριστεί μια σειρά από έργα εθνικής σημασίας, τα οποία χρήζουν της δέουσας επιμέλειας στις όποιες αποφάσεις ληφθούν, “γιατί θα είμαστε υπόλογοι στις επόμενες γενιές, γιατί οι αποφάσεις, οι οποίες λαμβάνονται σε αυτά τα έργα θα έχουν αντίκρισμα θετικό ή αρνητικό και στις επόμενες γενιές».

«Ως Κυβέρνηση επιλέξαμε να είμαστε υπεύθυνοι και νομίζω ότι αυτό θα έπρεπε να ήταν όχι μόνο το αυτονόητο, αλλά αυτό που θα ζητούσε και ζητά η κοινωνία από εμάς. Με όλη την ευκρίνεια, με όλη τη σαφήνεια που μπορούν να χαρακτηρίζονται οι αποφάσεις μας, να λαμβάνονται τα πραγματικά δεδομένα», είπε.

Επισήμανε ότι η σύσκεψη της ερχόμενης Τρίτης με όλους τους εμπλεκόμενους φορείς θα είναι χρήσιμη. «Και δεν το θεωρούμε μόνο εμείς, προφανώς με τη συμμετοχή τους σε αυτή τη σύσκεψη, που ήταν πρωτοβουλία της Κυπριακής Δημοκρατίας, και όλα τα εμπλεκόμενα μέρη θεωρούν ως χρήσιμη αυτή τη συζήτηση, και πράττουμε αυτό που θεωρούμε ότι είναι το οφειλόμενο για να διασφαλίσουμε τον Κύπριο καταναλωτή και βεβαίως το όφελος της Κυπριακής Δημοκρατίας», ανέφερε.

Σε παρατήρηση δημοσιογράφου ότι τη Δευτέρα το βράδυ υπήρχε μια συμφωνία μεταξύ των δύο Υπουργείων Ενέργειας Κύπρου -Ελλάδας με χρονοδιαγράμματα και ερωτηθείς τι άλλαξε από τη Δευτέρα το βράδυ μέχρι την Τετάρτη το απόγευμα σε σχέση με το Υπουργικό Συμβούλιο, ο Εκπρόσωπος απάντησε ότι «είναι αυτονόητο ότι οι όποιες αποφάσεις λαμβάνονται σε επίπεδο Υπουργικού Συμβουλίου».

«Ένα ζήτημα όπως είναι η υλοποίηση αυτού του έργου, η προώθηση του έργου της ηλεκτρικής διασύνδεσης ως προς τη σημασία του, στο γεωπολιτικό επίπεδο, στο οικονομικό επίπεδο, στον ρόλο που θα παίξει στην εξυπηρέτηση του ενεργειακού σχεδιασμού μας, έχει πολλαπλές πτυχές που θα πρέπει να εξεταστούν, οικονομικές πτυχές, νομικές πτυχές και αυτό το οποίο θα πρέπει να είναι αποσαφηνισμένο για ακόμα μια φορά, είναι ότι  δεν πρέπει να υπάρχει οποιαδήποτε σκιά, το οποιοδήποτε κενό», επισήμανε.

Άλλωστε, σημείωσε, την Τετάρτη πραγματοποιήθηκε μετά το Υπουργικό Συμβούλιο μια πολύωρη σύσκεψη στην παρουσία της Νομικής Υπηρεσίας, του Γενικού και του Βοηθού Γενικού Εισαγγελέα, για να μπορέσει ακριβώς να υπάρχει σφαιρική, συλλογική άποψη.

Σε άλλη ερώτηση, είπε ότι “η συνάντηση της Τρίτης θα είναι μια πολύ καλή ευκαιρία να συζητηθούν αυτά τα πράγματα και οι διευκρινίσεις που χρειάζονται” και να υπάρξει από εκείνο το σημείο και μετά πρόοδος.

Ερωτηθείς αν η Κυβέρνηση έχει πλάνο β’ στην περίπτωση που τα πράγματα δεν έρθουν όπως τα επιθυμεί, ο κ. Λετυμπιώτης είπε ότι “αυτό που επιθυμούμε ως Κυβέρνηση είναι το όφελος του καταναλωτή, αυτό είναι το μοναδικό που επιθυμούμε, αυτός είναι ο στόχος μας και βεβαίως να διασφαλίσουμε ότι αυτό το έργο θα λειτουργήσει καταλυτικά στον ενεργειακό μας σχεδιασμό”.

Σε ερώτηση αν ισχύουν πληροφορίες ότι η κυβέρνηση προσπαθεί να βρει τη φόρμουλα, ώστε οτιδήποτε αποφασιστεί να μη χρειαστεί να περάσει από τη Βουλή, ο Εκπρόσωπος είπε ότι “δεν έχει μπει αυτή η παράμετρος, ή ο περιορισμός. Δεν υπάρχει αυτός ο στόχος ή η επιδίωξη. Δεν θα καθοριστούν οι αποφάσεις από αυτή την παράμετρο. Η παράμετρος είναι μία και μοναδική, είναι να μπορέσουμε να είμαστε σε θέση, με πλήρη σαφήνεια, να γνωρίζουμε με την παραμικρή λεπτομέρεια την παραμικρή παράμετρο που θα οδηγήσει στο όφελος του καταναλωτή και να μην οδηγηθεί ο λογαριασμός του ηλεκτρισμού σε ψηλότερα σημεία από ό,τι είναι σήμερα”.

Κληθείς να πει ποια είναι τα σημεία που προβληματίζουν και αν αυτά είναι νομικά ή οικονομικά θέματα, και ερωτηθείς αν υπήρχαν διαφωνίες ανάμεσα σε Υπουργούς, ενώ σε ερώτηση αν υπάρχει φόβος για το ποιος θα αναλάβει το κόστος στην περίπτωση που η Τουρκία εμποδίσει το καλώδιο, ο Εκπρόσωπος είπε ότι “είναι και ζητήματα οικονομικά και ζητήματα νομικής φύσεως, τα οποία νομίζω είναι εύκολα αντιληπτό σε ένα έργο αυτής της κλίμακας ότι θα πρέπει να ληφθούν στη βάση των πραγματικών δεδομένων και δεδομένων τα οποία δεν χρήζουν διαφορετικής ερμηνείας ή δεν υπάρχουν ασάφειες”.

Διαβεβαίωσε ότι στο Υπουργικό Συμβούλιο γίνεται μια πολύ εποικοδομητική, σφαιρική συζήτηση, για να μπορέσει να ληφθεί η καλύτερη δυνατή απόφαση που να θωρακίζει την Κυπριακή Δημοκρατία και τους πολίτες της Κυπριακής Δημοκρατίας και να ελαχιστοποιεί τα όποια ρίσκα υπάρχουν.

Αναφορικά με το γεωπολιτικό ρίσκο, ο κ. Λετυμπιώτης είπε ότι “εμείς ασκούμε τα κυριαρχικά μας δικαιώματα και ως κράτος μέλος της Ευρωπαϊκής Ένωσης και δεν νομίζω να πρέπει να τίθεται ζήτημα αμφισβήτησης των κυριαρχικών δικαιωμάτων από εμάς”.

Ερωτηθείς αν υπάρχει θέμα με τη σχέση με την Κυβέρνηση της Ελλάδας, και αν υπάρχει θέμα εμπιστοσύνης μεταξύ των δύο πλευρών μετά τις εξελίξεις της τελευταίας εβδομάδας, ο Κυβερνητικός Εκπρόσωπος είπε ότι “από την πρώτη στιγμή είχαμε πει εμείς οι ίδιοι ότι βρισκόμαστε σε συχνή, τακτική επικοινωνία τόσο με την Ελληνική Κυβέρνηση όσο και με την Ευρωπαϊκή Επιτροπή, αφού το έργο είναι κοινού ενδιαφέροντος”. Επανέλαβε ότι οι σχέσεις Αθήνας -Λευκωσίας παραμένουν αγαστές και στενές. “Δεν τίθεται ζήτημα εμπιστοσύνης, εδώ είναι ζήτημα ενός μεγάλου έργου, ενός έργου κοινού ενδιαφέροντος της Ευρωπαϊκής Ένωσης”.

Σε ερώτηση αν υπάρχει προοπτική για εμπλοκή από πλευράς αμερικανικών εταιρειών στο έργο της ηλεκτρικής διασύνδεσης, ώστε να ξεπεραστούν κάποια ζητήματα, ο Εκπρόσωπος είπε ότι “δεν μπορούμε ούτε να αποκλείσουμε, αλλά ούτε να μιλήσουμε με βεβαιότητα. Άλλωστε, αυτό το οποίο πρέπει να τονίσουμε ότι τα τελευταία χρόνια η Κυπριακή Δημοκρατία είναι ένας αξιόπιστος εταίρος και αυτό έχει σαφώς αντίκρισμα και στις επενδύσεις που μπορεί να προσελκύσει Κυπριακή Δημοκρατία σε τέτοιου είδους έργα. Είναι μια παράμετρος. Δεν μπορούμε να προκαταλάβουμε το ποιοι θα επιδείξουν ενδιαφέρον ή πόσο αυτό το ενδιαφέρον θα προχωρήσει”.

Πρόσθεσε ότι επιδίωξη της Λευκωσίας είναι σε όλα αυτά τα έργα στρατηγικού ενδιαφέροντος να υπάρχει αυτό το ενδιαφέρον και “ασφαλώς μια χώρα όπως είναι οι Ηνωμένες Πολιτείες Αμερικής το να εκφράζει τη στήριξή της είναι ψήφος εμπιστοσύνης και στην ίδια την Κυπριακή Δημοκρατία”. 

Σε άλλη ερώτηση αναφορικά με τις πιέσεις που ασκούνται και από τις δύο πλευρές για το έργο, ο Εκπρόσωπος είπε ότι “η αποκλειστική πίεση που έχουμε ως Κυβέρνηση, είναι η πίεση να ανακουφιστούν τα κυπριακά νοικοκυριά, να ανακουφιστεί ο Κύπριος καταναλωτής το συντομότερο δυνατόν από τον λογαριασμό του ηλεκτρικού ρεύματος. Σας θυμίζω ότι αυτό το έργο, κατά προηγούμενες εξαγγελίες, επρόκειτο να ολοκληρωθεί το 2024. Έχει μετατοπιστεί το χρονοδιάγραμμα, όπως και για αρκετά άλλα έργα στρατηγικής σημασίας, στα οποία με τον σωστό προγραμματισμό, με τη δέουσα επιμέλεια, θα μπορούσαν να είχαν προχωρήσει. Εμείς αυτό θέλουμε να διασφαλίσουμε”.