Με απτά αποτελέσματα προς όφελος τόσο των Ηνωμένων Πολιτειών Αμερικής όσο και της Κύπρου, ολοκληρώθηκε ο πρώτος Στρατηγικός Διάλογος μεταξύ των δύο χωρών που διεξήχθη σήμερα στη Λευκωσία, με τη συμμετοχή υψηλόβαθμων αξιωματούχων.
Ο Υπουργός Εξωτερικών Κωνσταντίνος Κόμπος και ο Βοηθός Υπουργός Εξωτερικών των ΗΠΑ, αρμόδιος για Ευρωπαϊκά και Ευρω-ασιατικά θέματα, James O’ Brien έθεσαν επί τάπητος θέματα πρακτικής συνεργασίας σε τομείς όπως η διαχείριση κρίσεων και η επιβολή του νόμου, η ενεργειακή ασφάλεια, ο πολιτισμός, η εκπαίδευση, η καινοτομία και η τεχνολογία, το εμπόριο και οι επενδύσεις, και οι σχέσεις μεταξύ των λαών.
Mετά το πέρας των ολοήμερων διαπραγματεύσεων των οποίων επικεφαλής της κυπριακής αντιπροσωπείας ήταν ο Γενικός Διευθυντής του Υπουργείου Εξωτερικών Πρέσβης Ανδρέας Κακουρής, επιτεύχθηκε η σύνταξη καταλόγου που περιλαμβάνει τα μέχρι στιγμής συμφωνηθέντα μεταξύ ΗΠΑ-Κύπρου. Εκ των σημαντικότερων ειναι:
- Μεγάλη πρόοδος όσον αφορά την ένταξη στο Πρόγραμμα Απαλλαγής Θεωρήσεων των ΗΠΑ. Υποστήριξη για την εκπλήρωση όλων των απαιτήσεων από πλευράς Κύπρου το συντομότερο δυνατό, ώστε να είναι επιλέξιμη για το πρόγραμμα
- Μνημόνιο Συνεργασίας με το Ινστιτούτο Διεθνούς Εκπαίδευσης με έδρα τις ΗΠΑ για το Πρόγραμμα Fulbright Student English Teaching Assistant (ETA) για έλευση εκπαιδευτικών αγγλικής γλώσσας στην Κύπρο
- Συνεργασίες του Γραφείου Διεθνών Υποθέσεων Ναρκωτικών και Επιβολής του Νόμου (INL) του Στέιτ Ντιπάρτμεντ για την ανάπτυξη ικανοτήτων, όπως το νέο πρόγραμμα Νομικού Συμβούλου Κάτοικου (RLA) με έδρα τη Λευκωσία και τις εκπαιδεύσεις σε θέματα οικονομικών εγκλημάτων από την Υπηρεσία Εσωτερικών Προσόδων
- Επέκταση των εγκαταστάσεων, των δραστηριοτήτων και των δυνατοτήτων του Εκπαιδευτικού Κέντρου του Κυπριακού Κέντρου για την Ασφάλεια στην Ξηρά, την Ανοικτή Θάλασσα και τα Λιμάνια (CYCLOPS) στη Λάρνακα, το οποίο έχει εκπαιδεύσει μέχρι στιγμής εκατοντάδες αξιωματούχους από την ΚΔ και περισσότερες από 20 χώρες στην ασφάλεια των συνόρων, τη μη διάδοση των όπλων μαζικής καταστροφής, την κυβερνοασφάλεια, τη θαλάσσια ασφάλεια και άλλα.
Στην εναρκτήρια ομιλία του, ο Κωνσταντίνος Κόμπος ανέδειξε τη σημασία της θεσμοθέτησης Στρατηγικού Διαλόγου μεταξύ Κύπρου και ΗΠΑ. Υπογράμμισε δε τις προοπτικές που δημιουργούνται για την ενίσχυση και διεύρυνση της συνεργασίας μεταξύ των δύο χωρών. Αναφέρθηκε επίσης, στις κοινές αξίες που διέπουν τις σχέσεις Κύπρου-ΗΠΑ, τονίζοντας την κοινή βούληση των δύο χωρών να εργαστούν για την ειρήνη, σταθερότητα και ευημερία της ευρύτερης περιοχής της Ανατολικής Μεσογείου και Μέσης Ανατολής.
Ενώ σε δηλώσεις στο Προεδρικό Μέγαρο ο Υπουργός Εξωτερικών είπε ότι αυτή είναι μια πολύ σημαντική στιγμή στις διμερείς σχέσεις και μια από κοινού ολοκλήρωση της συνεργασίας και της συντονισμένης δράσης, στη βάση μιας αμοιβαία επωφελούς ατζέντας.
Aπό την πλευρά του, ο Τζέιμς Ο’ Μπράιαν είπε ότι η δέσμευση και των δύο πλευρών στη διμερή συνεργασία θα μπορεί να μετρηθεί από το αν οι πολίτες τους νιώθουν ασφαλέστεροι και ευημερούν περισσότερο και αν οι κοινωνίες μπορούν να προωθήσουν τις αξίες τους.
Ο κ. Κόμπος επεσήμανε ότι αυτή η μέρα σηματοδοτεί την κοινή δέσμευση για μια στενότερη και ισχυρότερη συνεργασία, ενισχύοντας την ασφάλεια, σταθερότητα και ευημερία στην περιοχή.
Ο ΥΠΕΞ πρόσθεσε ότι η εμβάθυνση των διμερών σχέσεων αποτελεί κορυφαία προτεραιότητα από την ανάληψη των καθηκόντων του Προέδρου της Δημοκρατίας, Νίκου Χριστοδουλίδη, και ότι οι διαβουλεύσεις την Τετάτη θα περιλάμβαναν μια σειρά από τομείς, όπως ασφάλεια, άμυνα, διαχείριση κρίσεων, επιβολή του νόμου, ενέργεια, εκπαίδευση, πολιτισμός, εμπόριο και επενδύσεις.
«Πιστεύουμε ότι υπάρχουν τεράστιες ευκαιρίες για να μεταφέρουμε τη διμερή μας σχέση στο επόμενο επίπεδο και εναπόκειται σε εμάς να μετατρέψουμε αυτές τις ευκαιρίες σε συγκεκριμένα επιτεύγματα και υπάρχουν πάρα πολλοί λόγοι για τους οποίους πρέπει να το επιδιώξουμε», σημείωσε.
Μίλησε για την κοινή δέσμευση, τις κοινές αξίες σε σχέση με τη δημοκρατία, το κράτος δικαίου και τα ανθρώπινα δικαιώματα, σε περιόδους κατά τις οποίες αμφισβητείται η διεθνής τάξη, για παράδειγμα στην Ουκρανία, «όπου η επιθετικότητα και ο αναθεωρητισμός επανεμφανίζονται ως επιλογή”, για να σημειώσει πως “εκεί η ακλόνητη δέσμευση στις βασικές αξίες στις οποίες εδράζεται η διεθνής κοινότητα είναι υψίστης σημασίας».
Υπογράμμισε επίσης τη συνεχιζόμενη δέσμευση των ΗΠΑ στη θέση αρχών για την κυριαρχία και την εδαφική ακεραιότητα της Κυπριακής Δημοκρατίας. Ο κ. Κόμπος συνέχισε λέγοντας ότι στην Ανατολική Μεσόγειο και στη Μέση Ανατολή, η εταιρική σχέση βασίζεται στη δέσμευση για ειρήνη, ασφάλεια, σταθερότητα και συνεργασία στην περιοχή όπου τα πράγματα είναι ασταθή και πολύπλοκα.
«Και σε αυτό το πλαίσιο, η Κύπρος είναι σημείο αναφοράς όσον αφορά τη σταθερότητα», σημείωσε, αναφερόμενος στην πρωτοβουλία “Αμάλθεια”, στο σχέδιο εκκένωσης ΕΣΤΙΑ καθώς και σε πολυάριθμες πρωτοβουλίες τριμερούς συνεργασίας στη Μεσόγειο και στην περιοχή γενικότερα.
Ο ΥΠΕΞ είπε ότι οι διαβουλεύσεις αυτές θα διερευνήσουν τρόπους ενίσχυσης της συνεργασίας στη θαλάσσια ασφάλεια, στην κυβερνοασφάλεια και στην καταπολέμηση της τρομοκρατίας και θα τονίσουν τη σημασία του εκπαιδευτικού κέντρου Cyclops στη Λάρνακα.
Στον αμυντικό τομέα, συνέχισε, οι συνομιλίες θα επιβεβαιώσουν τη δέσμευση για ενίσχυση της εταιρικής σχέσης και θα συμπεριλάβουν τον διμερή οδικό χάρτη στην αμυντική συνεργασία. Ο κ. Κόμπος πρόσθεσε ότι η άρση του εμπάργκο όπλων στην Κύπρο το 2020 υπήρξε ένα ορόσημο και θα πρέπει να εργαστούμε προς την κατεύθυνση της παράτασης της περιόδου αυτής.
Στις δηλώσεις του αναφέρθηκε επίσης στη συνεργασία μεταξύ της κυπριακής Αστυνομίας και του FBI για την καταπολέμηση της παράνομης χρηματοδότησης και της αποφυγής κυρώσεων και πρόσθεσε ότι ο διάλογος προσφέρει μια ευκαιρία για ενίσχυση της οικονομικής δραστηριότητας, με την ενίσχυση των εμπορικών δεσμών και την προσέλκυση ιδιωτικών επενδύσεων.
Αναφέρθηκε και στο μνημόνιο συνεργασίας που θα υπογραφεί για το πρόγραμμα υποτροφιών Fullbright για καθηγητές αγγλικής γλώσσας και είπε πως ο κύριος στόχος είναι να υπάρξει σύντομα κατάληξη και στο πρόγραμμα απαλλαγής από την υποχρέωση θεώρησης για ταξίδια στις ΗΠΑ.
Ο Αμερικανός αξιωματούχος στις δηλώσεις του είπε ότι είναι ενθουσιασμένος που βρίσκεται εδώ για τον πρώτο στρατηγικό διάλογο ΗΠΑ- Κυπριακής Δημοκρατίας, προσθέτοντας ότι αυτή είναι μια σημαντική στιγμή στη σχέση μεταξύ των δύο χωρών.
«Και το να είσαι μέρος αυτού του διαλόγου είναι σαν να είσαι μέρος μιας ιστορικής συγκυρίας», σημείωσε.
Αναφέρθηκε και στην σπουδαία εργασία στο κέντρο Cyclops στη Λάρνακα και στο Μνημόνιο Συνεννόησης για επέκταση του προγράμματος Fulbright και αύξηση του αριθμού των καθηγητών που διδάσκουν την αγγλική, προσθέτοντας ότι αυτού του είδους οι δραστηριότητες γεννούν ευκαιρίες για τις κοινωνίες και στις δύο χώρες.
Μίλησε και για την αμυντική συνεργασία και την συνεργασία σε τομείς επενδύσεων προσθέτοντας ότι «σήμερα είναι η αρχή ενός ακόμη μεγαλύτερου ταξιδιού». Εξήρε επίσης το γεγονός ότι οι δύο χώρες έχουν φτάσει σε ένα τέτοιο βαθμό συνεργασίας τα τελευταία χρόνια.
Στο περιθώριο του πρώτου Στρατηγικού Διαλόγου Κύπρου-ΗΠΑ ο Υφυπουργός Έρευνας, Καινοτομίας και Ψηφιακής Πολιτικής Νικόδημος Δαμιανού, υπέγραψε στο Προεδρικό Μέγαρο, τις Συμφωνίες Άρτεμις (Artemis Accords) εκ μέρους της Κυπριακής Δημοκρατίας, με παράλληλη ζωντανή σύνδεση με τη NASA στις Ηνωμένες Πολιτείες.
Οι Συμφωνίες Άρτεμις, που έχουν υπογραφεί μέχρι τώρα από περισσότερα από 40 κράτη, στοχεύουν στην ειρηνική εξερεύνηση και εκμετάλλευση του διαστήματος.