Ο Υπουργός Εξωτερικών, Κωνσταντίνος Κόμπος, και ο Αν. Πρωθυπουργός και Υπουργός Εξωτερικών του Λουξεμβούργου, Ξαβιέ Μπετέλ, αναφέρθηκαν την Τρίτη στη συμβολή των μικρών κρατών μελών της ΕΕ στη διαδικασία της ευρωπαϊκής ολοκλήρωσης, κατά τη διάρκεια συζήτησης στο Πανεπιστήμιο Κύπρου, και αμφότεροι μίλησαν για τον σημαντικό ρόλο της Κύπρου, παρά το μικρό μέγεθός της, ως η πλησιέστερη χώρα της ΕΕ στη Μέση Ανατολή, κατά τη διάρκεια της τρέχουσας σύρραξης στην περιοχή. Ο κ. Μπετέλ βρέθηκε στην Κύπρο για επίσημη επίσκεψη μετά από πρόσκληση του κ. Κόμπου.
Ο κ. Κόμπος, κατά την εναρκτήρια εισήγησή του στη συζήτηση, μίλησε για τον κατακερματισμό που παρατηρείται εντός της ΕΕ και για το αβέβαιο μέλλον της Ένωσης, καθώς και για τον ρόλο της Κύπρου εντός της ΕΕ και τον τρόπο δράσης των μικρότερων κρατών μελών, συμπεριλαμβανομένης της Κύπρου, ώστε αυτά να ωφεληθούν περισσότερο. Ο κ. Κόμπος σημείωσε ότι η ΕΕ είναι «ένα έργο σε εξέλιξη» του οποίου το μέλλον δεν μπορεί να προβλεφθεί, καθώς περνά από τη μια κρίση στην άλλη.
Ακολούθως, επεσήμανε τον ρόλο της Κύπρου κατά την πρόσφατη σύρραξη στη Μέση Ανατολή και αναφέρθηκε στην πρωτοβουλία για θαλάσσια οδό ανθρωπιστικής βοήθειας προς τη Γάζα, στη συμβολή της Κύπρου στις προσπάθειες απομάκρυνσης πληθυσμών από τον Λίβανο, καθώς και στις προσπάθειες να προωθηθεί μια λύση δύο κρατών για το Ισραήλ και την Παλαιστίνη, ως «η μόνη εγγύηση ασφάλειας για το μέλλον», όπως είπε.
Ο Υπουργός υπογράμμισε, επίσης, τον οικονομικό πυρήνα αυτού του ευρωπαϊκού οικοδομήματος, αντιπαραβάλλοντας το γεγονός ότι στην Κύπρο η ΕΕ διασυνδέεται συχνότερα με το Κυπριακό. «Πρέπει να προχωρήσουμε πέρα από το να βλέπουμε την ΕΕ ως αποκλειστικά φόρουμ για την υπεράσπιση του Κυπριακού», είπε και πρόσθεσε ότι, για να μεγιστοποιηθεί η πολιτική συμβολή και η επιρροή, μικρές χώρες όπως η Κύπρος πρέπει να εκφράσουν τη θέση τους για οποιοδήποτε θέμα.
Μιλώντας για τον κατακερματισμό μεταξύ των κρατών μελών της ΕΕ, ακόμη και μεταξύ των θεσμικών οργάνων της ΕΕ, ο κ. Κόμπος υπογράμμισε ότι «πρέπει να διορθώσουμε την ιδέα ότι πρόκειται για έναν διαιρεμένο, δυσλειτουργικό, ανίκανο να λάβει αποφάσεις οργανισμό». Ο Υπουργός πρότεινε ότι η λύση θα είναι «περισσότερος διάλογος, περισσότερη συμμετοχή, περισσότερος σεβασμός» μεταξύ όλων των κρατών μελών και ανέφερε την ανάγκη μετάβασης σε νέα μοντέλα λήψης αποφάσεων. Ωστόσο, σημείωσε, οποιαδήποτε αλλαγή θα πρέπει να γίνει μέσα από μια ανοιχτή συζήτηση με όλα τα κράτη μέλη, όχι μόνο με τα μεγαλύτερα.
Καταλήγοντας, ο κ. Κόμπος μίλησε για τις προοπτικές περαιτέρω διεύρυνσης της ΕΕ, λέγοντας ότι τα διαφορετικά κύματα διεύρυνσης συνέβαλαν σταθερά στην επιτυχία της ΕΕ. Σημείωσε ότι εκ μέρους των υποψηφίων χωρών θα πρέπει να υπάρχει προθυμία για ένταξη και πλήρης δέσμευση στη διαδικασία.
Ο Αν. Πρωθυπουργός και Υπουργός Εξωτερικών του Λουξεμβούργου, Ξαβιέ Μπετέλ, στην εισηγητική του τοποθέτηση υπογράμμισε τον ρόλο της ΕΕ ως «ειρηνευτικού έργου» με στόχο τη διασφάλιση της ευημερίας και της ανάπτυξης, που έχει ως αποτέλεσμα τη μεγαλύτερη περίοδο ειρήνης στην Ευρώπη, χωρίς την οποία θα υπήρχαν συγκρούσεις, όπως είπε.
Ο κ. Μπετέλ ανέφερε τα οφέλη και τις διευκολύνσεις που μπορούν να απολαμβάνουν τα κράτη μέλη της ΕΕ και οι πολίτες τους και έφερε το παράδειγμα των ανοιχτών συνόρων που επιτρέπουν σε χιλιάδες επιβάτες να φτάνουν στο Λουξεμβούργο σε καθημερινή βάση, εξηγώντας ότι χωρίς αυτούς η οικονομία της χώρας δεν θα λειτουργούσε επίσης.
Ο Υπουργός Εξωτερικών του Λουξεμβούργου μίλησε επίσης για τις ανισορροπίες μεταξύ των μικρών και των μεγαλύτερων κρατών μελών της ΕΕ, καθώς και για δυσκολίες στη λήψη αποφάσεων λόγω της έλλειψης ομοφωνίας. Αλλά ανέφερε ότι, ακόμα και υπό αυτές τις ισχύουσες συνθήκες, τα μικρά κράτη μέλη έχουν σημαντικό ρόλο. Σημείωσε ιδιαίτερα το παράδειγμα της Κύπρου, ως του πλησιέστερου κράτους μέλους της ΕΕ στη Μέση Ανατολή και ως έμπιστου εταίρου στην περιοχή, ανεξάρτητα από το μέγεθος της χώρας. Καταλήγοντας, ο κ. Μπετέλ ενθάρρυνε όλους να θυμούνται πόσο τυχεροί είναι που ζουν σε ένα «ειρηνευτικό έργο» και ζήτησε από όλους να αγωνιστούν γι’ αυτό.
Ο Πρύτανης του Πανεπιστημίου Κύπρου, Τάσος Χριστοφίδης, καλωσορίζοντας τους ομιλητές και τους παρευρισκόμενους στη συζήτηση, υπογράμμισε τον ρόλο του Πανεπιστημίου ως μέρος μιας μεγαλύτερης οικογένειας ευρωπαϊκών πανεπιστημίων, που μπορεί να κάνει πολλά περισσότερα ως «παίκτης» αυτής της οικογένειας, στην προώθηση κοινών ιδεών και αξιών, παρά ως ένα μικρότερο ακαδημαϊκό ίδρυμα που δρα από μόνο του.
Ο κ. Χριστοφίδης σημείωσε ότι το Πανεπιστήμιο Κύπρου δεσμεύεται στην προώθηση της ευρωπαϊκής ταυτότητας και ενότητας και εξέφρασε τον ενθουσιασμό του για τη φιλοξενία της συζήτησης. Μιλώντας για το θέμα της συζήτησης είπε ότι «ο ρόλος των μικρών χωρών ενισχύεται όταν συμπεριφέρονται πιο ευρωπαϊκά από άλλες χώρες». Κατέληξε, δε, ότι «αν συμπεριφερόμαστε πρώτα ως Ευρωπαίοι, η Ευρώπη έχει μέλλον».