Η είσοδος ενός μικρού αδελφού στην οικογένεια δεν είναι καθόλου εύκολη υπόθεση. Mεταφράζεται συνήθως σαν «λιγότερος χρόνος για μένα». Λιγότερος χρόνος παιχνιδιού, λιγότερες αγκαλιές, λιγότερα φιλία και χαμόγελα, λιγότερη προσοχή, λιγότερη αγάπη. Η ζήλια προς το καινούριο μέλος της οικογένειας είναι απόλυτα φυσιολογική, και ο τρόπος με τον οποίο θα χειριστούν το θέμα οι γονείς, θα επηρεάσει κατά πόσο το παιδί θα δει τον νέο του αδελφό ως φίλο ή εχθρό. Είναι σημαντικό να αντιληφθούμε ότι η ζήλια δεν προκύπτει επειδή οι γονείς δίνουν περισσότερη προσοχή σε κάποιον άλλο, αλλά, επειδή δεν δίνουν αρκετή προσοχή στο μεγαλύτερο τους παιδί.
Πώς μπορούμε σαν γονείς να βοηθήσουμε στην ομαλή ένταξη του νεογέννητου παιδιού μας στην οικογένεια? Σίγουρα είναι πάρα πολλά αυτά που μπορούμε να κάνουμε και διαφέρουν αναλόγως της οικογένειας και της προσωπικότητας του παιδιού που έχουμε απέναντι μας.
Πρίν την γέννηση…
Προγραμματίστε οποιαδήποτε μεγάλη αλλαγή στην ζωή του παιδιού, όπως για παράδειγμα την μετακόμιση στο δικό του δωμάτιο, ή την εισαγωγή του σε παιδικό σταθμό, όσο το δυνατόν νωρίτερα ή αργότερα από την ημερομηνία της γέννησης. Με αυτόν τον τρόπο το παιδί σας δεν θα συνδέσει την οποιαδήποτε αλλαγή με την άφιξη του μωρού, αλλά με το ότι το ίδιο μεγαλώνει.
Μην χρησιμοποιείτε το μωρό σαν δικαιολογία. Κατά τη διάρκεια της εγκυμοσύνης σας, θα υπάρξουν πράγματα τα οποία δεν θα μπορείτε να κάνετε όπως προηγουμένως (ή τουλάχιστον με την ίδια συχνότητα), όπως για παράδειγμα το να παίζετε μαζί του σε έντονο ρυθμό, να το κρατάτε για αρκετή ώρα στην αγκαλιά σας κτλ. Μην δικαιολογείται τις οποιεσδήποτε αδυναμίες ή κόπωση σας, με τον όγκο της κοιλιάς, ή το αδερφάκι που είναι μέσα σε αυτήν. Χρησιμοποιείστε καλύτερα δικαιολογίες του τύπου «κουράστηκα στην δουλειά», «πονάει η πλάτη μου» κτλ.
Μην δημιουργείτε ψεύτικες προσδοκίες. Αν για παράδειγμα πείτε στο παιδί σας ότι θα παίζει μαζί με το αδελφάκι του,(θεωρώντας ότι με αυτό τον τρόπο θα το δεχτεί ευκολότερα), είναι δεδομένο ότι θα απογοητευτεί όταν αντιληφθεί ότι το μόνο που κάνει το αδερφάκι με την έλευση του, είναι να κοιμάται, να κλαίει και να τρώει. Δείξτε του την πραγματικότητα, αναφέροντας του πως ήταν το ίδιο όταν ήταν μωρό.
Κάντε το παιδί σας να νιώσει σημαντικό. Δώστε του να καταλάβει το πόσο σημαντικό ρόλο έχει το ίδιο να διαδραματίσει στην διαπαιδαγώγηση του μικρού του αδερφού. Για παράδειγμα, πολύ βοηθητικές θα ήταν φράσεις όπως «Θα μάθει από σένα που είσαι μεγαλύτερος»!
Μετά την γέννηση…
Δείξτε κατανόηση: Δεχτείτε συμπεριφορές στις οποίες μπορεί να μην σας συνήθισε προηγουμένως, δείχνοντας του ότι το δέχεστε όπως ακριβώς είναι. Η εγώ-κεντρικότητα που διακατέχει τα παιδιά σε μικρή ηλικία, ο φόβος της απόρριψης, ο φόβος του να μην είναι πλέον το αγαπημένο παιδί, ακόμη και η αλλαγή της ρουτίνας, πιθανόν να επιφέρει ξεσπάσματα.
Επικυρώστε: Πιθανόν να ακούσετε φράσεις που θα σας τρομάξουν όπως το «μισώ το αδερφάκι μου», «δεν το θέλω στο σπίτι μας» κτλ. Μην προσπαθήσετε να διαπραγματευτείτε ή να επιμείνετε ότι αυτό δεν είναι αλήθεια. Πάρτε το ως ένδειξη ότι μπορεί να χρειαστούν κάποια επιπλέον αγάπη, επικύρωση και άνεση.
Διδάξτε: Ο πρώτος στόχος σας είναι να προστατέψετε το μωρό. Δεύτερον, να διδάξετε στο μεγαλύτερό σας παιδί πώς να αλληλεπιδρά με τον νέο του αδελφό με τους σωστούς τρόπους. Μπορείτε να διδάξετε στο παιδί σας πώς να παίξει με το μωρό με τον ίδιο τρόπο που το διδάσκετε οτιδήποτε άλλο. Μιλήστε μαζί του, δείξτε, καθοδηγήστε και ενθαρρύνετε.
Επαινέστε: Κάθε φορά που βλέπετε το μεγαλύτερο παιδί να αγγίζει απαλά το μωρό, κάντε ένα θετικό σχόλιο, ΕΙΔΙΚΌΤΕΡΑ μπροστά σε σημαντικά άτομα για το παιδί σας όπως ο πατέρας, ο παππούς και η γιαγιά. Οι επιβραβεύσεις μπροστά σε σημαντικά άτομα έχουν πάντοτε διπλά οφέλη. Αγκάλιασε και φίλα το μεγαλύτερό σου παιδί, αναφέροντας του πόσο υπερήφανος είσαι.
Προσέξτε τα λόγια σας: Μην χρησιμοποιείται το μωρό σαν δικαιολογία. Αναφορές του τύπου « Δεν μπορούμε να πάμε στο πάρκο γιατί κοιμάται το μωρό», ή «Μην κάνεις φασαρία θα ξυπνήσει το μωρό», το μόνο που μπορεί να προκαλέσει προς το μεγαλύτερο παιδί είναι Θυμό, απογοήτευση και ανάγκη για εκδίκηση.
Εμπλέξετε το στην διαδικασία: Άστε το να λάβει μέρος στην διαδικασία του μπάνιου, της σίτισης, του ντυσίματος κτλ. Έστω με τον πιο απλό τρόπο όπως για παράδειγμα να σας φέρει καινούριο πανάκι, να τακτοποιήσει τα ρούχα του αδερφού του κτλ. Άστε το να αναλάβει πρωτοβουλίες με βάση τα όσα μπορεί να κάνει σύμφωνα με την ηλικία του.