“Το μόνο έγκλημα είναι το να αισθάνεσαι ντροπή για αυτό που είσαι”.
Με αυτή η φράση ο συγκλονιστικός Ορφέας Αυγουστίδης έδωσε σάρκα, οστά και ψυχή στον Άλαν Τούρινγκ. Και σε μια κατάμεστη αίθουσα από ανθρώπους, για λίγα λεπτά επικράτησε η απόλυτη ησυχία. Μια ησυχία συνείδησης ή και τύψεων. Άκουγες τα δάκρυα να κυλάνε, άκουγες και τη δυσφορία. Άραγε να ήταν δυσφορία επειδή το έζησαν; Επειδή ξέρουν; Επειδή υπολογίζουν πως ξέρουν; Δεν θα μάθω ποτέ. Και μάλλον ούτε και χρειάζεται. Το μόνο που χρειάζεται σε τέτοιες περιπτώσεις είναι, τελικά, η καρδιά. Η καρδιά να αισθανθείς πως ένας άνθρωπος κατά-κρίνεται στη βάση των σεξουαλικών του επιλογών, παρά για τα όσα προσέφερε στη χώρα του και στην κοινωνία. Κατα-κρίνεται επειδή αγαπά. Πόσο παράδοξο είναι αυτό; Άραγε πόσοι Άλαν να ζουν ανάμεσά μας; Σε πόσους γυρνάμε την πλάτη καθημερινά, από άγνοια; Ούτε κι αυτό θα το μάθω θαρρώ ποτέ, τουλάχιστον όχι σε απόλυτη ακρίβεια.
Σήμερα, λοιπόν, που θα ξεχυθούν στο δρόμο πολύχρωμες σημαίες, που θα διανύσουμε την χιλιομετρική απόσταση που ακόμα προσπαθούμε να καλύψουμε και στα μυαλά μας, ας αποφύγουμε τα συνθήματα. Τα ανθρώπινα δικαιώματα δεν είναι συνθήματα, ούτε έπρεπε να καταλήγουν ως τέτοια. Η αποδοχή, η συμπερίληψη, η ποινικοποίηση -χωρίς εκπτώσεις- θεραπειών μεταστροφής και η ελευθερία να είναι κανείς όποιος θέλει να είναι με υπερηφάνεια δεν χωράνε σε συνθήματα. Και φυσικά δεν περιορίζονται στην παλέτα καμίας σημαίας. Αυτή, όμως, η πολύχρωμη σημαία έχει ακόμα να μας μάθει πολλά. Κι έχει ακόμα απόσταση να διανύσει μέχρι να κυματίσει σε όλους τους δρόμους που μοιάζουν απάτητοι και μέχρι και το τελευταίο της χρώμα να καταστεί αποδεκτό.
Την περασμένη Πέμπτη η Κυπριακή Βουλή έκανε ένα βήμα εκσυγχρονισμού, ένα βήμα προς τα μπρος, ποινικοποιώντας επιτέλους τις θεραπείες μεταστροφής. Ακούστηκαν πολλά κατά τη διάρκεια της ολομέλειας, στα οποία δεν προτίθεμαι να αναφερθώ. Έχω παρόλα αυτά την ανάγκη για μια μικρή αναφορά στον “πνευματικό εκφυλισμό” που κάποιοι προτάσσουν ως το επιχείρημα στο ότι εν έτει 2023 αρνούνται πως ελευθερία και ανθρώπινα δικαιώματα είναι πιο πάνω από το ανυπέρβλητο εγώ τους. Σε μια κοινωνία που οι θεσμοί μας απογοητεύουν και που συνεχώς εκφυλίζουν κάθε είδους πνευματικής μας διαύγειας και ισορροπίας, με τα όσα παράλογα επιλέγουν καθημερινά να βαφτίζουν ηθικά, προσωπικά επιλέγω το φως. Φως, όμως, και νομοθετικό. Φως που δεν θα ντύνεται τη μια μέρα με κουστούμι συντηρητικό και την επομένη θα το βλέπω σε πορείες υπερηφάνειας. Ή κι αν το βλέπω σε πορείες υπερηφάνειας, να μπορεί να σταθεί και με το ίδιο συντηρητικό κουστούμι δίπλα στα ανθρώπινα δικαιώματα επί της ουσίας και όχι απέναντι.
Σήμερα, λοιπόν, που όλες και όλοι μας θα περπατάμε με υπερηφάνεια ανάμεσα σε πολύχρωμες σημαίες να μην ξεχάσουμε λεπτό τους ανθρώπους εκείνους που μας έφυγαν γιατί δεν άντεξαν να γίνουν κάτι άλλο, τους ανθρώπους εκείνους που καθημερινά δολοφονεί μια ολόκληρη κοινωνία με τη στάση της αργά και βασανιστικά. Να μην ξεχάσουμε τους ανθρώπους εκείνους που τόλμησαν και μπήκαν μπροστά και δέχονται τόσα πυρά, τους ανθρώπους εκείνους που επέλεξαν κόντρα σε όλα μια ζωή γεμάτη μόνο από αγάπη, χωρίς εκπτώσεις στις επιλογές τους, που είναι ολότελα δικές τους.
Σήμερα ας περπατήσουμε με υπερηφάνεια για τους εαυτούς μας, που παρά το σκοτάδι θα συνεχίσουμε να κυματίζουμε πολύχρωμες σημαίες με αφοσίωση στον ένα και μοναδικό στόχο: όσοι επόμενοι θα ‘ρθούν να ξέρουν πως όταν αγαπούν είναι αρκετό. Πώς όταν αγαπούν πραγματικά το φανερά δεν περνά από έλεγχο κοινωνικής αποδοχής, είναι δικαίωμά τους. Και πως όταν επιλέγουν αληθινά το ανοιχτά δεν είναι στην κρίση κανενός.
Η παράσταση του Άλαν Τούρινγκ διαπραγματευόταν διαρκώς ένα ερώτημα “θα μπορούσε μια μηχανή να σκεφτεί”; Και νομίζω πως με τα όσα βλέπουμε τεχνολογικά γύρω μας η απάντηση είναι η περιττή. Μάλλον η ερώτηση είναι πια “πόσοι άνθρωποι μπορούμε να σκεφτούμε ακόμα;”.