Λες και αντηχεί όλες αυτές τις μέρες η φωνή του Robin Williams στην ταινία που άφησε εποχή και η οποία κατέγραψε με εκπληκτικό τρόπο την τραγωδία του πολέμου στο Βιετνάμ. Gooood Morning Vietnam!
Είναι τελικά νομοτέλεια. Οι μεγάλες δυνάμεις, μέσα στην έπαρση και την αλαζονεία τους, αδυνατούν να αντιληφθούν κάποιες ωμές πραγματικότητες. Όπως, για παράδειγμα, ότι η ζωή δεν είναι πάντα απλά μαθηματικά. Όπως, για παράδειγμα, ότι υπάρχουν αθέατες δυνάμεις που δεν θα υπολογιστούν σε κανενός είδους ισοζύγιο. Όπως, για παράδειγμα, όταν ο άνθρωπος απειλείται και χάνει τα πάντα, γίνεται αγρίμι αποφασισμένο να κατασπαράξει τον απέναντι. Όλα αυτά δεν τα υπολόγισαν οι Αμερικανοί στο Βιετνάμ. Ούτε το περιβάλλον υπολόγισαν, ούτε την αυτοθυσία των αντιπάλων υπολόγισαν, ούτε και τις συνέπειες ενός ανορθόδοξου πολέμου που δεν διεξάγεται στη βάση των υπολογισμών που κάνουν κάποιοι καλοπληρωμένοι στρατηγοί. Αποτέλεσμα να θυσιάσουν χιλιάδες νέα παιδιά, να αχρηστεύσουν πολύ περισσότερα και να στιγματίσουν μιαν ολόκληρη γενιά που ακόμα ζει με τους εφιάλτες εκείνου του χαμένου τελικά πολέμου.
Η Ιστορία δείχνει να επαναλαμβάνεται. Η Ρωσία μοιάζει να ήθελε ένα δικό της Βιετνάμ για να συνειδητοποιήσει πως όσο πολεμικό υλικό κι αν μαζεύει στις αποθήκες της, όσο κι αν αισθάνεται πανίσχυρη λόγω της σύγχρονης πολεμικής της μηχανής, θα υπάρχουν πάντα κάποιες παράμετροι που θα της διαφεύγουν. Όπως και τό όσο κι αν τα κατάφερε για δεκαετίες να παριστάνει τον υπέρμαχο των αδυνάτων, δεν είναι τίποτα άλλο κι αυτή από μια ωμή ιμπεριαλιστική δύναμη. Ο πόλεμος στην Ουκρανία τείνει να εξελιχθεί σε ένα νέο Βιετνάμ. Ακόμα κι αν ισοπεδώσει όλες τις πόλεις ο ρωσικός στρατός, θα έχει στο τέλος να αντιμετωπίσει χιλιάδες αντάρτικες ομάδες, καλά εξοπλισμένες, που δεν θα έχουν καμία άλλη αποστολή πέραν της εκδίκησης. Κι όταν θα αρχίσουν να φθάνουν τα φέρετρα των νεκρών στρατιωτών, όπως στην περίπτωση των Αμερικανών, όταν θα φθάνουν οι πληγωμένοι και ακρωτηριασμένοι, ακόμα και η ασφυκτικά ελεγχόμενη από το καθεστώς Πούτιν κοινωνία, θα ξεσηκωθεί. Γιατί καμιά μάνα δεν γέννησε το παιδί της για να σκοτωθεί σε μια ξένη χώρα. Κανένα παιδί δεν δικαιολογεί την απώλεια του πατέρα για το καπρίτσιο κάποιου ανώμαλου που αποφάσισε να σκορπίσει το θάνατο και τη δυστυχία για να αισθάνεται ο ίδιος πιο ισχυρός.
Μπορεί τα διάφορα σενάρια των ειδικών να μην περιλαμβάνουν αυτό το ενδεχόμενο. Μόνο που στη δική μου αντίληψη, υπάρχουν όλα τα στοιχεία που είναι δυνατό να συνθέσουν μιαν παρόμοια εικόνα: Ένας πανίσχυρος εισβολέας από τη μια και ένας αποφασισμένος λαός από την άλλη που δεν έχει πλέον τίποτα να χάσει πέραν της ζωής που του έχουν ήδη ρημάξει.