Ο «σεφ του Πούτιν», όπως αποκαλείται ο ιδρυτής της μισθοφορικής οργάνωσης Βάγκνερ που κινήθηκε στις 24 Ιουνίου 2023 εναντίον του πολιτικού κατεστημένου της Μόσχας στο «δρόμο της δικαιοσύνης» όπως ο ίδιος ανέφερε, την ίδια ώρα που χαρακτηριζόταν από τον Ρώσο Πρόεδρο ως αποστάτης που προσπαθεί να επιφέρει πισώπλατες μαχαιριές, δημιούργησε ένα νέο περιβάλλον στα εσωτερικά δρώμενα της Ρωσίας. Τόσο σε εσωτερικό επίπεδο όσο και σε εξωτερικό, μετά από αυτές τις εντυπωσιακές – από την οπτική γωνία του γεγονότος ότι κανείς δεν αμφισβήτησε την πολιτική καθεστηκυία τάξη πράγματων της Ρωσίας με αυτόν τον έντονο τρόπο τις τελευταίες δεκαετίας – εξελίξεις των τελευταίων ημερών, η επόμενη μέρα για την Ρωσία χαρακτηρίζεται τουλάχιστον από μια οσμή αβεβαιότητας σε σχέση με το τι μπορεί να ακολουθήσει.
Τα γεγονότα του οιωνεί και παρολίγον «πραξικοπήματος» κατά του Κρεμλίνου – όχι κατ’ ανάγκην φυσικά του ίδιου του Ρώσου Προέδρου, αφού ο Γεβγκένι Πριγκόζιν αναφέρθηκε ξεκάθαρα κατά του Ρώσου Υπουργού Άμυνας Σοϊγκού και του Ανώτατου Επιτελάρχη του Ρωσικού Στρατού Γερασίμοφ – έχουν καταγραφεί και έχουν, πλέον, ιστορική σημασία. Αυτό που έχει πλέον σημασία είναι η επόμενη μέρα της απόσυρσης των δυνάμεων της Βάγκνερ από την πορεία τους προς την Μόσχα και το τι αυτό σημαίνει για τα πολιτικά δρώμενα της Ρωσίας, ειδικότερα σε σχέση με τον πόλεμο στην Ουκρανία.
ΣΧΕΤΙΚΑ ΑΡΘΡΑ
Τα σενάρια που αφορούν στην κίνηση του Πριγκόζιν να ξεκινήσει προς την Μόσχα είναι τουλάχιστον δυο συν ένα – το ένα αγγίζοντας τα όριο της συνωμοσιολογίας. Το πρώτο αφορά στην προφανή αμφισβήτηση, για πρώτη φορά με τόσο έντονο τρόπο, της παντοκρατορίας του Προέδρου Πούτιν από έναν μάλιστα εκ των στενών του συνεργατών χρησιμοποιώντας την ιδιωτική του μισθοφορική εταιρεία. Το δεύτερο αφορά στον τρόπο αντίδρασης του Πούτιν λόγω των πιο πάνω. Το τρίτο αφορά στο κατά πόσον ο Πούτιν ενορχήστρωσε το όλο σκηνικό, σε μια σκακιστική κίνηση ματ που θα ωθούσε την Ουκρανία σε πλήρη αντεπίθεση και σε παγίδα και στο ξεκαθάρισμα της εσωτερικής αντιπολίτευσης κατά του Πούτιν – αυτό είναι, προφανώς, το σενάριο της συνωμοσιολογίας.
Όσον αφορά στο πρώτο σενάριο, διαφαίνεται ότι η κυριαρχία του Πούτιν δεν πρέπει να θεωρείται πλέον δεδομένη, μετά από είκοσι τόσα χρόνια στην εξουσία. Έχει δημιουργήσει, προφανώς, εχθρούς τους οποίους αντιμετώπιζε τόσα χρόνια με διαφορετικούς τρόπους, αλλά για πρώτη φορά παρουσιάζονται ρωγμές στο αφήγημα της εξουσίας του και αυτό το γεγονός δημιουργεί από μόνο του πολλά άλλα σενάρια, αρκετά εκ των οποίων άπτονται της ευρύτερης γεωπολιτικής ανάλυσης. Η στήριξη, για παράδειγμα, του Ερντογάν και της Κίνας προς τον Πούτιν τις πρώτες στιγμές του τότε εν εξελίξει σχεδόν πραξικοπήματος, η ανησυχία που εξέφρασε το Κατάρ και άλλες παρεμφερείς εξελίξεις, οριοθετούν το εύρος στήριξης της διεθνούς κοινότητας απέναντι στο καθεστώς του Ρώσου Προέδρου.
Το δεύτερο σενάριο αφορά σε επιμέρους ζητήματα που οριοθετούν τον τρόπο αντίδρασης του Πούτιν απέναντι στον Πριγκόζιν και τις δυνάμεις της Βάγκνερ αλλά και στο πολεμικό μέτωπο της Ουκρανίας. Ένα από αυτά είναι και το κατά πόσον η ‘ασυλία’ που δόθηκε στον Πριγκόζιν για ελεύθερη παραμονή του στην Λευκορωσία θα κρατήσει σε βάθος χρόνου και ποιο θα είναι το μέλλον για τον ίδιο τον Ρώσο ολιγάρχη. Ένα, παράλληλα, προφανές ενδεχόμενο είναι η εντατικοποίηση των επιχειρήσεων στο μέτωπο της Ουκρανίας εις απάντηση της ανταρσίας ούτως ώστε να δείξει ο Πούτιν ότι δεν έχει πτοηθεί από τα γεγονότα που προηγήθηκαν.
Το τρίτο σενάριο αφορά στο κατά πόσον το όλο σκηνικό ήταν προσχεδιασμένο αφού εκ του αποτελέσματός του δεν υπήρξε ο οποιοσδήποτε στόχος που να έχει υλοποιηθεί. Είναι γεγονός ότι ο Πριγκόζιν οδηγείται πλέον στην Λευκορωσία, πλησιέστερα προς το Κίεβο φυσικά. Το κατά πόσον οι δυνάμεις του θα μεταφερθούν εκεί παραμένει άγνωστο με όλες τις προεκτάσεις που θα έχει μια τέτοια μετακίνηση σε ένα διαφορετικό μέτωπο, βόρεια της πρωτεύουσας της Ουκρανίας, την ίδια στιγμή που οι δυνάμεις των Τσετσένων αναλαμβάνουν δράση στα ανατολικά.
Σε όλα τα πιο πάνω σενάρια, παραμένουν βασικά αναπάντητα ερωτήματα, κάποια εκ των οποίων είναι προφανώς ρητορικά. Ποιο θα είναι το μέλλον του Πούτιν; Τι θα συμβεί με τον Πριγκόζιν και τον μισθοφορικό του στρατό Βάγκνερ; Ποιος ο ρόλος του Πριγκόζιν στην Λευκορωσία, όπου καταφεύγει κατόπιν της μεσολάβησης του Λευκορώσου ηγέτη Λουκασένκο; Πως τα πιο πάνω ερωτήματα επηρεάζουν τον μαινόμενο πόλεμο στην Ουκρανία; Ποιες ήταν οι πληροφορίες που η Δύση είχε και ποιος ο ρόλος της στην κρίση του 24ώρου στη Ρωσία; Τι πιστεύουν οι Ρώσοι πολίτες για αυτά που έχουν επισυμβεί;
Υπάρχει ένα εγγενές εκ των διαλαμβανομένων βαρύ αποτύπωμα των τεκταινομένων για τον Πούτιν. Σε ένα καθαρά αποκλειστικά γεωπολιτικό επίπεδο αυτό που έχει σημασία είναι η αντίδρασή του σε σχέση με τον πόλεμο στην Ουκρανία και τα αναπάντητα ερωτήματα ενδεχομένως να μπορούν να απαντηθούν από τις ίδιες τις εξελίξεις που θα ακολουθήσουν τις επόμενες μέρες και εβδομάδες. Ο Πούτιν πάντως έχει αποδείξει τα τελευταία 20 χρόνια ότι ξέρει να σερβίρει και να σερβίρεται τόσο ζεστά όσο και κρύα πιάτα και το μενού το παρουσιάζει πάντα στο τέλος.
