Πολλές φορές μέσα από την αρθρογραφία και τα δημοσιεύματα, τονίσαμε πόσο επώδυνες είναι για την οικονομία και τα υπερδανεισμένα νοικοκυριά οι αυξήσεις των επιτοκίων από την Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα. Αυξήσεις που η ΕΚΤ θεωρεί μονόδρομο για να συγκρατηθεί ο πληθωρισμός στην ευρωζώνη. Θεωρούμε δηλαδή ως δεδομένο πως η σύσφιξη της νομισματικής πολιτικής θα πετύχει το στόχο της και μένουμε να σκεφτόμαστε τις παρενέργειες της αύξησης των επιτοκίων. Ωστόσο, υπάρχουν λόγοι γιατί στην Κύπρο μπορεί να μην βοηθήσουν τα επιτόκια να συγκρατηθούν οι τιμές. Δηλαδή, παρά το υψηλό κόστος δανεισμού, να συνεχίσουμε να βλέπουμε τις τιμές να ανεβαίνουν λόγω της προβληματικής καταναλωτικής μας συνείδησης αλλά και των ανισοτήτων σε εισοδήματα και φορολογίες.
Ναι, ο πληθωρισμός είναι εισαγόμενος, ωστόσο αυτό δεν σημαίνει πως τοπικές ιδιαιτερότητες δεν θα έχουν το δικό τους ρόλο στην αποκλιμάκωση του. Ιδιαιτερότητες του πόσο ανεπτυγμένη είναι η καταναλωτική συμπεριφορά, από που προέρχονται οι διάφορες πηγές εισοδήματος που καταλήγουν στη χώρα και ποιες δυνατότητες φορολόγησης υπάρχουν. Σε αυτά θεωρώ πως η Κύπρος θα υστερήσει σε σύγκριση με άλλα κράτη της ευρωζώνης. Ενώ δηλαδή τα ψηλότερα επιτόκια σε κάποια στιγμή θα συγκρατήσουν τις τιμές στην ευρωζώνη, στην Κύπρο οι τιμές είναι πιθανόν να συνεχίσουν να ανεβαίνουν πέραν του 2% με καταστροφικές συνέπειες στη μεγάλη μάζα του πληθυσμού.
ΣΧΕΤΙΚΑ ΑΡΘΡΑ
ΠτΔ: Σε πλήρη λειτουργία η «ΕΛΠΙΣ» το πρώτο εξάμηνο του 2025
Αυτό γιατί υπάρχει μια ομάδα του πληθυσμού που δεν σκέφτεται αν ένα προϊόν ή μια υπηρεσία αξίζουν τα λεφτά που ζητούν, αλλά αν έχουν τη δυνατότητα να το αγοράσουν. Αν η απάντηση είναι ναι, τότε μπορεί να πληρώσουν την όποια εξωφρενική τιμή τους ζητηθεί. Το φαινόμενο είναι ακόμη πιο έντονο τα τελευταία χρόνια με όλο και περισσότερους εργαζόμενους που τα εισοδήματα τους δεν επηρεάζονται στον ίδιο βαθμό με τη μεγάλη μάζα του πληθυσμού. Είτε πρόκειται για τεχνολογικούς νομάδες ή για εργαζόμενους σε εταιρείες με έδρα την Κύπρο ή ακόμη για εργαζόμενους που λαμβάνουν αυξήσεις και ΑΤΑ, η πραγματικότητα είναι πως αυτοί δύσκολα θα περιορίσουν την κατανάλωση τους. Το μόνο που θα τους περιόριζε την «όρεξη» θα ήταν η φορολόγηση των εσόδων και της κατανάλωσης τους.
Ωστόσο, αυτό δεν είναι κάτι που θα δούμε να συμβαίνει στην Κύπρο, όπου το όλο μοντέλο στηρίζεται στους χαμηλούς συντελεστές φορολόγησης και στα φορολογικά κίνητρα. Χαμηλή φορολόγηση που έρχεται να καλύψει τις δομικές αδυναμίες της χώρας, την γραφειοκρατία και των πλήρη έλεγχο σημαντικών τομέων που σχετίζονται με την οικονομία από πανίσχυρες υποομάδες πχ. Δικαιοσύνη, Παιδεία, εργασιακές σχέσεις και η λίστα είναι δίχως τέλος. Και επειδή δεν θα μπορέσουν να αυξήσουν της φορολογίες δίχως να διώξουν ντόπιους και ξένους επενδυτές και εργαζόμενους, υπάρχει ο κίνδυνος το κόστος του πληθωρισμού θα κατανεμηθεί σε όλους, είτε αντέχουν είτε όχι και για μεγαλύτερο χρονικό διάστημα από ότι αλλού στην ευρωζώνη. Τελικά, όλα εδώ πληρώνονται.
