Οι εξελίξεις στην παγκόσμια οικονομία, οι επιπτώσεις από την πανδημία και η κατολίσθηση του κράτους της «αρπαχτής», επιβάλλουν τον καθορισμό ενός νέου μοντέλου οικονομικής ανάπτυξης.

Το κράτος έχει σημαντικό και ουσιαστικό ρόλο να παίξει στην διαμόρφωση της οικονομίας. Χρειάζεται να διευκολύνει την ανάπτυξη, διασφαλίζοντας ένα υγιές επιχειρηματικό περιβάλλον και τον καθορισμό στρατηγικής για προσέλκυση επενδύσεων. Με τα δεδομένα που βιώνουμε σήμερα, προϋπόθεση για την ανάκαμψη είναι η εφαρμογή των κανονισμών για την καταπολέμηση της διαφθοράς και η αναβάθμιση της εικόνας της Κύπρου ως σοβαρού επενδυτικού προορισμού. Κλειδί για την ανάπτυξη με κοινωνική δικαιοσύνη είναι η αξιοποίηση του ανθρώπινου δυναμικού των Κυπρίων, ανοίγοντας σε όλους την πρόσβαση με ίσες ευκαιρίες.

Η κυπριακή οικονομία διαθέτει ευελιξία και συγκριτικά πλεονεκτήματα τα οποία μπορούν να αξιοποιηθούν πολύ περισσότερο. Έχουμε ένα ικανοποιητικό βιοτικό επίπεδο που οφείλεται κατά κύριο λόγο στο υψηλό μορφωτικό επίπεδο του λαού μας, στην εργατικότητα του καθώς και στην προσαρμοστικότητα της επιχειρηματικής τάξης. Παράλληλα συμβάλλει θετικά η συμμετοχή της Κύπρου στην ΕΕ και την Ευρωζώνη, που προσφέρει ένα ορθολογικό πλαίσιο πολιτικής καθώς και χρηματοδοτικούς πόρους για ανάπτυξη και αναβάθμιση της περιβαλλοντικής και της κοινωνικής πολιτικής.

Η κοινωνικό-οικονομική πολιτική της κυβέρνησης όμως, παρουσιάζει εμφανείς και εντεινόμενες αδυναμίες. Χωρίς μακροπρόθεσμο όραμα και ιεράρχηση προτεραιοτήτων, αναλώνεται σε ευκαιριακές παρεμβάσεις. Το σύστημα διαμόρφωσης πολιτικής και λήψης αποφάσεων είναι αναχρονιστικό, καθοδηγούμενο από τα μεγάλα οικονομικά συμφέροντα, με έντονα στοιχεία διαφθοράς και αυθαιρεσίας.

Η ανάπτυξη της οικονομίας μας στηρίζεται κυρίως στον τουρισμό και στις κατασκευές. Η υπερβολική ανάπτυξη του τομέα των κατασκευών, με την ενθάρρυνση της ανέγερσης πύργων για πώληση «χρυσών διαβατηρίων», προσέφερε μεγάλα ωφελήματα σε μεμονωμένα συμφέροντα και μια τεράστια ζημιά και δυσφήμιση της Κύπρου ως επενδυτικού κέντρου. Άλλοι τομείς επιχειρηματικής δραστηριότητας, που στηρίζονται στην γνώση, την τεχνολογία και τις νέες δεξιότητες των νέων μας, παραμελήθηκαν.

Το κοινωνικό οικοδόμημα παραμένει ημιτελές για τις ευάλωτες ομάδες, τους χαμηλοσυνταξιούχους. Η δημιουργία ποιοτικών θέσεων εργασίας για τους νέους μας είναι χρέος μας προς την νέα γενιά. Σε αυτούς θα στηριχθούμε για να μπούμε μπροστά στους τομείς της πράσινης ανάπτυξης και της τεχνολογίας που υστερούμε. Οι ψηφιακές δεξιότητες του πληθυσμού μας θα αναβαθμιστούν από τη στιγμή που το κράτος, πρώτο θα δείξει τον δρόμο με την ψηφιοποίηση των υπηρεσιών που προσφέρει ο δημόσιος τομέας.

Η κυπριακή οικονομία βρίσκεται σε σταυροδρόμι. Συνέχιση της μέχρι σήμερα πορείας θα οδηγήσει σε επιδείνωση των χρόνιων διαρθρωτικών προβλημάτων, με δυσμενείς επιπτώσεις στο βιοτικό επίπεδο του κυπριακού λαού.

Η δική μου πρόταση προέκυψε μέσα από εντατικό διάλογο με την κοινωνία και επικεντρώνεται σε τρεις βασικούς άξονες:

1. Ανασυγκρότηση και διαφοροποίηση της βάσης της οικονομίας με την προώθηση των τομέων ανάπτυξης που να προσφέρουν παραγωγική απασχόληση στις νέες και νέους μας, καθώς και στήριξη της επιχειρηματικής καινοτομίας με φιλικές προς το περιβάλλον επενδύσεις

2. Αποτελεσματική στήριξη των ευάλωτων ομάδων με εκτενή προγράμματα εκπαίδευσης και επανακατάρτισης για να γίνουν συμμέτοχοι στην οικονομική και κοινωνική ζωή

3. Αναβάθμιση του περιβάλλοντος, με γνώμονα τη διασφάλιση της ποιότητας ζωής των μελλοντικών γενεών.

Ειδικότερα στον κοινωνικό τομέα μερικά συγκεκριμένα μέτρα πολιτικής αποτελούν,

(α) η προσαρμογή του ελάχιστου εισοδήματος και η θεσμοθετημένη επικαιροποίηση του ώστε να προσαρμόζεται στις συνεχώς μεταβαλλόμενες συνθήκες,

(β) η εισαγωγή και η δημιουργία μηχανισμού συνεχούς αναπροσαρμογής του ελάχιστου μισθού, ώστε να ανέλθει στο 60% του μέσου εισοδήματος, όπως στις ανεπτυγμένες κοινωνικά χώρες της Ευρώπης και,

(γ) ο εκσυγχρονισμός του συνταξιοδοτικού συστήματος με βασικό άξονα τη θεσμοθέτηση της επαγγελματικής σύνταξης στον ιδιωτικό τομέα, ούτως ώστε όλοι οι πολίτες να απολαμβάνουν επαρκείς συντάξεις.

Όλα προϋποθέτουν ένα αναβαθμισμένο ρόλο του κράτους απαλλαγμένο από την διαφθορά. Το «Τίμιο Κράτος» μπορεί να επαναφέρει την δυναμική μιας εκσυγχρονισμένης δημόσιας υπηρεσίας για να διαδραματίσει αποτελεσματικά τον σημαντικό της ρόλο της.

Έτσι θα θέσουμε τις σωστές βάσεις για μια οικονομία απαλλαγμένη από τα βαρίδια της διαφθοράς που τόσο ταλανίζει την χώρα μας και θα δίνει ιδιαίτερο βάρος στην ανάπτυξη με κοινωνική δικαιοσύνη και αλληλεγγύη.