Οι τελευταίες εξελίξεις στην κυπριακή ΑΟΖ και η επιθετικότητα της Τουρκίας σίγουρα δεν πρέπει να μας εκπλήττει. Η μεγαλύτερη όμως έκπληξη για εμάς τους Ε/κ έρχεται μέσα από τις αντιδράσεις των παραδοσιακών μας φίλων οι οποίοι σφυρίζουν αδιάφορα στις προκλητικές πολιτικές της Άγκυρας. Στις διεθνείς σχέσεις υπάρχει η φράση «ο εχθρός του εχθρού μου είναι φίλος μου». Με αυτή την λογική περιμένουμε επομένως πως αυτοί που νομίζουμε πως είναι εχθροί της Τουρκίας θα είναι και φίλοι μας. Στην Κύπρο φυσικά συγχύζουμε την φιλία με τα συμφέροντα. Γι’ αυτό κάθε φορά πέφτουμε έξω στις εκτιμήσεις μας. Στην περίπτωση της κρίσης στην κυπριακή ΑΟΖ οι «φιλίες» πάνε περίπατο και την θέση τους αντικαθιστούν τα συμφέροντα. Έτσι μόνο μπορεί να χαρακτηριστεί και η ψυχρή έως αδιάφορη στάση της Μόσχας στις τελευταίες προκλήσεις της Άγκυρας. Μια αντίδραση άχρωμη, άοσμη, χωρίς ουσία και περιεχόμενο.
Ήμουν από αυτούς που σε προσωπικές συζητήσεις όταν με ρωτούσαν αν υπάρχει πιθανότητα η Τουρκία να έρθει σε σύγκρουση με εταιρείες κολοσσούς, τους απαντούσα πως η Τουρκία θα περιμένει πρώτα να δει αν υπάρχει όντως αέριο και μετά να αντιδράσει. Δεν θα αντιδρούσε χωρίς να έχει κάποιο όφελος και να εκτεθεί μπροστά σε αυτές τις εταιρείες και τις κυβερνήσεις που εκπροσωπούν. Μετά την ανακάλυψη στο «Καλυψώ» η Τουρκία λαμβάνοντας υπόψη το κόστος που μπορεί να έχει για την ίδια και το όφελος για την Κύπρο αποφάσισε να προκαλέσει η ίδια κόστος στην Κύπρο. Δηλαδή, η λογική που ανέλυαν ορισμένοι στην Ε/κ περί κόστους στην Τουρκία τελικά μας ήρθε μπούμερανγκ εμάς. Το κόστος το δικό μας δεν μας το ανέλυσαν οι διάφοροι φωστήρες με αποτέλεσμα να βρισκόμαστε αμήχανοι και να τρέχουμε πίσω από τις εξελίξεις.
Επιπλέον, σε παλαιότερη συνομιλία που είχα με κυβερνητικό αξιωματούχο διερωτάτο γιατί ρωσικές εταιρείες δεν ενδιαφέρθηκαν για την κυπριακή ΑΟΖ. Τελικά, η απάντηση είναι απλή. Οι Ρώσοι δεν θέλουν να δυσαρεστήσουν την Άγκυρα. Αυτή η απάντηση είναι ακόμα πιο ξεκάθαρη αν αναλογιστεί κανείς πως η ρωσική εταιρεία Rosneft πήρε το 30% του τεμαχίου «Ζορ», ενώ μόλις πριν λίγες ημέρες η Ρωσική εταιρεία Novatek κλείδωσε τεμάχιο στην ΑΟΖ του Λιβάνου.
Δυστυχώς, για τους Ε/κ στην μέση ανατολή άρχισε να δημιουργείται ένα γεωπολιτικό κενό με την μείωση του ενδιαφέροντος εκ μέρους των ΗΠΑ, όχι τώρα επί προεδρίας Τραμπ, αλλά προς το τέλος της προεδρίας Μπαράκ Ομπάμα. Παράλληλα, το γεωπολιτικό κενό που υπάρχει στην μέση ανατολή πηγάζει από ένα ουσιαστικό λόγο. Γιατί μειώνεται η εξάρτηση των ΗΠΑ σε ενεργειακούς πόρους και ιδιαίτερα σε πετρέλαιο. Σύμφωνα με το Energy Information Agency για πρώτη φορά το 2018 οι εξαγωγές ενέργειας στις ΗΠΑ θα ξεπεράσουν τις εισαγωγές. Η τεχνολογία του shale gas που ανέπτυξε τα τελευταία χρόνια σε συνδυασμό με την συνεχή μείωση της χρήσης πετρελαίου, την καθιστά εξαγωγική δύναμη ενέργειας και έτσι μειώνει την εξάρτηση της σε πετρέλαιο από τις χώρες της μέσης ανατολή και του Περσικού Κόλπου. Αυτό το γεωπολιτικό κενό με τις νέες πραγματικότητες όπως περιγράφησαν πιο πάνω το εκμεταλλεύεται η Μόσχα και η Άγκυρα κάνοντας το δικό τους παιχνίδι στην μέση ανατολή.
Επομένως, τα πράγματα για την Κύπρο και την Ελλάδα είναι πολύ δύσκολα και θα πρέπει έστω και τώρα να αντιληφθούμε πως το ενεργειακό παιχνίδι στην ανατολική μεσόγειο δεν είναι μηδενικού αθροίσματος αλλά win – win.
