Ο Διαχειριστής Συστήματος Μεταφοράς Κύπρου (ΔΣΜΚ) προς αποκατάσταση της πραγματικότητας για τα όσα έχουν λεχθεί ερήμην του, στα πλαίσια συνάντησης της Κοινοβουλευτικής Επιτροπής Ενέργειας, Εμπορίου, Βιομηχανίας και Τουρισμού της Βουλής με άλλους αρμόδιους φορείς, για την έναρξη της λειτουργίας της Ανταγωνιστικής Αγοράς Ηλεκτρισμού, είναι αναγκαίο να τοποθετηθεί δημόσια, για την καταγραφή του ιστορικού των σημαντικών γεγονότων και σχετικών ενεργειών του, που αφορούν την λειτουργία της Ανταγωνιστικής Αγοράς Ηλεκτρισμού στην Κύπρο.
Ο ΔΣΜΚ έχει συσταθεί με βάση τον περί Ρύθμισης της Αγοράς Ηλεκτρισμού Νόμο του 2003 με προσωπικό αποσπασμένο από την ΑΗΚ έχοντας ως βασικές αρμοδιότητες τη διαχείριση του Συστήματος Μεταφοράς και τη λειτουργία της Αγοράς Ηλεκτρισμού.
ΣΧΕΤΙΚΑ ΑΡΘΡΑ
Διεθνές Καρδιολογικό Συνέδριο «Cardiology Pearls»
Το 2009 έχουν εγκριθεί οι πρώτοι Κανόνες Αγοράς Ηλεκτρισμού με βάση το μοντέλο της Αγοράς Διμερών Συμβολαίων. Η εφαρμογή αυτού του μοντέλου είχε ανασταλεί κατόπιν απόφασης της ΡΑΕΚ για αναδιοργάνωση της Αγοράς. Τον Μάιο του 2015 η ΡΑΕΚ έχει εκδώσει την Ρυθμιστική Απόφαση 01/2015, που προνοεί την εφαρμογή του μοντέλου Κοινοπραξίας Ισχύος με Παράλληλη Λειτουργία Διμερών Συμβολαίων.
Ο ΔΣΜΚ με τη βοήθεια συμβουλευτικού οίκου, ο οποίος είχε επιλεγεί από την Ευρωπαϊκή Επιτροπή, έχει ετοιμάσει, στη βάση της προαναφερόμενης Απόφασης, τους νέους Κανόνες Αγοράς Ηλεκτρισμού (Έκδοση 2.0.0) τους οποίους έχει εγκρίνει η ΡΑΕΚ τον Μάρτιο του 2017, χωρίς ακόμα να έχουν τεθεί σε ισχύ.
Ο ΔΣΜΚ διαχρονικά έθετε θέμα υποστελέχωσης και πλήρους ανεξαρτητοποίησης του Οργανισμού για να μπορέσει να προχωρήσει με επάρκεια στα αναγκαία βήματα για την πλήρη λειτουργία της Ανταγωνιστικής Αγοράς Ηλεκτρισμού. Σημειώνεται σχετικά ότι τον Ιανουάριο του 2017 η ΡΑΕΚ έχει εκδώσει Ρυθμιστική Απόφαση με την οποία δίδει οδηγίες προς τον Ιδιοκτήτη Συστήματος Μεταφοράς (ΑΗΚ) για παραχώρηση των αναγκαίων πόρων σε προσωπικό προς τον ΔΣΜΚ, μέχρι τον Απρίλιο του 2017, ούτως ώστε ο ΔΣΜΚ να καταστεί ικανός στην άσκηση των αρμοδιοτήτων του. Παρά τις πιέσεις του ΔΣΜΚ για εφαρμογή της εν λόγω Απόφασης, η ΑΗΚ, επικαλούμενη προβλήματα υποστελέχωσης, δεν προχώρησε στην εφαρμογή της.
Τονίζεται ότι τον Σεπτέμβριο του 2017 έχει επιτευχθεί το άνοιγμα της Αγοράς Ηλεκτρισμού στη βάση σχετικής Ρυθμιστικής Απόφασης της ΡΑΕΚ για εφαρμογή μεταβατικής ρύθμισης στην Αγορά Ηλεκτρισμού της Κύπρου πριν την πλήρη εφαρμογή του νέου μοντέλου Ανταγωνιστικής Αγοράς Ηλεκτρισμού. Από τότε ο ΔΣΜΚ είναι έτοιμος να διαχειριστεί την αγορά αυτή με λογισμικό που έχει αναπτύξει ο ίδιος. Επομένως, οι οποιεσδήποτε αναφορές γίνονται για μη άνοιγμα της Αγοράς δεν ανταποκρίνονται στην πραγματικότητα. Εν τούτοις μέχρι σήμερα δεν υπήρξε κανένα αίτημα για ένταξη σε αυτήν.
Τον Ιανουάριο του 2018 ο ΔΣΜΚ έχει ενισχυθεί με 20 λειτουργούς που έχουν προσληφθεί από την ΑΗΚ και 4 εξειδικευμένους συμβούλους για θέματα Αγοράς Ηλεκτρισμού. Στη συνέχεια οι σύμβουλοι μαζί με το προσωπικό που ήταν ήδη τοποθετημένο στον ΔΣΜΚ, ξεκίνησαν εντατική εκπαίδευση του νέου προσωπικού και παράλληλη ολοκλήρωση των εγγράφων, για την έκδοση του Διαγωνισμού σε σχέση με την αγορά λογισμικού και υλισμικού για την Ανταγωνιστική Αγορά Ηλεκτρισμού. Τον Μάρτιο του 2018 ο ΔΣΜΚ, ακολουθώντας αυστηρά όλες τις πρόνοιες περί δημοσίων συμβάσεων που προβλέπονται από τη νομοθεσία, έχει προκηρύξει σχετικό Διαγωνισμό.
Τονίζεται ότι, τόσο οι τεχνικές πρόνοιες, όσο και ο προϋπολογισμός του Διαγωνισμού έχουν καθοριστεί σύμφωνα με εισήγηση του εξωτερικού συμβούλου του ΔΣΜΚ και μετά από διαβουλεύσεις με τους κύριους προμηθευτές τέτοιων Συστημάτων. Στο σημείο αυτό θα πρέπει να διασαφηνιστεί ότι ο προϋπολογισμός του ΔΣΜΚ συμφωνείται μετά από σχετική διαβούλευση μεταξύ ΡΑΕΚ, ΔΣΜΚ και ΑΗΚ πριν από την υποβολή του στη Βουλή των Αντιπροσώπων. Συνεπώς η ΡΑΕΚ ήταν πλήρως ενήμερη και δεν είχε φέρει ένσταση για το προϋπολογισθέν ποσό του Διαγωνισμού.
Στα πλαίσια του προαναφερόμενου Διαγωνισμού, προσφορά υποβλήθηκε μόνο από μια κοινοπραξία για το ποσό των 15 εκατομμυρίων ευρώ, που υπερέβαινε κατά πολύ το ποσό του προϋπολογισμού, που ανερχόταν στα πέντε εκατομμύρια ευρώ. Ως εκ τούτου τον Σεπτέμβριο του 2018 ο ΔΣΜΚ αποφάσισε την ακύρωση του Διαγωνισμού παρόλο που η τεχνική αξιολόγηση ήταν θετική. Από διερεύνηση που έχει γίνει από τον ΔΣΜΚ, μετά την ακύρωση του Διαγωνισμού, έχει διαφανεί ότι οι εταιρείες που αποτελούν τους κύριους προμηθευτές και δραστηριοποιούνται σχετικά στον τομέα της υλοποίησης Συστημάτων Διαχείρισης Αγοράς Ηλεκτρισμού, δεν υπέβαλαν προσφορά λόγω των πολύ αυστηρών εμπορικών και νομικών όρων που προβλέπονταν από τα σχετικά έγγραφα του Διαγωνισμού.
Τον Οκτώβριο του 2018, ο ΔΣΜΚ, άμεσα αντέδρασε στο αίτημα χορήγησης προσωρινών μέτρων εκ μέρους του μοναδικού προσφοροδότη και πέτυχε την απόρριψή του από την Αναθεωρητική Αρχή Προσφορών, γεγονός που έδινε τη δυνατότητα προκήρυξης νέου Διαγωνισμού, χωρίς περαιτέρω καθυστέρηση λόγω της εκδίκασης της προσφυγής.
Στις 25 Ιανουαρίου 2019 και αφού είχε προηγηθεί διαβούλευση με τους κύριους προμηθευτές Συστημάτων Διαχείρισης Αγορών Ηλεκτρισμού, ούτως ώστε να αρθούν πιθανά εμπόδια για τη συμμετοχή τους στη νέα διαδικασία, ο ΔΣΜΚ ήταν έτοιμος για έκδοση νέου Διαγωνισμού για προμήθεια του λογισμικού και υλισμικού διαχείρισης της Ανταγωνιστικής Αγοράς Ηλεκτρισμού. Με οδηγίες του Υπουργού Ενέργειας, Εμπορίου και Βιομηχανίας είχε ανασταλεί η έκδοση του νέου Διαγωνισμού μέχρις ότου ολοκληρωθεί από το Υπουργείο αξιολόγηση της πρότασης του ΧΑΚ για ανάληψη από αυτό της αρμοδιότητας του Λειτουργού Αγοράς. Στις 2 Απριλίου 2019 και πάλι με οδηγίες του Υπουργού, ο ΔΣΜΚ εξέδωσε τον νέο Διαγωνισμό. Αναφέρεται σχετικά ότι ο νέος Διαγωνισμός έχει εκδοθεί με διαφοροποιημένους εμπορικούς και νομικούς όρους ώστε να διευκολυνθεί η συμμετοχή των ενδιαφερόμενων προμηθευτών.
Σε σχέση με τα χρονοδιαγράμματα υλοποίησης του έργου της Ανταγωνιστικής Αγοράς Ηλεκτρισμού, που υποβάλλονται ανελλιπώς στην ΡΑΕΚ για ενημέρωση και έλεγχο σε μηνιαία βάση, τονίζεται ότι αποτελούν εκτίμηση που βασίζεται και σε αστάθμητους παράγοντες στους οποίους ο ΔΣΜΚ δεν έχει ουσιαστική επιρροή. Για τα θέματα που τον αφορούν και εμπλέκεται άμεσα, ο ΔΣΜΚ δεσμεύεται για έγκαιρη υλοποίηση. Ο ΔΣΜΚ όπως δεν μπορεί να θεωρείται υπόλογος για καθυστερήσεις λόγω γεγονότων εκτός σχεδιασμού και πέραν του πεδίου ευθύνης του.
Ενόψει των πιο πάνω γεγονότων, ο ΔΣΜΚ, παρά τα θεσμικά προβλήματα που αντιμετωπίζει, καταβάλλει κάθε δυνατή προσπάθεια για ολοκλήρωση του έργου της Ανταγωνιστικής Αγοράς Ηλεκτρισμού σύμφωνα με τα χρονοδιαγράμματα που υποβάλει σε τακτική βάση, τηρώντας ταυτόχρονα όλες τις νόμιμες διαδικασίες.
Πέραν της λειτουργίας της Αγοράς Ηλεκτρισμού δεν πρέπει να παραγνωρίζεται και η άλλη βασική αρμοδιότητα του ΔΣΜΚ που αφορά την ασφαλή, αξιόπιστη και οικονομική λειτουργία του Ηλεκτρικού Συστήματος. Χαρακτηριστικά αναφέρονται τα ακόλουθα σημεία που αφορούν την εξάσκηση της εν λόγω δραστηριότητας από τον ΔΣΜΚ.
Tα τελευταία τρία χρόνια οι περικοπές ηλεκτρικής ενέργειας σε καταναλωτές λόγω βλαβών στο Σύστημα Μεταφοράς/Παραγωγής έχουν περιοριστεί στο ελάχιστο ως αποτέλεσμα της ορθολογιστικής λειτουργίας του Ηλεκτρικού Συστήματος.
Στα πλαίσια της υλοποίησης του Μέτρου Οικοδόμησης Εμπιστοσύνης που αφορά τον ηλεκτρισμό, ο ΔΣΜΚ σε συνεργασία με όλους τους εμπλεκόμενους φορείς και μετά από σκληρή δουλειά, έχει πετύχει τη μόνιμη επανασύνδεση του Ηλεκτρικού Συστήματος της Κύπρου κάτω από συνθήκες ασφάλειας και αξιοπιστίας.
Τέλος ο ΔΣΜΚ σε συνεργασία με όλους τους εμπλεκόμενους στηρίζει την αυξανόμενη Διείσδυση ΑΠΕ στο Ηλεκτρικό Σύστημα και διασφαλίζει την ασφαλή και εύρυθμη λειτουργία του Ηλεκτρικού Συστήματος.
