Σε κινητοποίηση βρίσκονται όλες οι αρμόδιες υπηρεσίες του Υπουργείου Υγείας, μετά την έλευση των πρώτων κρουσμάτων του στελέχους Όμικρον στην Κύπρο. Τα συνολικά περιστατικά μέχρι στιγμής ανέρχονται στα πέντε και συνδέονται με ιστορικό ταξιδιού. 

Όπως είναι γνωστό, τα πρώτα κρούσματα τρία κρούσματα, αφορούν σε μαθητές που έφτασαν στην Κύπρο από μαθητική εκδρομή στη Γλασκώβη την 1η Δεκεμβρίου και διαγνώσθηκαν θετικοί στις 6 του μήνα, αφού εμφάνισαν συμπτώματα. Σύμφωνα με το Υπουργείο Υγείας, από τη διαδικασία ιχνηλάτησης των επαφών των μαθητών διαγνώστηκαν ακόμη δύο άτομα θετικά στο νέο στέλεχος, από την ίδια σχολική μονάδα.

Σε “αναμμένα κάρβουνα” η Μονάδα Ιχνηλάτησης, η οποία άρχισε αγώνα δρόμου για ιχνηλάτηση όλων των επαφών των μαθητών και εκπαιδευτικών που συμμετείχαν στο εν λόγω ταξίδι. Εξάλλου, 500 συνολικά άτομα από το σχολείο και το οικογειακό τους περιβάλλονν κλήθηκαν να μεταβούν για τεστ αντιγόνου σήμερα στη Λεμεσό, σε μια προσπάθεια ελέγχου της διασποράς.

Ανάλογα με τα αποτελέσματα, θα ληφθούν αποφάσεις κατά πόσο η σχολική μονάδα θα συνεχίσει τη λειτουργία της ή θα τεθεί προσωρινό “λουκέτο”.  

Σκέψεις για νέα μέτρα

Υπό τη σκιά της εμφάνισης του νέου στελέχους στο νησί, αλλά και της γενικότερης επιδείνωσης της επιδημιολογικής κατάστασης, το Υπουργείο Υγείας ήδη σκέφτεται να λάβει επιπρόσθετα μέτρα.

Ερωτηθείς για το ενδεχόμενο, ο Εκπρόσωπος Τύπου του Υπουργείου Υγείας, Κωνσταντίνος Αθανασίου, απάντησε ότι «δεν έχουμε κάτι, εκτός αν αλλάξει κάτι αυτό το Σαββατοκύριακο», είπε, σημειώνοντας ότι ο Υπουργός είναι σε επικοινωνία με τους ειδικούς. «Δεν έχουμε να πάρουμε κάτι σημαντικό για νέα μέτρα. Κάποιες όμως διευκρινίσεις ή διευκολύνσεις. Αν κάποιος έρχεται και είναι θετικός και ενδεχομένως Όμικρον κρούσμα τότε θα πηγαίνει κρατική καραντίνα. Είναι υποχρεωμένος», ανέφερε ο κ. Αθανασίου προσθέτοντας ότι αυτό θα τεθεί στο Υπουργικό, όπως επίσης και ο εμβολιασμός των ηλικιών 5-11.

Ενδεχομένως, πρόσθεσε, να υπάρξουν και διαφοροποιήσεις στα μέτρα που έχουν ανακοινωθεί για τους χώρους που θα έχουν ισχύ από τις 15 Δεκεμβρίου.

Όπως είχε ανακοινωθεί, από τις 15 Δεκεμβρίου σε συγκεκριμένους χώρους θα μπορούν να εισέρχονται μόνο άτομα που έχουν λάβει τουλάχιστον μία δόση του εμβολίου με απαραίτητη προϋπόθεση να κατέχουν αρνητικό αποτέλεσμα εργαστηριακής εξέτασης PCR ή τεστ ταχείας ανίχνευσης αντιγόνου (rapid test). Οι χώροι είναι, κλειστά και υπαίθρια γήπεδα, θέατρα, αμφιθέατρα, κινηματογράφους, αίθουσες θεαμάτων, νυχτερινά κέντρα, δισκοθήκες, μουσικοχορευτικά κέντρα διασκέδασης και χώρους εστίασης (συμπεριλαμβανομένων των χώρων εστίασης σε εμπορικά κέντρα).

Όσα γνωρίζουμε για την Όμικρον

Τρία συμπεράσματα φαίνεται να προκύπτουν σε αρχικό στάδιο όσον αφορά την Ομικρόν σύμφωνα με τον Μάικλ Ράιαν, επικεφαλής της διεύθυνσης αντιμετώπισης επειγόντων στον Παγκόσμιο Οργανισμό Υγείας. Τα υπάρχοντα εμβόλια προστατεύουν (αν και λιγότερο), η Ομικρον δεν δείχνει καμία αύξηση της σοβαρότητας της κατάστασης και είναι πιο συχνές οι επαναμολύνσεις.

Σύμφωνα με τον επικεφαλής του ΠΟΥ, Τέντρος Αντανόμ Γκεμπρεγέσους,

«Τα προκαταρκτικά δεδομένα από τη Νότια Αφρική υποδηλώνουν ότι ο κίνδυνος επαναμόλυνσης είναι πιο αυξημένος με την Omicron, όμως χρειάζονται περισσότερα στοιχεία για να εξάγουμε πιο ασφαλή συμπεράσματα. Υπάρχουν επίσης στοιχεία που μας οδηγούν να πιστεύουμε ότι η Omicron προκαλεί συμπτώματα λιγότερο σοβαρά σε σύγκριση με τη Δέλτα, όμως και σε αυτό το σημείο είναι πολύ νωρίς για να είμαστε σίγουροι.»

Πρόωρα είναι τα συμπεράσματα σχετικά με την αποτελεσματικότητα των εμβολίων στην καταπολέμηση της μετάλλαξης Όμικρον, υποστήριξε και ο επικεφαλής του Ευρωπαϊκού Οργανισμού Φαρμάκων (ΕΜΑ) για τη στρατηγική για τα εμβόλια, Μάρκο Καβαλέρι.

«Δεν υπάρχουν αρκετά δεδομένα, σε αυτό το στάδιο, για τον αντίκτυπο της παραλλαγής Όμικρον στην αποτελεσματικότητα των εγκεκριμένων εμβολίων Covid-19, αλλά σαρώνουμε συνεχώς τον ορίζοντα για να συγκεντρώσουμε στοιχεία.»

Αναζωπύρωση κρουσμάτων 

Πάντως, το νέο στέλεχος προκάλεσε αναζωπύρωση των μολύνσεων στη Νότια Αφρική, όπου και εμφανίστηκε για πρώτη φορά. 

Σύμφωνα με τον υπουργό Υγείας της Νότιας Αφρικής, ο Τζο Φάχλα τα αποτελέσματα πρόσφατων αλληλουχήσεων του γονιδιώματος αποκάλυψαν πως η Όμικρον ήταν η κυρίαρχη παραλλαγή μεταξύ των δειγμάτων που αναλύθηκαν στα τέλη του Νοεμβρίου και στις αρχές του Δεκεμβρίου – το 70% (250/358) ως χθες.

Την εβδομάδα που ολοκληρώθηκε την 4η Δεκεμβρίου, τα κρούσματα στην επαρχία Χαουτένγκ αυξήθηκαν κατά 415% σε σύγκριση με την αμέσως προηγούμενη, ενώ οι εισαγωγές στα νοσοκομεία αυξήθηκαν κατά 204%.

“Ανοιχτό” ερώτημα

Το καίριο ερώτημα που καλείται πλέον να απαντήσει η επιστημονική κοινότητα που μελετά το προφίλ της νέας μετάλλαξης είναι αν αυτή είναι ανθεκτική έναντι των εμβολίων, αν και η Pfizer έσπευσε να καθησυχάσει. 

Πρόσφατη εργαστηριακή μελέτη που πραγματοποιήθηκε στο Ηνωμένο Βασίλειο σε δείγματα των ιών Όμικρον και Δέλτα, απέδειξε πως στη νέα παραλλαγή τα εμβόλια είναι λιγότερο αποτελεσματικά στο να εμποδίσουν τη μόλυνση. Ωστόσο, η τρίτη αναμνηστική δόση αποδείχθηκε ότι βοηθά σε ποσοστό περίπου 75% την αποφυγή μόλυνσης από Covid και την ανάπτυξη συμπτωμάτων.