Ο μεγαλύτερος αριθμός παραπόνων για παρενόχληση στην εργασία ή σεξουαλική παρενόχληση έχει υποβληθεί από γυναίκες, με ποσοστό 80% έναντι των παραπόνων που υποβλήθηκαν από άντρες, δήλωσε σήμερα η Επίτροπος Διοικήσεως και Προστασίας Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων, Μαρία Στυλιανού-Λοττίδη, σε χαιρετισμό της σε δημοσιογραφική διάσκεψη στα πλαίσια της της εκστρατείας ενημέρωσης για την παρενόχληση και την σεξουαλική παρενόχληση στο χώρο εργασίας «Σπάσε τη Σιωπή».

Επεσήμανε πως το μεγαλύτερο ποσοστό παραπόνων που διερευνήθηκαν, αφορούσαν τον δημόσιο τομέα (90%), έναντι αρκετά μικρού αριθμού παραπόνων που αφορούσε ιδιωτικές επιχειρήσεις (10%). Όπως είπε η διαφορά αυτή οφείλεται, κυρίως, στον φόβο που διακατέχει τα άτομα που εργάζονται σε ιδιωτικούς οργανισμούς, σχετικά με την πιθανότητα να απολέσουν την εργασία τους ή  να αντιμετωπίσουν τυχόν δυσμενείς συνέπειες εξαιτίας της καταγγελίας περιστατικού παρενόχλησης.

Επιπρόσθετα, ένας επιπλέον παράγοντας που οδηγεί σε μειωμένο ποσοστό καταγγελίας αναφορικά με τον ιδιωτικό τομέα, αποτελεί η ανησυχία των προσώπων, καθώς ελλοχεύει ο κίνδυνος προσβολής τους ή/και πρόκλησης αρνητικών συνεπειών στην φήμη τους, λόγω δημοσιοποίησης του γεγονότος, πρόσθεσε.

Η κ. Λοττίδη είπε πως “μέσα στα  πλαίσια της εκστρατείας ενημέρωσης για την παρενόχληση και την σεξουαλική παρενόχληση στο χώρο εργασίας `Σπάσε τη Σιωπή` με αφορμή τον εορτασμό των  30 χρόνων από την εισαγωγή του Θεσμού του Επιτρόπου Διοικήσεως στη Δημοκρατία, επιλέξαμε την σημερινή μέρα /Παγκόσμια Ημέρα  της Γυναίκας, για να δώσουμε στην δημοσιότητα σχετική έκθεση με περιεχόμενο την συστημική διερεύνηση και αξιολόγηση των παραπόνων παρενόχλησης και σεξουαλικής παρενόχλησης που υποβλήθηκαν τα τελευταία 4 χρόνια, με στόχο τον εντοπισμό των αδυναμιών και την υποβολή σχετικών εισηγήσεων ως προς την  αντιμετώπιση τους”.

Σημείωσε πως στόχος της εκστρατείας που βρίσκεται σε εξέλιξη είναι να ενημερωθούν τα εν δυνάμει θύματα για τα δικαιώματα τους και τους υφιστάμενους εξωδικαστικούς μηχανισμούς προστασίας, ώστε να τους δοθεί η αναγκαία ώθηση να σπάσουν τη σιωπή τους.

Με βάση στατιστικές έρευνες, όπως αυτές διενεργούνται κατά καιρούς σε εθνικό και διεθνές επίπεδο τα περισσότερα θύματα είναι οι γυναίκες, είπε και αναφέρθηκε στα ευρήματα μέσα από την διερεύνηση των παραπόνων τα τελευταία 4 χρόνια από το Γραφείο της. Επεσήμανε πως σε ένα σημαντικό ποσοστό της τάξεως του 39,48% των παραπόνων, υπήρξε ικανοποίηση από πλευράς του/της παραπονούμενου/ης με σχετική παρέμβασή μας, με συγκεκριμένες εισηγήσεις και συστάσεις σε κάθε ξεχωριστή περίπτωση, προς τις εμπλεκόμενες Υπηρεσίες για υλοποίηση.

Ανέφερε ότι εισηγήσεις αυτές αποσκοπούσαν, αφενός, στην εξεύρεση λύσης για επίλυση του θέματος και, αφετέρου, στη λήψη προληπτικών και αποτρεπτικών μέτρων από πλευράς των υπηρεσιών, για προστασία του/της καταγγέλλοντος/καταγγέλλουσας από τυχόν δυσμενείς ενέργειες στον χώρο εργασίας του/της εξαιτίας της υποβολής καταγγελίας.

Η κ. Λοττίδη είπε πως ποσοστό της τάξης του 19,35% ήταν εκτός αρμοδιότητας, είτε επειδή ήταν ανώνυμα είτε επειδή ήταν γενικά και αόριστα, με αποτέλεσμα να μην μπορούσαν να τεκμηριωθούν επαρκώς τα επιχειρήματα της κάθε πλευράς και να εξαχθούν ασφαλή συμπεράσματα. Ποσοστό της τάξης του 19,35% των παραπόνων εξακολουθεί να βρίσκεται υπό διερεύνηση και αφορούν είτε σεξουαλική παρενόχληση, είτε παρενόχληση στην εργασία λόγω φύλου, πρόσθεσε. Ανέφερε πως τα παράπονα που αφορούσαν παρενόχληση στην εργασία λόγω φύλου, αποτελούσαν το 68% των συνολικών παραπόνων, ενώ το 32% των παραπόνων, αφορούσαν σε σεξουαλική παρενόχληση.

Η κ. Λοττίδου είπε πως δυστυχώς, παρότι ο Κώδικας Πρακτικής για την πρόληψη και την αντιμετώπιση της παρενόχλησης στην εργασία στη Δημόσια Υπηρεσία δημιουργήθηκε και υποβλήθηκε από το Γραφείο της, από τον Ιούλιο του 2018, βλέπουμε σχεδόν τέσσερα χρόνια μετά, ένα ποσοστό 40% της Δημόσιας Υπηρεσίας να μην έχει υιοθετήσει τον εν λόγω Κώδικα, στο δημόσιο και ευρύτερο δημόσιο τομέα και σαν αποτέλεσμα της εν λόγω παράλειψης να μην έχουν συσταθεί οι αρμόδιες Επιτροπές Ισότητας που προβλέπονται από αυτόν και να μην ακολουθείται ικανοποιητικός χειρισμός των καταγγελιών τους από την αρμόδια αρχή.

Ως εκ τούτου, ανέφερε, μέσα από τα εν λόγω ευρήματα υποβλήθηκαν συγκεκριμένες  εισηγήσεις:  άμεση υιοθέτηση του Κώδικα Πρακτικής για την Πρόληψη και την Αντιμετώπιση της Παρενόχλησης και της Σεξουαλικής Παρενόχλησης στη δημόσια υπηρεσία, από κάθε δημόσια αρχή, οργανισμό, νομικό πρόσωπο δημοσίου δικαίου και άμεση σύσταση Επιτροπών Ισότητας / Λειτουργών Ισότητας,  στην οποία θα συμμετέχουν εργαζόμενοι και των δυο φύλων, ένας/μια εκ των οποίων να είναι ιεραρχικά ανώτερος/η εργαζόμενος/η, οι οποίοι/ες θα έχουν την αρμοδιότητα για την υποβολή εισηγήσεων στη δημόσια αρχή, την ενημέρωση των εργαζόμενων, τη διοργάνωση εκπαιδευτικών προγραμμάτων, την παρακολούθηση της εφαρμογής του Κώδικα.

Επίσης, κάθε εργοδότης θα πρέπει να λαμβάνει κάθε πρόσφορο μέτρο για την πρόληψη, αντιμετώπιση,  παύση, μη επανάληψη και άρση των συνεπειών κάθε παρενόχλησης και σεξουαλικής παρενόχλησης στο χώρο εργασίας, ενώ τέτοια παράλειψη του εργοδότη να αντιμετωπίσει την σεξουαλική παρενόχληση στην εργασία, τον καθιστά «συνυπεύθυνο εις ολόκληρον» (άρθρο 12(3)) για τις ενέργειες ή πράξεις των εργαζομένων του που συνιστούν σεξουαλική παρενόχληση.Το Υπουργείο Εργασίας, Πρόνοιας και Κοινωνικών Ασφαλίσεων, καλείται  να εξετάσει, υπό το φως της νέας Σύμβασης και Σύστασης της ΔΟΕ, το ενδεχόμενο τροποποίησης της υφιστάμενης νομοθεσίας και τις σχετικές πολιτικές για την αντιμετώπιση της σεξουαλικής παρενόχλησης, αναγνωρίζοντας ότι μπορεί να σημειωθεί και από τρίτα πρόσωπα προς την επιχείρηση, που δεν εμπίπτουν, επί του παρόντος στον ορισμό του εργαζόμενου, και, ως εκ τούτου, δεν τυγχάνουν εφαρμογής σε αυτούς οι πρόνοιες του  Ν. 205(Ι)/2002.

Σε σχέση με τον ιδιωτικό τομέα δραστηριοτήτων, οι εργοδοτικές και συνδικαλιστικές οργανώσεις θα πρέπει, για την αποτελεσματικότερη αντιμετώπιση του φαινομένου, να εντατικοποιήσουν, αφενός, τις προσπάθειες για ανάπτυξη και εφαρμογή πολιτικών και διαδικασιών, μέσω της εισαγωγής Κώδικα πρακτικής, και, αφετέρου, να διασφαλίζουν την ουσιαστική ενημέρωση και ευαισθητοποίηση των μελών τους και να προάγουν την εφαρμογή της αρχής της ίσης μεταχείρισης  στην εργασία, είπε η κ. Λοττίδη. 

Τέλος, απαραίτητη είναι η συνεχής εκπαίδευση και επιμόρφωση εργαζομένων και εργοδοτών για να διασφαλίζουν την προστασία των θυμάτων και να αντιμετωπίζουν αποτελεσματικά τέτοιες συμπεριφορές, πρόσθεσε.