Η εικόνα του Άγιου Βασίλη που όλοι γνωρίζουμε σήμερα, με την κόκκινη στολή και τη λευκή γενειάδα, είναι αποτέλεσμα μιας μακράς και συναρπαστικής διαδρομής μέσα στους αιώνες.
Όλα ξεκίνησαν από τον Άγιο Νικόλαο, έναν ιστορικό Επίσκοπο που έζησε τον 4ο αιώνα. Γνωστός για την καλοσύνη και τη γενναιοδωρία του, ο Άγιος Νικόλαος συνδέθηκε με την ιδέα του να προσφέρει δώρα στα παιδιά. Με την πάροδο του χρόνου, η ιστορία του διαδόθηκε σε όλη την Ευρώπη και άλλαξε μορφή ανάλογα με κάθε πολιτισμό.
Στην Ολλανδία για παράδειγμα, εμφανίστηκε ο Sinterklaas. Στη Γαλλία, υπήρχε ο Père Noël, ενώ στη Ρωσία ο Ded Moroz.
Η εξέλιξη
Αν υπάρχει ένα ποίημα-παραμύθι που διαμόρφωσε όσο κανένα άλλο την ιστορία του Άη Βασίλη όπως τη γνωρίζει όλος ο κόσμος σήμερα, αυτό είναι του Κλέμεντ Κλαρκ Μουρ. Γράφτηκε τo 1822, ήταν 56 στίχοι και είχε τίτλο «Μια επίσκεψη από τον Άγιο Νικόλαο». Πριν γίνει βέβαια ευρέως γνωστό ως το κλασικό «Η Νύχτα πριν τα Χριστούγεννα».
Σε αυτό η επίσκεψη του Αη Βασίλη τοποθετείται για πρώτη φορά την Παραμονή των Χριστουγέννων, ο Μουρ φαντάζεται πλεχτές κάλτσες κρεμασμένες στο τζάκι, ενώ ταυτόχρονα, το βαγόνι μετατρέπεται σε μικρό έλκηθρο το οποίο σέρνουν τάρανδοι.
Στον 19ο αιώνα, η εικόνα του Άγιου Βασίλη άρχισε να διαμορφώνεται όπως την ξέρουμε σήμερα και οι εικονογραφήσεις του Thomas Nast έπαιξαν καθοριστικό ρόλο σε αυτό. Ο Άγιος Βασίλης απεικονιζόταν πλέον ως ένας ευχάριστος παππούς με λευκή γενειάδα, ταξίδευε με έλκηθρο που το έσερναν τάρανδοι, από τον βόρειο πόλο, και είχε πλέον τις λίστες με τα φρόνιμα και άτακτα παιδιά.
Γιατί κόκκινο;
Η κόκκινη στολή ωστόσο, που σήμερα θεωρείται σήμα κατατεθέν του, αν και είχε ήδη εμφανιστεί σε διάφορες απεικονίσεις από τις αρχές του 20ού αιώνα, ενισχύθηκε σημαντικά από τις διαφημίσεις της Coca-Colα, όπου αξιοποιώντας τη δημοτικότητα του Άγιου Βασίλη, συνέδεσε το χρώμα της με την εορταστική περίοδο και βοήθησε στην περαιτέρω εξάπλωση της εικόνας του.
Σήμερα
Η σημερινή εικόνα του Άγιου Βασίλη είναι τόσο αναγνωρίσιμη που οποιαδήποτε απόκλιση προκαλεί έντονες αντιδράσεις. Η κόκκινη στολή, η λευκή γενειάδα και το χαρούμενο πρόσωπο έχουν γίνει συνώνυμα των Χριστουγέννων σε όλο τον κόσμο, και ο ίδιος αποτελεί πια ένα σύμβολο ελπίδας, χαράς και της μαγείας των ημερών αυτών.