Το λιμάνι της Αμαθούντας αποτελεί έναν σημαντικό υποβρύχιο αρχαιολογικό χώρο, για τον οποίο θα αρχίσουν σύντομα διαδικασίες ανάδειξης του, ανέφερε σήμερα ο Υπουργός Μεταφορών, Επικοινωνιών και Έργων, Γιάννης Καρούσος, τονίζοντας ότι όλοι οι αρχαιολογικοί χώροι πρέπει να είναι επισκέψιμοι, είτε επίγειοι, είτε υποβρύχιοι. Ο κ. Καρούσος καταδύθηκε το πρωί στο αρχαίο λιμάνι της Αμαθούντας, μαζί με τον ευρωβουλευτή Λουκά Φουρλά, αρχαιολόγους από το Τμήμα Αρχαιοτήτων και την Ερευνητική Μονάδα Αρχαιολογίας του Πανεπιστημίου Κύπρου, καθώς και λειτουργό από το  Τμήμα Αλιείας, χαρακτηρίζοντας την εμπειρία ως «εξαιρετική». Σε δηλώσεις του ανέφερε πως «το αρχαίο λιμάνι της Αμαθούντας συνδυάζει έναν υποβρύχιο αρχαιολογικό χώρο, με έναν εξαιρετικό υδροβιότοπο, το οποίο είμαστε στη διαδικασία ανάδειξης του και περαιτέρω προβολής του». «Το Τμήμα Αλιείας, μαζί με το Τμήμα Αρχαιοτήτων και το Πανεπιστήμιο Κύπρου, έχουν υποβάλει αίτημα για συγχρηματοδότηση και έχουμε εγκριθεί για την ανάδειξη του αρχαίου λιμανιού της Αμαθούντας», είπε ο Υπουργός, προσθέτοντας ότι «τους επόμενους μήνες, θα ξεκινήσει η όλη διαδικασία ανάδειξης, με καθαρισμό και επίγειες και υποβρύχιες σημάνσεις, για καλύτερη εμπειρία των επισκεπτών».

 Οι αρχαιολογικοί χώροι, είτε είναι υποβρύχιοι, είτε είναι επίγειοι, πρέπει να είναι επισκέψιμοι και αυτό είναι το μήνυμα που στέλνουμε σήμερα, ανέφερε ο Γιάννης Καρούσος, ενώ κλήθηκε να σχολιάσει πρόταση που υπάρχει εδώ και χρόνια από το κοινοτικό συμβούλιο Αγίου Τύχωνα, για δημιουργία μεγάλης αποβάθρας.  

 Όπως είπε, «ό,τι κάνουμε σε αρχαιολογικούς χώρους πρέπει να συνάδει με την μοναδικότητα και την ευαισθησία του χώρου και όλοι πρέπει να το καταλάβουν αυτό. Ναι μεν να αναδεικνύουμε τους αρχαιολογικούς μας χώρους, όμως με έναν τρόπο τον οποίον να τους σεβόμαστε».

 Από την πλευρά του, ο ευρωβουλευτής Λουκάς Φουρλάς, ανέφερε πως ο Γαλάζιος Τουρισμός αποτελεί προτεραιότητα για την ΕΕ και τα επόμενα χρόνια, αναμένεται να επισκεφθούν τη Μεσόγειο 500 εκατομμύρια τουρίστες. «Η Κύπρος είναι ένας δημοφιλής τουριστικός προορισμός, έχουμε ένα πλούσιο βυθό και προσπαθήσαμε σήμερα, με αυτήν μας την ενέργεια, να αναδείξουμε την Κύπρο μας ως καταδυτικό τουριστικό προορισμό», είπε και εξέφρασε τη βεβαιότητα ότι το αρχαίο λιμάνι της Αμαθούντας, μπορεί να αποτελέσει έναν πανευρωπαϊκό τουριστικό προορισμό. 

Όπως, εξάλλου, αναφέρει ανακοίνωση του ΓΤΠ, το ποντισμένο αρχαίο λιμάνι της Αμαθούντας άρχισε να κτίζεται γύρω στα τέλη του 4ου αιώνα π.Χ. και φαίνεται ότι σχετίζεται με τους αγώνες των διαδόχων του Μεγάλου Αλεξάνδρου για επικράτηση στην ανατολική Μεσόγειο. Ήταν, προστίθεται, ένα εντυπωσιακό, αλλά βραχύβιο, δημόσιο λιμενικό έργο της Ελληνιστικής περιόδου το οποίο ενδέχεται να μην ολοκληρώθηκε ποτέ. Σήμερα σώζονται οι μεγάλοι λαξευτοί ορθογώνιοι λίθοι που αποτελούν τη βάση των τριών μόλων του αρχαίου λιμανιού, οι οποίοι σχηματίζουν μαζί με την ακτογραμμή, τη λεκάνη του λιμανιού.  Η χρονολόγηση του λιμανιού καθορίστηκε μετά από υποβρύχιες ανασκαφικές τομές που πραγματοποιήθηκαν τη δεκαετία του 1980 από τη Γαλλική Αρχαιολογική Αποστολή Αμαθούντας.

Σημειώνεται ότι το αρχαίο λιμάνι της Αμαθούντας τόσο ως «ενάλιο Αρχαίο Μνημείο Α΄ Πίνακα», όσο και ως υδροβιότοπος, προστατεύεται από εθνικές, ευρωπαϊκές και διεθνείς νομοθεσίες, οδηγίες και πρακτικές. Ο δε θαλάσσιος χώρος της περιοχής του αρχαίου λιμανιού έχει ενταχθεί στη Θαλάσσια Προστατευόμενη Περιοχή Τεχνητών Υφάλων.

Το Τμήμα Αρχαιοτήτων, το Τμήμα Αλιείας και Θαλασσίων Ερευνών, η Ερευνητική Μονάδα Αρχαιολογίας του Πανεπιστημίου Κύπρου, το Ωκεανογραφικό Κέντρο του Πανεπιστημίου Κύπρου, η Εταιρεία Τουριστικής Ανάπτυξης και Προβολής Λεμεσού, η Περιφέρεια Νοτίου Αιγαίου, η Εφορεία Εναλίων Αρχαιοτήτων του Υπουργείου Πολιτισμού και Αθλητισμού και ο Δήμος Σάμου, στα πλαίσια του Ευρωπαϊκού Προγράμματος Διασυνοριακής Συνεργασίας INTERREG V-A Ελλάδα-Κύπρος 2014-2020 συμμετέχουν σε πρόγραμμα με τίτλο «Καταδυτικές Διαδρομές σε Θαλάσσιες Προστατευόμενες Περιοχές της Ανατολικής Μεσογείου-Ανάπτυξη Δικτύου Καταδυτικού Τουρισμού» (ακρωνύμιο ΑΝΔΙΚΑΤ). Το Τμήμα Αρχαιοτήτων, σε συνεργασία με άλλους Εταίρους, θα προβεί σε εργασίες ανάδειξης και προβολής του αρχαίου λιμανιού της Αμαθούντας με ήπιο τρόπο που συνάδει με το χαρακτήρα του μνημείου, π.χ. καθαρισμός, εγκατάσταση επίγειων και υποβρύχιων ενημερωτικών πινακίδων, με στόχο τον καθορισμό πορείας για επίσκεψη του χώρου με μάσκα και πέδιλα.