Στο γήπεδο των αιγοπροβατοτρόφων βρίσκεται πλέον η μπάλα για την επιτυχή έκβαση της υπόθεσης «χαλούμι ΠΟΠ», μετά την επίλυση σοβαρών και διαχρονικών προβλημάτων που αντιμετωπίζουν από την κυβέρνηση και τη λήψη μέτρων ύψους εκατομμυρίων ευρώ προκειμένου να αντιμετωπιστεί η εποχικότητα του προϊόντος. Αυτό πιστεύει ο Πρόεδρος της Επιτροπής Παρακολούθησης για το Χαλλούμι ΠΟΠ και Πρόεδρος του ΚΕΒΕ Σταύρος Σταύρου, αφού σε συνεδρίαση των μελών που πραγματοποιήθηκε στις 25 Ιανουαρίου 2025 λήφθηκαν ομόφωνα οι εξής αποφάσεις:

• Μη περαιτέρω αύξηση του αγελαδινού γάλακτος.
• Καταγραφή του κόστους παραγωγής από ανεξάρτητο οίκο.
• Διαφοροποίηση των κεφαλικών επιδοτήσεων στη βάση της παραγωγικότητας για να αποτελεί κίνητρο αύξησης της παραγωγής.
• Πλήρης απορρόφηση του αιγοπρόβειου γάλακτος από τους τυροκόμους, ανεξαρτήτως του ποιο θα είναι το ποσοστό που καθορίζεται από το Διάταγμα. Αυτό στην πράξη σημαίνει πως το ποσοστό στα εκάστοτε Διατάγματα δεν επηρεάζει τους αιγοπροβατοτρόφους οι οποίοι έχουν εξασφαλισμένη την αυξημένη ζήτηση αλλά και πώληση του προϊόντος που παράγουν εξαιτίας της δυναμικής των εξαγωγών.

Σημαντική είναι επίσης και η απόφαση της Επιτροπής όπως οι αιγοπροβατοτρόφοι να παραδίδουν αλλά και να δηλώνουν όλες τις ποσότητες που διαθέτουν για την παραγωγή χαλλουμιού, στη βάση των νενομισμένων διαδικασιών, ώστε να αποφεύγεται ο αθέμιτος ανταγωνισμός. Όπως ενημερώθηκε η Επιτροπή από τον εκπρόσωπο των Αιγοπροβατοτρόφων, οι πολύ μειωμένες ποσότητες αιγοπρόβειου γάλακτος που καταγράφονται τους τελευταίες μήνες, οφείλονται:

• Στις καιρικές συνθήκες που καθυστέρησαν τις γέννες των ζώων.
• Στην αυξημένη τιμή κρέατος που οδήγησε πολλούς κτηνοτρόφους και σε αυτή την επιχειρηματική δραστηριότητα.

Στη βάση των ποσοτικών δεδομένων που καταγράφονται στο λογισμικό καταμέτρησης γάλακτος, η Επιτροπή, πέραν των πιο πάνω, αποφάσισε επίσης όπως για τον μήνα Φεβρουάριο παραταθεί η ποσόστωση στο 15%.

Σε γραπτή του δήλωση, ο κύριος Σταύρου η απόφαση αυτή λήφθηκε ομόφωνα από όλους, με καταγεγραμμένη τη θέση του εκπροσώπου των αιγοπροβατοτρόφων ο οποίος σημείωσε πως παρόλο που αποδέχεται την απουσία αιγοπρόβειου γάλακτος, ζήτησε να παραμείνει το υφιστάμενο Διάταγμα ως έχει γιατί από τα μέσα Φεβρουαρίου η παραγωγή γάλακτος εκτιμά θα είναι αυξημένη στο 25%.

Η Επιτροπή προχώρησε στην απόφαση αυτή επειδή οποιαδήποτε παράταση του 30%
χωρίς τις διαθέσιμες ποσότητες σημαίνει πως:

1. Δεν επηρεάζεται κανένας αιγοπροβατοτρόφος αφού το σύνολο του διαθέσιμου γάλατος θα παραλαμβάνεται.
2. Κλείνει σημαντικός αριθμός αν όχι και το σύνολο των μικρομεσαίων τυροκομείων που στηρίζουν την ύπαιθρό μας, αφού δεν θα έχουν πρώτη ύλη.
3. Ενδέχεται να οδηγηθεί στην παρανομία σημαντικός αριθμός τυροκομείων. Με βάση τη σημερινή νομοθεσία όσοι εντοπίζονται ως μη συμμορφούμενοι από τους εντατικούς ελέγχους που γίνονται, υποχρεώνονται είτε σε κλείσιμο, είτε σε απόσυρση του προϊόντος τους. Αυτό στην πράξη σημαίνει πως για μεγάλο χρονικό διάστημα ενδέχεται εκατοντάδες κτηνοτρόφοι, αιγοπροβατορόφοι και αγελαδοτρόφοι, να μην έχουν πού να πωλήσουν το γάλα τους, ή και να βρεθούν εκατοντάδες οικογένειες χωρίς εργασία, ή και οι παραγγελίες που θα αποσταλθούν για εξαγωγές να αποσυρθούν με αποτέλεσμα να χαθεί η αξιοπιστία του χαλλουμιού ΠΟΠ.
4. Η Επιτροπή θα συνεδριάσει εκ νέου μετά τα μέσα Φεβρουαρίου που οι αιγοπροβατοτρόφοι εκτιμούν ότι θα έχουν αυξημένες ποσότητες, ώστε να επαναξιολογηθούν τα ποσοτικά δεδομένα.
5. Οι αποφάσεις δεν μπορούν να λαμβάνονται στη βάση εκτιμήσεων αλλά στη βάση ποσοτικών δεδομένων.

Ως εκ τούτου, ο κύριος Σταύρος εκφράζει έκπληξη για την απόφαση ορισμένων αιγοπροβατοτρόφων να διαμαρτυρηθούν για τις πιο πάνω αποφάσεις. Υποδεικνύει πως «μάλιστα κάποιοι έτρεξαν να χαρακτηρίσουν «παρωδία» μία Επιτροπή που προχώρησε στην υλοποίηση πάγιων αιτημάτων τους!»

«Κρίνω σημαντικό να τονίσω πως ακόμη και το υφιστάμενο 15% στο Διάταγμα, είναι περισσότερο από τις διαθέσιμες ποσότητες που καταγράφονται γεγονός που ήδη έχει δημιουργήσει ελλείψεις και προβλήματα στους εμπλεκόμενους στον κλάδο. Παρά όμως τα προβλήματα, υπάρχει διάθεση για συνεργασία και εξεύρεση λύσεων από όλους

Είναι η στιγμή που οι αιγοπροβατοτρόφοι πρέπει να δουλέψουν μεθοδικά, αξιοποιώντας τα δεκάδες εκατομμύρια που δίνονται ως κίνητρα για να ξεπεράσουν την εποχικότητα. Τα προβλήματα που αντιμετωπίζουν δεν λύνονται στους δρόμους αλλά μέσα στις κτηνοτροφικές τους μονάδες.»

Ο Πρόεδρος της Επιτροπής Παρακολούθησης για το Χαλλούμι ΠΟΠ επισημαίνει ότι «τόσο η Επιτροπή όσο και η κυβέρνηση στέκονται δίπλα στους αιγοπροβατοτρόφους αλλά και σε όλους τους εμπλεκόμενους του κλάδου αφού οι στόχοι είναι κοινοί» τους οποίους και παραθέτει:

1. Διατήρηση του χαλλουμιού ως το κύριο εξαγωγικό αγροδιατροφικό προϊόν.
2. Διασφάλιση του ΠΟΠ που δίνει δυναμική στις εξαγωγές από τις οποίες επωφελούνται όλοι οι εμπλεκόμενοι.
3. Βιωσιμότητα όλων των εμπλεκομένων.

Γιατί το μεικτό χαλλούμι είναι τόσο δημοφιλές στο εξωτερικό και πώς η απόφαση της Επιτροπής Παρακολούθησης για το Χαλλούμι το διαφυλάσσει, απαντά ο Λειτουργός του Τμήματος Βιομηχανικής Ανάπτυξης, Καινοτομίας & Περιβάλλοντος του ΚΕΒΕ και Εκτελεστικός Γραμματέας του Συνδέσμου Τυροκόμων Κύπρου Μιχάλης Κούλλουρος.

Σε άρθρο του υποδεικνύει ότι «η απόφαση της Επιτροπής Παρακολούθησης για το Χαλλούμι στις 25 Ιανουαρίου για διατήρηση της ποσόστωσης στο 15% μέχρι το τέλος Φεβρουαρίου, αποτελεί ένα καθοριστικό βήμα για την προστασία του εθνικού μας προϊόντος.»

Η απόφαση που προστατεύει το μέλλον των εξαγωγών

Όπως γράφει ο κύριος Κούλλουρος, η Επιτροπή Παρακολούθησης για το χαλλούμι συστάθηκε ακριβώς για αυτόν τον λόγο. Για να διασφαλίσει και να ενισχύσει το χαλλούμι ΠΟΠ, να προστατεύσει τις υφιστάμενες εξαγωγές, να συμβάλλει στην περαιτέρω διεύρυνσή τους και παράλληλα να διαφυλάξει τη χρήση όλου του παραγόμενου γάλακτος και τις 15.000 και πλέον θέσεις εργασίας στον κλάδο. Στην επιτροπή, στην οποία προεδρεύει το ΚΕΒΕ, συμμετέχουν όλοι οι εμπλεκόμενοι φορείς στον τομέα του χαλλουμιού, η Υπουργός Γεωργίας, Αγροτικής Ανάπτυξης και Περιβάλλοντος Δρ. Μαρία Παναγιώτου και αρμόδιοι κρατικοί λειτουργοί. Στη συνεδρία της 25ης Ιανουαρίου αποφασίστηκε όπως η ποσόστωση στο μεικτό χαλλούμι παραμείνει στο 15% μέχρι το τέλος Φεβρουαρίου, προκειμένου να δοθεί ο απαιτούμενος χρόνος για λήψη πιο βιώσιμων αποφάσεων στη νέα συνεδρία που θα ακολουθήσει. Ο λόγος που πάρθηκε η εν λόγω απόφαση ήταν επειδή οι μετρήσεις αιγοπρόβειου γάλακτος που πραγματοποιήθηκαν κατά τους μήνες Οκτώβριος, Νοέμβριος και Δεκέμβριος 2024, κατέδειξαν αυτό που επανειλημμένα τόνιζε ο Σύνδεσμός μας. Ότι δεν υπάρχουν επαρκείς ποσότητες για να καλύψουν τις ανάγκες τόσο των υφιστάμενων εξαγωγών όσο και των προϊόντων που παράγονται από αιγοπρόβειο γάλα, χωρίς να τεθεί σε κίνδυνο η βιωσιμότητα των μικρών τυροκομείων του τόπου μας. Και μάλιστα αξίζει να σημειωθεί πως η επάρκεια αιγοπρόβειου γάλακτος για να καλύψει τις υφιστάμενες ανάγκες δεν κατέστη εφικτή, παρά τα στοχευμένα μέτρα της κυβέρνησης προς αυτή την κατεύθυνση, με χρηματοδοτικά κίνητρα δεκάδων εκατομμυρίων.

Οι ξένοι αγαπούν το μεικτό χαλλούμι

Ο Εκτελεστικός Γραμματέας του Συνδέσμου Τυροκόμων Κύπρου υποδεικνύει ότι οι καταναλωτές στο Ηνωμένο Βασίλειο είναι οι μεγαλύτεροι υποστηρικτές του «λευκού χρυσού» της Κύπρου, καθώς το 45% των μέχρι σήμερα εξαγωγών αφορά το εν λόγω κράτος, με 18 και πλέον χιλιάδες τόνους χαλλουμιού σε ετήσια βάση. Το αξιοσημείωτο είναι ότι όλη αυτή η ζήτηση αφορά το μεικτό χαλλούμι. Τι το ξεχωριστό έχει για τους συγκεκριμένους καταναλωτές το εν λόγω είδος; Η απάντηση είναι απλή. Η γεύση, αλλά και η μυρωδιά, η οποία είναι λιγότερη έντονη σε σχέση με αυτή του αιγοπρόβειου χαλλουμιού. Τα συγκεκριμένα χαρακτηριστικά το καθιστούν ιδανικό για να χρησιμοποιηθεί στη μαγειρική, με διάφορες παραλλαγές. Και είναι πέρα για πέρα εμφανές πως οι ξένοι καταναλωτές αρέσκονται και δικαιολογημένα έχουν συνηθίσει την υπέροχη γεύση του μεικτού χαλλουμιού.

Γιατί επιβάλλεται να μείνουμε ενωμένοι

Ο κύριος Κούλλουρος σημειώνει ότι η απόφαση της Επιτροπής Παρακολούθησης για το Χαλλούμι για διατήρηση της ποσόστωσης στο 15% συγκέντρωσε την πλειοψηφία των συμμετεχόντων, καθώς βασίστηκε στα αδιαμφισβήτητα αποτελέσματα της καταγραφής του αιγοπρόβειου γάλατος, με μοναδική ένταση εκ μέρους του εκπροσώπου των αιγοπροβατρόφων. Η καταγραφή μάλιστα κατέδειξε ότι το ποσοστό 15% στο υφιστάμενο διάταγμα που παρατείνεται μέχρι το τέλος Φεβρουαρίου, είναι περισσότερο από τις διαθέσιμες ποσότητες που καταγράφονται, γεγονός που έχει δημιουργήσει ελλείψεις και προβλήματα στους εμπλεκόμενους στον κλάδο. Ωστόσο, παρά τα προβλήματα, το ευχάριστο είναι πως υπάρχει διάθεση για συνεργασία και εξεύρεση λύσεων. Διότι αυτό που είναι αδιαμφισβήτητο, είναι ότι δεν έχουμε την πολυτέλεια να θέσουμε σε κίνδυνο τις υφιστάμενες εξαγωγές, οι οποίες είναι άμεσα συνδεδεμένες με την οικονομία του τόπου μας.