Τα καταρχήν ευρήματα της Ελεγκτικής Υπηρεσίας από τον υπό εξέλιξη έλεγχο του Οργανισμού Ασφάλισης Υγείας (ΟΑΥ), συζήτησε σήμερα αυτεπάγγελτα η Κοινοβουλευτική Επιτροπή Ελέγχου, μετά και τη σχετική επιστολή που απέστειλε στις 15 Ιουλίου στην Επιτροπή, η Υπηρεσία. Τα καταρχήν ευρήματα της Ελεγκτικής Υπηρεσίας επικεντρώνονται σε τυχόν καταχρήσεις εντός του ΓεΣΥ, στις 37 συμβάσεις για ενδονοσοκομειακή περίθαλψη που υπέγραψε ο ΟΑΥ με ιδιωτικά νοσηλευτήρια, οι υπηρεσίες του ΓεΣΥ που θα έπρεπε με βάση το νόμο να ξεκινήσουν το 2020 αλλά και η μη υπογραφή ακόμη σύμβασης ΟΑΥ – ΟΚΥΠΥ. Παρουσιάζοντας την έκθεση του, ο Γενικός Ελεγκτής Οδυσσέας Μιχαηλίδης αφού σημείωσε ότι ο έλεγχος του ΟΑΥ από την υπηρεσία του βρίσκεται ακόμη σε εξέλιξη και θα εκδοθεί σχετική έκθεση, είπε ότι ο ΟΑΥ είναι ο μεγαλύτερος ημικρατικός οργανισμός στην Δημοκρατία με προϋπολογισμό 1 δισεκατομμύριο ευρώ (έσοδα 1,05 δισ. ευρώ και έξοδα 970 εκ. ευρώ), προσθέτοντας ότι ο έλεγχος εξετάζει τις 37 συμβάσεις που υπέγραψε ο ΟΑΥ κατά την β΄ φάση του ΓεΣΥ. Ο κ. Μιχαηλίδης αναφέρθηκε σε περίπτωση εταιρείας με τρεις γιατρούς οφθαλμολογίας η οποία σε διάστημα επτά μηνών εισέπραξε 1,7 εκ. ευρώ, εκ των οποίων το 1,45 εκ. ευρώ πήγαν στον ένα Κύπριο γιατρό που είχε η συγκεκριμένη εταιρεία. Είπε ακόμη ότι άλλος γιατρός χρέωνε το σύστημα κάθε 5-6 λεπτά με ιατρικές πράξεις (εγχείρηση καταρράκτη), ύψους 1.170 ευρώ έκαστη και η απάντηση του ΟΑΥ, σύμφωνα με τον κ. Μιχαηλίδη, ήταν «ε, και». Ανέφερε ότι οφείλει ο ΟΑΥ να θέσει μηχανισμούς ελέγχου αυτών των ιατρικών πράξεων ενώ έφερε ως παράδειγμα τους ιδιαίτερα σημαντικούς μηχανισμούς ελέγχου που διαθέτει το σύστημα υγείας της Αγγλίας. Σε παρέμβαση του στο σημείο αυτό, ο Πρόεδρος της ΕΔΕΚ Μαρίνος Σιζόπουλος που ζήτησε να εγγραφεί το θέμα, είπε ότι μετά από συνομιλία που είχε με δύο οφθαλμίατρους του ανέφεραν ότι η εγχείρηση καταρράκτη χρειάζεται 20-30 λεπτά. Συνεχίζοντας, ο κ. Μιχαηλίδης είπε ότι διαπιστώθηκε πως τον Φεβρουάριο του 2020 υπογράφηκε μνημόνιο με ιδιωτικό νοσηλευτήριο για την δεύτερη φάση του ΓεΣΥ αλλά το μνημόνιο δεν έτυχε νομοτεχνικής επεξεργασίας και σημείωσε πως το μνημόνιο υπέγραψαν ο Υπουργός Υγείας και ο ΟΑΥ. Ανέφερε επίσης ότι ο νόμος λέει ότι οι διαδικασίες αμοιβής και ο τρόπος αμοιβής καθορίζονται με κανονισμούς και διερωτήθηκε γιατί ο ΟΑΥ δεν έκανε κανονισμούς. «Έπρεπε κατ΄ ελάχιστο να κάνουν εγκύκλιους» και να καθορίσουν τους τρόπους αμοιβής, υπογράμμισε. «Ο ΟΑΥ έχει συνάψει συμβάσεις παράνομες και η απάντηση του ΟΑΥ ήταν ότι αυτό έπρεπε να κάνουμε για να μπορέσουμε να υπογράψουμε», πρόσθεσε. Ο κ. Μιχαηλίδης είπε ακόμη ότι μέσα σε άρθρα των συμβάσεων υπάρχει αναφορά σε γιατρούς του παροχέα που δεν συμμετέχουν στο ΓεΣΥ και πρόσθεσε ότι «αφήνει να νοηθεί έμμεσα και στο μνημόνιο άμεσα ότι μπορεί γιατροί του νοσηλευτηρίου να συμμετέχουν σε ιατρικές πράξεις χωρίς να είναι γιατροί του ΓεΣΥ που αποτελεί ρητή παραβίαση της νομοθεσίας». Είπε ακόμη ότι ο ΟΑΥ παρανόμως αποφάσισε να εξαιρέσει από την β΄ φάση του ΓεΣΥ συγκεκριμένες υπηρεσίες (φροντίδα υγείας από νοσηλευτές και μαίες, ανακουφιστική φροντίδα υγείας, φροντίδα υγείας από άλλους επαγγελματίες, ιατρική αποκατάσταση, προληπτική οδοντιατρική φροντίδα υγείας, μεταφορά με ασθενοφόρο και φροντίδα υγείας σε περιπτώσεις ατυχημάτων και επειγόντων περιστατικών). Πρόσθεσε ότι ο νομοθέτης με το νόμο που ψηφίστηκε ήταν σαφής: έθεσε δύο ημερομηνίες για το ΓεΣΥ. 1η Ιουνίου του 2019 η α΄ φάση και 1η Ιουνίου του 2020 η β΄ φάση. Εάν ο ΟΑΥ δεν ήταν έτοιμος έπρεπε να πάει στο Υπουργείο Υγείας που είναι το εποπτεύον Υπουργείο έτσι ώστε να ψηφιστεί τροποποιητικός νόμος, πρόσθεσε. Σε σχέση με την ένταξη του ΟΚΥΠΥ στην β΄ φάση ΓεΣΥ, ο κ. Μιχαηλίδης είπε ότι ο ΟΚΥΠΥ δεν εντάχθηκε στην β΄ φάση «προφανώς για οικονομικούς λόγους», προσθέτοντας ότι «από το παράθυρο βάλαμε ένα τρόπο για να μπορέσει να μπει στο σύστημα ακόμη ένα ποσό της τάξης των 100 εκ. ευρώ που είναι τα λεφτά που δεν θα εισπράξει ο ΟΚΥΠΥ». Πρόσθεσε ότι «αυτό δεν είναι παράνομο αλλά δείχνει την κακοδιαχείριση και το πρόβλημα το οποίο δημιουργείται και το πόσο ανεδαφικό είναι το επιχείρημα ότι οι καταχρήσεις δεν μας πειράζουν γιατί ο προϋπολογισμός είναι σφαιρικός». Η Εκπρόσωπος του Υπουργείου Υγείας είπε ότι πρέπει ο ΟΑΥ να βρει τη σωστή βάση για να διορθωθεί οτιδήποτε δεν έχει γίνει σωστά, ενώ σε σχέση με την υπογραφή μνημονίου που δεν έτυχε νομοτεχνικό έλεγχο από την Γενική Εισαγγελία, ανέφερε ότι ο ΟΑΥ έχει δικό του νομικό σύμβουλο. Ο Αναπληρωτής Γενικός Διευθυντής του ΟΑΥ Άθως Τσινωντίδης είπε ότι «οι ανησυχίες που καταγράφει ο Γενικός Ελεγκτής είναι ανησυχίες που συμμερίζεται και ο ΟΑΥ και εργάζεται καθημερινώς για την αντιμετώπιση αυτών των κινδύνων». Ανέφερε ότι τα πρώτα δείγματα του ΓεΣΥ δεν δείχνουν υποβάθμιση της ποιότητας αλλά αυτό το θέμα είναι μια συνεχής προσπάθεια εκ μέρους του οργανισμού. Αναφορικά με ιδιώτες γιατρούς εντός νοσηλευτηρίων, ο κ. Τσινωντίδης είπε ότι από τη στιγμή που ο θεράπων γιατρός εντός ΓεΣΥ παραπέμπει ασθενή σε νοσηλευτήριο δεν μπορεί ο ασθενής να χρεωθεί ούτε από τον θεράπων γιατρό ούτε από το νοσηλευτήριο. Εξάλλου, ανέφερε ότι δύναται να υπάρχουν διαφορετικές τιμές μονάδας για νοσηλευτήρια, εφόσον υπάρχουν διαφορετικές συνθήκες και έτσι νομικά καλυπτόμαστε. Θέσαμε τα νοσηλευτήρια σε τρεις κατηγορίες, νοσηλευτήρια με μονάδες εντατικής θεραπείας, νοσηλευτήρια χωρίς μονάδες εντατικής θεραπείας και κλινικές/πολυκλινικές που δεν έχουν εξειδικευμένες υποδομές. Αναφορικά με τυχόν καταχρήσεις, ο κ. Τσινωντίδης είπε ότι «δεν υπάρχει πρόβλημα εφόσον εντοπίσουμε την απάτη να την καταπολεμήσουμε αλλά πρέπει να είμαστε πλήρως τεκμηριωμένoi πριν προβούμε σε καταγγελίες». Αναφορικά με την ύπαρξη μηχανισμών ελέγχων, ο κ. Τσινωντίδης είπε ότι υπάρχει τμήμα που παρακολουθεί την υποβολή των απαιτήσεων αλλά υπήρξε και αγορά υπηρεσιών από τον παροχέα του συστήματος πληροφορικής. Ανέφερε ότι «η κατάχρηση στα συστήματα υγείας είναι κάτι που πάντοτε θα έχουμε και πάντοτε θα πολεμούμε» και πρόσθεσε ότι «λόγω και της στελέχωσης του οργανισμού κάνουμε τεράστιες προσπάθειες στην παρακολούθηση των καταχρήσεων». Στο σημείο αυτό, ο κ. Τσινωντίδης ζήτησε βοήθεια από την βουλή καθώς ο ΟΑΥ διαθέτει, όπως είπε, μόνο 100 άτομα και είναι «φοβερά υποστελεχωμένος» και πρόσθεσε ότι «καλούμαστε να διαχειριστούμε το πιο δυνατό ταμείο και το μεγαλύτερο project της Κυπριακής Δημοκρατίας»
Ανέφερε ότι μετά την εφαρμογή δεκάδων χιλιάδων κανονισμών και περιορισμών το σύστημα πληροφορικής έχει προχωρήσει στην ανακοίνωση συγκεκριμένων περιορισμών που έχουν προκύψει από την ανάλυση των δεδομένων. Απαντώντας σε ερώτηση αν έχουν πάρει νομική συμβουλή για τα συμβόλαια που υπέγραψαν με τα νοσηλευτήρια, ο κ. Τσινωντίδης είπε ότι «τα συμβόλαια έχουν ελεγχθεί από τους εξωτερικούς μας νομικούς συμβούλους», προσθέτοντας ότι όλα τα συμβόλαια είναι τα ίδια με εξαίρεση το άρθρο 8 που αφορά τις αποζημιώσεις. Σημείωσε ότι το μνημόνιο δεν αποτελεί νομικό έγγραφο. Αναφορικά με τον ΟΚΥΠΥ, ο κ. Τσινωντίδης είπε ότι ο οργανισμός είχε μείωση εσόδων τόσο λόγω της κρίσης τόσο και της αναβολής της αύξησης των εισφοράς για την ενδονοσοκομειακή φροντίδα, προσθέτοντας ότι εκεί που το Συμβούλιο του οργανισμού αναρωτιόνταν κατά πόσο θα έπρεπε να καθυστερήσει η εφαρμογή της β΄ φάσης έκρινε ότι ήταν προς το δημόσιο συμφέρον προς τους ασθενείς καθώς είχε δημιουργηθεί μια τεράστια ανάγκη λόγω της πανδημίας. Σε δηλώσεις μετά τη συνεδρία, ο εκπρόσωπος Τύπου της Ελεγκτικής Υπηρεσίας Μάριος Πετρίδης είπε ότι τα τέσσερα κεφάλαια που εξετάζονται από την Υπηρεσία είναι «οι καταχρήσεις που γίνονται εντός του ΓεΣΥ, οι 37 συμβάσεις για ενδονοσοκομειακή περίθαλψη που φαίνεται», όπως είπε, «ότι παραβιάζουν τις αρχές της ίσης μεταχείρισης και διαφάνειας και οι οποίες συνιστούν εισαγωγή του πολυασφαλιστικού συστήματος από την πίσω πόρτα, οι υπηρεσίες του ΓεΣΥ που θα έπρεπε με βάση το νόμο να ξεκινήσουν το 2020 και παρανόμως δεν έχουν ξεκινήσει την στιγμή που όλοι μας συνεχίζουμε να καταβάλλουμε κανονικά τις εισφορές μας και το θέμα του ΟΚΥΠΥ ο οποίος ακόμη δεν έχει υπογράψει σύμβαση με τον ΟΑΥ με ό,τι αυτό συνεπάγεται για τα οικονομικά και του ΟΚΥΠΥ αλλά και του ΟΑΥ». Ο Πρόεδρος της Επιτροπής Ελέγχου Ζαχαρίας Κουλίας είπε ότι «το ΓεΣΥ φαίνεται πως έχει εκατό και ένα προβλήματα με αποτέλεσμα ένας γιατρός να καταφέρει κάθε τέσσερα λεπτά να γράφει ένα ασθενή και σε έξι μήνες έπιασε 1 εκατομμύριο 450 χιλιάδες ευρώ», ενώ πολλοί άλλοι γιατροί, οι οποίοι δεν εισέπρατταν ούτε 10.000 ευρώ το χρόνο, όπως είπε, είχαν την ευκαιρία με το ΓεΣΥ να εισπράττουν 250.000 ευρώ». «Ουδεμία αμφιβολία υπάρχει ότι αυτή που ανέλαβαν να εφαρμόσουν το ΓεΣΥ, εφαρμόζουν το κατά το δοκούν και όπως θέλουν», ανέφερε και κάλεσε το Υπουργείο Υγείας να φροντίσει στην σωστή εφαρμογή του Σχεδίου. Είπε ακόμη ότι «τελικά υποβαθμίσαμε τα νοσοκομεία και περίπου καταφέραμε στην έναρξη του σχεδίου να διαλύσουμε και την δημόσια υγεία και την ιδιωτική και να γίνουν όλοι κυβερνητικοί», κάτι που αποτελεί, όπως είπε, αποτυχία του Υπουργείου Υγείας και της Κυβέρνησης.Ο κ. Κουλίας είπε ότι ο εκπρόσωπος του ΟΑΥ παραπονέθηκε ότι είναι υποστελεχωμένος ο οργανισμός και διερωτήθηκε γιατί δεν πήγαν στον Υπουργό για να ζητήσει το προσωπικό. Ανέφερε ότι «με αυτή την όλη ακαταστασία που επικρατεί, εν πολλοίς ηθελημένα, φτερουγίζουν τα εκατομμύρια των πολιτών και στο τέλος όχι μόνο ΓεΣΥ δεν θα έχουμε αλλά θα διαλύσουμε τα πάντα όπως και έγινε». Η βουλευτής του ΔΗΣΥ Αννίτα Δημητρίου είπε ότι θέση του ΔΗΣΥ είναι πως «ο ΟΑΥ πρέπει να βρει τον τρόπο ό,τι δεν έχει μπει σε σωστή βάση να διορθωθεί άμεσα και να λειτουργήσει με τον καλύτερο δυνατό τρόπο το ΓεΣΥ για βελτίωση της ποιότητας για να μην εκτροχιαστεί ο προϋπολογισμός του και να μην υποβαθμιστεί σε καμία περίπτωση η ποιότητα των προσφερόμενων υπηρεσιών σε σχέση με την δαπάνη». Είπε ακόμη ότι θα πρέπει να ξεκαθαριστεί αν οι συμβάσεις που έχουν υπογραφεί είναι νόμιμες ή όχι ή αν αντιβαίνουν το νόμο περί ΓεΣΥ που ψηφίστηκε και διασφαλίζει ότι οι πόροι του ΓεΣΥ τυγχάνουν αποτελεσματικής διαχείρισης με οικονομικό, αποδοτικό τρόπο και πρόσθεσε πως θα πρέπει να γνωμοδότηση ο Γενικός Εισαγγελέας ότι συνάδουν οι αποφάσεις με τη νομοθεσία που έχει ψηφιστεί. «Νοουμένου ότι τίθεται θέμα συμβατότητας θα πρέπει είτε να υπάρξει σχετική τροποποίηση είτε να αλλάξουν οι συμβάσεις», ανέφερε και εξέφρασε την ανάγκη ο ΟΑΥ να θεσπίσει επαρκείς μηχανισμούς ελέγχου και δικλείδες ασφαλείας για αποφυγή ενδεχόμενων απατών ή κατάχρησης του συστήματος. Η κ. Δημητρίου είπε ότι οι διαδικασίες πρέπει να είναι ξεκάθαρες και διαφανείς σε ένα σωστά καταρτισμένο πλαίσιο με πρωτόκολλα και κανονισμούς όπως θα έπρεπε να είχαν καθοριστεί και με τις σωστές εγκυκλίους. Ο βουλευτής του ΑΚΕΛ Γιώργος Λουκαϊδης είπε ότι το σημαντικό είναι η διαπίστωση για τα κενά και τις αδυναμίες που υπάρχουν σε ό,τι αφορά την θεσμική ανταπόκριση του ΟΑΥ να αντιμετωπίσει τα φαινόμενα καταχρήσεων και η Επιτροπή Ελέγχου έχει δεσμευτεί ομόφωνα, όπως είπε, «να στηρίξει τον οργανισμό ώστε να καθοριστούν εκείνες οι διαδικασίες που θα ενισχύσουν τον ΟΑΥ στην προσπάθεια να αντιμετωπίσει αυτή την μεγάλη πρόκληση που απειλεί τους γιατρούς σε σχέση με την αποζημίωση, τους ασθενείς και όλο το σύστημα». Είπε ακόμη ότι δεν έχει διαπιστωθεί ότι υπήρξαν αποφάσεις ή ενέργειες από τον ΟΑΥ που έχουν πλήξει το δημόσιο συμφέρον με οποιονδήποτε τρόπο, αλλά πρόσθεσε πως «υπήρξε αδυναμία ανταπόκρισης του ΟΑΥ άμεσα για την εκπλήρωση νομικών υποχρεώσεων του ώστε να προχωρήσει σε τροποποίηση της νομοθεσίας για να είναι σύννομος σε ό,τι αφορά την αναστολή ένταξης των μαιών, νοσηλευτών και άλλων επαγγελματιών υγείας από την 1η Ιουνίου για τον ερχόμενο Σεπτέμβριο. Ο κ. Λουκαϊδης είπε ότι «όσοι πολέμησαν την γέννηση του μονοασφαλιστικού κοινωνικά αλληλέγγυου ΓεΣΥ και δεν ήθελαν να υπάρξει ποτέ πιστοποιητικό γέννησης τώρα προβλέπουν ότι εντός της περιόδου θα έχουμε πιστοποιητικό θανάτου του ΓεΣΥ» και πρόσθεσε ότι «όπως διαψεύτηκαν στις προσδοκίες και προβλέψεις τους σε σχέση με την γέννηση του ΓεΣΥ, έτσι θα διαψευσθούν και τώρα στις προβλέψεις τους για τον ενταφιασμό του ΓεΣΥ». «Το ΓεΣΥ θα το υπερασπιστούν οι πολίτες οι οποίοι μέσα από την πίεση που έχουν ασκήσει μαζί με όλες τις δυνάμεις που στήριξαν την προοπτική ίδρυσης του ΓεΣΥ έτσι και τώρα θα το περιφρουρήσουν», πρόσθεσε. Ο Πρόεδρος της ΕΔΕΚ είπε ότι «από την έκθεση της ΕΥ έχει επιβεβαιωθεί ότι συστηματικά από πλευράς ΟΑΥ παραβιάζεται η νομοθεσία όσον αφορά την εφαρμογή του ΓεΣΥ και ειδικά με τα συμβόλαια τα οποία έχουν υπογραφεί με τα ιδιωτικά νοσηλευτήρια», προσθέτοντας ότι «τα συμβόλαια αυτά δεν έτυχαν νομικής συμβουλής και έγκρισης και παρά το γεγονός ότι κατ΄ επανάληψη έχει ζητηθεί να παρουσιαστεί γραπτώς η νομική συμβουλή μέχρι στιγμής δεν έχει παρουσιαστεί». Είπε ακόμη ότι επιχειρείται η εισαγωγή του πολυασφαλιστικού συστήματος από την πίσω πόρτα με διακρίσεις σε βάρος των νοσηλευτηρίων και των γιατρών, σε άλλες περιπτώσεις κατά ευνοϊκό τρόπο και σε άλλες κατά τρόπο αρνητικό και πρόσθεσε ότι στην επαρχία Λεμεσού «οι συμβεβλημένοι με το ΓεΣΥ γιατροί δεν έχουν τη δυνατότητα να ασκήσουν ενδονοσοκομειακή περίθαλψη». Ανέφερε επίσης ότι έχει διαπιστωθεί πως «γίνεται μεγάλη διασπάθιση των εισφορών που οι πολίτες καταβάλουν για το ΓεΣΥ και ο φορολογούμενος πολίτης θα έρθει με δεκάδες εκατομμύρια ευρώ – για φέτος θα είναι πέραν των 200 εκ. ευρώ – να καλύψει τα ελλείμματα του δημόσιου τομέα ο οποίος προσφέρει υπηρεσίες ΓεΣΥ αλλά δεν τιμολογεί τις υπηρεσίες του για να παίρνει λεφτά από τον ΟΑΥ». Είπε ακόμη ότι «τη στιγμή που ο ΟΑΥ χρηματοδοτεί γιατρούς που δεν είναι εντός του ΓεΣΥ με έμμεσο τρόπο, δεν φρόντισε να διασφαλίσει τη δυνατότητα σε συμβεβλημένους γιατρούς να ασκήσουν ενδονοσοκομειακή περίθαλψη» και πρόσθεσε ότι η ΕΔΕΚ, η οποία από το 1968 παλεύει για τη σωστή εφαρμογή του ΓεΣΥ, προειδοποιούσε για αυτούς τους κινδύνους και δέχθηκε πόλεμο ότι δεν θέλει το ΓεΣΥ. «Τελικά φτιάξαμε ένα ΓεΣΥ που αντί να προσφέρει ποιοτική περίθαλψη στους πολίτες κάποιοι το κατάντησαν βαρέως ασθενούντα με κίνδυνο σύντομα να τεθεί στον αναπνευστήρα και ενδεχομένως να καταλήξει», ανέφερε και διερωτήθηκε ποιος τελικά θα υπογράψει το πιστοποιητικό θανάτου του ΓεΣΥ. Ο κ. Σιζόπουλος είπε ακόμη ότι σήμερα επιβεβαιώνεται γιατί ο ίδιος προσωπικά δεν έχει ενταχθεί στο ΓεΣΥ καθώς «δεν θέλει να γίνει μέρος μιας διαδικασίας διασπάθισης χρήματος» και εξέφρασε την ελπίδα σύντομα να υπάρξει βελτίωση του ΓεΣΥ και διαφάνεια. Εξάλλου, ο Πρόεδρος του ΠΙΣ Πέτρος Αγαθαγγέλου είπε ότι «με μεγάλο προβληματισμό παρακολούθησε τη συζήτηση» και πρόσθεσε ότι η αναφορά του Γενικού Ελεγκτή που αφορά ιδιαίτερα το θέμα των καταχρήσεων και των διαδικασιών που έχουν ακολουθεί στην ένταξη νοσηλευτηρίων στην β΄ βάση του ΓεΣΥ βρίσκει τον ΠΙΣ «σε συναντίληψη γιατί στόχος είναι αυτό που υποσχεθήκαμε στην κοινωνία – ένα ΓεΣΥ που να είναι ασθενοκεντρικό και να παρέχει αναβαθμισμένες υπηρεσίες υγείας στον τόπο μας».
ΣΧΕΤΙΚΑ ΑΡΘΡΑ
*Κεντρική φωτογραφία αρχείου
