Σε ανακοίνωση που εξέδωσε το βράδυ της Τετάρτης η Ύπατη Αρμοστεία του ΟΗΕ για τους Πρόσφυγες (UNHCR) εξέφρασε την έντονη ανησυχία της για την ασφάλεια και την ευημερία των 31 αιτητών ασύλου, μεταξύ των οποίων επτά παιδιά, οι οποίοι παγιδεύτηκαν στη Νεκρή Ζώνη του ΟΗΕ, με τους πέντε όπως σημειωνει, από αυτούς να εισέρχονται στο Κέντρο Πρώτης Υποδοχής της Πουρνάρας, να υποβάλουν αίτηση ασύλου αφού διέσχισαν τη Νεκρή Ζώνη, και αργότερα να απομακρύνονται από την αστυνομία από το κέντρο και να επιστρέφονται (push back) στη Νεκρή Ζώνη.

Σύμφωνα με τις τελευταίες αναφορές, σημειώνεται στην ανακοίνωση της UNHCR δύο από τους 31 ανθρώπους, περιλαμβανομένου ενός ασυνόδευτου παιδιού από τη Συρία, αγνοούνται, ενώ πολλοί χρειάζονται ιατρική και ψυχολογική φροντίδα.

Παρόλο που παρέχονται τρόφιμα, νερό, ρουχισμός και στοιχειώδεις διευκολύνσεις στους ανθρώπους που βρίσκονται στη ΝΖ, μέσω της Ειρηνευτικής Δύναμης των Ηνωμένων Εθνών στην Κύπρο (ΟΥΝΦΙΚΥΠ) και με την υποστήριξη της Ύπατης Αρμοστείας του ΟΗΕ για τους Πρόσφυγες, διαμένουν “σε επισφαλείς συνθήκες, σε αντίσκηνα εκτεθειμένα σε ακραίες θερμοκρασίες που τις τελευταίες ημέρες έχουν ξεπεράσει τους 40 βαθμούς Κελσίου. Η Κυπριακή Κυβέρνηση  παρέχει επείγουσα ιατρική περίθαλψη στο κρατικό νοσοκομείο, ωστόσο μετά την περίθαλψη επιστρέφονται  πίσω στη νεκρή ζώνη”.

“Αυτή η κατάσταση είναι απαράδεκτη. Όπως έχουμε τονίσει σε επαφές με την Κυβέρνηση της Κυπριακής Δημοκρατίας και όπως έχει επαναλάβει η Ευρωπαϊκή Επιτροπή, η Κυπριακή Δημοκρατία οφείλει να εφαρμόσει και να επιβάλει όλες τις πτυχές του κεκτημένου της ΕΕ, περιλαμβανομένης της διασφάλισης αποτελεσματικής πρόσβασης στις διαδικασίες ασύλου και επαρκών συνθηκών υποδοχής,” δήλωσε ο Philippe Leclerc, Περιφερειακός Διευθυντής για την Ευρώπη της Ύπατης Αρμοστείας του ΟΗΕ για τους Πρόσφυγες.

Η Ευρωπαϊκή νομοθεσία ισχύει σε όλες τις περιοχές της Κύπρου όπου η Κυβέρνηση της Κυπριακής Δημοκρατίας μπορεί να εφαρμόσει τη νομοθεσία της, περιλαμβανομένης της Νεκρής Ζώνης του ΟΗΕ, αναφέρεται στην ανακοίνωση και προστίθεται ότι “το περιστατικό αυτό έρχεται εν μέσω μιας σειράς ενεργειών που συρρικνώνουν ουσιαστικά το χώρο προστασίας της Κύπρου. Αυτό περιλαμβάνει την εφαρμογή ανησυχητικών νέων μέτρων σε Σύρους πρόσφυγες και αιτητές ασύλου, όπως αυτό της αναστολής της εξέτασης των αιτήσεών τους για άσυλο το οποίο ισχύει από τα μέσα Απριλίου. Το μέτρο αυτό έχει επηρεάσει περισσότερους από 14.000 Σύρους αιτητές ασύλου. Η Ύπατη Αρμοστεία του ΟΗΕ για τους Πρόσφυγες γνωρίζει επίσης την επανεκκίνηση  συλλήψεων, μερικές φορές με τη χρήση βίας, αιτητών ασύλου που προσπαθούν να υποβάλουν μεταγενέστερες αιτήσεις ασύλου, προκειμένου να υποβληθούν σε διαδικασίες επιστροφής. Επιπλέον, τους τελευταίους μήνες, υπήρξαν πολλαπλές αναφορές για αναχαίτιση και  άτυπες επαναπροωθήσεις (pushbacks) βαρκών όπου επέβαιναν αιτητές ασύλου που προσπαθούσαν να φθάσουν στις κυπριακές ακτές. Οι αναχαιτίσεις και οι άτυπες επαναπροωθήσεις στη θάλασσα καθώς και η άρνηση παραπομπής σε διαδικασίες ασύλου όσων βρίσκονται παγιδευμένοι στη Νεκρή ζώνη έχουν ως αποτέλεσμα τον κίνδυνο άμεσης ή αλυσιδωτής επαναπροώθησης για τους επηρεαζόμενους ανθρώπους”.

Η Ύπατη Αρμοστεία του ΟΗΕ για τους Πρόσφυγες “αναγνωρίζει τις προκλήσεις που αντιμετωπίζει η Κύπρος όσον αφορά τις νέες αφίξεις και είναι έτοιμη να παράσχει πρόσθετη στήριξη για να διασφαλίσει ότι τα θεμελιώδη ανθρώπινα δικαιώματα των αιτητών ασύλου και των προσφύγων γίνονται σεβαστά”

“Δεσμευόμαστε να συνεργαστούμε με την κυβέρνηση και άλλους ενδιαφερόμενους φορείς για την εξεύρεση βιώσιμων λύσεων που θα υποστηρίζουν την κοινή μας ευθύνη για την προστασία όσων διαφεύγουν από συγκρούσεις και διώξεις. Επαναλαμβάνουμε εδώ και καιρό ότι η Κύπρος, καθώς και άλλα κράτη στα εξωτερικά σύνορα της ΕΕ, δεν πρέπει να μείνουν μόνα τους. Χρειάζονται συνεχείς πόροι της ΕΕ, αλληλεγγύη και επιμερισμός ευθυνών για να ενισχυθεί η ικανότητα ανταπόκρισης της Κυπριακής Δημοκρατίας,” πρόσθεσε ο Leclerc.

Σε επικοινωνία μας με την λειτουργό τύπου της UNHCR Cyprus, Αιμιλία Στροβολίδου, μάς ανέφερε πως τα δύο πρόσωπα που αγνοούνται αυτή τη στιγμή, έχουν χαθεί από τις 9 του μήνα και ο ένας εξ αυτών είναι ασυνόδευτος ανήλικος.

Σε σχέση με τους πέντε μετανάστες που κατάφεραν να διέλθουν από τη Νεκρή Ζώνη και να φτάσουν στο Πουρνάρα, η κ. Στοβολίδου μάς είπε ότι είχε ξεκινήσει η καταγραφή των στοιχείων τους στο πλαίσιο της υπηρεσίας ασύλου. Κατά τη διαδικασία αυτή όταν έγινε αντιληπτό ότι πρόκειται για μετανάστες που είχαν προηγουμένως μπλοκαριστεί στη Νεκρή Ζώνη, σταμάτησε η όλη διαδικασία υπηρεσίας ασύλου και τα άτομα αυτά μεταφέρθηκαν με τη συνοδεία αστυνομίας και πάλι στη Νεκρή Ζώνη.

Χθες να θυμίσουμε σε δημοσίευμα των New York Times για το θέμα υπήρξε Ευρωπαϊκή παρέμβαση διά στόματος της Εκπροσώπου Τύπου της Επιτροπής για τις Εσωτερικές Υποθέσεις της Κομισιόν, Anitta Hipper, παρέμβαση που φαίνεται να φέρνει τη χώρα μας προ των ευθυνών της σε ό,τι αφορά το ζήτημα των μεταναστών που έχουν εγκλωβιστεί από τις 15 Μαΐου στη Νεκρή Ζώνη.

Συγκεκριμένα η κ. Hipper σχολιάζοντας το γεγονός ότι οι άνθρωποι αυτοί αν και έχουν εκφράσει προς τις κυπριακές αρχές την επιθυμία τους να υποβάλλουν αίτημα για άσυλο, τους έχει απαγορευθεί η διέλευση προς τις ελεύθερες περιοχές, είπε πως τα κράτη μέλη της ΕΕ είναι υποχρεωμένα να επιτρέψουν την πρόσβαση σε αιτητές ασύλου, ακόμη κι αν αυτοί βρίσκονται σε ουδέτερη ζώνη. Η εκπρόσωπος της Επιτροπής για τις Εσωτερικές Υποθέσεις, είπε ακόμη πως  «η δυνατότητα οποιουδήποτε προσώπου να υποβάλει αίτηση για διεθνή προστασία στην επικράτεια ενός κράτους μέλους, συμπεριλαμβανομένων των συνόρων του ή  ζωνών μη διέλευσης, είναι κατοχυρωμένη ως Νόμος της ΕΕ.”