Τη διαβεβαίωση ότι θα γίνει ό,τι είναι δυνατόν για να επιτευχθούν οι στόχοι της ΕΕ για το Περιβάλλον, δήλωσε στο ΚΥΠΕ η νέα Επίτροπος Περιβάλλοντος Μαρία Παναγιώτου.

Σε συνέντευξή της στο ΚΥΠΕ, παραδέχθηκε ότι έχουμε να κάνουμε πάρα πολλά βήματα μέχρι να μπορέσουμε να πλησιάσουμε τους στόχους, ωστόσο οφείλουμε να κάνουμε ό,τι είναι δυνατόν και αυτό θα κάνουμε για να τους πλησιάσουμε, σημείωσε.

Παράλληλα ανέφερε ότι το Γραφείο της Επιτρόπου Περιβάλλοντος θα επιδοθεί σε μια «επιδημία εκστρατειών» για να αντιληφθούν όλοι τον αντίκτυπο των δράσεων του απέναντι στο περιβάλλον και ότι με απλές και καθημερινές κινήσεις που δεν χρειάζονται να κοστίζουν, μπορεί ο καθένας να αλλάξει σταδιακά τις συνήθειες του και να αναχαιτιστεί η ροή προς την καταστροφή του περιβάλλοντος.

Ερωτηθείσα ποιος είναι ο ρόλος της Επιτρόπου Περιβάλλοντος, η κ. Παναγιώτου ανέφερε ότι το Γραφείο της Επιτρόπου Περιβάλλοντος, σύμφωνα και με το χαρτοφυλάκιο το οποίο παρέλαβε από τον Πρόεδρο της Δημοκρατίας, έχει πολλές συγκεκριμένες δράσεις όπως την υποβολή των εισηγήσεων νομοθεσίες που σχετίζονται με το περιβάλλον, την παρακολούθηση της περιβαλλοντικής πολιτικής και νομοθεσίας, την ετοιμασία επιστημονικών εκθέσεων και εφόσον θεωρούνται απαραίτητες, ερευνών και τις καταγγελίες που φθάνουν στο γραφείο και την διεκπεραίωσή τους, καθώς και τη διοργάνωση σειράς εκστρατειών και εκπαιδεύσεις οι οποίες βοηθούν στην ανάπτυξη κουλτούρας.

Ερωτηθείσα πώς εκτιμά την κατάσταση στην Κύπρο όσον αφορά τις ενέργειες για προστασία του περιβάλλοντος και αφύπνιση των επιπτώσεων από την κλιματική αλλαγή, η κ. Παναγιώτου είπε «δυστυχώς, είμαστε η γενιά η οποία δεν ζει θεωρητικά το κομμάτι της κλιματικής αλλαγής αλλά βιώνει τις επιπτώσεις της κλιματικής αλλαγής».

Ανέφερε ότι τα ζητήματα του περιβάλλοντος, δεν ήταν καν αντικείμενο προς συζήτηση όταν ήταν η ίδια στην εκπαίδευση. «Ηταν σε επίπεδο εκθέσεων ιδεών. Αυτή τη στιγμή έχουμε περάσει στις συνέπειες, όλο αυτό του οποίου ήταν θεωρητικό οπόταν αυτό το οποίο καλούμαστε είναι να αντιληφθούμε τον αντίκτυπο των δράσεων μας απέναντι στο περιβάλλον», σημείωσε.

Τόνισε ότι ο «κάθε πολίτης θα πρέπει να κατανοήσει με ένα τρόπο ξεκάθαρο το ότι οι συγκεκριμένες πράξεις οι οποίες κάνει θα έχουν και συγκεκριμένο μετρήσιμο αντίκτυπο στο περιβάλλον. Και το ότι έχουμε πλέον μετρήσιμα ποσοστά και μετρήσιμους δείκτες για τις επιπτώσεις μας απέναντι στο περιβάλλον μας βοηθά να κάνουμε πιο κατανοητές όχι μόνο τις επιπτώσεις που αυτό είναι το αποτέλεσμα των πράξεων μας, αυτό το οποίο πρέπει να γίνει κατανοητό είναι οι αντισταθμιστικές ενέργειες για να αναχαιτίσουμε και να ανατρέψουμε τα σημερινά δυσάρεστα που έχουμε για το περιβάλλον».

Κληθείσα να διευκρινίσει ποιες θα είναι αυτές οι αντισταθμιστικές ενέργειες για να περάσουμε το μήνυμα, η κ. Παναγιώτου είπε ότι έχουμε συγκεκριμένες οδηγίες με τις οποίες πρέπει να εναρμονιστούμε και με τις οποίες πρέπει να συμβαδίσουμε και προέρχονται από την ΕΕ.

Έχουμε, είπε, «πολύ ξεκάθαρους στόχους που μας έχει θέσει πλέον η Ευρωπαϊκή Πράσινη Συμφωνία που είναι στις προτεραιότητες της ΕΕ και είναι και στις προτεραιότητες του δικού μας κράτους ως κράτος μέλος της ΕΕ. Οπόταν έχουμε τον στόχο για την κλιματική ουδετερότητα, έχουμε τον ενδιάμεσο στόχο με το νομοθετικό πακέτο του Fit for 55 του 2030 και τους ποσοτικούς στόχους που πρέπει να πετύχουμε ως προς τις εκπομπές αερίου και διάφορους άλλους όσον αφορά την ανακύκλωση, τα απόβλητα κλπ.»

Αυτοί είναι οι στόχοι τους οποίους πρέπει να ακολουθήσουμε, οπόταν οι ενέργειες μας και οι δράσεις τις οποίες πρέπει να λαμβάνουμε αλλά και οι εισηγήσεις πρέπει να μας φέρνουν όσο πιο κοντά στην επίτευξη αυτών των αισιόδοξων στόχων, συμπλήρωσε.

Σύμφωνα με την κ. Παναγιώτου οι στόχοι της ΕΕ είναι φιλόδοξοι. «Είναι γεγονός ότι έχουμε να κάνουμε πάρα πολλά βήματα μέχρι να μπορέσουμε να τους πλησιάσουμε. Αυτό όμως δεν σημαίνει ότι δεν θα κάνουμε ό,τι είναι δυνατόν για να τους πλησιάσουμε γιατί ακούω καθημερινά ότι είμαστε πάρα πολύ πίσω και ό,τι και να κάνουμε θα αποτύχουμε. Αυτό είναι λάθος. Εμείς οφείλουμε να κάνουμε ό,τι είναι δυνατόν και αυτό θα κάνουμε για να πλησιάσουμε αυτούς τους στόχους», είπε.

Κληθείσα να δώσει παράδειγμα, είπε ότι έχουμε μπροστά μας την επικείμενη νομοθεσία για το ‘πληρώνω όσο πετώ’ που εφαρμόζεται το καλοκαίρι του 2024.

«Είναι γεγονός ότι η Κύπρος παράγει ένα τεράστιο αριθμό σκουπιδιών ανά άτομο. Είναι γύρω στα 600 κιλά ανά άτομο. Αυτό μας ξεπερνά από τον μέσο όρο της ΕΕ. Οπόταν έχουμε μπροστά μας το  “πληρώνω όσο πετώ” , θα πρέπει να γίνεται διαλογή στην πηγή και ο στόχος είναι φυσικά η μείωση των αποβλήτων μας και η αύξηση του ποσοστού της ανακύκλωσης που πρέπει να γίνεται»», συμπλήρωσε.

Πλέον, εξήγησε, ο κάθε πολίτης στο σπίτι του θα πρέπει να αλλάξει τις συνήθειες και οι τοπικές αρχές θα αποκτήσουν πλέον ρόλο διαχείρισης.

Αυτό μας υποχρεώνει πλέον η νομοθεσία και είναι κάτι το οποίο πρέπει και οφείλουμε να εναρμονιστούμε. Όμως για να μπορέσουμε να φθάσουμε σε αυτό το επίπεδο, εννοείται ότι δεν θα ξυπνήσουμε μια μέρα και να αλλάξουμε συνήθειες, είπε χαρακτηριστικά. «Αυτό πρέπει να γίνει μέσα από συγκεκριμένες εκστρατείες. Είναι παράλληλη δράση που γίνεται με την ενημέρωση και τις ενέργειες που αναλαμβάνει το Τμήμα Περιβάλλοντος και είναι το κομμάτι που πρέπει να κάνουμε και εμείς ως προς την ενημέρωση και την εκπαίδευση και την καλλιέργεια κουλτούρας. Και εδώ υπάρχει ένα μεγάλο πεδίο στο οποίο μπορούμε να έχουμε ένα ουσιαστικό ρόλο», ανέφερε.

Μια άλλη πολύ σημαντική εκστρατεία η οποία πρέπει να αναληφθεί «είναι η καλλιέργεια κουλτούρας και ως προς το πώς μειώνω και αλλάζω τον τρόπο διαχείρισης των σκουπιδιών μου έχοντας ως βασική μου έννοια την επαναχρησιμοποίηση και την ανακύκλωση, και το πετάω όσον το δυνατό λιγότερα γιατί αγοράζω τόσα όσα χρειάζομαι». Αυτό είναι άμεσα συνδεδεμένο με τα όσα προανέφερα, «το θέμα της σπατάλης τροφίμων. Είναι ένα τεράστιο κεφάλαιο και δυστυχώς ως Κύπριοι θα πρέπει να αλλάξουμε σημαντικά τις συνήθειες μας για να μπορέσουμε να μειώσουμε τα σκουπίδια μας».

Ερωτηθείσα αν χρειάζονται κίνητρα για κάτι τέτοιο, είπε ότι «θα πρέπει να κατανοήσουμε τον αντίκτυπο που έχουν οι πράξεις μας και να δούμε τις αντισταθμιστικές ενέργειες που μπορούμε να κάνουμε, δηλαδή να αυξήσουμε τις δενδροφυτεύσεις και τη συντήρηση των δέντρων μετά, και η ενίσχυση φυσικά του αστικού πρασίνου».

«Αν κατανοήσουμε ότι αυτό το κομμάτι πρέπει να το αυξήσουμε και δεν μένουμε απλά με το να κάνουμε μια δενδροφύτευση, βγάλουμε πέντε φωτογραφίες αλλά ότι αυτό έχει διάρκεια και μας καλεί να είμαστε συνεπείς για τουλάχιστον τρία έτη απέναντι σε αυτό που φυτεύσαμε, τότε θα βοηθήσουμε όλοι μας, συμμέτοχοι σε όλο αυτό, να αλλάξουμε  κάπως τα δεδομένα. Τα κίνητρα για κάποιους μπορεί να είναι οικονομικά, όμως δεν είναι πάντα αυτό το ζητούμενο. Το ‘πληρώνω όσο πετώ‘ για να είμαστε ειλικρινείς εξοικονομεί για τον πολίτη ένα πάρα πολύ μεγάλο ποσοστό στο τί καταβάλλει σήμερα στα σκύβαλα», εξήγησε.

Όμως δεν είναι ανάγκη να είναι πάντα το οικονομικό κίνητρο, τόνισε. «Υπάρχει ένας τεράστιος αντίκτυπος των ενεργειών μας απέναντι στο περιβάλλον το οποίο μας καλεί να δράσουμε χθες και αν επικοινωνήσουμε σωστά και διδάξουμε σωστά τον κόσμο για τον αντίκτυπο των πράξεων μας, είναι εύκολο να κατανοήσει ο κάθε πολίτης ότι με πολύ απλές και καθημερινές κινήσεις μπορεί να συμβάλει στο να είναι καλύτερο το περιβάλλον μέσα στο οποίο ο ίδιος δρα και μεγαλώνει τα παιδιά του. Αυτό δεν είναι το μεγαλύτερο κίνητρο εξάλλου που έχει ο κάθε πολίτης», διερωτήθηκε.

Και εμείς, συνέχισε, αν θέλουμε να είμαστε υγιείς οφείλουμε να έχουμε ένα υγιές περιβάλλον και είναι και ανθρώπινο μας δικαίωμα αυτό, σύμφωνα με την Γενική Συνέλευση του ΟΗΕ.

Σε παρατήρηση ότι χρειάζεται εκπαίδευση, ξεκινώντας από τα σχολεία και συνεχίζοντας με εκστρατείες ενημέρωσης, η κ. Παναγιώτου είπε ότι πρέπει να κάνουμε «επιδημία εκστρατειών. Λόγω του ότι ευτυχώς έχουμε την Μονάδα Περιβαλλοντικής Εκπαίδευσης και Αειφόρου Ανάπτυξης στο Παιδαγωγικό Ινστιτούτο όπου γίνεται εξαιρετική δουλειά σε οριζόντιο επίπεδο και πλέον το κομμάτι της περιβαλλοντικής συνείδησης περνά στα σχολεία, στα βιβλία, στην εκπαίδευση και στην καθημερινότητα των παιδιών, εκεί γίνεται μια εξαιρετική δουλειά και αν αφήσουμε τα παιδιά να μεταφέρουν στο σπίτι και να εφαρμόσουν στο σπίτι αυτά που μαθαίνουν στο σχολείο τότε θα δούμε άμεσα τα αποτελέσματα».

Εκεί και όπου χρειάζεται εκπαίδευση και υπάρχει κενό είναι στις γενιές μας, συμπλήρωσε. «Είναι στη γενιά την δική μου, όλοι εμείς που δεν το είχαμε αυτό στα σχολεία και πλέον καλούμαστε να διαχειριστούμε αυτά τα προβλήματα και να αλλάξουμε συνήθειες. Οπόταν θα πρέπει, ναι, να γίνει μια επιδημία εκστρατειών, στοχευμένων εκστρατειών».

Ανέφερε ότι είναι ιδιαίτερα ευτυχής που το ΓΤΠ ήδη έχει βοηθήσει με την εκστρατεία για την Ωρα της Γης την 25η Μαρτίου «με το καταπληκτικό βίντεο με το οποίο εξηγούσε με απλό και εύκολο τρόπο ότι με ένα κλικ με όλες αυτές τις φωτογραφίες που βγάλαμε μπορείς να απολαύσεις τη βιοποικιλότητα και την κυπριακή φύση αλλά χρειάζεται ένα απλό κλικ σβήνοντας το φως για να βοηθήσεις στη σωτηρία του πλανήτη».

Πρόσθεσε ότι θα συνεχίσουν να κάνουν με το Γραφείο και άλλες εκστρατείες.

“Οπόταν με απλές εκστρατείες οι οποίες να κάνουν κατανοητό το μήνυμα που θέλουμε να στείλουμε, μπορούμε να το κάνουμε”, είπε.

Αναφερόμενη στα κίνητρα, είπε με αφορμή την «Ώρα της Γης» μαζί με το Υπουργείο Μεταφορών και τις εταιρείες δημόσιων μεταφορών, κατάφεραν να είναι δωρεάν οι δημόσιες συγκοινωνίες για την 25η Μαρτίου. «Και ήμουν πάρα πολύ ευτυχής όταν έμαθα ότι αυξήθηκε πραγματικά ο αριθμός των πολιτών που χρησιμοποίησε τα λεωφορεία. Όλοι αυτοί που χρησιμοποίησαν τα λεωφορεία, θα τα ξαναχρησιμοποιήσουν», είπε.

Και εξήγησε πως χρησιμοποιώντας ακόμη περισσότερο τα λεωφορεία θα βοήσουμε να μειωθούν φυσικά οι εκπομπές ρύπων διότι ως κράτος το 49% των εκπομπών αερίου που εκπέμπουμε προέρχεται από τις μεταφορές. «Διότι όλοι έχουμε ένα αυτοκίνητο, μόνο το 3% του πληθυσμού χρησιμοποιεί τα μέσα μαζικής μεταφοράς, οπόταν με τέτοιες εκστρατείες βοηθούμε τον κόσμο να γνωρίσει το λεωφορείο. Και φυσικά δεν είναι μόνο το λεωφορείο, είναι και η βιώσιμη κινητικότητα, οι ποδηλατοδρόμοι, ένα απλό περπάτημα στη φύση που δεν χρειάζεται παντού να πηγαίνουμε με τα αυτοκίνητά μας. Μπορούμε να περπατάμε όταν οι αποστάσεις το επιτρέπουν και είναι κάτι που μπορούμε να το εντάξουμε στην καθημερινότητά μας, ανέφερε.

Εξήγησε πως στο Γραφείο της, «καταγράφουμε τα κενά, καταγράφουμε εκεί και όπου υπάρχει ανάγκη ο κόσμος να εκπαιδευτεί. Το θέμα είναι με μικρές και απλές και καθημερινές κινήσεις που δεν χρειάζονται να κοστίζουν, υπάρχουν και πιο απλοί τρόποι, να αλλάξουμε σταδιακά τις συνήθειες μας και να βοηθήσει ο καθένας από μας στο να αναχαιτιστεί αυτή η ροή προς την καταστροφή του περιβάλλοντος».

Ερωτηθείσα αν έχει ετοιμαστεί σχέδιο πώς θα προχωρήσει το γραφείο της Επιτρόπου Περιβάλλοντος, είπε ότι έχει ετοιμάσει ένα σχέδιο το οποίο είναι βασισμένο στο πρόγραμμα διακυβέρνησης του ΠτΔ.

Ωστόσο είπε ότι προτιμά να μιλά μέσα από πολύ συγκεκριμένες πράξεις και ενέργειες που κάνει το Γραφείο της και δεν πρόκειται να “εξαγγείλουμε προθέσεις”.

«Εμείς είμαστε εδώ να προστατεύουμε το περιβάλλον. Και μέσα από τις πολύ συγκεκριμένες δράσεις μας θα δημιουργήσουμε εκστρατείες και ενέργειες αλλά και παρεμβάσεις που θα ενισχύουν αυτό τον σκοπό οπόταν μέχρι στιγμής στους δύο μήνες που είμαστε εδώ έχουμε ήδη κάνει δύο πολύ σημαντικές δράσεις, παράλληλα με άλλες τις οποίες θα τις ανακοινώσουμε σύντομα. Η πρώτη ήταν η εκστρατεία για την Ώρα της Γης και η δεύτερη πολύ πρόσφατα με αφορμή την Ημέρα της Γης, ανακοινώσαμε την έναρξη των προσπαθειών για μετατροπή του Προεδρικού Μεγάρου σε κτίριο μηδενικών απορριμμάτων στις χωματερές. Οπόταν, οτιδήποτε υπάρχει στα χαρτιά θα σας ανακοινώνεται όταν θα τροχοδρομείται και θα έχει μετρήσιμα αποτελέσματα», συμπλήρωσε.