Τα χάρτινα καλαμάκια έχουν γίνει για τα καλά μέρος της ζωής μας με την πλειοψηφία των καταναλωτών να αντιδρά στην ευρεία χρήση τους. Πέραν από το γούστο μας και τη συνήθειά μας να χρησιμοποιούμε πλαστικά, ανταποκρίνονται τα χάρτινα καλαμάκια στους λόγους απόσυρσης των πλαστικών; Είναι αυτή η εναλλακτική φιλική προς το περιβάλλον και θα βοηθήσει στην αποκατάσταση της θαλάσσιας ρύπανσης;
Για το θέμα αυτό μιλήσαμε με το Μέλος της Κεντρικής Επιτροπής του Κινήματος Οικολόγων – Συνεργασία Πολιτών, Αλεξία Σακαδάκη.
«Η φιλικότητα προς το περιβάλλον οποιουδήποτε υλικού εξαρτάται από διάφορους παράγοντες όπως η παραγωγή, η χρήση και η απόρριψη.»
Εξηγεί ότι στην παραγωγή τους, τα χάρτινα καλαμάκια κατασκευάζονται συνήθως από ανανεώσιμες πηγές, όπως χαρτοπολτό από δέντρα ή μπαμπού.
«Η διαδικασία παραγωγής για χάρτινα καλαμάκια απαιτεί γενικά λιγότερους πόρους και ενέργεια σε σύγκριση με τα πλαστικά καλαμάκια, τα οποία είναι κατασκευασμένα από πλαστικά με βάση το πετρέλαιο. Η παραγωγή πλαστικών περιλαμβάνει εξόρυξη και διύλιση ορυκτών καυσίμων, τα οποία συμβάλλουν στις εκπομπές αερίων του θερμοκηπίου. Επομένως, στον τομέα της κατασκευής είναι σε αρκετά ικανοποιητικό βαθμό, λιγότερο επιβλαβή τα χάρτινα καλαμάκια από ότι τα πλαστικά.»
Αναφέρει επίσης ότι τα πλαστικά καλαμάκια είναι μη βιοδιασπώμενα και μπορούν να παραμείνουν στο περιβάλλον για εκατοντάδες χρόνια, συμβάλλουν στη ρύπανση και προκαλούν ζημιά στα οικοσυστήματα, ιδιαίτερα στη θαλάσσια ζωή.
«Αντίθετα, τα χάρτινα καλαμάκια μπορούν να διασπαστούν πιο εύκολα. Η ικανότητα κομποστοποίησης τους όμως, εξαρτάται από τα υλικά που χρησιμοποιούνται στην κατασκευή τους καθώς και τις συνθήκες του χώρου απόρριψης. Το κομβικό σημείο ωστόσο, είναι να κατανοήσουμε ότι τόσο τα πλαστικά όσο και τα χάρτινα καλαμάκια είναι μιας χρήσης. Η μαζική κατασκευή τους απαιτεί έντονους ρυθμούς παραγωγής στα εργοστάσια, με σπατάλη πόρων και επιβάρυνση του περιβάλλοντος κατά την απόρριψή τους. Επιπλέον, τα χάρτινα καλαμάκια λιώνουν πολύ γρήγορα, με αποτέλεσμα πολλές φορές ένας καταναλωτής να χρησιμοποιήσει δύο και τρία για ένα ποτό, γεγονός που επιβαρύνει ακόμα περισσότερο το περιβάλλον. »
Επισημαίνει ότι υπάρχουν εναλλακτικά υλικά για καλαμάκια, όπως μέταλλο, γυαλί ή και φυσική σιλικόνη.
«Τα υλικά αυτά είναι ανθεκτικά και επαναχρησιμοποιήσιμα, μειώνοντας τα απόβλητα που δημιουργούνται από καλαμάκια μιας χρήσης. Οι επιλογές αυτές μπορούν να εξυπηρετήσουν όλες τις ανάγκες, χωρίς να επιβαρύνουν το περιβάλλον.»
Σημειώνει επίσης ότι μπορούν να χρησιμοποιηθούν από άτομα με αναπηρίες, παιδιά και ενήλικες, χωρίς να προκαλούν ζημιά στον ανθρώπινο οργανισμό, ενώ επιστήνει την προσοχή...
«Στην αγορά υπάρχουν πολλές επιλογές που παρουσιάζονται ως φιλικές προς το περιβάλλον, ενώ στην πραγματικότητα είναι επικίνδυνες προς τον ανθρώπινο οργανισμό. Χρειάζεται ιδιαίτερη προσοχή για να αποφεύγονται υλικά που με τη χρήση τους απελευθερώνουν τοξικές ουσίες. Ιδιαίτερα όσο αφορά τα πλαστικά πολλαπλής χρήσης και τη σιλικόνη, θα πρέπει οι καταναλωτές να έχουν έγνοια ώστε οι επιλογές τους να είναι BPA Free (χημική ένωση που με την απελευθέρωση της εισχωρεί στον ανθρώπινο οργανισμό και στα τρόφιμα με αρνητικές επιπτώσεις).»
«Συμπερασματικά, ενώ τα χάρτινα καλαμάκια έχουν κάποια πλεονεκτήματα σε σχέση με τα πλαστικά, η πιο φιλική προς το περιβάλλον επιλογή για καλαμάκια είναι αυτή που επαναχρησιμοποιείται», τονίζει και σημειώνει ότι σε χώρους όπου είναι απαραίτητα αυτά της μιας χρήσης, τα βιοδιασπώμενα καλαμάκια (πχ. από καλαμπόκι, ρύζι ή και χαρτί) μπορεί να είναι προτιμότερα από τα παραδοσιακά πλαστικά καλαμάκια.
«Η μείωση της συνολικής χρήσης και η προώθηση βιώσιμων εναλλακτικών λύσεων είναι η καλύτερη προσέγγιση για την ελαχιστοποίηση των περιβαλλοντικών επιπτώσεων», καταλήγει.
