Η Ευρωπαία Επίτροπος, αρμόδια για την Ενέργεια, Kadri Simson, απάντησε στη γραπτή ερώτηση που κατέθεσε ο Ευρωβουλευτής της Πολιτικής Ομάδας της Προοδευτικής Συμμαχίας των Σοσιαλιστών και Δημοκρατών, κ. Δημήτρης Παπαδάκης, σχετικά με τις εκρήξεις στο εργοτάξιο του πυρηνικού εργοστασίου Ακκουγιού.

Ο κ. Παπαδάκης είχε επισημάνει ότι οι πρόσφατες εκρήξεις στο εργοτάξιο του πυρηνικού σταθμού Ακκουγιού, στην Τουρκία, μας υπενθυμίζουν ότι υπάρχει μια πυρηνική περιβαλλοντική βόμβα στην περιοχή. Η κατασκευή ενός πυρηνικού αντιδραστήρα στο Ακκουγιού, συνεπάγεται κατακόρυφη αύξηση των περιβαλλοντικών κινδύνων, καθώς η περιοχή που έχει επιλεγεί για την εγκατάσταση του εργοστασίου έχει ιστορικό μεγάλων σεισμών και συνακόλουθων καταστροφών. Επίσης, το εργοτάξιο συνιστά απειλή για το περιβάλλον καθώς και για την υγεία και την ασφάλεια όλων των κατοίκων της περιοχής της Ν.Α. Μεσογείου και όχι μόνο.

Η εγγύτητα του σταθμού στην Κύπρο και οι κίνδυνοι που εγκυμονεί για ένα κράτος μέλος της Ε.Ε ένα πιθανό πυρηνικό ατύχημα προκαλούν φόβους, δεδομένου ότι, όταν τεθεί σε λειτουργία ο συγκεκριμένος πυρηνικός σταθμός ενέργειας, θα απέχει μόλις 90 χλμ. από τις ακτές της Κερύνειας, ο Ευρωβουλευτής ρώτησε  την Ευρωπαϊκή Επιτροπή τι ενέργειες προτίθεται να προβεί προκειμένου να σταματήσει η κατασκευή πυρηνικού εργοστασίου από μια υποψήφια για ένταξη στην ΕΕ χώρα, σε μια ιδιαίτερα σεισμογενή περιοχή, κάτι που ενέχει τεράστιους κινδύνους και ποια είναι τα πορίσματα των τεχνικών συνεδριάσεων που έχουν διεξαχθεί μέχρι στιγμής σχετικά με την ασφάλεια του έργου.

Καθησυχάζει η Κομισιόν

Η κ. Simson ανάφερε ότι oι τρίτες χώρες έχουν το κυριαρχικό δικαίωμα να αποφασίζουν εάν και που θα κατασκευάσουν πυρηνικούς σταθμούς ηλεκτροπαραγωγής εντός της επικράτειάς τους. H Τουρκία, ως υποψήφια χώρα, θα πρέπει να εναρμονίσει τη νομοθεσία της με το ενωσιακό κεκτημένο της Ε.Ε στον τομέα της πυρηνικής ασφάλειας, το οποίο απαιτεί οι πυρηνικές εγκαταστάσεις να σχεδιάζονται, να χωροθετούνται, να κατασκευάζονται, να τίθενται σε λειτουργία και να λειτουργούν κατά τρόπον ώστε να προλαμβάνονται τυχόν ατυχήματα και να μετριάζονται οι συνέπειες τους.

Δήλωσε ότι το 2011, η Τουρκία δεσμεύτηκε να πραγματοποιήσει εθελοντικά δοκιμή προσομοίωσης ακραίων καταστάσεων (stress test) στις πυρηνικές της εγκαταστάσεις, ακολουθώντας τις προδιαγραφές που έχουν συμφωνηθεί από την Επιτροπή και την Ευρωπαϊκή Ομάδα Ρυθμιστικών Αρχών σε θέματα πυρηνικής ασφάλειας (ENSREG).

Οι κίνδυνοι από σεισμούς συγκαταλέγονται στις πτυχές που εξετάζονται σε μια δοκιμή προσομοίωσης ακραίων καταστάσεων. Η Τουρκία έχει υποβάλει την εθνική της έκθεση για τις δοκιμές προσομοίωσης ακραίων καταστάσεων προς αξιολόγηση από εμπειρογνώμονες της ENSREG. Η αξιολόγηση από εμπειρογνώμονες της ENSREG θα ξεκινήσει σύντομα και προβλέπεται να ολοκληρωθεί το 2022. Η προσομοίωση ακραίων καταστάσεων της Ε.Ε αποτελεί συμπληρωματική αξιολόγηση από εμπειρογνώμονες, πέραν εκείνων που θα πρέπει να διενεργούνται σε διεθνές επίπεδο για κάθε πτυχή της χωροθέτησης, του σχεδιασμού και της λειτουργίας ενός πυρηνικού σταθμού. Ωστόσο, την τελική ευθύνη για την ασφάλεια του σταθμού του Ακκουγιού διατηρεί πλήρως ο φορέας εκμετάλλευσής του υπό την εποπτεία της εθνικής ρυθμιστικής αρχής πυρηνικής ενέργειας.

Καταλήγοντας, η αρμόδια Επίτροπος, διατύπωσε ότι το ζήτημα της ασφάλειας της κατασκευής του πυρηνικού σταθμού στο Ακκουγιού τίθεται επίσης τακτικά στις σχετικές συνεδριάσεις που πραγματοποιούνται στο πλαίσιο της συμφωνίας σύνδεσης Ε.Ε – Τουρκίας. Κατά τις τελευταίες τεχνικές συζητήσεις, τεχνικοί εμπειρογνώμονες από την Τουρκία αντάλλαξαν με την Επιτροπή απόψεις σχετικά με τη διοργάνωση της αξιολόγησης από εμπειρογνώμονες της ENSREG της εθνικής έκθεσης της Τουρκίας για τις δοκιμές προσομοίωσης ακραίων καταστάσεων και υπενθυμίστηκε στη Τουρκία η σημασία της ευθυγράμμισης της νομοθεσίας της με το κεκτημένο της Ευρατόμ. Δεν έχουν πραγματοποιηθεί ακόμη ειδικές τεχνικές συνεδριάσεις για το θέμα αυτό, αλλά θα πραγματοποιηθούν στο πλαίσιο της αξιολόγησης από εμπειρογνώμονες της ENSREG.

Ο κ. Παπαδάκης, σχολιάζοντας την απάντηση της Ευρωπαίας Επιτρόπου, τόνισε ότι παρ’ όλες τις διαβεβαιώσεις εκ μέρους της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, οι κάτοικοι της περιοχής της Ν.Α Μεσογείου, έχουν την απαίτηση για ουσιαστικούς ελέγχους, ειδικά όταν πρόκειται για ένα κράτος όπως η Τουρκία, η οποία έχει δείξει αδυναμία συμμόρφωσης προς τους διεθνείς κανόνες.