Ελεγκτική Υπηρεσία: Παράνομες οι επεμβάσεις στις Θαλασσινές Σπηλιές της Πέγειας

14.09.2018

ΚΥΠΡΟΣ

12:01

Ελεγκτική Υπηρεσία: Παράνομες οι επεμβάσεις στις Θαλασσινές Σπηλιές της Πέγειας

Τι κατέδειξε η έρευνα Οδυσσέα Μιχαηλίδη για την αλλαγή των πολεοδομικών ζωνών

ΛΟΥΚΑΣ ΦΕΣΙΑΣ

Στη δημοσιότητα έδωσε η Ελεγκτική Υπηρεσία τα πορίσματα της αναφορικά με τις αναπτύξεις στην περιοχή Θαλασσινές Σπηλιές της Πέγειας, μετά από σχετικό αίτημα της Κοινοβουλευτικής Επιτροπής Παρακολούθησης Σχεδίων Αναπτύξεως και Ελέγχου Δημόσιων Δαπανών. Όπως σημειώνεται “ο έλεγχος ανέδειξε αρκετές αδυναμίες στις διαδικασίες που ακολουθήθηκαν, τόσο σε σχέση με την αλλαγή των πολεοδομικών ζωνών, όπως προέκυψε από την ικανοποίηση των ενστάσεων που υποβλήθηκαν, όσο και σε σχέση με την αδειοδότηση αναπτύξεων στην περιοχή”

Τα κυριότερα συμπεράσματα συνοψίζονται ως εξής:

Τα τεμάχια της υπό διερεύνηση περιοχής προέκυψαν από την εκπόνηση σχεδίου γεωργικού αναδασμού, ο οποίος ολοκληρώθηκε το 1988. Από επιτόπια επίσκεψη διαπιστώθηκε ότι, τουλάχιστον τα τεμάχια που εφάπτονται (ή μέρος τους βρίσκεται εντός) της Ζώνης Προστασίας της Παραλίας δεν είναι καλλιεργήσιμα και συνεπώς δημιουργούνται εύλογα ερωτηματικά σε σχέση με την ένταξή τους στην περιοχή του σχεδίου αναδασμού.
Παρά το γεγονός ότι η τροποποίηση των πολεοδομικών ζωνών έγινε το 2003, δηλαδή πριν την ένταξη της Κύπρου στην Ευρωπαϊκή Ένωση, η εξέταση των ενστάσεων και οριστικοποίηση των ζωνών ολοκληρώθηκε το 2008, όταν δηλαδή ίσχυε το ευρωπαϊκό κεκτημένο.
Τόσο με βάση τη σχετική Ευρωπαϊκή Οδηγία, όσο και σύμφωνα με την εθνική νομοθεσία, πριν την τροποποίηση των ζωνών στην υπό αναφορά περιοχή, που γειτνιάζει με περιοχή του δικτύου «Natura 2000», που προέκυψε μετά την εξέταση των ενστάσεων, η οποία ολοκληρώθηκε το 2008, θα έπρεπε να είχε προηγηθεί η ετοιμασία και εξέταση Στρατηγικής Μελέτης Περιβαλλοντικών Επιπτώσεων και Δέουσα Μελέτη Εκτίμησης Επιπτώσεων στο Περιβάλλον, πράγμα που δεν έγινε, κατά παράβαση των πιο πάνω νομοθετημάτων.
Η αιτιολόγηση για ικανοποίηση της ένστασης του Δήμου Πέγειας για ένταξη της περιοχής στην παραθεριστική ζώνη, για ικανοποίηση στεγαστικών αναγκών αυτοχθόνων κατοίκων δεν φαίνεται να ευσταθεί αφού στην περιοχή παρουσιάστηκε κυρίως τουριστική ανάπτυξη.
Εξετάστηκαν και ικανοποιήθηκαν ενστάσεις που υποβλήθηκαν εκπρόθεσμα.
Με την αλλαγή των πολεοδομικών ζωνών που προέκυψε από την ικανοποίηση ενστάσεων, ο συντελεστής δόμησης των επηρεαζόμενων τεμαχίων της περιοχής σχεδόν τριπλασιάστηκε.
Εντός του 2007, λίγους μήνες δηλαδή πριν την οριστικοποίηση της εξέτασης των ενστάσεων που είχαν υποβληθεί το 2003, παρατηρήθηκαν τρεις σημαντικές αγοραπωλησίες τεμαχίων στην περιοχή. Μετά την αλλαγή των ζωνών, η αξία των δύο τεμαχίων αυξήθηκε σημαντικά, με αποτέλεσμα οι εταιρείες ανάπτυξης γης που τα απέκτησαν να αποκομίσουν σημαντικό όφελος. Στο ένα από τα τεμάχια αυτά ανεγέρθηκαν έξι επαύλεις, για τις οποίες κατατέθηκαν πωλητήρια έγγραφα στο Τμήμα Κτηματολογίου και Χωρομετρίας αρκετούς μήνες πριν την εξέταση των περιβαλλοντικών επιπτώσεων της ανάπτυξης από την Περιβαλλοντική Αρχή και πριν την εξασφάλιση πολεοδομικής άδειας, χωρίς ωστόσο τούτο να αντιβαίνει στη νομοθεσία νοουμένου ότι δεν είχαν αρχίσει κατασκευαστικές εργασίες.
Διαπιστώθηκαν αλλαγές που διενεργήθηκαν κατόπιν διαβουλεύσεων του τότε Διευθυντή του Τμήματος Πολεοδομίας και Οικήσεως (ΤΠΟ) με τον Υπουργό Εσωτερικών, χωρίς να εντοπίζεται στους σχετικούς φακέλους οποιαδήποτε αναφορά στους λόγους που οδήγησαν σε αυτές, δηλαδή η διαδικασία δεν έγινε με την απαιτούμενη διαφάνεια. Επίσης, ορισμένες από τις εισηγήσεις της Επιτροπής Ενστάσεων διαφοροποιήθηκαν στη συνέχεια μετά από συνάντηση του Διευθυντή του ΤΠΟ με τον Υπουργό Εσωτερικών, χωρίς να αιτιολογούνται και να τεκμηριώνονται στους σχετικούς φακέλους οι λόγοι της διαφοροποίησης.
Στην τριμελή Επιτροπή Εξέτασης των ενστάσεων συμμετείχε και ο Δήμαρχος Πέγειας. Η Επιτροπή εξέτασε δύο σημαντικές ενστάσεις που είχαν υποβληθεί από τον Δήμο Πέγειας οι οποίες ικανοποιήθηκαν σχεδόν πλήρως. Θεωρούμε ότι η συμμετοχή του Δημάρχου στη λήψη των αποφάσεων αυτών καταστρατηγεί τις αρχές της αμεροληψίας και της ισότητας, όπως αυτές καθορίζονται στον περί των Γενικών Αρχών Διοικητικού Δικαίου Νόμο του 1999.
Ικανοποιήθηκε αίτημα του Δήμου Πέγειας για επέκταση της Τουριστικής Ζώνης σε δύο συγκεκριμένα τεμάχια, που σύμφωνα με την αιτιολόγηση αφορούσαν σε αίτημα πολυμελούς οικογένειας για ικανοποίηση των στεγαστικών αναγκών της. Όπως διαπιστώσαμε, το ένα τεμάχιο παραμένει αναξιοποίητο, ενώ τα μέλη της οικογένειας στα οποία έχει μεταβιβαστεί είναι ιδιοκτήτες μεγάλου αριθμού τεμαχίων γης σε Λεμεσό και Πάφο. Το δεύτερο τεμάχιο έχει διαχωριστεί και πωληθεί σε διάφορα άτομα και εταιρείες ανάπτυξης γης.
Στο πλαίσιο της εξέτασης των ενστάσεων, αποφασίστηκε η επανένταξη περιοχής που είχε ενταχθεί το 2003 σε ζώνη προστασίας, σε οικιστική, χωρίς να υπάρχει ικανοποιητική αιτιολόγηση, τόσο για την ανάγκη ένταξής της σε ζώνη προστασίας, ούτε τους λόγους επανένταξης σε οικιστική ζώνη το 2008.
Διαπιστώθηκαν αδυναμίες στη διαδικασία εξέτασης των επιπτώσεων στο περιβάλλον από αίτηση εταιρείας για ανέγερση έξι επαύλεων σε τεμάχιο που εντάχθηκε στην παραθεριστική ζώνη κατά την εξέταση των ενστάσεων.
Η Περιβαλλοντική Αρχή προχώρησε στην έκδοση θετικής Γνωμάτευσης για τρεις αναπτύξεις στην περιοχή, χωρίς να έχει ενώπιόν της κατάλληλα αιτιολογημένη εισήγηση από την Επιτροπή Εκτίμησης των Επιπτώσεων στο Περιβάλλον.
Η εκπόνηση Δέουσας Μελέτης Εκτίμησης Επιπτώσεων στο Περιβάλλον για την περιοχή βρίσκεται σήμερα σε εξέλιξη, ωστόσο επισημαίνεται ότι έχουν ήδη πλέον αδειοδοτηθεί πολύ σημαντικές αναπτύξεις στην περιοχή, που λόγω της πρόσφατης έκδοσης θετικών Γνωματεύσεων από την Περιβαλλοντική Αρχή, δημιουργούν τετελεσμένα.
Στην περιοχή εντοπίστηκαν τόσο παράνομες επεμβάσεις, όσο και τοπιοτέχνηση με εισβλητικά είδη εντός της Ζώνης Προστασίας της Παραλίας.