Παραχώρηση χορηγιών σε Νομικά Πρόσωπα Δημοσίου Δικαίου και Σχολικές Εφορείες (ΣΕ), χωρίς να τηρηθεί το καθορισμένο διαδικαστικό πλαίσιο, αναφορικά με τη διαχείριση των χορηγιών που δίδονται σε οργανισμούς που διαθέτουν αποθεματικό, περιλαμβανομένων των τραπεζικών υπολοίπων, εντόπισε ο Γενικός Ελεγκτής της Δημοκρατίας Οδυσσέας Μιχαηλίδης, σε έκθεση του για το Υπουργείο Παιδείας. Όπως αναφέρει στην έκθεση της η Ελεγκτική Υπηρεσία, το Υπουργείο Παιδείας ενώ δίνει χορηγίες δεν προβαίνει σε οποιεσδήποτε ενέργειες, ώστε να διασφαλίσει ότι όλες οι Σχολικές Εφορείες που λαμβάνουν χορηγίες, εφαρμόζουν ένα τέτοιο αποδοτικό και αποτελεσματικό σύστημα εσωτερικού ελέγχου. Για το θέμα των χορηγιών, ο Οδυσσέας Μιχαηλίδης εισηγείται στο Υπουργείο Άμυνας όπως εφαρμόζει τις πρόνοιες των εγκυκλίων του Γενικού Λογιστηρίου για σκοπούς παραχώρησης κρατικών χορηγιών, καθώς και της σχετικής εγκυκλίου του Υπουργείου Οικονομικών, ημερ. 8.2.2012, αναφορικά με τη διαχείριση των χορηγιών.
Η διαδικασία
Όπως αναφέρει στην έκθεση της η Ελεγκτική Υπηρεσία, σύμφωνα με το άρθρο 26(2) του περί της Λογιστικής και Δημοσιονομικής Διαχείρισης και Χρηματοοικονομικού Ελέγχου της Δημοκρατίας Νόμου (Ν.38 (Ι)/2014), τα νομικά ή/και φυσικά πρόσωπα που λαμβάνουν χορηγίες από τον κρατικό Προϋπολογισμό, για δράσεις που αποσκοπούν στην προώθηση επίτευξης συγκεκριμένου στόχου ή επιχειρηματικής δραστηριότητας ή/και στη χρηματοοικονομική ενίσχυση, όσον αφορά στις λειτουργικές τους δαπάνες, σε συνάρτηση με το ύψος του ποσού της χορηγίας που λαμβάνουν, πρέπει, μεταξύ άλλων, να διασφαλίζουν την εφαρμογή αποδοτικού και αποτελεσματικού συστήματος εσωτερικού ελέγχου. Επίσης, σύμφωνα με το άρθρο 28(1), ο ελέγχων λειτουργός, στις περιπτώσεις όπου εντοπίζονται προβλήματα που επηρεάζουν την αξιοπιστία του συστήματος του εσωτερικού ελέγχου του λήπτη της χορηγίας, οφείλει να μην εξουσιοδοτεί την περαιτέρω καταβολή της χορηγίας και να προχωρεί σε διερεύνηση των προβλημάτων που εντοπίστηκαν, καθώς και να θέτει όρους προς εξάλειψη των προβλημάτων στα συστήματα εσωτερικού ελέγχου.
Όπως αναφέρεται στο άρθρο 28(2), ο Υπουργός ή/και ο Γενικός Λογιστής δύνανται να ζητούν από τον ελέγχοντα λειτουργό την αναστολή ή τη διακοπή ή την επιστροφή πληρωμών, στις περιπτώσεις όπου εντοπίζονται προβλήματα που επηρεάζουν την αξιοπιστία του συστήματος εσωτερικού ελέγχου του λήπτη της χορηγίας. Σύμφωνα με στοιχεία που τηρούνται στο ΥΠΑΝ, το σύνολο των τραπεζικών υπολοίπων όλων των Εφορειών στις 31 Αυγούστου 2020, ανερχόταν στα €15.912.441. Το YO, σε επιστολή του προς το ΥΠΑΝ, αναφορικά με την έγκριση των Προϋπολογισμών των Εφορειών για τη σχολική χρονιά 2020/21, ανέφερε σχετικά ότι τα αποθεματικά υπόλοιπα των ΣΕ θα έπρεπε να τύχουν χειρισμού το συντομότερο, ώστε να μειωθούν σε λογικά επίπεδα, με εξαίρεση χορηγίες που παραχωρούνται για υλοποίηση συγκεκριμένων έργων/προγραμμάτων. Όπως διαπιστώσαμε, το ΥΠΑΝ δεν προχώρησε κατά το 2020 και 2021 σε οποιαδήποτε αποκοπή από την κρατική χορηγία, προς τις Εφορείες που διατηρούσαν υψηλά τραπεζικά υπόλοιπα.
Πέραν των προαναφερθέντων, η Έκθεση της Ελεγκτικής Υπηρεσίας αναφέρει τα εξής:
Το ΥΠΑΝ δεν προέβαινε σε οποιεσδήποτε ενέργειες, ώστε να διασφαλίζει ότι οι ΣΕ εφαρμόζουν ένα αποδοτικό και αποτελεσματικό σύστημα εσωτερικού ελέγχου, σύμφωνα με τον περί της Λογιστικής και Δημοσιονομικής Διαχείρισης και Χρηματοοικονομικού Ελέγχου της Δημοκρατίας Νόμο.
Ο Ελεγκτής σύστησε στο ΥΠΑΝ όπως προβεί στις απαιτούμενες ενέργειες για συμμόρφωση με τις πρόνοιες του Νόμου, αναφορικά με την εφαρμογή αποτελεσματικών συστημάτων εσωτερικού ελέγχου στις ΣΕ.
Παρέμεναν σε εκκρεμότητα, για σειρά ετών, ποσά που κρατούνται από τις πληρωμές προς εργολάβους για κατασκευαστικά έργα. Λόγω της συσσώρευσης μεγάλου αριθμού τέτοιων υπολοίπων και της παρέλευσης μεγάλου χρονικού διαστήματος από την ολοκλήρωση των έργων, δυσχεραίνεται η εξέταση κατά πόσο αυτά θα πρέπει να επιστραφούν στους εργολάβους ή να μεταφερθούν στα έσοδα του Κράτους.
Συστήσαμε όπως το ΥΠΑΝ προβεί στις κατάλληλες ενέργειες για τακτοποίηση των ποσών που εκκρεμούν.
Διαπιστώθηκαν αδυναμίες και παραλείψεις, όσον αφορά στην παρακολούθηση των καθυστερημένων εσόδων και ειδικά των καθυστερημένων διδάκτρων των Κρατικών Ινστιτούτων Επιμόρφωσης (ΚΙΕ). Υποδείξαμε την ανάγκη εφαρμογής ικανοποιητικού συστήματος ελέγχου και παρακολούθησης των εισπρακτέων ποσών, τα οποία προέρχονται από τις διάφορες υπηρεσίες του ΥΠΑΝ.