Το ένα τρίτο των σεξουαλικών παρενοχλήσεων συμβαίνουν στον χώρο εργασίας, δήλωσε η Επίτροπος Υγείας και Ασφάλειας Τροφίμων της ΕΕ, Στέλλα Κυριακίδου, στην εκδήλωση της ΣΕΚ με θέμα «Αντιμετώπιση της σεξουαλικής παρενόχλησης και του εργασιακού εκφοβισμού στους χώρους εργασίας», που πραγματοποιήθηκε το απόγευμα της Πέμπτης.

Η Ευρωπαία Επίτροπος, παραθέτοντας στοιχεία, είπε ότι το 2023 οι μισοί πολίτες της ΕΕ αντιμετώπισαν συναισθηματικές ή ψυχοκοινωνικές προκλήσεις τους τελευταίους 12 μήνες, ενώ πάνω από ¼ των εργαζομένων βιώνουν ψυχολογική πίεση και άγχος που προκαλούνται ή επιδεινώνονται από την εργασία τους.

Επιπλέον, σημείωσε ότι οι γυναίκες αντιμετωπίζουν έμφυλες προκαταλήψεις στις εργασιακές τους σχέσεις, αναφέροντας ότι η βία κατά των γυναικών και οποιαδήποτε μορφή σεξουαλικής παρενόχλησης, προκαλεί συναισθήματα άγχους, και άλλων ψυχικών διαταραχών, που οδηγούν και σε αυξημένη απουσία από την εργασία, και σε μειωμένη απόδοση. Ανέφερε ότι περισσότερο από το 77% των παρενοχλήσεων που γίνονται στον χώρο εργασίας αφορά γυναίκες.

Η Ευρωπαία Επίτροπος ανέφερε ότι όλοι οι εργαζόμενοι οφείλουν να γνωρίζουν τι συνιστά σεξουαλική παρενόχληση, ενώ οι εργοδότες οφείλουν να παρέχουν μηχανισμούς αντιμετώπισης τέτοιων περιστατικών στους χώρους εργασίας.

Αναφέρθηκε στην Ευρωπαϊκή Στρατηγική Ισότητας Φύλων της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, ενώ σημείωσε ότι ετοιμάζονται και Κανονισμοί για τη βία ενάντια στις γυναίκες, οι οποίοι αναμένεται να υιοθετηθούν τον Μάιο. Μεταξύ αυτών, περιλαμβάνεται το ότι οι εργοδότες πρέπει να διασφαλίζουν ότι συμβουλευτικές υπηρεσίες είναι διαθέσιμες στα θύματα σεξουαλικής παρενόχλησης στους χώρους εργασίας.

Η κ. Κυριακίδου αναφέρθηκε και στη δημιουργία της Ευρωπαϊκής Ένωσης Υγείας και στη σημασία που δίνεται στον πυλώνα της Ψυχικής Υγείας, η οποία αποτελεί πολιτική προτεραιότητα της ΕΕ, όπως είπε. “Είναι ιδιαίτερα σημαντικό όταν συζητάμε για τη σεξουαλική παρενόχληση. Για εμάς είναι ιδιαίτερα σημαντικό να σπάσει η σιωπή”, σημείωσε.

Ανέφερε, ακόμα, ότι η Επιτροπή ετοιμάζει εκστρατεία για τους ψυχοκοινωνικούς κινδύνους στην εργασία, η οποία θα ξεκινήσει από το 2026.

Αναγνωρίζοντας ότι έχουν γίνει πολλά, τόνισε ότι “μπορούν να γίνουν περισσότερα”, καθώς “κάθε άνθρωπος αξίζει έναν υγιή χώρο εργασίας, ψυχικά και σωματικά”, όπως είπε.

Την εκδήλωση χαιρέτισε ο Υπουργός Εργασίας και Κοινωνικών Ασφαλίσεων, Γιάννης Παναγιώτου, ο οποίος είπε ότι η αντιμετώπιση της σεξουαλικής παρενόχλησης και του εκφοβισμού στους χώρους εργασίας είναι θεμελιώδες ζήτημα για την ασφάλεια και ευημερία του εργατικού δυναμικού.

Παρά τα σημαντικά βήματα που έχουν γίνει, σημείωσε, το φάσμα της σεξουαλικής παρενόχλησης συνεχίζει να εξαπλώνεται σε όλους τους κλάδους και τομείς της οικονομικής δραστηριότητας.

Αυτό, είπε, δεν αποτελεί ατομική ανάρμοστη συμπεριφορά αλλά συστημικό σφάλμα που απαιτεί συστημικές λύσεις. Ανέφερε ότι η Κύπρος τα τελευταία χρόνια έχει κάνει σημαντικά βήματα για ευθυγράμμιση με τις πολιτικές της ΕΕ για το θέμα, με την επικαιροποίηση νομικών πλαισίων.

Σημείωσε, ακόμα, ότι βρίσκεται σε εξέλιξη διαβούλευση εφαρμοστικός νόμος για την κύρωση της σύμβασης 190 της Διεθνούς Οργάνωσης Εργασίας για την παρενόχληση στον χώρο εργασίας.

Αναφερόμενος στους μηχανισμούς του Υπουργείου Εργασίας για το θέμα, είπε ότι υπάρχουν οι επιθεωρητές ισότητας φύλων, που προβαίνουν σε εξωδικαστική διαδικασία με κοινωνικό ρόλο, καθώς και η Επιτροπή Ισότητας Φύλων στην απασχόληση και στην επαγγελματική εκπαίδευση.

Ο Υπουργός τόνισε ότι αποτελεί κλειδί η αυστηρή επιβολή της νομοθεσίας και τα μέτρα για τα θύματα, ώστε να μην έρχονται αντιμέτωπα με φόβο αντιποίνων ή στιγματισμού. Ωστόσο, σημείωσε, «οι νόμοι δεν αλλάζουν από μόνοι τους την κουλτούρα», γι’ αυτό, είπε «συνεργαζόμαστε στενά με τις επιχειρήσεις και τους εργαζόμενους, με τις συνδικαλιστικές και τις εργοδοτικές οργανώσεις» για ανάπτυξη μιας κουλτούρας σεβασμού, ένταξης και ισότητας.

Εκ μέρους της ΣΕΚ, ο αναπληρωτής Γενικός Γραμματέας, Μιχάλης Μιχαήλ, είπε ότι αναγνωρίζεται ως «επαγγελματική ασθένεια» η εργασιακή απειλή της σεξουαλικής παρενόχλησης και του εργασιακού εκφοβισμού, σημειώνοντας ότι είναι απαραίτητη η συνεργασία των κοινωνικών εταίρων για να παταχθεί το φαινόμενο.

Όπως είπε, έρευνα που έγινε για λογαριασμό της ΣΕΚ το 2022 αναδεικνύει το μέγεθος προβλήματος, καθώς έδειξε ότι 7 στους 10 εργαζόμενους πιστεύουν ότι στην Κύπρο οι εργαζόμενοι είναι θύμα εργασιακού εκφοβισμού, ενώ ένας στους δύο δήλωσε ότι είναι ο ίδιος θύμα. «Ο αριθμός των καταγγελιών δεν αντικατοπτρίζει το πρόβλημα», σημείωσε, για να υπογραμμίσει ότι το υφιστάμενο θεσμικό πλαίσιο είναι ανεπαρκές και δεν συμβάλλει στο να προχωρούν οι καταγγελίες στη δικαιοσύνη.

Ενδεικτικά, ανέφερε ότι όσες περιπτώσεις προωθήθηκαν από τη ΣΕΚ, τελικά “δεν πληρούσαν τις προϋποθέσεις”, είπε, καθώς για να προχωρήσει μια υπόθεση πρέπει να τεκμηριώνει ότι το αδίκημα έχει ως βάση τη διάσταση του φύλου, με αποτέλεσμα τη θυματοποίηση του θύματος για δεύτερη φορά, σημείωσε.

Ανέφερε ότι η ΣΕΚ έχει προχωρήσει στη δημιουργία γραμμής στήριξης με συμβολή ψυχολόγων για τον εργασιακό εκφοβισμό (77775575), σημειώνοντας ότι οι περισσότερες καταγγελίες που έλαβαν αφορούσαν γυναίκες, κυρίως από ανοργάνωτους χώρους εργασίας! Αυτό, τόνισε, δείχνει τη σημασία των συλλογικών συμβάσεων και τον συσχετισμό τους με την ασφάλεια στον χώρο εργασίας.

Χαιρετισμό εκ μέρους του Προέδρου της ΟΕΒ, ανέγνωσε ο Γιώργος Χατζηκαλλής, σημειώνοντας ότι η σεξουαλική παρενόχληση και ο εργασιακός εκφοβισμός υπονομεύουν την ακεραιότητα και την παραγωγικότητα, δημιουργούν εχθρικό εργασιακό περιβάλλον και τελικά εμποδίζουν την ανάπτυξη της επιχείρησης και της οικονομίας γενικότερα. “Συνεπώς, η ενεργή μας συμμετοχή και αφοσίωση στην αντιμετώπιση και εξάλειψη τους είναι κρίσιμης σημασίας”, είπε.

Σημείωσε την κατάρτιση Κώδικα Αντιμετώπισης της Παρενόχλησης και της Σεξουαλικής Παρενόχλησης στους χώρους εργασίας, που συμφωνήθηκε από την ΟΕΒ με τη ΣΕΚ και την ΠΕΟ το 2019, ο οποίος ενσωματώθηκε στις συλλογικές συμβάσεις.

Εκ μέρους του ΚΕΒΕ, ο Διευθυντής του Τμήματος Εργασιακών Σχέσεων, Αιμίλιος Μιχαήλ είπε ότι η σεξουαλική παρενόχληση στους χώρους εργασίας έχει ψηλό αντίτιμο στη μείωση της παραγωγικότητας του εργαζομένου και στην ίδια την επιχείρηση. “Η υιοθέτηση μέτρων από επιχειρήσεις για πρόληψη είναι αναγκαία, επειδή συμβάλλει στην ομαλή και παραγωγικότερη λειτουργία κάθε επιχείρησης”, ανέφερε, σημειώνοντας ότι όλοι οι φορείς οφείλουν να επικεντρώσουν τις προσπάθειες τους στην πρόληψη του φαινομένου.

Το ΚΕΒΕ, σημείωσε, ανέπτυξε δράσεις για έγκαιρη ενημέρωση του επιχειρηματικού κόσμου για το θέμα, ενώ σημείωσε ότι τον Νοέμβριο του 2023 υπέγραψε μνημόνιο συμφωνίας με την Επίτροπο Ισότητας, για κοινές δράσεις προώθησης της ισότητας στην εργασία και μείωση και πρόληψη της σεξουαλικής παρενόχλησης στον χώρο εργασίας.