Την πρωτοκαθεδρία της τηλεόρασης ως μέσου ενημέρωσης αλλά και την κυριαρχία των μέσων κοινωνικής δικτύωσης για σκοπούς ενημέρωσης στις νεαρότερες ηλικίες, κατέδειξε η έρευνα της Ένωσης Συντακτών Κύπρου (ΕΣΚ) για την κυπριακή δημοσιογραφία και τα ΜΜΕ για το 2022. Καταγράφεται επίσης άνοδος στα ποσοστά του ραδιοφώνου και των ξένων ΜΜΕ.

Την έρευνα πραγματοποίησε για δεύτερη συνεχή χρονιά η CMRC – Cypronetwork Ltd σε δείγμα 1001 ατόμων από τις 12-29 Ιουλίου με τη μέθοδο της τυχαίας πολυσταδιακής στρωματοποιημένης δειγματοληψίας. Χορηγός της έρευνας ήταν η Τράπεζα Κύπρου.

Σύμφωνα με τα ευρήματα, ως μέσο ενημέρωσης για τα θέματα που τους ενδιαφέρουν, τρεις στους τέσσερεις Κύπριους επιλέγουν την τηλεόραση (74%) και επτά στους δέκα τα Μέσα Κοινωνικής δικτύωσης (68%). Περίπου ένας στου δύο επιλέγουν το Ραδιόφωνο και τις Διαδικτυακές πύλες ενημέρωσης (46% και 44% αντίστοιχα) και αναλογία 15% τα Ελληνικά ΜΜΕ. Επιπλέον, ένας στους δέκα ενημερώνονται από Αμερικάνικα και Αγγλικά ΜΜΕ, τις Εφημερίδες και τα Περιοδικά.

«Συγκριτικά με τα αποτελέσματα της περσινής χρονιάς, αύξηση εμφανίζουν τα ποσοστά του ραδιοφώνου, των περιοδικών καθώς και των αμερικάνικων και αγγλικών ΜΜΕ», ανέφερε παρουσιάζοντας την έρευνα ο διευθυντής της Cypronetwork Χρίστος Μιχαηλίδης.

Όσον αφορά το μέσο ενημέρωσης που προτιμούν περισσότερο η τηλεόραση παραμένει σταθερή στην πρώτη θέση χωρίς μεταβολή στο ποσοστό της σε σχέση με την αντίστοιχη έρευνα του 2021 (37%), με τα Μέσα Κοινωνικής Δικτύωσης να καταγράφουν μείωση 5 ποσοστιαίων μονάδων (28% το 2022 έναντι 33% του 2021). Το ποσοστό για τις διαδικτυακές πύλες ενημέρωσης ανήλθε στο 14%. Το ραδιόφωνο με αύξηση 5 ποσοστιαίων μονάδων αναφέρθηκε από το 8% των ερωτηθέντων, τα ελληνικά και τα ξένα (αγγλικά και αμερικάνικα) ΜΜΕ από το 3% και από μόλις 2% οι εφημερίδες και τα περιοδικά αντίστοιχα.

Ηλικιακά, προκύπτει ότι τα μεγαλύτερα σε ηλικία άτομα ενημερώνονται από την τηλεόραση και από το ραδιόφωνο. Η διείσδυση της τηλεόρασης στα άτομα 65+ ήταν 89% όσον αφορά την ενημέρωση για θέματα που τους ενδιαφέρουν είναι 88% στις ηλικίες 55-64, 77% στις ηλικίες 45-54, 69% στις ηλικίες 35-44 65% στις ηλικίες 25-34 και 54% στις ηλικίες 18-24. Τα ποσοστά αυτά αντιστρέφονται όσον αφορά την ενημέρωση από τα μέσα κοινωνικής δικτύωσης από τα οποία ενημερώνονται για θέματα που τους ενδιαφέρουν κατά 89% οι ηλικίες 18-24, κατά 87% οι ηλικίες 25-34, κατά 76% οι ηλικίες 35-44 κατά 73% οι ηλικίες 45-54 κατά 55% οι ηλικίες 55-64 και κατά 25% οι ηλικίες 65+.

Σε σχέση με τη γενική αξιολόγηση των μέσων μαζικής ενημέρωσης, τους ψηλότερους δείκτες θετικής τοποθέτησης παρουσιάζουν η τηλεόραση και το ραδιόφωνο, με έναν στους δύο Κύπριους να τα αξιολογούν θετικά (49% και 48% αντίστοιχα). Ακολουθούν οι διαδικτυακές πύλες ενημέρωσης (38%), οι εφημερίδες (33%), τα κοινωνικά δίκτυα (31%) και με αρκετή διαφορά τα περιοδικά (19%).

Αναφορικά με την αξιολόγηση της δημοσιογραφίας στην Κύπρο, περίπου ένας στους δύο Κύπριους αξιολογούν θετική τη συμπεριφορά των μέσων μαζικής ενημέρωσης, το ήθος/δεοντολογία, την εγκυρότητα των ειδήσεων και την εξειδίκευση/γνώση αντικειμένου (ποσοστό θετικών τοποθετήσεων που κυμαίνονται μεταξύ 48% και 54%). Οι αρνητικές αξιολογήσεις περιορίστηκαν μεταξύ 13% και 10% με έναν στους τρεις περίπου να εκφράζει μέτρια άποψη σε όλα τα υπό εξέταση χαρακτηριστικά.

Τέσσερεις στους δέκα περίπου θεωρούν πως υπάρχει οικονομική εξάρτηση (41%) καθώς και πολιτική επιρροή (45%) στα κυπριακά ΜΜΕ, με την ποιότητα και αντικειμενικότητα να βρίσκονται σε υψηλά επίπεδα (47% και 45% αντίστοιχα) σύμφωνα πάντα με τα αποτελέσματα της έρευνας.

Παράλληλα τέσσερεις στους δέκα Κύπριους, δηλώνουν ότι είναι ψηλός ο βαθμός διείσδυσης των ψευδών ειδήσεων στην Κύπρο. Η άποψη αυτή επικρατεί κυρίως στους απόφοιτους τριτοβάθμιας εκπαίδευσης και τις ηλικίες 25-54. Το 44% πιστεύει ότι είναι μέτρια η διείσδυση των ψευδών ειδήσεων και 13% θεωρεί πως υπάρχει σε πολύ μικρό βαθμό έως και καθόλου. Όσον αφορά το μέσο ενημέρωσης με τις περισσότερες ψευδείς ειδήσεις, το 49% υπέδειξε τα κοινωνικά δίκτυα (έναντι 53% της περασμένης χρονιάς) και το 13% τις διαδικτυακές πύλες.

Ένας στους δύο πολίτες εμπιστεύονται τους Κύπριους δημοσιογράφους (51%) και το 46% τα ΜΜΕ της Κύπρου γενικότερα. Επίσης αναλογία 48% θεωρεί τους Κύπριους δημοσιογράφους αξιόπιστους, 42% υποστηρίζει την αξιοπιστία των ΜΜΕ στην Κύπρο και το 37% ότι υπάρχει ελευθερία έκφρασης των Κυπρίων δημοσιογράφων. Παράλληλα 47% των ερωτηθέντων υποστηρίζει πως οι δημοσιογράφοι κάνουν υπέρβαση εξουσίας, 32% θεωρεί πως οι επιχειρήσεις ΜΜΕ είναι υποστελεχωμένες και 38% ότι επικρατεί εργασιακή ανασφάλεια στον χώρο των ΜΜΕ.

Το κοινό εμπιστεύεται του δημοσιογράφους ανέφερε ο Πρόεδρος της ΕΣΚ

Σχολιάζοντας την έρευνα ο Πρόεδρος της ΕΣΚ Γιώργος Φράγκος ανέφερε ότι κατά την αντίληψη του κοινού, οι πλείστοι ποιοτικοί δείκτες της κυπριακής δημοσιογραφίας ακολουθούν μικρή μεν αλλά καθοδική πορεία. Σημείωσε επίσης ότι ο έντυπος Τύπος σχεδόν εξαφανίζεται από όλους τους μετρήσιμους δείκτες. Παράλληλα σημείωσε ότι οι δημοσιογράφοι εξακολουθούν να λαμβάνουν αισθητά ψηλότερη βαθμολογία από εκείνη που λαμβάνουν οι επιχειρήσεις ΜΜΕ.

«Το κοινό εμπιστεύεται τους δημοσιογράφους κατά 51%, τη στιγμή που εμπιστεύεται τους επιχειρηματίες ΜΜΕ κατά 46%. Αυτές οι πέντε μονάδες διαφορά, που πέρσι ήταν μόνο τρεις, μιλούν από μόνες τους», ανέφερε.

Την ίδια στιγμή παραδέχτηκε ότι το κοινό αντιμετωπίζει τους δημοσιογράφους με επιείκεια διότι αναγνωρίζει κατά 30% ότι το εργασιακό τους περιβάλλον είναι ανασφαλές, ότι τα ΜΜΕ είναι υποστελεχωμένα και ότι οι επαγγελματίες του κλάδου δεν έχουν επαρκή ελευθερία έκφρασης.

Τέλος σημείωσε την επαναλαμβανόμενη πρωτοκαθεδρία της τηλεόρασης στην ενημέρωση με 74% και τον επαναλαμβανόμενο πυθμένα των εφημερίδων με 11%. «Σημειώνω ωστόσο ότι η τηλεόραση, στην κατηγορία των ατόμων με μόρφωση δημοτικού έχει ποσοστό 92%, ενώ στην κατηγορία των ατόμων με μόρφωση πανεπιστημίου έχει ποσοστό μόνο 68%», είπε.

Η Διευθύντρια Εταιρικής Επικοινωνίας της Τράπεζας Κύπρου Κωνσταντίνα Νεοφύτου σε χαιρετισμό της, ανέφερε ότι τα αποτελέσματα της σημερινής έρευνας, εντείνουν την γενική ανησυχία για το μέλλον της δημοσιογραφίας αλλά δείχνουν και τις νέες τάσεις που άρχισαν εδώ και καιρό να εδραιώνονται, ιδιαίτερα ανάμεσα στις πιο νεαρές ηλικίες. 

Πλέον, πρόσθεσε, η πρόσβαση στην πληροφόρηση γίνεται με πολλούς τρόπους και σε αρκετές περιπτώσεις μη παραδοσιακούς. Η χρήση των μέσων κοινωνικής δικτύωσης και τα fake news, συμπλήρωσε αποτελούν άλλη μια μεγάλη πρόκληση την οποία τα ΜΜΕ καλούνται να αντιμετωπίσουν.

«Όπως φαίνεται και από την έρευνα, παρόλο που παραδοσιακά μέσα όπως η τηλεόραση παρουσιάζονται ανθεκτικά στο χρόνο, εντούτοις οι “πιστοί” ακόλουθοι μειώνονται όσο προχωράμε στις πιο νεαρές ηλικίες, οι οποίες δίνουν ψήφο εμπιστοσύνης στα κοινωνικά δίκτυα μαζί με τους κινδύνους που συνεπάγονται», είπε.

Παράλληλα ανέφερε ότι στην έρευνα αποτυπώνονται και οι δύσκολες συνθήκες εργασίας τις οποίες αντιμετωπίζουν οι λειτουργοί του Τύπου, όπως η υποστελέχωση και η ανασφάλεια στο χώρο των ΜΜΕ.

«Ως αναγνώστες, τηλεθεατές και ακροατές, αλλά και ως Τράπεζα Κύπρου, οφείλουμε να στηρίξουμε τους λειτουργούς του Τύπου, για διατήρηση της πολυφωνίας αλλά και για διασφάλιση της ποιότητας της πληροφόρησης», σημείωσε.