Το πρόγραμμα δράσης για αντιμετώπιση της ανομβρίας και της λειψυδρίας που εκπόνησε το Τμήμα Αναπτύξεως Υδάτων ενέκρινε το Υπουργικό Συμβούλιο.
Με το πέρας της συνεδρίας, τις αποφάσεις ανακοίνωσε η Υπουργός Γεωργίας Μαρία Παναγιώτου, αναφέροντας ότι σκοπός του προγράμματος είναι:
- η επιτάχυνση της πλήρους κάλυψης των υδρευτικών αναγκών από τα κυβερνητικά συστήματα υδατοπρομήθειας
- η αύξηση της ασφάλειας και αξιοπιστείας των υποδομών ύδατος μέσα από την υλοποίηση νέων και την αναβάθμιση υφιστάμενων υδατικών έργων
- ενίσχυση επισιτιστικής ασφάλειας διασφαλίζοντας όσον το δυνατό περισσότερες ποσότητες νερού για σκοπούς άρδευσης
- Η ενδυνάμωση της διακυβέρνησης στον τομέα διαχείρησης υδάτων και λυμάτων
- Η χρήση ΑΠΕ στις μονάδες αφαλάτωσης
Για την επίτευξη των στόχων το πρόγραμμα δράσεις περιλαμβάνει 28 στοχευμένες δράσεις, εκ των οποίων οι επτά άμεσες, οι οκτώ μεσοπρόθεσμες και οι 13 μακροπρόθεσμες.
Οι άμεσες και μεσοπρόθεσμες δράσεις έχουν ως στόχο να αντιμετωπίσουν την επερχόμενη κρίση λειψυδρίας για τα έτη 2025-2026 και αναμένεται να ενισχύσουν το υδατικό ισοζύγιο με πέραν των 15 εκατομμυρίων κυβικών μέτρων ετησίως ή 15% της συνολικής ποσότητας νερού που παραχωρήθηκε από το ΤΑΥ.
Οι άμεσες και μεσοπρόθεσμες δράσεις αφορούν ανάμεσα σε άλλα:
- αξιοποίηση τεσσάρων γεωτρήσεων για αρδευτικούς σκοπούς
- βελτίωση της υδατοπρομήθειας κοινοτήτων με αξιοποίηση 20 γεωτρήσεων και επιδιόρθωση ή κατασκευή νέων υποδομών όπως υδατοδεξαμενές
- αύξηση της παραγωγής νερού από τη μονάδα αφαλάτωσης στη Δεκέλεια
- εκστρατεία διαφώτισης για μείωση της σπατάλης νερού στα νοικοκυριά
- βελτίωση των αρδευτικών τμημάτων με διπλασιασμό του προϋπολογισμού
- μείωση των απωλειών δικτύου ύδρευσης και σπατάλη
- εγκατάσταση κινητών μονάδων αφαλάτωσης
Μέχρι στιγμής έχουν χωροθετηθεί τέσσερις και γίνεται προσπάθεια να εξευρεθούν και άλλες περιοχές για την εγκατάσταση και άλλων κινητών μονάδων αφαλάτωσης. Με βάση τους υπολογισμούς του ΤΑΥ, το κόστος ανέρχεται στα 66,4 εκατομμύρια ευρώ. Οι μονάδες θα λειτουργήσουν και θα παραμείνουν μόνιμα στην Κυπριακή Δημοκρατία.
Η Υπουργός ανέφερε ακόμη την προώθηση ιδιωτικών αφαλατώσεων είτε για άρδευση γεωργικών εκτάσεων – με χρηματοδοτικά κίνητρα μέσω της Κοινής Αγροτικής Πολιτικής (ΚΑΠ) – είτε για σκοπούς ύδρευσης σε ξενοδοχειακές μονάδες. «Μέχρι σήμερα οι ξενοδοχειακές μονάδες είχαν το δικαίωμα για αφαλατώσεις για σκοπούς άρδευσης», σημείωσε.
Η κ. Παναγιώτου είπε ότι πέραν των όσων ανέφερε, «καθιερώνεται ως υποχρεωτική» η συσχέτιση των χορηγήσεων στο Σχέδιο Βελτίωσης των γεωργών μέσω του Στρατηγικού Σχεδίου της ΚΑΠ, με την εφαρμογή μέτρων ορθολογικής χρήσης και εξοικονόμησης νερού «κάτι το οποίο αποτελεί και πρόνοια της Στρατηγικής για την Ανάπτυξη του Πρωτογενούς Τομέα που εγκρίθηκε πρόσφατα από το Υπουργικό Συμβούλιο».