Το τηλεφώνημα που έλαβε ο Πρόεδρος της Επιτροπής Εργασίας της Βουλής Ανδρέας Καυκαλιάς από μητέρα φοιτήτριας και την έκκλησή της για άμεση διευθέτηση του θέματος, συνοψίζει την ουσία της συζήτησης που διεξάγεται ενώπιον της Επιτροπής για την επ’ αμοιβή πρακτική άσκηση.

Πρόκειται για φοιτήτρια του ΤΕΠΑΚ στο τμήμα νοσηλευτικής που διαμένει σε περιοχή έξω από τη Λεμεσό και για τις ανάγκες της υποχρεωτικής πρακτικής άσκησης, οφείλει να μεταβαίνει στο νοσοκομείο, με αποτέλεσμα να επιβαρύνεται από το αυξημένο κόστος διακίνησης λόγω της τιμής των καυσίμων, την ώρα που προσφέρει υπηρεσίες χωρίς να λαμβάνει κάποιο εισόδημα. Αίτημα της μητέρας ήταν να υπάρξει ρύθμιση ώστε να μπορεί η κόρη της να συνεχίσει απρόσκοπτα τις σπουδές της και την πρακτική της άσκηση και να μην χρειαστεί να την διακόψει λόγω του αυξανόμενου κόστους που επωμίζεται. Και αυτή είναι μια από τις χιλιάδες περιπτώσεις νέων που καλούνται να ολοκληρώσουν την πρακτική τους άσκηση χωρίς να πληρώνονται ούτε για τα βασικά έξοδα που προκύπτουν.

Κατά τη σημερινή συνεδρίαση ενώπιον της Επιτροπής Εργασίας της Βουλής, παρουσιάστηκαν τα αποτελέσματα της διαβούλευσης που συμφωνήθηκε να πραγματοποιηθεί τους τελευταίους δύο μήνες, μεταξύ Υπουργείου Εργασίας και Παιδείας και τους εμπλεκόμενους φορείς, ώστε να καταγραφούν οι θέσεις τους, μετά την πρώτη συζήτηση επί του θέματος που διεξήχθη τον Απρίλιο. Ωστόσο όπως ανέφερε ενώπιον της Επιτροπής ο Διευθυντής του Τμήματος Εργασίας Αλέξανδρος Αλεξάνδρου, υπήρξε καθυστέρηση στις διαβουλεύσεις λόγω και του ατυχούς συμβάντος με τη Ζέτα Αιμιλιανίδου.

“Έτρεξε” ένας πρώτος κύκλος διαβουλεύσεων την περασμένη εβδομάδα με τους εμπλεκόμενους να εκφράζουν τη θέση ότι το θέμα πρέπει να διευρυνθεί σε σημείο που να συμπεριλαμβάνονται όλες οι κατηγορίες νέων, δηλαδή οι μαθητές, οι φοιτητές και οι απόφοιτοι που είτε υποχρεωτικά, είτε από επιλογή κάνουν πρακτική άσκηση. Στόχος είναι να διασφαλιστεί η αμοιβή, τα εργασιακά δικαιώματα, η δυνατότητα συμμετοχής σε ποιοτική άσκηση αλλά και η δημιουργία μηχανισμών ελέγχου.

Ενώπιον της επιτροπής, συμφωνήθηκε όπως εντατικοποιηθεί η διαβούλευση και να κατατεθεί συγκεκριμένο πλαίσιο προτάσεων, το οποίο να διασφαλίζει τη δυνατότητα πρόσβασης σε εργασία για πρακτική άσκηση, να καθορίζει το ύψος της αμοιβής και να δημιουργεί μηχανισμούς εποπτείας και αξιολόγησης. Το θέμα θα τεθεί εκ νέου προς συζήτηση τον ερχόμενο Οκτώβριο. 

Συμφωνούν και ψάχνουν φόρμουλα

Κατά τη συζήτηση, οι εμπλεκόμενοι ανέπτυξαν τις θέσεις τους. Αίτημα της 5ης Βουλής των Νέων Αντιπροσώπων, η οποία ήγειρε και το θέμα της επ’ αμοιβή πρακτικής άσκησης, όπως και του Συμβουλίου Νεολαίας Κύπρου, είναι να καλυφθούν όλα τα επαγγέλματα και για όλους τους νέους.

Από πλευράς της Βουλής των Νέων και του Συμβουλίου Νεολαίας Κύπρου εκφράστηκε η ανάγκη για διασαφήνιση των όρων ώστε να καλυφθούν όλες οι κατηγορίες των νέων που εμπίπτουν στην πρακτική άσκηση, ώστε να υπάρχει ίση πρόσβαση, να μην αδικούνται νέοι λόγω του κοινωνικοοικονομικού τους περιβάλλοντος και προτάθηκε να γίνει ουσιαστική διαβούλευση και όχι συζήτηση, μεταξύ όλων των εμπλεκομένων. Επισημάνθηκε επίσης ότι πρέπει να δημιουργηθεί μηχανισμός αξιολόγησης της πρακτικής άσκησης.

Η ΠΟΦΕΝ ανέλαβε να μαζέψει πληροφορίες σχετικά με το θέμα, ενώ ο ΟΝΕΚ πρόκειται να ετοιμάσει ερωτηματολόγιο.

Για ένα μεγάλο και πολύ σοβαρό ζήτημα μίλησε ο εκπρόσωπος του Υπουργείου Παιδείας, καθώς στα προγράμματα υπάρχει η πρακτική άσκηση αλλά κανενάς δεν υποχρεώνει τον εργοδότη να πληρώνει τον ασκούμενο.

Εκ μέρους της συνόδου πρυτάνεων, ο Αλέξανδρος Αντωναράς, ανέφερε ότι όσον αφορά τα πανεπιστήμια, όπου υπάρχει υποχρεωτική πρακτική υπάρχει εποπτεία. Σχετικά με το θέμα της αμοιβής όμως, λειτουργούν “γραφεία διασύνδεσης”, ένα πρόγραμμα που εξασφαλίζει το ποσό των 500 ευρώ σε φοιτητές για πρακτική άσκηση, με αρκετούς από αυτούς να καταλήγουν να εργοδοτούνται με το πέρας της πρακτικής τους, γεγονός που δείχνει, όπως σχολιάστηκε, τη σημασία που μπορεί να έχει η πρακτική άσκηση για έναν νέο και υπογραμμίζει την ανάγκη για εξασφάλιση πρόσβασης σε όλους τους νέους.

Δόθηκε επίσης ο λόγος σε νεαρούς που κάνουν αυτή τη στιγμή πρακτική άσκηση στη Βουλή, με τους ίδιους να αναφέρουν ότι στις περιπτώσεις των ιδιωτικών πανεπιστημίων, πληρώνουν κανονικά τα δίδακτρα ενώ δεν βρίσκονται καν στο χώρο του πανεπιστημίου. 

Ο Εκπρόσωπος της ΠΕΟ σχολίασε ότι πρέπει να διασφαλίζεται το περιεχόμενο της πρακτικής με τόπο ώστε να μην καλύπτουν θέσεις εργασίας οι ασκούμενοι, για να μην αντιμετωπίζονται σαν φτηνή λύση.

Από πλευράς ΠΟΑΣΟ λέχθηκε ότι πρέπει να εξασφαλισθεί ένα ύψος επιδόματος που να διασφαλίζει τα βασικά αλλά να μην είναι αποτρεπτικό προς εργοδότες, όπως επίσης να γίνεται ουσιαστική άσκηση, με δομημένο πρόγραμμα για να μην είναι χάσιμο χρόνου.

Την αντίδραση του Χρίστου Χριστόφια προκάλεσε η απουσία της ΟΕΒ και το γεγονός ότι η ΚΕΒΕ είπε ότι στο παρον στάδιο δεν έχει κάτι να πει. Η βουλεύτρια του ΔΗΣΥ Φωτεινή Τσιρίδου είπε ότι πρέπει να επιστρέψουν όλες οι πλευρές με συγκεκριμένες προτάσεις, ενώ ο βουλευτής της ΕΔΕΚ Ανδρέας Αποστόλου διερωτήθηκε αν υπάρχει και η πολιτική βούληση για να βρεθεί λύση, για να λάβει απάντηση από τον κ. Αλεξάνδρου ότι αυτός είναι ο λόγος που γίνεται η διαβούλευση.

Ο Πρόεδρος της Επιτροπής Αντρέας Καυκαλιάς, είπε ότι δεν μηδενίζεται η δουλειά που έχει γίνει, ωστόσο αναμένονται πιο συγκεκριμένα αποτελέσματα, έτσι δόθηκε χρόνος μέχρι τον Οκτώβριο για ουσιαστική διαπραγμάτευση μεταξύ όλων των εμπλεκομένων. Πρόσθεσε ότι προγραμματίζεται συνάντηση με τον νέο Υπουργό Εργασίας και θα είναι από τα πρώτα θέματα που θα τεθούν προς συζήτηση.

Στη συζήτηση συμμετείχαν εκπρόσωποι των εμπλεκομένων και αρμόδιων φορέων, του Υπουργείου Παιδείας και Εργασίας, της ΑνΑΔ, των συνδικαλιστικών οργανώσεων, του Οργανισμού Νεολαίας και του Συμβουλίου Νεολαίας Κύπρου, της 5ης Βουλής των Νέων Αντιπροσώπων, της ΠΟΦΕΝ και της ΠΣΕΜ.

Υπενθυμίζεται ότι το θέμα άνοιξε σε ευρωπαϊκό επίπεδο μετά την απόφασή σταθμό της Ευρωπαΐκής Επιτροπής Κοινωνικών Δικαιωμάτων του Συμβουλίου της Ευρώπης, έπειτα από μήνυση που υπέβαλε το Ευρωπαϊκό Φόρουμ Νεολαίας κατά του Βελγίου, με την οποία καθίσταται παράνομη η μη αμειβόμενη πρακτική άσκηση στους νέους καθώς αποτελεί παραβίαση ανθρωπίνων δικαιωμάτων και θεωρείται εκμετάλλευση. Μάλιστα, το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο με ψήφισμα καταδικάζει την αμισθί πρακτική άσκηση και τη χαρακτηρίζει ως «μια μορφή εκμετάλλευσης των νέων εργαζομένων, καθώς και παραβίαση των δικαιωμάτων τους» καλώντας την Επιτροπή και τα κράτη μέλη να προτείνουν ένα κοινό νομικό πλαίσιο για να διασφαλιστεί δίκαιη ανταμοιβή για περιόδους πρακτικής άσκησης και μαθητείας.

Στην Κύπρο η συζήτηση άνοιξε μετά από πρωτοβουλία της Επιτροπής Εργασίας της 5ης Βουλής των Νέων Αντιπροσώπων και του Συμβουλίου Νεολαίας Κύπρου, με την Κοινοβουλευτική Επιτροπή Εργασίας της Βουλής να εξετάζει το θέμα αυτεπάγγελτα.