Το 2021 τα αριθμητικά δεδομένα και οι αναλογίες σε ανθρώπινο στρατιωτικό δυναμικό και οπλικά συστήματα μεταξύ Εθνικής Φρουράς (Ε.Φ.) και τουρκικών κατοχικών δυνάμεων παρουσιάζονται αναλλοίωτες, συγκρινόμενες με τον προηγούμενο χρόνο, αναφέρεται στην ετήσια έκθεση του Κυπριακού Κέντρου Στρατηγικών Μελετών με τίτλο “Οι στρατιωτικές Δυνάμεις στην Κύπρου 2021”.

Στην έκθεση στο μέρος “Διαπιστώσεις” επισημαίνονται ιδιαίτερα ορισμένες ποσοτικές και ποιοτικές τάσεις και εξελίξεις που, όπως αναφέρεται, δρουν αρνητικά στον τομέα της άμυνας του νησιού. «Πρόκειται για κενά και επιπλέον προβλήματα που σχετίζονται με τη μείωση της θητείας στην Ε.Φ., το πεπαλαιωμένο υλικό και τον εξοπλισμό της Δύναμης, τους περιορισμένους οικονομικούς πόρους  και τα επίπεδα τεχνολογίας. Αυτά είναι στοιχεία που αν δεν αντιμετωπιστούν και αναστραφούν στα πλαίσια μιας ολοκληρωμένης  συνεκτικής αμυντικής πολιτικής ενίσχυσης του τομέα, θα διαβρώσουν περαιτέρω τη διαφορά ισχύος μεταξύ κατοχικών δυνάμεων και Ε.Φ. σε βάρος της Κ.Δ», αναφέρει η έκθεση.

Ο διευθυντής του Κέντρου Δρ Άριστος Αριστοτέλους αναφέρει επίσης στις διαπιστώσεις του ότι «η επίσημη εξαγγελία και απροκάλυπτη δημιουργία τουρκικής βάσης επιθετικών Drones στα κατεχόμενα, δίνει νέα διάσταση και εύρος στην από αέρος απειλή κατά της Κύπρου και της ασφάλειας της Ανατολικής Μεσογείου» και ότι σε πολιτικό επίπεδο η παράνομη αυτή τουρκική ενέργεια «επισφραγίζει τη μονιμότητα των επεκτατικών προθέσεων της Άγκυρας στο Κυπριακό, καθώς και τη χρησιμοποίηση των κατεχομένων ως εφαλτήριο προβολής στρατιωτικής ισχύος και άσκησης γεωπολιτικής επιρροής σε βάρος συμφερόντων χωρών της περιοχής».

Το έμψυχο δυναμικό της Ε.Φ. , αναφέρει η έκθεση, αριθμεί γύρω στις 9.500 όπως περίπου και το 2020. Είναι μικρότερο από παλαιότερα χρόνια, ένεκα χαμηλού ποσοστού γεννητικότητας και δραστικής μείωσης της θητείας. Σημειώνεται ότι για χρονικό διάστημα τουλάχιστο 4 ή και 6 μηνών στη διάρκεια της 14μηνης θητείας των κληρωτών, μέχρι να εκπαιδευτούν και κριθούν ως μάχιμοι, το καθεαυτό μάχιμο ανθρώπινο δυναμικό είναι μόνο οι 3.000 των συμβασιούχων οπλιτών.

Στα κατεχόμενα εδάφη το τουρκικό στρατιωτικό δυναμικό αριθμεί γύρω στις 34.000 και είναι επίσης μειωμένο σε σχέση με προηγούμενα χρόνια ένεκα μείωσης της θητείας, φυγοστρατίας και εκχώρησης δυναμικού σε αποστολές εντός και εκτός Τουρκίας. Σύμφωνα με την έκθεση, για κάθε ένα Εθνοφρουρό αναλογούν 3,5 στρατιώτες των κατοχικών δυνάμεων στην Κύπρο.

Για κάθε ένα στρατιώτη στην πλευρά της Κ.Δ. αναλογούν 1,07 στρατιώτες στα κατεχόμενα.

Στην έκθεση αναφέρεται ότι στο σύνολο του το υλικό της Ε.Φ. παραμένει αριθμητικά αμετάβλητο και κατ’ ένα μεγάλο μέρος πεπαλαιωμένο, με αυξημένες τις ανάγκες συντήρησης και αντικατάστασης του, «γεγονός που αντιμετωπίζει δυσκολίες ένεκα οικονομικών περιορισμών αλλά και αμερικανικών “απαγορεύσεων” που επηρεάζουν αγορές από παραδοσιακούς προμηθευτές». Στις κατοχικές δυνάμεις ξηράς, αναφέρει η έκθεση, δεν παρατηρείται οποιαδήποτε αξιόλογη αλλαγή όσον αφορά τους εξοπλισμούς, οι οποίοι διατηρούνται σε αρκετά υψηλά επίπεδα ικανοτήτων και δύναμης πυρός.

Η Τουρκία, με την Αεροπορία και το Ναυτικό της και την εγγύτητα στο νησί (75 χιλ.), έχει σχεδόν πλήρη υπεροχή στον αέρα και στη θάλασσα,  δεδομένης και της απουσίας αντίστοιχων κυπριακών ναυτικών και αεροπορικών μέσων. Οι αντιαεροπορικές δυνατότητες της Κ.Δ., αν και αξιοσημείωτες ένεκα Tor M-1 και Buk Μ1-2 και ενισχυμένες με Mistral, έχουν μεγάλα περιθώρια να καλύψουν για αύξηση της αποτελεσματικότητας τους στην αντιμετώπιση της απειλής από την Πολεμική Αεροπορία της Τουρκίας, αναφέρεται στην έκθεση.

Στο Ναυτικό, η Κύπρος διαθέτει μικρό αριθμό σκαφών, κυρίως για περιπολίες και επιχειρήσεις Έρευνας και Διάσωσης (SAR). Όμως εκτός από κάποια ενίσχυση των συστημάτων Exoset τα τελευταία χρόνια, δεν υπάρχει ανάλογη στρατιωτική ικανότητα αποτελεσματικής αποτροπής των παράνομων δραστηριοτήτων που πραγματοποιούνται υπό την προστασία του Τουρκικού Στόλου στην κυπριακή ΑΟΖ.