Το 75% των θυμάτων βίας στην οικογένεια, συντροφικής βίας και κακοποίησης ανηλίκων στην Κύπρο, είναι κορίτσια και γυναίκες, με βάση στατιστικά στοιχεία που διατηρούνται στην Υποδιεύθυνση Υποθέσεων Διαχείρισης Ευάλωτων Προσώπων, στο Αρχηγείο Αστυνομίας.

Επιπρόσθετα, σύμφωνα με τα στατιστικά στοιχεία υπάρχει μια αλματώδης αύξηση στον αριθμό καταγγελιών, από το 2020 και μετά και αφότου λειτούργησαν τα Επαρχιακά Κλιμάκια Βίας στην Οικογένεια. Κατά το 2021, τα Επαρχιακά Κλιμάκια Βίας στην Οικογένεια χειρίστηκαν συνολικά 3.362 καταγγελίες, ενώ για το 2022 έτυχαν χειρισμού περίπου 3.200 καταγγελίες.

Συγκεκριμένα, το 2021 εντοπίζεται μια αύξηση της τάξης του 45% σε σύγκριση με το 2020, ενώ αλματώδης αύξηση εντοπίζεται και στον αριθμό συλλήψεων κατά τα έτη 2021 και 2022 για αδικήματα που αφορούν τέτοιας μορφής ποινικά αδικήματα.

Το ΚΥΠΕ, με την ευκαιρία της Παγκόσμιας ημέρας της γυναίκας, η οποία εορτάζεται στις 8 Μαρτίου κάθε χρόνο ως ημέρα μνήμης των αγώνων του κινήματος για τα δικαιώματα των γυναικών, ήρθε σε επικοινωνία και συζήτησε για τα θέματα που αφορούν τη βία και κακοποίηση γυναικών με την Διευθύντρια Υποδιεύθυνσης Υποθέσεων Διαχείρισης Ευάλωτων Προσώπων, στο Αρχηγείο Αστυνομίας, Αστυνόμο Β – Εγκληματολόγο, Κυριακή Λαμπριανίδου.

«Ισότης στάσιν ου ποιει», όπως είπε ο Αρχαίος Αθηναίος νομοθέτης και φιλόσοφος Σόλων, κάπου κοντά στο 600 πχ., ανέφερε η κα. Λαμπριανίδου για να τονίσει ότι πρόκειται για «μια φράση που μεταφράζεται στο ότι «η ισότητα δεν προκαλεί επανάσταση», αλλά βλέπουμε μέχρι και σήμερα ότι όλοι πρέπει να λαμβάνουμε «επαναστατικά» μέτρα,  ώστε να διαχειριζόμαστε καλύτερα τα θέματα ανισότητας των φύλων, ευαλωτότητας θυμάτων και προστασίας αυτών», συμπλήρωσε.

Η 8η Μαρτίου, συνέχισε η κα. Λαμπριανίδου, γιορτάζεται για να μας θυμίζει τους αγώνες και την επαναστατική πράξη πολλών γυναικών, ώστε να μπορέσουν όλες οι γυναίκες να αντιμετωπίζονται ίσα και να απολαμβάνουν τα ίδια δικαιώματα με τους άνδρες.  

Σημείωσε ότι η Σύμβαση της Κωνσταντινούπολης, η οποία υπογράφτηκε από την ΕΕ το 2017 και πλέον αποτελεί δεσμευτικό νομικό εργαλείο για όλα τα κράτη μέλη της ΕΕ, είναι ίσως το πρώτο νομικά δεσμευτικό διεθνές κείμενο που θέτει κριτήρια για την πρόληψη της έμφυλης βίας και της προστασίας των γυναικών από το φαινόμενο αυτό. Με βάση διεθνείς μελέτες, συνέχισε η κα. Λαμπριανίδου, είναι αποδεδειγμένο ότι μία στις τρεις γυναίκες έχει υποστεί κάποια μορφής σωματική βία, σεξουαλική βία ή ακόμη και τις δύο αυτές μορφές. 

Είπε, παράλληλα, πως έχοντας ως γνώμονα τα πιο πάνω, η Αστυνομία Κύπρου προχώρησε στη λήψη μέτρων με σκοπό την αναγνώριση και διαχείριση του έμφυλου στοιχείου της βίας, της ανάγκης προστασίας των θυμάτων και τη διαχείριση των ανισοτήτων που προκαλεί η βία κατά γυναικών.

Στα μέτρα αυτά, ανέφερε η κα. Λαμπριανίδου, συγκαταλέγεται και η εγκαθίδρυση της Υποδιεύθυνσης Διαχείρισης Υποθέσεων Ευάλωτων Προσώπων στο Αρχηγείο Αστυνομίας, η δημιουργία Επαρχιακών Κλιμακίων Βίας στην Οικογένεια, σε όλες τις Αστυνομικές Διευθύνσεις, οι τροποποιήσεις στα πρωτόκολλα και άλλα «εργαλεία» που χρησιμοποιεί η Αστυνομία Κύπρου για σκοπούς διερεύνησης αδικημάτων, όπως η βία κατά γυναικών, η βία στην οικογένεια, οι βιασμοί, οι σεξουαλικές παρενοχλήσεις και κακοποιήσεις, κτλ.

Αξίζει εδώ να αναφερθεί, σημείωσε, ότι το πρώτο Κλιμάκιο Βίας στην Οικογένεια συστάθηκε στη Λεμεσό τον Σεπτέμβριο του 2020, το οποίο λειτούργησε πιλοτικά για δύο μήνες και αφού αξιολογήθηκαν οι εργασίες και η αποτελεσματικότητα του, στη συνέχεια αποφασίστηκε η σύσταση και δεύτερου Κλιμακίου στην επαρχία Λευκωσίας τον Νοέμβριο του 2020. 

Κατά τη διάρκεια του 2021, συνέχισε η κα. Λαμπριανίδου, συστάθηκαν και τα υπόλοιπα Επαρχιακά Κλιμάκια σε όλες τις Αστυνομικές Διευθύνσεις, αφού είχε πλέον διαφανεί ότι τα αποτελέσματα των εργασιών των Κλιμακίων στη διαχείριση ευάλωτων θυμάτων ήταν καλύτερα.

Ενημερωτικά αναφέρεται ότι, σκοπός και αποστολή των Επαρχιακών Κλιμακίων είναι η πρόληψη, η καταπολέμηση και η αντιμετώπιση του φαινομένου της βίας στην οικογένεια, που αποδεδειγμένα μέσα από τα στατιστικά στοιχεία της Αστυνομίας παρουσιάζει αυξητική τάση, πρόσθεσε.

Ενδεικτικά, είπε η κα. Λαμπριανίδου, σημειώνεται πως κατά το 2021, τα Επαρχιακά Κλιμάκια Βίας στην Οικογένεια χειρίστηκαν συνολικά 3.362 καταγγελίες, ενώ για το 2022 έτυχαν χειρισμού περίπου 3.200 καταγγελίες.

«Τονίζεται ότι όλες οι καταγγελίες που αφορούν βία στην οικογένεια, κακοποίηση ανηλίκων ή βία κατά γυναικών στο πλαίσιο της συντροφικότητας (όπως προβλέπεται από τη Σύμβαση της Κωνσταντινούπολης και κατ’ επέκταση από τον Νόμο 115(Ι)/2021), διερευνώνται μόνο από τα Επαρχιακά Κλιμάκια ΒΣΟ στα ΤΑΕ όλων των επαρχιών», ανέφερε.

Δηλαδή, είπε η κα. Λαμπριανίδου, αν ένα θύμα καλέσει ή επισκεφθεί έναν Αστυνομικό Σταθμό και καταγγείλει τέτοιας φύσεως αδίκημα, αμέσως συμπληρώνεται από του Αστυνομικούς σχετικό έντυπο, το οποίο αποστέλλεται στο Κλιμάκιο ΒΣΟ το οποίο και αναλαμβάνει δράση, ανεξάρτητα αν μπορεί το θύμα να μεταβεί το ίδιο στο Κλιμάκιο ή όχι. 

Όπως ανέφερε, τα Κλιμάκια συνεργάζονται στενά με τις Υπηρεσίες Κοινωνικής Ευημερίας και άλλες συναρμόδιες υπηρεσίες του κράτους, καθώς και με το Σπίτι της Γυναίκας στη Λευκωσία. 

«Σημειώνεται ότι στις πλείστες περιπτώσεις γίνεται συνδιαχείριση περιστατικών, νοουμένου ότι κριθεί απαραίτητο βάση συγκεκριμένων κριτηρίων», συμπλήρωσε. 

Η κα. Λαμπριανίδου ανέφερε ότι πέραν των Κλιμακίων, η ίδρυση και λειτουργία της Υποδιεύθυνσης Διαχείρισης Υποθέσεων Ευάλωτων Προσώπων (ΥΔΥΕΠ) στο Αρχηγείο Αστυνομίας, έχει συνδράμει τα μέγιστα στην υλοποίηση μιας πιο ανθρωποκεντρικής διαχείρισης ευάλωτων θυμάτων, καθώς και υποθέσεων που αφορούν ευάλωτα πρόσωπα.  

Σημείωσε ότι η Υποδιεύθυνση αυτή έχει αρμοδιότητα παρακολούθησης, εποπτείας και συντονισμού των ενεργειών των Κλιμακίων ΒΣΟ των Επαρχιών, μέσω του Κλάδου Χειρισμού Θεμάτων Βίας στην Οικογένεια και Κακοποίησης Ανηλίκων, ενώ ο Κλάδος Διερεύνησης Αδικημάτων Σεξουαλικής Κακοποίησης Ανηλίκων, που υπάγεται στην ίδια Υποδιεύθυνση, διερευνά όλες τις καταγγελίες σεξουαλικής κακοποίησης ανηλίκων ανά το παγκύπριο.

Επίσης, είπε η κα. Λαμπριανίδου, οι Κλάδοι Διαχείρισης Νεανικής Παραβατικότητας και Διαχείρισης Ελλειπόντων Προσώπων, εποπτεύουν το έργο που γίνεται από όλες τις Αστυνομικές Διευθύνσεις, ώστε οι ενέργειες να είναι συντονισμένες και με βάση τις ισχύουσες διατάξεις και πρωτόκολλα.

Παράλληλα, συνέχισε, η εκπαίδευση και διαφώτιση, τόσο του κοινού όσο και των μελών της Αστυνομίας γίνεται μέσω του Κλάδου Εκπαίδευσης, Διαφώτισης και Επικοινωνίας της ΥΔΥΕΠ.

Επιστρέφοντας όμως στο θέμα της ανισότητας των φύλων και στο έμφυλο στοιχείο της βίας, η κα. Λαμπριανίδου είπε πως αξίζει να αναφερθεί ότι, με βάση τα στατιστικά που διατηρούνται από την ΥΔΥΕΠ, το 75% των θυμάτων βίας στην οικογένεια, συντροφικής βίας και κακοποίησης ανηλίκων είναι κορίτσια και γυναίκες. 

«Επίσης, βλέπουμε μια αλματώδη αύξηση στον αριθμό καταγγελιών, από το 2020 και μετά και αφότου λειτούργησαν τα Επαρχιακά Κλιμάκια Βίας στην Οικογένεια.  Το 2021 εντοπίζεται μια αύξηση της τάξης του 45% σε σύγκριση με το 2020, ενώ αλματώδη αύξηση εντοπίζεται και στον αριθμό συλλήψεων κατά τα έτη 2021 και 2022 για αδικήματα που αφορούν τέτοιας μορφής ποινικά αδικήματα», πρόσθεσε.

Κατά συνέπεια, είπε η κα. Λαμπριανίδου, τα «επαναστατικά» μέτρα που έλαβε η Αστυνομία Κύπρου, τα τελευταία τουλάχιστον τρία χρόνια, έχουν αποδώσει καρπούς, με τη δημιουργία ενός φιλικού περιβάλλοντος, ώστε τα θύματα να προβαίνουν με περισσότερη ευκολία σε καταγγελίες στην Αστυνομία και η διαχείριση των υποθέσεων αυτών να τυγχάνει άμεσου χειρισμού, όπως διαφαίνεται και από την αύξηση καταγγελιών, γεγονός που καταδεικνύει και την εμπιστοσύνη του κοινού προς την Αστυνομία. 

«Ασφαλώς, όσες «επαναστάσεις» και να κάνουμε θα πρέπει να δημιουργούμε τις συνθήκες που να τις στηρίζουν και να τις ευνοούν, αλλά και να μπορούμε να σκεφτόμαστε επαναστατικά, όπως τόσες άλλες γυναίκες, ενθυμούμενη τους λόγους για τους οποίους γιορτάζουμε τη συγκεκριμένη μέρα.  Αυτό που απαιτείται είναι σεβασμός και ασφάλεια», συμπλήρωσε.

Η κα. Λαμπριανίδου παραθέτοντας στατιστικά στοιχεία σχετικά με τον αριθμό καταγγελιών για βία στην οικογένεια, συντροφική βία, κακοποίηση ανηλίκων είπε πως ο συνολικός αριθμός καταγγελιών άρρεν και θήλυ για το 2018 ήταν 1.027, από τον οποίο 677 αφορούσαν θήλυ, για το 2019 ο αριθμός ήταν 1.298 από τον οποίο 933 αφορούσαν θήλυ, το 2020 ο αριθμός ήταν 2.002 από τον οποίο 1.556 αφορούσαν θήλυ, το 2021 ο αριθμός ήταν 3.332 από τον οποίο 2.693 αφορούσαν θήλυ, ενώ το 2022 ο αριθμός ήταν 3.200 από τον οποίο δεν είναι διαθέσιμα τα στοιχεία που αφορούν αριθμό καταγγελιών για θήλυ.