Το 2022 ήταν η χρονιά που επιστρέψαμε επιτέλους στην κανονικότητα, ήταν όμως και η χρονιά που την κοινωνία μας απασχόλησαν διάφορα άλλα περιστατικά, μεταξύ των οποίων τα έντονα επεισόδια σε σχολεία και γήπεδα, αλλά και ο θάνατος του Αρχιεπισκόπου που μας έφερε ενώπιον μιας διαδικασίας που είχαμε 16 χρόνια διανύσουμε, τις Αρχιεπισκοπικές εκλογές που ήρθαν στο τέλος του χρόνου.

Ας κάνουμε όμως μια αναδρομή στα γεγονότα που σημάδεψαν τη χρονιά που φεύγει και απασχόλησαν τους πολίτες της Κύπρου.

Επιδημία η πανδημία;

Μια νέα πορεία πήρε η πανδημία το 2022 με αποτέλεσμα σταδιακά και μετά από δύο χρόνια, να αρθούν όλα τα περιοριστικά μέτρα που λήφθηκαν για αναχαίτιση του ιού Covid-19 από όταν πρωτοεμφανίστηκε στη χώρα μας, στις 9 Μαΐου 2020. Παρά τις εξάρσεις που εξακολουθούν να καταγράφονται, καταφέραμε να επιστρέψουμε σταδιακά στην κανονικότητα καταργόντας τα SafePass και εφαρμόζοντας νέα μεταβατικά μέτρα, όπως το Test to stay στα σχολεία. 

Το μοναδικό μέτρα που παραμένει σε ισχύ είναι η χρήση μάσκας σε χώρους υψηλής επικινδυνότητας όπως νοσοκομεία, οίκοι ευγηρίας, κλειστές δομές ευπαθών ομάδων, χώροι παροχής υπηρεσιών υγείας (εξωτερικά ιατρεία, ιατρικά και διαγνωστικά κέντρα, χημεία, κέντρα αποκατάστασης), φαρμακεία και Μέσα Μαζικής Μεταφοράς. Συστήνεται η χρήση μάσκας σε χώρους συγχρωτισμού, σε άτομα που εμπίπτουν στις ευάλωτες ομάδες του πληθυσμού και σε άτομα που συναναστρέφονται με άτομα υψηλού κινδύνου. 

Πλέον η κατάσταση οδεύει προς ενδημικότητα, με τους ειδικούς να βρίσκονται σε εγγρήγορση και να επαναξιολογούν την κατάσταση, χωρίς ωστόσο όμως να προτείνουν νέα μέτρα.

Από την πανδημία του κορωνοϊού “έσβησαν” συνολικά μέχρι σήμερα 1,255 ασθενείς με τελική αιτία θανάτου τη νόσο Covid-19 και καταγράφηκαν 628,509 κρούσματα.

Σήμερα, εκτός από τη συνεχή επίβλεψη της κατάστασης με την πανδημία του κορωνοϊού, επικρατεί ανησυχία για τον στρεπτόκοκκο Α, αφού έχει καταγραφεί το πρώτο περιστατικό λίγο πριν το τέλος του χρόνου και αφορά σε 4χρονο κοριτσάκι το οποίο νοσηλεύεται σε πολύ κρίσιμη κατάσταση.

Επεισόδια στα γήπεδα

Η φετινή χρονιά δεν έφερε τις καλύτερες εικόνες στα γήπεδά μας, με τα επεισόδια να καταγράφονται το ένα μετά το άλλο και να οδηγούν μάλιστα σε αναβολή διεξαγωγής αγώνα. 

Χαρακτηριστικά περιστατικά της κατάστασης, η αναβολή διεξαγωγής του αγώνα μεταξύ Απόλλωνα και ΑΕΛ στο Τσίρειο στις 4 Δεκεμβρίου, αφού ο αγώνας δεν ξεκίνησε ποτέ λόγω των επεισοδίων. Μάλιστα τα επεισόδια επεκτάθηκαν και σε αγώνα φούτσαλ στις 29 Σεπτεμβρίου, με αποτέλεσμα τον τραυματισμό δημοσιογράφου μετά τον αγώνα.

Τα επαναλαμβανόμενα περιστατικά βίας στα γήπεδα σήμαναν συναγερμό στους αρμόδιους οι οποίοι αποφάσισαν όπως ο αθλητικός δικαστής της ΚΟΠ αποφασίζει σε ποιες περιπτώσεις δεν θα επιτρέπεται η μετακίνηση οπαδών των ομάδων, ως μέτρο πρόληψης. Η πρώτη απόφαση μετά τα επεισόδια αφορούσε τις ομάδες ΑΠΟΕΛ, Απόλλωνα, ΑΕΛ και Ανόρθωση.

Μεταναστευτικό

Το μεταναστευτικό είναι ένα θέμα που παρέμεινε ψηλά στην ατζέντα και το 2022 με τις ροές να συνεχίζονται και το κράτος να αναζητεί λύσεις. Την ώρα που η Κυβέρνηση προειδοποιεί για κίνδυνο αλλοίωσης του δημογραφικού χαρακτήρα του νησιού, καθώς το ποσοστό των αιτούντων άσυλο αγγίζει, σύμφωνα με τα στοιχεία του ΥΠΕΣ, το 6% του πληθυσμού του νησιού, συνολικά 28.392 αιτήσεις εκκρεμούν ενώπιον της Υπηρεσίας Ασύλου, με τις 18.821 να υποβλήθησαν μόνο τους πρώτους 10 μήνες της φετινής χρονιάς, ενώ έχουν γίνει σχεδόν επιστροφές 7.000 προσώπων στις χώρες τους.

Το “Πουρνάρα” δοκιμάζεται από τον υπερπληθυσμό ενώ ανά καιρούς καταγράφονται επεισόδια, θέτοντας σε συναγερμό τις Αρχές που τρέχουν να τα καταστείλουν, όπως και έγινε σε διάφορες περιπτώσεις μέσα στο χρόνο, με πετροβολισμούς, φωτιές, τραυματισμούς, συλλήψεις και απελάσεις.

Αναστάτωση προκάλεσαν οι δηλώσεις του Υπουργού Εσωτερικών Νίκου Νουρή για την υγειονομική κατάσταση στο “Πουρνάρα” που μίλησε για 1100 περιστατικά με AIDS και 800 ασθενείς με φυματίωση που διαβιούν στο Κέντρο. Λίγο αργότερα με ανακοίνωσή του ανέφερε ότι “οι αριθμοί που αναφέρθηκαν προέκυψαν μέσα από την πληροφόρηση από το Κέντρο και οι οποίοι εκ πρώτης όψεως φαίνεται να αποτελούν αριθμούς που αφορούν μεγαλύτερη χρονικά περίοδο, γι’ αυτό και θα υπάρξει επανέλεγχος”.

Στο μεταξύ, συνεχίζονται οι διαμαρτυρίες των κατοίκων της δυτικής Λευκωσίας για το συρματόπλεγμα που έχει απλωθεί κατά μήκος της Νεκράς Ζώνης ως μέτρο κατά της παράνομης διέλευσης μεταναστών από τα κατεχόμενα στις ελέυθερες περιοχές, παρεμποδίζοντας, όπως λένε, τις καθημερινές τους ασχολείες και διελεύσεις.

Ο θάνατος της Ιωάννας και η διαθεσιμότητα των δύο γιατρών

Μάρτιος 2022. Η 15χρονη Ιωάννα Σκορδή αφήνει την τελευταία της πνοή αφού δέκα μήνες πριν είχε υποβληθεί σε επέμβαση για μεταμόσχευση νεφρού. Είχε παρουσιάσει αιμορραγία από το πεπτικό σύστημα και οδηγήθηκε στο χειρουρχείου όπου παρουσιάστηκε να έχει εκτεταμένους κακοποίθεις όγκους (καρκίνο) σε όλη την κοιλιακή χώρα. Οι γονείς κατήγγειλαν ενδεχόμενο ιατρικής αμέλειας. Από την άλλη, οι γιατροί ισχυρίζονται ότι η κατάσταση της ανήλικης ήταν μη αναστρέψιμη.

Δύο γιατροί στο Μακάρειο Νοσοκομείο τέθηκαν σε διαθεσιμότητα και ακολουθεί εκταφή της σορού της μικρής για νεκροτομή, παραλαμβάνονται τεκμήρια για ιστοπαθολογικές εξετάσεις και αυθημερόν ενταφιάζεται στο Κοιμητήριο Μαρωνιτών.

Οι δύο γιατροί επέστρεψαν στα πόστα τους στις 25 Νοεμβρίου καθώς το Διοικητικό Δικαστήριο έκρινε ότι δεν επρόκειτο να επηρεαστεί το ανακριτικό και ερευνητικό έργο των Αρχών για την υπόθεση, αφού οι ιατρικοί φάκελοι της άτυχης Ιωάννας είχαν ήδη διαβιβαστεί στην ανακριτική ομάδα. 

Επί του παρόντος η έρευνα της Αστυνομίας σε σχέση με την καταγγελία των γονιών για ιατρική αμέλεια συνεχίζεται και αναμένονται τα αποτελέσματα των επιστημονικών εξετάσεων.

Βία στα σχολεία

Στα μέσα της χρονιάς, με την αρχή της νέας σχολικής χρονιάς, βλέπουμε στα σχολεία εικόνες βίας με ξυλοδαρμούς και επεισόδια που προκαλούν ιδιαίτερο προβληματισμό και χρήζουν άμεσης κοινωνικής αλλά και νομοθετικής ρύθμισης.

Χαρακτηριστικά περιστατικά σημειώθηκαν σε σχολεία της Λεμεσού και της Λάρνακας. Σε σχολείο της Λάρνακας, 17χρονος μαθητής παρενέβη να σταματήσει καυγά και βρέθηκε στο επίκεντρο του καυγά, με άλλους μαθητές να τον ξυλοφορτώνουν και να τον τραυματίζουν στο κεφάλι. Ένα άλλο περιστατικό είναι αυτό που σημειώθηκε μεταξύ μητέρας μαθήτριας και μαθητή έξω από αρτοποιείο στη Λεμεσό, καθώς η 41χρονη μητέρα χαστούκισε τον 15χρονο, ως απάντηση για το συστηματικό bullying που εκανε στην κόρη της. Λίγες ημέρες μετά καθηγητής επιτέθηκε σε μαθητή σε Γυμνάσιο της πόλης, επειδή έκαναν φασαρία και χτυπούσαν την πόρτα, με τον καθηγητή, σύμφωνα με την καταγγελία να βγαίνει έξω, να πιάνει από τον λαιμό τον μαθητή και να τον σπρώχνει στον τοίχο. Σε άλλη περίπτωση, σε Γυμνάσιο της Λεμεσού, 14χρονος μαθητής δέχεται άγριο ξυλοδαρμό, περιστατικό το οποίο βιντεοσκοπείται.

Ως μέτρο αντιμετώπισης, το Υπουργείο Παιδείας προτείνει ενίσχυση των σχολείων σχολεία με φρουρούς και ψυχολόγους, κάτι το οποίο εκκρεμεί και αναμένεται να περάσει από τη Βουλή για να εφαρμοσθεί. Σημειώνεται ότι ενώπιον της Βουλής βρίσκονται δύο προτάσεις νόμου αναφορικά με το bullying οι οποίοι επίσης εκκρεμούν και φαίνεται ότι θα απασχολήσουν την κοινωνία μας και το 2023.

Από το 2020…στο 2023

Πάνε δύο και πλέον χρόνια από τότε που το βίντεο του Al Jazeera εμφανίστηκε στις οθόνες μας, προκαλώντας πολιτικό σεισμό, με αλυσιδωτές εξελίξεις αναφορικά με το Κυπριακό Επενδυτικό Πρόγραμμα.

Δύο χρόνια μετά, οι πρωταγωνιστές του βίντεο, Δημήτρης Συλλούρης, Χριστάκης Τζοβάνης και Αντρέας Πιττάτζης παρακάθονται στο εδώλιο του κατηγορουμένου, με τον Πιττάτζη να απαντά μη παραδοχή και τους άλλους δύο να θέτουν όρους στο δικαστήριο.

Το Κακουργιοδικείο όρισε την 11η Ιανουαρίου 2023 ως ημέρα απάντηση στις κατηγορίες από Συλλούρη, Τζιοβάνη και στέλεχος της εταιρείας του, ενώ την 28η Μαρτίου 2023 ως ημέρα συνέχισης της διαδικασίας για τον Αντρέα Πιττάτζιη.

Αρχιεπίσκοπος και Αρχιεπισκοπικές

7 Νοεμβρίου 2022, εκοιμήθη ο Αρχιεπίσκοπος Χρυσόστομος Β’, μετά από μάχη με τον καρκίνο, ανοίγοντας τον δρόμο για την διαδοχή του. Ο Οικουμενικός Πατριάρχης έφτασε στην Κύπρο, μετά από 400 χρόνια για να απευθύνει το ύστατο χαίρε στον Προκαθήμενο της Εκκλησίας της Κύπρου.

18 Δεκεμβρίου, οι πολίτες της Κύπρου καλούνται μετά από 16 χρόνια να εκλέξουν το Τριπρόσωπο, ώστε να αναδειχθεί ο νέος Αρχιεπίσκοπος της Εκκλησίας της Κύπρου. Μόλις το 30,2% των πολιτών προσέρχεται στις κάλπες και εκλέγει τους Μητροπολίτες Λεμεσού Αθανάσιο, Πάφου Γεώργιου και Ταμασού Ησαϊα, τους τρεις που οδηγούνται ενώπιον της κρίσης της Ιεράς Συνόδου για να επιλέξει τον Ιεράρχη που θα διαδεχθεί τον Χρυσόστομο Β.

Στις 24 Δεκεμβρίου, παραμονή Χριστουγέννων, γύρω στις 10 το πρωί, οι Συνοδικοί εκλέγουν τον Πάφου Γεώργιο στον Αρχιεπισκοπικό θρόνο.