Στην ομάδα των χωρών που θα συνεργαστούν με τη ΝΑΣΑ, για την επιστροφή της ανθρωπότητας στο φεγγάρι, και ακολούθως για το τεράστιο άλμα προς τον πλανήτη Αρη, συμπεριλαμβάνεται πλέον και η Κύπρος.

Η χώρα υπέγραψε αυτή την εβδομάδα το πλαίσιο Συμφωνιών «Άρτεμις» που θέσπισε η ΝΑΣΑ για την ειρηνική εξερεύνηση και εκμετάλλευση του διαστήματος, ως το 46ο κράτος που εντάσσεται στην ομάδα αυτή. Για το τολμηρό αυτό νέο ξεκίνημα, η ΝΑΣΑ συνεργάζεται και με πολλά ερευνητικά κέντρα και κυρίως με ιδιωτικές εταιρείες.

«Χαιρετίζουμε τη δέσμευση της Κύπρου στις Συμφωνίες Άρτεμις, οι οποίες θα ενισχύσουν τη δέσμευση της χώρας με τη ΝΑΣΑ και τη διεθνή κοινότητα», δήλωσε Αναπληρωτής Διοικητής της ΝΑΣΑ Τζιμ Φρι. «Η Κύπρος θα συμβάλει στην εφαρμογή των Συμφωνιών και της εξερεύνησης με τρόπο υπεύθυνο, διαφανή και ειρηνικό προς όφελος όλων», πρόσθεσε ο αξιωματούχος της ΝΑΣΑ.

Η υπογραφή έγινε την Τετάρτη, στο Προεδρικό Μέγαρο, από τον Υφυπουργό Έρευνας, Καινοτομίας και Ψηφιακής Πολιτικής, Δρα Νικόδημο Δαμιανού, με παράλληλη ζωντανή σύνδεση με τη ΝΑΣΑ στις Ηνωμένες Πολιτείες, και στην παρουσία του Βοηθού Υπουργού Εξωτερικών, αρμόδιου για ευρωπαϊκά και ευρω-ασιατικά θέματα των ΗΠΑ, Τζέιμς Ο’ Μπράιαν.

Ο Υφυπουργός είπε ότι η υπογραφή σηματοδοτεί ένα σημαντικό ορόσημο για την Κύπρο καθώς προσχωρούμε στις Συμφωνίες Άρτεμις, έναν παγκόσμιο και ποικιλόμορφο συνασπισμό εθνών που στοχεύει σε μια νέα εποχή εξερεύνησης του διαστήματος βασισμένη στις αρχές της ασφάλειας, της ειρήνης και της βιωσιμότητας.

Επιπλέον, σημείωσε ότι η Κύπρος έχει ήδη κάνει βήματα εστιάζοντας σε μεγάλο βαθμό στους τομείς της επικοινωνίας, των δορυφόρων και της γεωσκόπησης.

Καθώς προχωράμε βαθύτερα στη διαστημική εποχή, είναι επιτακτική η ανάγκη να καλλιεργήσουμε τη γνώση, να μοιραζόμαστε τη συνεργασία σε διαφορετικούς κλάδους και σύνορα, είπε, σημειώνοντας ότι το διάστημα θα πρέπει να βρίσκεται στον πυρήνα των προσπαθειών μας, να διαφοροποιήσουμε τις οικονομίες μας και να δημιουργήσουμε αξία για τις μελλοντικές γενιές.

Ο Πρόεδρος του Κυπριακού Οργανισμού Εξερεύνησης Διαστήματος Γιώργος Δανός μίλησε στο ΚΥΠΕ για τη σημασία της υπογραφής αυτής.

«Η Κύπρος γίνεται μέρος των ελίτ του διαστήματος, 46 χωρών που συνεργάζονται με την ΝΑΣΑ για την επιστροφή στο φεγγάρι και στη συνέχεια για το μεγάλο βήμα, για τον πλανήτη Αρη», είπε ο κ. Δανός και συνεχάρη τον Υφυπουργό Καινοτομίας, τον επικεφαλής Επιστήμονα για Έρευνα, Καινοτομία και Τεχνολογία της Κυπριακής Δημοκρατίας, Δημήτρη Σκουρίδη και το Υπουργείο Εξωτερικών της Κύπρου.

Είπε ότι αυτή την περίοδο οι εξελίξεις τρέχουν σε ό,τι αφορά την επιστροφή της ανθρωπότητας στο φεγγάρι, και ανέφερε ότι οι τεχνολογίες του διαστήματος φέρνουν λύσεις στα μυριάδες προβλήματα που αντιμετωπίζει ο κόσμος και ο πλανήτης.

Σημείωσε, ακόμη, ότι ο τομέας του διαστήματος τρέχει με γοργούς ρυθμούς. Τα έσοδα του το 2023 ήταν στα 570 δισεκατομμύρια δολάρια παγκοσμίως, ενώ υπολογίζεται ότι μέχρι το 2030 θα φθάσουν στο ένα τρισεκατομμύριο δολάρια με ό,τι αυτό να συνεπάγεται για την Κύπρο, τεχνολογικά και οικονομικά.

Τί είναι οι Συμφωνίες Άρτεμις

Οι Συμφωνίες της Άρτεμις βασίζονται στη Συνθήκη για το Διάστημα του 1967, περιγράφοντας το όραμα και τις αρχές για ένα ασφαλές, διαφανές περιβάλλον που διευκολύνει την εξερεύνηση, την επιστήμη και τις εμπορικές δραστηριότητες για όλη την ανθρωπότητα.

Μέχρι σήμερα, 46 χώρες έχουν προσχωρήσει στις συμφωνίες και έχουν δεσμευτεί να δημιουργήσουν ένα ειρηνικό, ευημερές μέλλον στο διάστημα. Περισσότερες χώρες θα υπογράψουν τις Συμφωνίες Άρτεμις τους επόμενους μήνες και τα επόμενα χρόνια για να διασφαλιστεί ότι ολόκληρος ο κόσμος μπορεί να επωφεληθεί από το ταξίδι εξερεύνησης.

Η ΝΑΣΑ, σε συντονισμό με το Υπουργείο Εξωτερικών των ΗΠΑ και επτά άλλα αρχικά υπογράφοντα έθνη, καθιέρωσαν τις Συμφωνίες Άρτεμις το 2020. Με πολλές χώρες και ιδιωτικές εταιρείες που πραγματοποιούν αποστολές και επιχειρήσεις γύρω από τη Σελήνη, οι Συμφωνίες Άρτεμις παρέχουν ένα κοινό σύνολο αρχών ενίσχυσης της διακυβέρνησης της εξερεύνησης και χρήσης του διαστήματος.

Στο επίκεντρο των Συμφωνιών Άρτεμις βρίσκεται η επιβεβαίωση ότι οι δραστηριότητες συνεργασίας πρέπει να είναι αποκλειστικά για ειρηνικούς σκοπούς, σύμφωνα με τη Συνθήκη για το Διάστημα.

«Επιστρέφουμε στη Σελήνη για επιστημονικές ανακαλύψεις, οικονομικά οφέλη και έμπνευση για μια νέα γενιά εξερευνητών: τη Γενιά της Άρτεμης. Διατηρώντας παράλληλα την αμερικανική ηγεσία στην εξερεύνηση, θα οικοδομήσουμε μια παγκόσμια συμμαχία και θα εξερευνήσουμε το βαθύ διάστημα προς όφελος όλων», αναφέρει η ΝΑΣΑ.

Προσθέτει ότι «εξερευνούμε τη Σελήνη για επιστημονική ανακάλυψη, τεχνολογική πρόοδο και για να μάθουμε πώς να ζούμε και να εργαζόμαστε σε έναν άλλο κόσμο καθώς προετοιμαζόμαστε για ανθρώπινες αποστολές στον Άρη. Θα συνεργαστούμε με εμπορικούς και διεθνείς εταίρους και θα δημιουργήσουμε την πρώτη μακροχρόνια παρουσία στη Σελήνη».

Η ΝΑΣΑ θα προσεληνώσει «την πρώτη γυναίκα και το πρώτο έγχρωμο άνθρωπο στη Σελήνη, χρησιμοποιώντας καινοτόμες τεχνολογίες για να εξερευνήσει περισσότερο από ποτέ την επιφάνεια της Σελήνης».

Γιατί οι Συμφωνίες ονομάζονται Άρτεμις

Τιμώντας την ελληνική μυθολογία, όπως συνηθίζει να πράττει, η ΝΑΣΑ επέλεξε να ονομάσει τη νέα της ιστορική αποστολή με το όνομα της θεάς Άρτεμις, καθώς θα επιστρέψει στο φεγγάρι έπειτα από μισό αιώνα και θα μεταφέρει την πρώτη γυναίκα αστροναύτη που θα πατήσει το πόδι της στη Σελήνη.

“Άρτεμις: Η δίδυμη αδελφή του Απόλλωνα και θεά του Φεγγαριού. Τώρα, αυτό θα είναι το όνομα της αποστολής της ΝΑΣΑ για επιστροφή στην επιφάνεια του φεγγαριού περιλαμβανομένης και της πρώτης γυναίκας”, αναφέρει η ΝΑΣΑ.

Όντως, ως θυγατέρα του Δία και της Λητούς και δίδυμη αδελφή του Απόλλωνα, η Άρτεμις έχει το πλέον κατάλληλο όνομα για την νέα αποστολή στο φεγγάρι, η οποία θα περιλαμβάνει αυτή τη φορά και την πρώτη γυναίκα αστροναύτη που θα εξερευνήσει τη Σελήνη.

Μόνο 12 άνθρωποι πάτησαν το πόδι τους στη Σελήνη, όλοι άντρες και Αμερικανοί. Ήταν η χρυσή εποχή του προγράμματος Απόλλων στα τέλη της δεκαετίας του 1960 και αρχές της δεκαετίας του 1970. 

Μόνιμη ανθρώπινη βάση στο φεγγάρι

Στόχος της ΝΑΣΑ είναι η επιστροφή στο φεγγάρι και η μόνιμη παρουσία αστροναυτών. Ανάμεσα στους πολλούς στόχους που έχουν τεθεί είναι και η ρομποτική εξερεύνηση των πόλων της Σελήνης.

Οι  αστροναύτες στο φεγγάρι θα εργάζονται και θα διαμένουν για μεγάλο χρονικό διάστημα στη μόνιμη βάση που θα ιδρυθεί και με τη βοήθεια  διαστημοσυσκευών και τρισδιάστατων εκτυπωτών.

Πολύ μεγάλης σημασίας για τη ΝΑΣΑ είναι η εκμετάλλευση του φυσικού πλούτου της Σελήνης, προετοιμάζοντας το έδαφος για το τεράστιο βήμα της ανθρωπότητας, που είναι η αποστολή των πρώτων ανθρώπων στον πλανήτη Άρη.

Με την αξιοποίηση των φυσικών πόρων του φεγγαριού και με τις νέες τεχνολογίες που θα αναπτυχθούν, θα τεθούν οι βάσεις προκειμένου να σταλούν οι πρώτοι αστροναύτες στον Άρη και να ιδρυθεί και εκεί μια ανθρώπινη αποικία.

Σημειώνεται ότι το ταξίδι στο φεγγάρι διαρκεί τρεις ημέρες, ενώ για τον Άρη χρειάζονται τουλάχιστον έξι μήνες.

Απώτερος στόχος είναι η ανθρώπινη αποικία στον Άρη

Σε συνέντευξή του στο ΚΥΠΕ, ο τέως Επιστημονικός Διευθυντής της ΝΑΣΑ Δρ. Τζέιμς Γκριν είχε πει ότι τη δεκαετία του 2020 οι άνθρωποι θα επιστρέψουν στη Σελήνη ενώ στα τέλη της δεκαετίας του 2030 θα στείλουμε τους πρώτους ανθρώπους στον κόκκινο πλανήτη.

«Αναμένω ότι θα δούμε ανθρώπους στην επιφάνεια της Σελήνης τη δεκαετία του 2020» είπε, προσθέτοντας ότι καθώς θα αναπτύσσουμε τεχνικές και δυνατότητες όπως και τις απαραίτητες γνώσεις που θα μας επιτρέπουν να ζούμε και να εργαζόμαστε στην επιφάνεια ενός ουράνιου σώματος, τότε «θα χρησιμοποιήσουμε αυτή τη γνώση και θα πάμε στον Άρη στα τέλη της δεκαετίας του 2030 και στη δεκαετία του 2040».

Είπε ότι υπάρχουν ήδη διαστημοσυσκευές στον Άρη που προετοιμάζουν το έδαφος για τη μετάβαση των πρώτων ανθρώπων εκεί.

Όπως έχουν πει πολλοί επιστήμονες, ένας άλλος λόγος για τη διαστημική εξερεύνηση είναι για να καταστούμε πολυ-πλανητικό είδος, καθώς δεν πρέπει κανείς να υποτιμά τους κινδύνους από το σύμπαν, ούτε τους αυτοκαταστροφικούς κινδύνους του ανθρώπινου είδους.