Κάθε φωτογραφία κρύβει και μια ιστορία. Είναι μια προσπάθεια απαθανάτισης της στιγμής, μια προσπάθεια δηλαδή να κρατήσεις μια στιγμή ζωντανή στο πέρασμα του χρόνου. Πως όμως βιώνει τη δεδομένη στιγμή ο άνθρωπος που την αποτυπώνει;

Ο Δημήτριος Μηνά εργαζόταν ως φωτορεπόρτερ το βράδυ της 6ης Δεκεμβρίου 2008 και βρισκόταν πίσω από τον φακό, ανάμεσα στο εξεγερμένο πλήθος. Ήταν το βράδυ που δολοφονήθηκε ο Αλέξης… Ο 37χρονος αστυνομικός Επαμεινώνδας Κορκονέας πυροβολεί και σκοτώνει στα Εξάρχεια τον 15χρονο μαθητή Αλέξανδρο Γρηγορόπουλο…και μετά η Αθήνα φλέγεται για τρεις ημέρες με πρωτοφανούς έντασης ταραχές.

Και για αυτές τις αναμνήσεις του ως φωτορεπόρτερ μιας τέτοιας εμβέλειας εξέγερσης αλλά και ως άνθρωπος που βίωσε τα επεισόδια είναι που μιλήσαμε με τον Δημήτριο, ο οποίος έβγαλε από το αρχείο του μερικά στιγμιότυπα των ημερών εκείνων και μας τα παραθέτει.

Τι θυμάσαι από την 6η Δεκεμβρίου 2008;

Τα τηλέφωνα χτυπάνε. “Ένας έφηβος δολοφονήθηκε από πυρά αστυνομικού στα Εξάρχεια”. Ήμασταν έξω, πολύ κοντά.  Όσο και να θες να ξεχάσεις κάποια πράγματα, θα τα θυμάσαι μια ζωή. Τα γεγονότα που έρχονται στο μυαλό από αυτή τη περίοδο δεν είναι ποτέ όμορφα.  Αυτό που δεν θα ξεχάσω ποτέ είναι την ατμόσφαιρα. Την μυρωδιά των δακρυγόνων, τον καπνό στον ουρανό και τον θόρυβο. Μπορεί να ακούγεται αστείο τώρα, αλλά από τις πιο σουρεάλ στιγμές είναι να περνά η πορεία από το σύνταγμα και ανάμεσα στα οργισμένα συνθημάτων να ακούς χριστουγεννιάτικα από πίσω. 

Σε ποια φάση έφτασες στο σημείο;

Όταν φτάσαμε ήταν ήδη αργά. Όλα έγιναν τόσο γρήγορα. Σειρήνες, ασθενοφόρα, περιπολικά, ο κόσμος έτρεχε, φωνές πανικού και μέχρι να καταλάβουμε τι είχε συμβεί, ξεσηκώθηκαν. Μέχρι το επόμενο πρωί το κέντρο της Αθήνας είχε γίνει αγνώριστο…

Τι σημαίνει για εσένα αυτή η μέρα τόσο από επαγγελματικής, όσο και από προσωπικής πλευράς;

Η ημέρα αυτή από θέμα προσωπικής πλευράς για εμενα λέει πολλά. Νιώθω ότι σε εκείνη την περίοδο έζησα γεγονότα που πιθανόν να μην ξαναζήσω. Η απόγνωση που υπήρχε στην ατμόσφαιρα από τον κόσμο ήταν πρωτόγνωρη και δεν θα έπρεπε να χρειάζεται καν ο λαός να εξεγείρεται για τέτοια γεγονότα. Δυστυχώς όμως, είμαστε στο σημείο που αυτά συμβαίνουν και έτσι η μόνη λύση είναι η εξέγερση και η επανάσταση. Από επαγγελματικής πλευράς, είναι απλά ακόμα κάτι σε θέμα εμπειρίας. Σαν επαγγελματίας δεν γίνεσαι καλύτερος φωτογράφος σε τέτοιες περιπτώσεις, ούτε καλύτερος στο επάγγελμα σου. Δεν έχεις χρόνο να σκεφτείς τα περισσότερα πράγματα που σκέφτεσαι όταν φωτογραφίζεις το οτιδήποτε άλλο.

Η φύση ενός φωτορεπόρτερ απαιτεί να αποτυπώσει τη στιγμή, επηρεάστηκες από οποιαδήποτε συναισθήματα ή λειτούργησες εντελώς επαγγελματικά;

Πάντα πίστευα ότι ένας φωτογράφος που καταγράφει γεγονότα, πρέπει να τα καταγράψει όπως συμβαίνουν. Πάντα είχα στο μυαλό μου ότι δεν υπάρχει ηθική στο επάγγελμα του φωτογράφου που φωτογραφίζει ένα γεγονός. Όσο όμως και να το πιστεύουμε και να λέμε ότι ένας φωτογράφος πρέπει να είναι επαγγελματίας, όταν βρίσκεσαι εκεί, θα πράξεις σαν άνθρωπος, θα νοιαστείς για τους υπόλοιπους γύρω σου, θα παρακαλέσεις να δείξουν έλεος κάποιοι, θα προσπαθήσεις να προστατεύσεις κάποιους που κινδυνεύουν…

Μετέπειτα, όταν είδες τις φωτογραφίες που τράβηξες, ποιες σκέψεις πέρασαν από το μυαλό σου;

Οι φωτογραφίες και τώρα που τις βλέπω μου φέρνουν τα ίδια συναισθήματα που είχα εκείνες τις μέρες. Την μυρωδιά από τα δακρυγόνα, την απόγνωση του λαού, τον φόβο για το τι θα συμβεί μετά, που τελειώνει αυτό, και ΠΩΣ τελειώνει όλο αυτό;

Υπάρχει κάποια από τις φωτογραφίες που τράβηξες τη μέρα εκείνη που έχει κάποια ιδιαίτερη αξία για εσένα και γιατί;

Για εμένα πολύ σημαντική φωτογραφία είναι όταν ήμουν εκεί την στιγμή που κινδύνευσε να καεί το κτίριο Κωστής Παλαμάς και όλοι έτρεχαν με πυροσβεστήρες να ελέγξουν την φωτιά. Υπήρχαν κάποιοι εκεί που προσπαθούσαν να κρατήσουν πίσω τον κόσμο που προσπαθούσε να κατασβήσει την φωτιά και αυτό προκάλεσε περισσότερη απόγνωση και θυμό στον λαό εκείνη τη στιγμή.

Περνώντας από το σημείο όπου δολοφονήθηκε ο Αλέξης μετά από χρόνια, ποιες μνήμες και ποια συναισθήματα γεννιούνται;

Τελευταία φορα που πέρασα από το σημείο ήταν πριν 2 χρονια που επισκέφθηκα ξανά την Αθήνα. Το σημείο πλέον μπορεί να θεωρηθεί μνημείο εις μνήμη του Αλέξη αλλά βαθιά μέσα μου δεν μπορώ παρά να νιώσω ότι δεν έχουν γίνει αρκετά για να δικαιωθεί ο Aλέξης…