“Η Πλατεία Ελευθερίας…θα πάρει εντελώς μια νέα όψη τώρα” έγραφαν τα δημοσιεύματα της 18ης Μαρτίου 1985, όταν τέθηκαν για πρώτη φορά στο τραπέζι οι σκέψεις επέκτασης της κεντρικής πλατείας της Λευκωσίας, λόγω και της σημαντικής ανάπτυξης της πρωτεύουσας τα τελευταία 10 χρόνια, μετά την τουρκική εισβολή. 

Οι προσπάθειες ανάπλασης άρχισαν το 1972, ωστόσο διακόπηκαν από την τουρκική εισβολή.

Η “μεταμόρφωση” της Πλατείας Ελευθερίας περιεχόταν στο Γενικό Σχέδιο Ανάπτυξης της Λευκωσίας, όταν Δήμαρχος της πόλης ήταν ο Λέλλος Δημητριάδης. Τότε, δύο ήταν τα πιθανά σενάρια, επέκταση της μέχρι το Άγαλμα Σολωμού και ανέγερση καταστημάτων για αποπληρωμή του υψηλού κόστους έργου ή μετατροπή της σε πεζόδρομο και να παρέμενε όπως ήταν.

“Το όλο σχέδιο ελπίζω να είναι έτοιμο πριν λήξει το 1985”, είπε σε συνέντευξη του στην εφημερίδα “Σημερινή” στις 20 Ιανουαρίου 1985, προσθέτοντας ότι επρόκειτο να ληφθούν γνώμες από εμπειρογνώμονες από το εξωτερικό και από έναν Ιταλό που ειδικεύεται σε θέματα μεσαιωνικών πόλεων. 

Σημειώνεται ότι η Πλατεία Ελευθερίας μέχρι το 1972 ονομαζόταν Πλατεία Μεταξά, προς τιμή του Ιωάννη Μεταξά, γεγονός που προκάλεσε αντιδράσεις. Τότε διεξήχθη δημοψήφισμα κατά το οποίο οι κάτοικοι της Λευκωσίας, στην συντριπτική τους πλειοψηφία, τάχθηκαν υπέρ της μετονομασίας, με ποσοστό 96.4% έναντι 3.6%

Η λεωφόρος Κωστάκη Παντελίδη όταν ακόμα η Πλατεία Ελευθερίας ονομαζόταν Πλατεία Μεταξά 

Επικρατέστερες επιλογές ήταν Δημοκρατίας, Ειρήνης, Ομόνοιας, Ανεξαρτησίας και Ελευθερίας. Στις 5 Ιουλίου 1975, ο Δήμος έλαβε την τελική του απόφαση.

Advertisement

“Ο Δήμος επροτίμησεν την λέξην “Ελευθερίαν”, διότι περικλείει και τις έννοιες της Δημοκρατίας, της Ανεξαρτησίας, της Ομόνοιας και της Ειρήνης.”

Από ξύλινη γέφυρα σε πλατεία

Περί τις αρχές του 1880, οι Άγγλοι ήθελαν να ενώσουν την παλιά με την καινούργια πόλη της Λευκωσίας. Κατασκεύασαν έτσι μια ξύλινη γέφυρα, ανοίγοντας το τείχος, ώστε να διευκολύνουν το εμπόριο.

Το σημείο αυτό ονομάστηκε “Άνοιγμα Τρυπιώτη”. Η γέφυρα αυτή με την πάροδο του καιρού και με επιχωματώσεις, μεγάλωσε και πλέον έμοιαζε με πλατεία.

Αργότερα, η πλατεία πήρε το όνομα Πλατεία Μεταξά, προς τιμήν του Ιωάννη Μεταξά και του ιστορικού ΟΧΙ του 1940.

Υπενθυμίζεται ότι το 2003 προκηρύχθηκε αρχιτεκτονικός διαγωνισμός και στις 28 Δεκεμβρίου του 2005 ανατέθηκε στο αρχιτεκτονικό γραφείο της Ζaha Hadid, η οποία πέθανε το 2016 και τα έργα άρχισαν στις 9 Ιουλίου 2008.

Σήμερα, 11 χρόνια μετά, παραδόθηκε το πάνω μέρος της πλατείας, η λεωφόρος Παντελίδη και ο χώρος πρασίνου.

ΔΙΑΒΑΣΤΕ ΕΠΙΣΗΣ: Στην τελική ευθεία η Πλατεία Ελευθερίας (ΒΙΝΤΕΟ)

Αναμένεται να ολοκληρωθούν οι εργασίες στον περιβάλλοντα χώρο της πλατείας και ακολούθως ο υπόγειος χώρος της Ομήρου. Σύμφωνα με τον Δήμο Λευκωσίας, το έργο θα ολοκληρωθεί μέχρι και το τέλος του 2019.