Της Ελίνας Σταματίου
Email: [email protected]
Τρίτη 12 Δεκεμβρίου 2023, η ώρα 01.30 τα ξημερώματα. Από κάποιο απόμερο παραλιακό σημείο της Τρίπολης του Λιβάνου ξεκινούν σχεδόν ταυτόχρονα τέσσερις βάρκες φορτωμένες με μετανάστες. Προορισμός τους…. η Κύπρος.
Στην πρώτη βάρκα επιβαίνουν 76 άτομα, στη δεύτερη 75, στην τρίτη 19 και στην τέταρτη 83.
ΣΧΕΤΙΚΑ ΑΡΘΡΑ
Οι περισσότεροι είναι Σύριοι πρόσφυγες που πλήρωσαν τρεις , τέσσερις, ακόμη και 5 χιλιάδες δολάρια έκαστος, για να εξασφαλίσουν μία θέση στο όνειρο, μία θέση μακριά από τη φρίκη του πολέμου και της φτώχειας, μία ευκαιρία να ζήσουν.
Είκοσι ώρες μετά τον απόπλου όλες οι βάρκες θα φτάσουν στην Κύπρο… όλες εκτός από μία.
Το AlphaNews.Live πριν τρεις μήνες ξεκίνησε μια μεγάλη έρευνα γύρω από το μυστηριώδες ταξίδι των 83 αυτών μεταναστών που δεν έφτασαν ποτέ στη χώρα μας και που μέχρι σήμερα – ένα χρόνο μετά – δεν έχει υπάρξει καμία εξακριβωμένη πληροφορία για την τυχή τους.
Στο πλαίσιο της έρευνας αυτής λήφθηκαν συνεντεύξεις από συγγενείς των επιβαινόντων αγνοουμένων , από τον δικηγόρο που τους εκπροσωπεί στην Κύπρο, από επικεφαλής αρμοδίων αρχών, ένω έγινε κατορθωτή η συλλογή ενός μεγάλου όγκου ηχητικών και οπτικών ντοκουμέντων που λήφθηκαν από τους ίδιους τους μετανάστες ενώ βρίσκονταν εν πλω και καθοδόν για την Κύπρο, λίγο πριν χαθούν για πάντα τα ίχνη τους.
Παράλληλα συλλέχθηκαν στοιχεία σχετικά με το παράνομο κύκλωμα που επιχείρησε να τους φέρει στη χώρα μας, αλλά και ότι ακολούθησε μετά την εξαφάνισή τους.
Βράδυ 12ης Δεκεμβρίου
Το κυπριακό ΚΣΕΔ λαμβάνει σήμα για την ύπαρξη σκαφών σε κίνδυνο στα ανοικτά της Κύπρου. Άμεσα ξεκινά μια συντονισμένη επιχείρηση έρευνας και διάσωσης.
Όπως δήλωσε στο AlphaNews.Live ο Διοικητής του ΚΣΕΔ, Ανδρέας Χαραλαμπίδης, το επίμαχο βράδυ είχαν αφιχθεί τρεις βάρκες στα κυπριακά παράλια, για τις οποίες χρειάστηκε η επέμβαση του ΚΣΕΔ, προκειμένου αυτές να μεταφερθούν με ασφάλεια στη στεριά.
Ανδρέας Χαραλαμπίδης, Διοικητής ΚΣΕΔ
«Εμείς είχαμε λάβει άλλες πληροφορίες ότι έρχονταν σκάφη και ήδη κάναμε έρευνες και λόγω αυτών των ερευνών εντοπίσαμε τρεις βάρκες στις 12 του μήνα. Στην 1η βάρκα επέβαιναν 76 άτομα, 75 άτομα στη 2η και 19 στη 3η βάρκα»
Από τη διαδικασία διακρίβωσης στοιχείων που διενήργησε η Αστυνομία, πριν μεταφέρει τους μετανάστες στο Πουρνάρα, καταγράφηκαν συνολικά 170 ονόματα. Από αυτά υπολείπονταν 83, όσοι δηλαδή και οι άνθρωποι που επέβαιναν στην 4η βάρκα που είχε αποπλεύσει μαζί τους από τον Λίβανο, αλλά δεν έφτασε ποτέ. Ανάμεσα στους 83 αυτούς ανθρώπους, υπήρχαν γυναίκες, παιδιά, ακόμη και βρέφη.
Η τελευταία επικοινωνία
Η τελευταία καταγεγραμμένη επικοινωνία των επιβατών της 4ης βάρκας πριν χαθούν για πάντα τα ίχνη της, έγινε στις 06.00 το πρωί της 12ης Δεκεμβρίου.
Συγκεκριμένα, ο Μπακρ Αλ Ερκ, ένας 23χρονος πρόσφυγας από τη Χομς της Συρίας, έστειλε μέσω WhatsApp στην οικογένειά του ένα βίντεο στο οποίο εμφανίζεται ο ίδιος μαζί με τους φίλους του, να γελούν και να δείχνουν χαρούμενοι για το ταξίδι και τη νέα ζωή που τους περιμένει στην Κύπρο.
Λίγες ώρες νωρίτερα και ενώ η βάρκα είχε μόλις αποπλεύσει από την Τρίπολη, ένας άλλος μετανάστης καταγράφει με το κινητό του τηλέφωνο εικόνες από το σκάφος όπου οι επιβαίνοντες άλλοι όρθιοι και άλλοι καθισμένοι στο κατάστρωμα, έχουν περασμένα στη μέση τους μαύρα σωσίβια και συνομιλούν.
Πριν τον απόπλου οι διακινητές είχαν ζητήσει από τους μετανάστες να τους παραδώσουν τα κινητά τους τηλέφωνα. Κάποιοι όμως γνωρίζοντας την τακτική που ακολουθούν τα κυκλώματα αυτά, είχαν φροντίσει να τα κρύψουν και να τα πάρουν μαζί τους.
Ο Daham αδελφός ενός εκ των 83, του 32χρονου Muhammed, μιλώντας στο AlphaNews.Live, είπε ότι οι περισσότεροι από τους επιβαίνοντες στη βάρκα ήταν σε επικοινωνία με τις οικογένειές τους κατά τη διάρκεια του ταξιδιού, μέσω των κινητών τους τηλεφώνων.
Daham, αδελφός του αγνοούμενου επιβάτη Muhammed
«Στα μηνύματα που έστελναν έλεγαν πως είναι στη θάλασσα, καθοδόν προς την Κύπρο. Οι μισοί είχαν κρυμμένα κινητά μαζί τους. Οι διακινητές πριν ξεκινήσουν πήραν τα κινητά. Ήθελαν να πάρουν όλα τα κινητά αλλά κάποιοι κατάφεραν και τα έκρυψαν χωρίς να βρουν»
Από τη στιγμή της αναχώρησης του σκάφους τις πρώτες πρωινές ώρες της 12ης Δεκεμβρίου μέχρι και τις έξι που εστάλη το τελευταίο βίντεο μέσω What’s App, οι οικογένειες των μεταναστών λάμβαναν από τους ανθρώπους τους ηχητικά μηνύματα που τους ενημέρωναν για το ταξίδι και την κατάστασή τους.
Ηχητικά μηνύματα επιβατών
«Τώρα που σου μιλάω είμαι στη μέση της θάλασσα. Προσευχηθείτε για εμάς»
….
«Ακούς τον ήχο του νερού; Σε λίγες ώρες θα συναντηθούμε»
….
«Γεια σου Ρασίντ. Εμείς είμαστε μια χαρά, η κατάσταση είναι τέλεια, το σκάφος είναι μια χαρά, δεν υπάρχει συνωστισμός, όλα φαίνονται μια χαρά. Μην ανησυχείτε, μόνο προσευχηθείτε για εμάς»
Όσο η βάρκα απομακρυνόταν και πλησίαζε σε διεθνή ύδατα κάποιοι εκ των μεταναστών φρόντισαν, εξάλλου, να ενημερώσουν τις οικογένειές τους ότι θα διακοπεί η επικοινωνία για κάποιο χρονικό διάστημα, μέχρι το σκάφος να εισέλθει στα χωρικά ύδατα της Κύπρου.
Ηχητικά μηνύματα επιβατών
«Μας είπαν ότι σε λίγο μπαίνουμε σε διεθνή ύδατα, θα βγουμε από τα χωρικά ύδατα του Λιβάνου… δεν είμαι σίγουρος. Λένε του καπετάνιου να μην πηγαίνει τόσο γρήγορα, αλλά αυτός συνεχίζει και πηγαίνει πολύ γρήγορα»
….
«Γεια σου Μόχαμντ. Μόλις μπούμε σε διεθνή ύδατα δεν θα έχουμε ίντερνετ. Είναι δύσκολο να έχεις σύνδεση σε αυτό το σημείο»
….
«Αν θέλεις να μου στείλεις μήνυμα, στείλε γραπτό μήνυμα, όχι φωνητικό. Είναι δύσκολο να σε ακούσω μπαμπά. Στείλε κείμενο»
Η εξαφάνιση
Είχαν πράσει αρκετές ώρες από τότε που λογικά η επικοινωνία των μεταναστών θα έπρεπε να έχει αποκατασταθεί και οι ίδιοι να έχουν φτάσει στα κυπριακά παράλια.
Ωστόσο καμία οικογένεια δεν έλαβε κάποιο μήνυμα, ενώ οι προσπάθειές τους να επικοινωνήσουν μαζί τους απέβαιναν άκαρπες.
Μη έχοντας άλλο τρόπο να μάθουν τι έχει συμβεί, κάποιοι συγγενείς επικοινώνησαν με μέλη του κυκλώματος που είχε αναλάβει την παράνομη μεταφορά των ανθρώπων τους στην Κύπρο.
Ο Adham αδελφός ενός από τους 83 επιβαίνοντες της βάρκας, του 34χρονου Kassem, μίλησε στο AlphaNews.Live και περιέγραψε τις δραματικές στιγμές που ακολούθησαν όταν προσπάθησαν με κάθε τρόπο να εξακριβώσουν αν έφτασαν και πού βρίσκονται οι άνθρωποί τους.
Απόσπασμα συνέντευξης με Adham
-Πότε κατάλαβες ότι κάτι δεν πάει καλά;
-Δυο μέρες μετά, γιατί οικογένειες επικοινώνησαν με τους διακινητές και εκείνοι τους είπαν ότι τους έχουν πάρει σε μια βρετανική στρατιωτική βάση και χρειάζονται ακόμη δύο μέρες μέχρι να επικοινωνήσουν.
Εκείνη την περίοδο συγγενείς επιβαινόντων που διέμεναν στην Κύπρο, πήραν την πρωτοβουλία να επικοινωνήσουν με τις αρχές της Δημοκρατίας για να μάθουν αν όντως έφτασαν οι άνθρωποί τους, όπως τους διαβεβαίωναν οι διακινητές. Ωστόσο μια τραγική σύμπτωση θα προκαλέσει ένα σοβαρό μπέρδεμα. Συγκεκριμένα στις 16 Δεκεμβρίου αφίχθηκε στα κυπριακά παράλια ακόμη ένα πλοιάριο με 85 μετανάστες. Ο χρόνος της άφιξής του καθώς και ο αριθμός των επιβαινόντων μπέρδεψε τις αρχές που στην αρχή θεώρησαν βέβαιο ότι πρόκειται για την αγνοούμενη βάρκα. Γρήγορα ωστόσο διαπιστώθηκε πως κάτι τέτοιο δεν ισχύει αφού από την ταυτοποίηση των αφιχθέντων μεταναστών, κανένα όνομα δεν ταίριαζε με τη λίστα των αγνοουμένων που είχε δοθεί νωρίτερα στις αρχές.
Ανδρέας Χαραλαμπίδης, Διοικητής ΚΣΕΔ
«Το μυαλό μας πήγε αμέσως στη βάρκα που αγνοείτο, οπόταν ανατρέξαμε σε αυτούς που είχαν διασωθεί στις 16 Δεκεμβρίου. Δυστυχώς όμως τα ονόματα που μας δόθηκαν δεν ταυτίζονταν με αυτούς που διασώθηκαν την προηγούμενη μέρα»
Ωστόσο οι συγγενείς, θέλησαν να σιγουρευτούν ότι όντως δεν πρόκειται για το εξαφανισμένο πλοιάριο, γι’ αυτό και συγκεντρώθηκαν έξω από το Πουρνάρα καταγράφοντας με το κινητό τους τηλέφωνο πλάνα, σε μία απέλπιδα προσπάθεια να εντοπίσουν κάποιον δικό τους.
Στο μεταξύ, ένας από τους μετανάστες των τριών σκαφών που αφίχθηκαν το βράδυ της 12ης Δεκεμβρίου στα παράλια της χώρας μας, μιλώντας στο AlphaNews.Live αποκάλυψε μία σημαντική λεπτομέρεια:
Μαρτυρία μετανάστη 3ης βάρκας
«Ξεκινήσαμε ξημερώματα 12ης Δεκεμβρίου… από το πρωί στις 9 μέχρι και τις 12 το μεσημέρι, είχαμε οπτική επαφή με την 4η βάρκα που ακολουθούσε πίσω μας. Μετά το μεσημέρι ο καιρός άλλαξε, άρχισε δυνατή βροχή και σήκωσε κύμα. Από εκείνη τη στιγμή και μετά δεν τους ξανά είδαμε»
Επικοινωνία με την ΜΚΟ «Alarm Phone»
Ο Adham, αδελφός του αγνοούμενου Kassem, λίγες μέρες μετά τη 12η Δεκεμβρίου, παίρνει την πρωτοβουλία να επικοινωνήσει με την Μη Κυβερνητική Οργάνωση «Alparm Phone» και να δηλώσει την εξαφάνιση του πλοιαρίου. Από εκείνη τη στιγμή και μετά, ξεκίνησε μια μαραθώνια προσπάθεια εντοπισμού του μοιραίου σκάφους με συντονισμένες επιχειρήσεις έρευνας από θαλάσσης και αέρος τόσο από πλευράς Κυπριακής Δημοκρατίας όσο και από πλευράς Λιβάνου. Οι έρευνες αυτές κράτησαν μέχρι και το τέλος του 2023, χωρίς όμως κανένα αποτέλεσμα.
Ανδρέας Χαραλαμπίδης, Διοικητής ΚΣΕΔ
«Αντιλαμβάνεστε ότι ο χρόνος ενημέρωσής μας ήταν ήδη αρκετά καθυστερημένος σε σχέση με την ημερομηνία που χάθηκε η επικοινωνία»
Η ταυτοποίηση του πρώτου πτώματος
Εννέα μέρες μετά την εξαφάνιση του σκάφους ξεβράζονται στις ακτές της Συρίας στην περιοχή της Ταρτούς δύο ανθρώπινες σοροί. Από τις εξετάσεις που διενεργήθηκαν διαπιστώθηκε πως η μία ανήκει στον 19χρονο Μοχάμεντ Αχμέντ Αλκασαόνα, επιβάτη της εξαφανισμένης βάρκας.
Τον επόμενο μήνα σε διαφορετικές ημερομηνίες ξεβράζονται στις τουρκικές ακτές ακόμη 9 σοροί.
Τον ίδιο μήνα στις ακτές της κατεχόμενης Καρπασίας η θάλασσα βγάζει ακόμη επτά πτώματα. Οι κατοχικές αρχές προχωρούν δημοσία δαπάνη στην ανώνυμη ταφή τους σε κάποιο κοιμητήριο του ψευδοκράτους.
Στις ελεύθερες περιοχές, τον περασμένο Απρίλιο πολίτης εντοπίζει τμήμα ανθρώπινης σορού στην παραλία της Σωτήρας, ενώ έναν μήνα μετά ψαράς στη Λάρα έρχεται αντιμέτωπος με ένα ακόμη μακάβριο εύρημα. Συγκεκριμένα εντοπίζει παπούτσι μέσα στο οποίο υπάρχει ανθρώπινο πέλμα.
Η Κυπριακή Αστυνομία φρόντισε να πάρει δείγματα γενετικού υλικού από όσους συγγενείς αγνοούμενων μεταναστών διαμένουν στην Κύπρο, όπως ο Ahmed Kassum, η σύζυγος του οποίου ονόματι Bushra Sharaf Eddin επέβαινε στην εξαφανισμένη βάρκα και ο οποίος μίλησε στο AlphaNews.Live.
Ahmed Kassum, σύζυγος αγνοουμένης
«Με πήραν τηλέφωνο από το αστυνομικό τμήμα Αγίας Νάπας. Πήρα μαζί μου τον θείο της γυναίκας μου και πήγαμε στο Παραλίμνι. Πήραν DNA από τον θείο της Bushra. Μας έκαναν ερωτήσεις για τις συνθήκες του σκάφους όταν έφυγαν από τον Λίβανο. Τους δείξαμε βίντεο από το σκάφος και μας είπαν ότι βρέθηκαν κάποια πτώματα στην Τουρκία και πως θα επικοινωνήσουν με την Interpol για να λάβουν πληροφορίες για τις συγκεκριμένες σορούς»
Πάντως, όπως μας δήλωσε ο Εκπρόσωπος Τύπου της Αστυνομίας (όταν λήφθηκε η συνέντευξη) Χρίστος Ανδρέου, καμία από τις δύο σορούς που εντοπίστηκαν στις ελεύθερες περιοχές, δεν ταυτοποιήθηκε με τα δείγματα γενετικού υλικού από συγγενείς επιβαινόντων της 4ης βάρκας.
Σε ό,τι αφορά τα πτώματα που βρέθηκαν σε Τουρκία και κατεχόμενα, δεν κατέστη δυνατό μέχρι στιγμής να γίνει κάποια εξέταση, λόγω μη συνεργασίας της Άγκυρας και των αρχών του ψευδοκράτους με την Κυπριακή Δημοκρατία.
Daham, αδελφός αγνοούμενου Muhammed
«Οι κυπριακές αρχές πήραν από εμάς δείγμα DNA, αλλά δεν κατάφεραν να παραδώσουν αυτά τα δείγματα στο ψευδοκράτος για να τα στείλει στην Αττάλεια, λόγω του πολιτικού προβλήματος. Ως εκ τούτου καμία από τις οικογένειες των αγνοουμένων δεν μπόρεσε μέχρι στιγμής να πάρει απαντήσεις για τα πτώματα που βρέθηκαν»
Έρευνες προς πάσα κατεύθυνση
Οι οικογένειες των αγνοουμένων που διαμένουν στην Κύπρο διόρισαν αρχές του 2024 τον δικηγόρο, Κωνσταντίνο Ταμπούρλα, προκειμένου να αναλάβει την υπόθεση και να διαλευκάνει τι ακριβώς συνέβη στους ανθρώπους τους. Ο κ. Ταμπούρλας, μίλησε στο AlphaNews.Live και είπε πως από την πρώτη στιγμή έχοντας έναν κατάλογο με τα ονόματα 10 αγνοουμένων αποτάθηκε στην Αστυνομία για απαντήσεις.
Κωνσταντίνος Ταμπούρλας, δικηγόρος συγγενών που διαμένουν στην Κύπρο
«Απευθύνθηκα στο Τμήμα Ανιχνεύσεως Εγκλημάτων Αμμοχώστου και μίλησα με την υπεύθυνη που είχε αναλάβει την διερεύνηση της υπόθεσης. Ταυτόχρονα μίλησα και με διάφορους αραβόφωνους μεταφραστές που χρησιμοποιούνται από την Αστυνομία σε ανακρίσεις και καταθέσεις όταν φτάσει μια βάρκα με παράτυπους μετανάστες. Το έκανα αυτό στην προσπάθειά μου να δω μήπως και έφτασε το αγνοούμενο πλοιάριο και οι επιβαίνοντες έχουν μεταφερθεί σε κάποιο Κέντρο Φιλοξενίας όπως το Πουρνάρα. Κάτι τέτοιο, ωστόσο, δεν μου είπαν ότι έγινε»
Την ίδια ώρα, κάποιοι επιτήδειοι που γνώριζαν για το συμβάν – ίσως και μέλη του ίδιου του κυκλώματος που επιχείρησε να φέρει τους μετανάστες στην Κύπρο – φρόντισαν να εκμεταλλευτούν τον πόνο και την αγωνία των συγγενών με τον χειρότερο τρόπο.
Ο Daham, αδελφός του 32χρονου Muhammed, πριν από δύο περίπου μήνες έλαβε στο κινητό του τηλέφωνο ένα βίντεο, στο οποίο ο αποστολέας ισχυριζόταν ότι απεικονίζεται ο αδελφός του κρατούμενος σε μία φυλακή της Συρίας.
Οι συγγενείς ζήτησαν από τον αποστολέα περισσότερες αποδείξεις, αλλά αυτός δεν ξανά επικοινώνησε ποτέ.
Λίγες μέρες αργότερα μια άλλη οικογένεια παίρνει ένα μήνυμα μέσω WhatsApp στο οποίο περιέχονται δύο φωτογραφίες κακοποιημένων ανδρών. Ο άνθρωπος που τις έστειλε τους είπε πως οι άνθρωποί τους κρατούνται όμηροι και πως αν θέλουν να τους ξανά δουν ζωντανούς θα πρέπει να πληρώσουν λύτρα.
ΠΡΟΣΟΧΗ ΣΚΛΗΡΕΣ ΕΙΚΟΝΕΣ
Η μαρτυρία Χ
Όταν κάποιες οικογένειες ήρθαν σε επικοινωνία με τους διακινητές, ένα από τα πράγματα που επιχείρησαν να μάθουν είναι αν όντως στη βάρκα επέβαιναν και κάποιοι άγνωστοι Λιβανέζοι, όπως έλεγαν οι πληροφορίες που είχαν φτάσει κοντά τους.
Adham, αδελφός του αγνοούμενου Kassem
«Όλες οι οικογένειες κάναμε ένα γκρουπ στο WhatsApp και επικοινωνούσαμε μεταξύ μας και καταγράψαμε τα ονόματα των ανθρώπων μας που επέβαιναν στο πλοιάριο. Για τρια άτομα δεν επικοινώνησε κανένας στο γκρουπ μας. Αυτοί ήταν Λιβανέζοι, και ξέρουμε ότι ήταν Λιβανέζοι γιατί κάποιες από τις οικογένειες που διαμένουν στον Λίβανο, μίλησαν με τους διακινητές και τους είπαν ότι υπήρχαν και κάποιοι Λιβανέζοι πάνω στη βάρκα»
Κατά τη διάρκεια συνομιλίας τους μέσω WhatsApp με ένα από τα μέλη του κυκλώματος ονόματι «Abo Shaheen», αυτός τους έστειλε μία φωτογραφία από ένα σημειωματάριο στο οποίο ήταν γραμμένα ονόματα επιβαινόντων. Παρατηρώντας τη φωτογραφία οι συγγενείς πρόσεξαν πως κάποια από τα ονόματα αυτά ήταν σβησμένα, γι’ αυτό και θέλησαν να μάθουν ποιοι είναι και γιατί σβήστηκαν. Το μέλος του κυκλώματος των διακινητών αρνήθηκε να τους δώσει οποιαδήποτε πληροφορία γι’ αυτούς, ξεκαθαρίζοντάς τους ότι δεν είναι δική τους δουλειά και να πάψουν να ασχολούνται.
Η πιο μυστηριώδης όμως μαρτυρία ήρθε από έναν άγνωστο που προσέγγισαν οι ίδιοι οι συγγενείς μέσω κάποιου κοινού γνωστού. Ο άνθρωπος αυτός Κύπριος υπήκοος, ήρθε σε επικοινωνία μαζί τους μόνο ύστερα από έκκληση των ιδίων και όχι αυτοβούλως εποφθαλμιώντας κάποιο όφελος.
Συγγενής αγνοουμένου μίλησε στο AlphaNews.Live υπό το καθεστώς της ανωνυμίας γι’ αυτόν τον άνθρωπο και τα όσα περίεργα τους αποκάλυψε.
Συγγενής αγνοουμένου
«Αυτός ο άνθρωπος υποσχέθηκε να μας βοηθήσει. Δύο μέρες μετά την πρώτη μας επικοινωνία μάς έφερε κάποιες πληροφορίες… μάς είπε πως το σκάφος έφτασε στην Κύπρο, αλλά δεν ξέρει αν οι επιβαίνοντες είναι καλά ή όχι. Του ζητήσαμε αποδείξεις και είπε πως έχει μια πλήρη λίστα των επιβατών. Εμείς εκείνη την περίοδο είχαμε σχηματίσει μια λίστα με 75 ή 76 επιβαίνοντες, αλλά εκείνος είχε μια πλήρη λίστα με 87 ονόματα επιβατών στη βάρκα. Μας είπε ότι οι διακινητές επιχείρησαν να παίξουν ένα παιχνίδι. Ότι η βάρκα μετά τον απόπλου επέστρεψε στον Λίβανο και πήρε άλλα τρία άτομα και πως αυτά τα τρία άτομα ήταν το πρόβλημα για το σκάφος. Είχαμε μαζί του περίπου 5-6 τηλεφωνικές επαφές. Κάθε φορά μάς έδινε και κάποιες νέες πληροφορίες. Για παράδειγμα μας είπε ότι οι επιβάτες κρατήθηκαν για 5 μέρες σε κάποια στρατιωτική βάση και μετά τους μετακίνησαν. Στην τελευταία μας επικοινωνία, μας είπε ότι απωθήθηκαν στη θάλασσα χωρίς νερό, χωρίς φαγητό, χωρίς προμήθειες… τίποτα. Μετά κι απ’ αυτό αρνήθηκε να πει περισσότερα. Μας έδωσε την εντύπωση ότι κάποιος τον πίεσε και του είπε να παρατήσει αυτή την υπόθεση, να παρατήσει το θέμα με τη βάρκα και να μην ρωτήσει ξανά ποτέ γι’ αυτό. Στις τελευταίες τηλεφωνικές επαφές, νιώσαμε ότι φοβόταν, και ακουγόταν σαν έναν άνθρωπο που προσπαθεί να επιβιώσει. Δεν έστελνε μηνύματα από το προσωπικό του τηλέφωνο και αν έγραφε μηνύματα, τα έγραφε κρυπτογραφημένα. Για παράδειγμα έπρεπε να πάρουμε το πρώτο γράμμα κάθε λέξης για να σχηματίσουμε μια πλήρη πρόταση. Δεν ξέρω ποιος είναι αυτός ο άνδρας, αυτό το μυστήριο, αλλά είμαι σίγουρος ότι γνωρίζει πράγματα για τη βάρκα»
Ταξίδια θανάτου
Για τους 83 επιβαίνοντες της 4ης βάρκας το ταξίδι για την Κύπρο ήταν ταξίδι ελπίδας γι’ αυτό και δεν δίστασαν να πληρώσουν ακριβά για να το κάνουν, όπως ο αδελφός του Adham και ο θείος του, αλλά και ο αδελφός ενός άλλου Σύριου που διαμένει στην Κύπρο, του Ibrahim.
Ibrahim, αδελφός αγνοούμενου Omar
«Ο κόσμος φεύγει εξαιτίας του πολέμου και της πείνας. Αφήνουν τις οικογένειες, τα παιδιά τους…Έπρεπε να ταξιδέψουμε διά θαλάσσης και να αντιμετωπίσουμε τον κίνδυνο ακόμη και να πνιγούμε»
Adham, αδελφός του αγνοούμενου Kassem
«Όλα έγιναν πολύ γρήγορα. Αρχικά ο θείος μου αποφάσισε να μεταναστεύσει στο Ιράκ, αλλά ξαφνικά άλλαξε γνώμη και αποφάσισε να πάει στην Κύπρο να δουλέψει και να βοηθήσει την οικογένειά του. Επισκέφθηκε, λοιπόν, τον αδελφό μου και τον φίλο του, οι τρεις τους το συζήτησαν και αποφάσισαν να πάνε στην Κύπρο»
Για όσους διαμένουν στη ρημαγμένη από τον πολυετή πόλεμο Συρία, η ανεύρεση των κατάλληλων ανθρώπων που θα αναλάβουν να τους μεταφέρουν παράνομα σε κάποια άλλη χώρα, δεν είναι και τόσο δύσκολη υπόθεση.
Adham, αδελφός του αγνοούμενου Kassem
«Κάποιος που διαμένει στη Συρία ρωτώντας μπορεί να βρει εύκολα τους κατάλληλους ανθρώπους για να ταξιδέψει παράνομα. Ένα γκρουπ είναι υπεύθυνο να μεταφέρει τους μετανάστες από τη Συρία στον Λίβανο. Άλλο γκρουπ είναι υπεύθυνο να τους πάρει από τα σύνορα στα παράλια, άλλο γκρουπ είναι υπεύθυνο για τη βάρκα που θα ταξιδέψουν. Για το ταξίδι αυτό πλήρωσαν 3000 δολάρια ο καθένας. Ας υποθέσουμε ότι εγώ είμαι ο διακινητής και εσύ ο μετανάστης που θέλει να πάει στην Κύπρο… Συμφωνούμε να βάλεις τα λεφτά σε ένα ασφαλιστικό γραφείο. Αυτό το γραφείο δεν θα δώσει σε εμένα τον διακινητή τα λεφτά, αν δεν του πεις εσύ να τα δώσει. Συνεπώς σε όλη αυτή την ιστορία υπάρχει και κάποιος ενδιάμεσος»
Για τους ανθρώπους που έμειναν πίσω, ωστόσο, πέραν της απώλειας, καλούνται να αντιμετωπίσουν όπως παραδέχονται στις συνεντεύξεις τους, ένα αβάσταχτο βάρος ενοχών επειδή δεν τους απέτρεψαν από του να κάνουν αυτό το επικίνδυνο ταξίδι.
Adham, αδελφός του αγνοούμενου Kassem
«Παρακάλεσα τον αδελφό μου να μην πάει γιατί ήμασταν τρία αδέρφια. Ο ένας αδελφός μας πέθανε πριν 10 χρόνια, συνεπώς είχαμε μείνει εμείς οι δύο. Εγώ βρίσκομαι στο εξωτερικό, αρά ο αδελφός μου ήταν ο μοναδικός άνθρωπος που είχαν οι γονείς μας κοντά τους. Αλλά ήταν πεισματάρης… δεν μπορώ να πάψω να ρίχνω ευθύνες στον εαυτό μου που δεν τον σταμάτησα. Όλες οι οικογένειες φταίμε τους εαυτούς μας… χάσαμε τα αγαπημένα μας πρόσωπα»
Ένα οργανωμένο έγκλημα
Για τον τμήμα Αναγκαστικών και Ακούσιων Εξαφανίσεων της Ύπατης Αρμοστείας των ΗΕ για τα Ανθρώπινα Δικαιώματα όπου και έχει διαβιβαστεί η υπόθεση, το θέμα παραμένει ανοικτό.
Για το θέμα των παράνομων και επικίνδυνων ταξιδιών διά θαλάσσης και των κυκλωμάτων που βρίσκονται πίσω από αυτά, μίλησε στο AlphaNews.Live και ο Υφυπουργός Μετανάστευσης, Νικόλας Ιωαννίδης.
Νικόλας Ιωαννίδης, Υφυπουργός Μετανάστευσης
«Είναι πολύ σημαντικό να αναφέρουμε ότι η Κυπριακή Δημοκρατία έχει ξεκινήσει μία σοβαρή προσπάθεια για να αντιμετωπίσει τα κυκλώματα των διακινητών, που βρίσκονται πίσω από αυτές τις ροές και έχουμε καταδίκες από κυπριακά δικαστήρια, έχουμε ποινικές υποθέσεις που είναι σε εξέλιξη και το επόμενο διάστημα, σίγουρα θα έχουμε την προσαγωγή περισσότερων κατηγορουμένων ενώπιον της κυπριακής δικαιοσύνης. Τους μετανάστες είναι ξεκάθαρο ότι τους εκμεταλλεύονται οι διακινητές. Τα ταξίδια διά θαλάσσης με πλοία τα οποία δεν είναι αξιόπλοα, είναι πολύ επικίνδυνα – και ειδικά σε περιόδους όπου ο καιρός είναι πολύ κακός – και θέτουν σε κίνδυνο τις ζωές των ανθρώπων. Άρα, εκτός από το ζήτημα που προκύπτει με τις ροές που επιβαρύνουν το κράτος, τίθεται και θέμα ασφάλειας των μεταναστών»
Ο αγώνας για την εξακρίβωση της τύχης των ανθρώπων που χάθηκαν συνεχίζεται, αν και ο χρόνος σβήνει στο πέρασμά του και τις λιγοστές ελπίδες που έχουν απομείνει.
Daham, αδελφός αγνοούμενου Muhammed
«Στη βάρκα υπήρχαν γυναίκες και παιδιά. Μέχρι σήμερα και εκείνοι αλλά και εμείς είμαστε χαμένοι. Κουραστήκαμε 8,5 μήνες τώρα… κάναμε τα πάντα, ό,τι μπορούσαμε. Αν δεν υπήρχε φτώχεια και πόλεμος στη Συρία, ο αδελφός μου δεν θα άφηνε το σπίτι και την οικογένειά του για να έρθει στην Κύπρο»
Κάποια στιγμή ίσως σβηστούν όλες οι ελπίδες… όλες εκτός από μία, αφού όπως μάς είπαν ο Daham και ο Ibrahim, ποτέ δεν θα σταματήσουν να ατενίζουν τη θάλασσα περιμένοντάς τους να φθάσουν.
