Το πολυσυζητημένο γλωσσάρι-πρωτοβουλία του ΟΑΣΕ, δόθηκε σήμερα στη δημοσιότητα εντείνοντας τις αντιδράσεις και τις απόψεις υπέρ ή κατά των εισηγήσεων που προτείνονται προς τα μέσα ενημέρωσης. 

Το βιβλιαράκι με τίτλο “Λέξεις που έχουν σημασία: Γλωσσάριο για τη δημοσιογραφία στην Κύπρο” παρουσίασε ο Εκπρόσωπος του ΟΑΣΕ για την Ελευθερία των Μέσων Χαρλέμ Ντεσίρ και σκοπός του είναι “να αποφευχθούν οι αρνητικές λέξεις μεταξύ Ελληνοκυπρίων και Τουρκοκυπρίων.”

Ο κ. Ντεσίρ ανέφερε ότι το γλωσσάριο δεν υποχρεώνει τους δημοσιογράφους να το χρησιμοποιούν ωστόσο “αναγνωρίζεται ότι, ενώ οι δημοσιογράφοι δεν είναι υπεύθυνοι για τις διαπραγματεύσεις σχετικά με το μέλλον του νησιού, η προσέγγισή τους, ο τρόπος με τον οποίο καταγράφουν την κατάσταση, ακόμη και η επιλογή των λέξεων που χρησιμοποιούν, μπορεί να έχουν άμεσο αντίκτυπο στην αντίληψη και την κοινή γνώμη”.

Το “Γλωσσάριο” συντάχθηκε στο πλαίσιο του έργου “Διάλογος Κύπρου” και κατά την παρουσίαση αναφέρθηκε οτι “δεν αφορά την πολιτική ορθότητα αλλά στοχεύει στην ενθάρρυνση υιοθέτησης νέων προσεγγίσεων και μιας νέας σκέψης για τα πιο δύσκολα ζητήματα, καθώς και στο διάλογο μεταξύ των κοινοτήτων.”

Οι ορισμοί, οι εναλλακτικές και τα προβλήματα

Το Γλωσσάριο δόθηκε στους παρευρισκόμενους, Ελληνοκύπριους και Τουρκοκύπριους δημοσιογράφους, οι οποίοι εξέφρασαν έντονη δυσαρέσκεια τόσο για τις εναλλακτικές που προτείνονται στους ορισμούς και τις εξηγήσεις τους, όσο και στον τρόπο με τον οποίο “επιβάλλεται” στο δημοσιογραφικό λειτούργημα. 

Το βιβλίο είναι γραμμένο στα Αγγλικά, Ελληνικά και Τούρκικα και με αλφαβητική σειρά.

01. Η λέξη “Απαγωγή” της οποία δίνεται η εξήγηση ότι αναφέρεται στη σύλληψη Ε/κ από  την “Αστυνομία” των κατοχικών αρχών προτείνεται να γίνει “Σύλληψη”

02 Ο “Αττίλας” προτείνεται να γίνει “τουρκικός στρατός/τουρκικά στρατεύματα” καθώς δίνει μια “αρνητική έννοια ότι ο ο τουρκικός στρατός είναι βάρβαρος”.

07 Η φράση “Εγκλωβισμένοι” θεωρείται ανακριβής και προτείνεται να γίνει “Ελληνοκύπριοι ή και Μαρωνίτες που ζουν στο βόρειο μέρος της Κύπρου”. 

08 Ο “Απελευθερωτικός αγώνας ΕΟΚΑ” προτείνεται να γίνει “Αγώνας ΕΟΚΑ καθώς η λέξη “απελευθέρωση” θεωρείται “παραπλανητική και προσβλητική”.

11, 12, 14, 32 Υπήρχαν και οι περιπτώσεις όπου δεν είχε συμφωνηθεί η εναλλακτική όπως η “Ελληνοκυπριακή Διοίκηση” ή “Ελληνοκύπριος ηγέτης” ή ακόμα και η λέξη “Ήρωας”. Το ίδιο ισχύει και για το “Ψευδοκράτος”.

19 Το “Παράνομο καθεστώς” σύμφωνα με το Γλωσσάρι μπορεί να μετατραπεί σε “Τουρκοκυπριακή διοίκηση”.

20 Στην πιο απλή μορφή των εναλλακτικών βρίσκονται οι ορισμοί με τα πρόσθετα “Παράνομο/ψευδο-/λεγόμενο” όπως ο “Παράνομος/ψευδο-/λεγόμενος Καθηγητής” και προτείνεται να γίνει απλά Καθηγητής.

22, 27 Στον ορισμό “Εισβολή” δεν συμφωνήθηκε εναλλακτική και γίνεται λόγος για “το δικαίωμα της Τουρκίας να παρέμβει στο πλαίσιο της Συνθήκης Εγγυήσεων”. Το ίδιο ισχύει και για τον όρο “Κατοχή”

25 Ο ορισμός “Μητέρα Πατρίδα” γίνεται “Ελλάδα, Τουρκία” ανάλογα.

28, 30 Ο “Κατοχικός στρατός” θεωρείται πως προστατεύει τους Τ/κ και για αυτό προτείνεται ο ορισμός “Τουρκικός στρατός/ τουρκικά στρατεύματα”. Από την άλλη για τους Ε/κ στον όρο “Ειρηνευτικές δυνάμεις” παίρνει την ίδια εναλλακτική.

31 Η “Ειρηνευτική επιχείρηση/χαρούμενη Ειρηνευτική επιχείρηση” η οποία αναφέρεται στην τουρκική εισβολή, προτείνεται να γίνει “Τουρκική στρατιωτική επέμβαση/Τουρκική στρατιωτική επιχείρηση” 

 41 Ο “Εγκάθετος ηγέτης” προτείνεται να γίνει “Τουρκοκύπριος ηγέτης”.

45 Τέλος, οι “Έποικοι” γίνονται “Τούρκοι πρόσφυγες/ άτομα τουρκικής καταγωγής/ Τούρκοι υπήκοοι/ Τούρκοι/ Τούρκοι που διαμένουν στο βόρειο τμήμα της Κύπρου”