Ευθύνες στο κτηματολόγιο αποδίδει η Επίτροπος Διοικήσεως και Προστασίας Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων, Μαρία Στυλιανού – Λοττίδη, η οποία εξέδωσε έκθεση αναφορικά με εικοσαετή καθυστέρηση ολοκλήρωσης της εξέτασης αίτησης για ανταλλαγή απαλλοτριωθείσας ιδιοκτησίας με δασική κρατική γη, με επακόλουθο αυτή να εκτιμηθεί σε πολύ υψηλές τιμές, παραβλέποντας τον ουσιώδη χρόνο.

Στην έκθεσή της, η Επίτροπος Δοικήσεως αναφέρει ότι υποβλήθηκε παράπονο στο Γραφείο της αναφορικά με την υπέρμετρη καθυστέρηση στην εξέταση και διεκπεραίωση της αίτησης που είχε υποβληθεί στο Επαρχιακό Κτηματολογικό Γραφείο Λευκωσίας, για ανταλλαγή τεμαχίου που είχε απαλλοτριωθεί το 1985 με ίσης αξίας κρατική γη.

Ένεκα της καθυστέρησης, επισημαίνεται ότι η αγοραία αξία της αιτούμενης κρατικής γης από την παραπονούμενη εκτιμήθηκε πολύ υψηλότερα συγκριτικά με την αποζημίωση που της είχε προσφερθεί αρκετά χρόνια προηγουμένως για την απαλλοτρίωση, “με επακόλουθο εν τέλει να της προσφερθούν μόλις μερικά τ.μ. κρατικής γης έναντι των 1000 τ.μ. που αντιστοιχούσε στο εμβαδόν του απαλλοτριωθέντος τεμαχίου της”.

Προστίθεται ότι η εκτίμηση της αιτούμενης προς ανταλλαγή γης έγινε το 2013 και καθορίστηκε η ανά τ.μ. αγοραία αξία της, για σκοπούς υπολογισμού της έκτασης που θα παραχωρείτο στην παραπονούμενη. Ειδικότερα, η αγοραία αξία της αιτούμενης κρατικής γης υπολογίστηκε στα €18 ανά τ.μ. και, δεδομένου ότι η αποζημίωση της παραπονούμενης για την απαλλοτρίωση του τεμαχίου της ήταν €119.60 πλέον €303,46 τόκους μέχρι τις 20 Σεπτεμβρίου 2013, το απαλλοτριωθεί τεμάχιο της παραπονούμενης έκτασης 1000 τ.μ. θα ανταλλασσόταν με κρατική γη έκτασης μόλις 24 (περίπου) τ.μ.

“Όταν η παραπονούμενη ενημερώθηκε σχετικά, αρνήθηκε να συγκατατεθεί για να προχωρήσει η ανταλλαγή, επειδή η έκταση της κρατικής γης που θα της παραχωρείτο συγκριτικά με την έκταση του απαλλοτριωμένος τεμαχίου της ήταν πολύ μικρή, και ως εκ τούτου, δεν καθορίστηκε στο σχέδιο η δασική γη ίσης αξίας με το τεμάχιο που θα έπρεπε να παραχωρηθεί στην παραπονούμενη”, αναφέρει η Επίτροπος Διοικήσεως.

Σημειώνεται ότι το Επαρχιακό Κτηματολογικό Γραφείο απέδωσε την  καθυστέρηση συμπλήρωσης της εξέτασης της αίτησης της παραπονούμενης στον μεγάλο όγκο εργασίας του Κλάδου Διαχείρισης Κρατικών Γαιών.

Λειτουργός του Γραφείου της Επιτρόπου Δοικήσεως είχε συνάντηση με αρμόδια Λειτουργό του Επαρχιακού Κτηματολογικού Γραφείου, η οποία τον πληροφόρησε πως παρότι η κρατική γη που ζητούσε η παραπονούμενη είχε κηρυχτεί δασική από το 1983, το Επαρχιακό Κτηματολογικό Γραφείο δεν ήταν ενήμερο και γι’ αυτό είχε χειριστεί την αίτησή της ως εάν να επρόκειτο για αίτηση για ανταλλαγή με κρατική γη. “Ως εκ τούτου, στον φάκελο της αίτησης είχε σημειωθεί εσφαλμένα ότι έπρεπε να γινόταν επιτόπια έρευνα, με επακόλουθο την μεγάλη καθυστέρηση προώθησης της υπόθεσης, ενώ χρειαζόταν μόνο η διενέργεια εκτίμησης των υπό ανταλλαγή τεμαχίων”, σημειώνει η έκθεση.

Κατά συνέπεια, υποδεικνύει η κ. Λοττίδη, η εικοσαετής περίοδος που μεσολάβησε μέχρι την εκτίμηση της δασικής γης που αιτήθηκε η παραπονούμενη, φαίνεται να απέληξε στη δυσμενή για την ίδια έκβαση της αίτησής της, καθότι η αγοραία αξία της δασικής γης αναπόφευκτα εκτιμήθηκε πολύ μεγαλύτερη, συγκριτικά με την αντίστοιχη εάν η εκτίμηση γινόταν έγκαιρα, ώστε να είναι και επίκαιρη σε σχέση με την αίτηση της παραπονούμενης

“Το δε τελικό αποτέλεσμα της εκτίμησης που έγινε εν τέλει το 2013, ένεκα της καθυστέρησης που σημειώθηκε, αναπόφευκτα παραβιάζει τις αρχές της χρηστής διοίκησης και της καλής πίστης, καθότι η διοίκηση δε νομιμοποιείται να επιφέρει άδικα αποτελέσματα σε βάρος των πολιτών, όπως συνέβη στην προκειμένη περίπτωση, αφού η εκτίμηση για την αίτηση της παραπονούμενης έγινε με εικοσαετή καθυστέρηση, ένεκα των λαθών ή/και παραλείψεων της αρμόδιας αρχής στο μεσοδιάστημα”, τονίζει η έκθεση.

Κατά συνέπεια, αναφέρει η Επίτροπος Διοικήσεως, θα πρέπει η αρμόδια αρχή να προβεί, με γνώμονα τα ανωτέρω, στις αναγκαίες ενέργειες για επανόρθωση, με πρακτικά εφικτό τρόπο, της εις βάρος της παραπονούμενης αδικίας ώστε να διασφαλιστεί ότι η εκτιμημένη αξία του δασικού τεμαχίου θα ανταποκρίνεται στην δίκαιη αγοραία αξία εάν η διοίκηση ενεργούσε εντός εύλογου χρόνου και προέβαινε έγκαιρα στην εκτίμηση της αίτησης της παραπονούμενης.

“Συνακόλουθα, η αίτηση της παραπονούμενης, ιδίως σε σχέση με το επίμαχο θέμα της εκτίμησης της αξίας της αιτούμενης προς ανταλλαγή δασικής γης, θα πρέπει να τύχει χειρισμού με τρόπο που να εξευρεθεί η καταλληλότερη λύση υπό τις περιστάσεις όπως έχουν πλέον διαμορφωθεί, ώστε να μην αδικηθεί με οιονδήποτε τρόπο η παραπονούμενη η οποία επ’ ουδενί ενέχει οποιαδήποτε ευθύνη για την υπέρμετρη καθυστέρηση της διοίκησης επί της αίτησής της”, επισημαίνεται.

Η κ. Λοττίδη υπογραμμίζει ότι οι αναγκαίες ενέργειες εκ μέρους των εμπλεκόμενων Τμημάτων, ήτοι του Επαρχιακού Κτηματολογικού Γραφείου και του Τμήματος Δασών, θα πρέπει να ολοκληρωθούν το συντομότερο δυνατόν, ώστε η αίτηση της παραπονούμενης να τεθεί τάχιστα ενώπιον του Υπουργικού Συμβουλίου για λήψη απόφασης επ’ αυτής.

Καταληκτικά, η Επίτροπος Διοικήσεως σημειώνει ότι η έκθεση υποβάλλεται στον Επαρχιακό Κτηματολογικό Λειτουργό Λευκωσίας και στον Διευθυντή του Τμήματος Δασών για τις δικές τους ενέργειες προς υλοποίηση των πιο πάνω εισηγήσεων, στο πλαίσιο των αρμοδιοτήτων τους.