Η άρνηση μεμονωμένων ενοίκων να εκκενώσουν τις επικίνδυνες πολυκατοικίες που είναι προς κατεδάφιση, για την ανέγερση των νέων, προκαλεί καθυστερήσεις στην υλοποίηση του σχεδίου “ΚτίΖΩ”.

Όπως πληροφορείται το ΚΥΠΕ από αρμόδιες πηγές, από τις 20 πολυκατοικίες άμεσης ακαταλληλότητας, έχουν εκκενωθεί πλήρως 15 πολυκατοικίες. Εκκρεμεί η εκκένωση πέντε πολυκατοικιών στον οικισμό Στρόβολος Γ’, στις οποίες εξακολουθούν να κατοικούνται οκτώ διαμερίσματα, εκ των οποίων τα δύο ανήκουν στην Κυπριακή Δημοκρατία και οι ένοικοι θα μεταστεγαστούν σε άλλες οικιστικές μονάδες, ενώ τρίτο διαμέρισμα έχει ξεκινήσει μετακόμιση.

Οι ένοικοι των άλλων πέντε διαμερισμάτων αρνούνται να απομακρυνθούν από τα διαμερίσματά τους, για διαφορετικούς λόγους, που αφορούν την άρνησή τους να πληρώσουν τη συνεισφορά, την απαίτηση να τους επιστραφούν τα χρήματα που δαπάνησαν σε ανακαινίσεις των διαμερισμάτων τους, την απαίτηση να τους επιχορηγηθεί ολόκληρο το ποσό για το ενοίκιο, κοκ.

Σύμφωνα με πληροφορίες, από αυτές τις περιπτώσεις, δύο έχουν εξεταστεί από την Επιτροπή Ευαλωτότητας και έχουν εγκριθεί, η μια για κάλυψη ολόκληρου του ποσού της συνεισφοράς (€25.000) και η άλλη για κάλυψη μέρους της συνεισφοράς (€5.000).

Όπως πληροφορείται το ΚΥΠΕ, πραγματοποιήθηκαν μέχρι στιγμής δύο συναντήσεις Λειτουργών του Τμήματος Πολεοδομίας και Οικήσεως, του Δήμου Στροβόλου και των πέντε δικαιούχων στις 19 Ιουνίου και στις 28 Αυγούστου 2024, σε μια προσπάθεια να καταστεί δυνατή η εκκένωση των υπό αναφορά διαμερισμάτων. Επιπρόσθετα, σε πρόσφατη συνάντηση του Υπουργού Εσωτερικών με τον νέο Δήμαρχο Στροβόλου έγινε ενημέρωση του δεύτερου για τις υποχρεώσεις του Δήμου για τις εκκενώσεις ακατάλληλων και επικίνδυνων οικοδομών.

Ως αποτέλεσμα, ενώ όλες οι ομάδες δικαιούχων ξεκίνησαν από την ίδια αφετηρία, η άρνηση των πέντε περιπτώσεων να εκκενώσουν τα διαμερίσματα έχει ως αποτέλεσμα την καθυστέρηση στην εξέλιξη του Σχεδίου για όλους τους δικαιούχους των συγκεκριμένων ομάδων. Όπως ανέφερε αρμόδια πηγή στο ΚΥΠΕ, η παραμονή στα διαμερίσματα εμποδίζει την κατεδάφιση τόσο των πολυκατοικιών αυτών όσο και εκείνων που εφάπτονται σε αυτές, αφού πιθανόν οι εργασίες με τα μηχανήματα κατεδάφισης να προκαλέσουν ζημιά και στις πολυκατοικίες όπου υπάρχουν ακόμα ένοικοι. Συνεπακόλουθα, εφόσον δεν μπορεί να γίνει κατεδάφιση, δεν μπορεί να προχωρήσει ούτε η ανέγερση των νέων πολυκατοικιών, με αποτέλεσμα να μπλοκάρεται το έργο.

Άλλα εμπόδια στην εξέλιξη του έργου

Στο μεταξύ, προκύπτουν διάφορα προβλήματα που καθυστερούν την ομαλή εξέλιξη του σχεδίου. Όπως πληροφορείται το ΚΥΠΕ, υπάρχουν περιπτώσεις δικαιούχων που έχουν προβλήματα κληρονομικότητας ή μεταβιβάσεων ή εμπράγματων βαρών, με αποτέλεσμα να μην μπορούν να προχωρούν τα έργα. Με οδηγίες του Υπουργού Εσωτερικών, το ΤΠΟ προχωρά σε αγορά υπηρεσιών από δικολάβο, ο οποίος θα αναλάβει να βοηθήσει τους δικαιούχους να επιλύσουν τα κωλύματα που αντιμετωπίζουν, για να προχωρήσουν τα έργα.

Άλλο ζήτημα που προκύπτει είναι η δανειοδότηση δικαιούχων ηλικίας άνω των 65 ετών. Λόγω κανονισμών της Κεντρικής Τράπεζας, παρουσιάζεται δυσκολία στην εξασφάλιση του ποσού συνεισφοράς τους. Το Υπουργείο Εσωτερικών έχει μεσολαβήσει στον Οργανισμό Χρηματοδότησης Στέγης και σε δεύτερο τραπεζικό ίδρυμα για ευνοϊκότερους όρους δανειοδότησης των δικαιούχων του Σχεδίου. Ωστόσο, ο παράγοντας της ηλικίας δεν μπορεί να επιλυθεί. Όπως αναφέρει στο ΚΥΠΕ αρμόδια πηγή, έχει γίνει επικοινωνία με τον Κεντρικό Φορέα Ισότιμης Κατανομής Βαρών και μελετάται το ενδεχόμενο να ετοιμαστεί ειδικό σχέδιο μόνο για τους συμμετέχοντες στο Σχέδιο «κτίΖΩ».

Χορηγία €13 εκ. για το σχέδιο με βάση το ενδιαφέρον

Μέχρι σήμερα, από τους 375 δικαιούχους έχουν εκδηλώσει ενδιαφέρον συμμετοχής οι 327, ενώ δήλωσαν ότι δεν ενδιαφέρονται για το σχέδιο άλλοι 40 δικαιούχοι. Με βάση τη μέχρι τώρα δήλωση ενδιαφέροντος για συμμετοχή, έχουν σχηματιστεί 19 ομάδες δικαιούχων.

Υπενθυμίζεται ότι για τη συμμετοχή τους στο Σχέδιο, οι δικαιούχοι θα καταβάλουν συνεισφορά ύψους €10.000, για διαμέρισμα ενός υπνοδωματίου, €20.000 για διαμέρισμα δύο υπνοδωματίων και €25.000 για διαμέρισμα τριών υπνοδωματίων. Στην ουσία, οι δικαιούχοι αποκτούν νέο διαμέρισμα, πληρώνοντας μόνο τα πιο πάνω ποσά.

Αντίστοιχα, θα παραχωρηθεί από το Υπουργείο Εσωτερικών εφάπαξ ποσό κρατικής χορηγίας ανά διαμέρισμα ύψους €30.000 για διαμέρισμα ενός υπνοδωματίου, €40.000 για διαμέρισμα δύο υπνοδωματίων και €50.000 για διαμέρισμα τριών υπνοδωματίων.

Με βάση τον αριθμό των δικαιούχων που έχουν δηλώσει συμμετοχή μέχρι στιγμής για την ανέγερση των 19 πολυκατοικιών της πρώτης φάσης, το κράτος θα καταβάλει συνολική χορηγία ύψους €13 εκ.

Επιδόματα ενοικίου, μετακόμισης, αποθήκευσης

Πέραν από τη χορηγία, το κράτος καταβάλλει σε 166 δικαιούχους επίδομα ενοικίου. Από την έναρξη δήλωσης συμμετοχής από τους δικαιούχους μέχρι και τον Αύγουστο 2024, έχει παραχωρηθεί επίδομα ενοικίου ύψους συνολικά €1,5 εκ. (μηναία δαπάνη €111.400).

Επιπλέον, 94 δικαιούχοι έλαβαν οικονομική βοήθεια ως επίδομα μετακόμισης ύψους €250 ευρώ έκαστος, με συνολική δαπάνη €23.500, ενώ άλλοι 39 δικαιούχοι αξιοποιούν τον αποθηκευτικό χώρο που εξασφάλισε το Τμήμα Πολεοδομίας και Οικήσεως για φύλαξη των προσωπικών τους αντικειμένων. Μέχρι στιγμής, το κόστος ενοικίασης αποθηκευτικών χώρων έφτασε τις €15.000.

Επιπλέον βοήθεια €975.000 μέσω του κοινωνικού δικτύου στήριξης του Σχεδίου «κτίΖΩ»

Πέραν των παραπάνω, έχει συσταθεί στο Υπουργείο Εσωτερικών Επιτροπή Ευαλωτότητας, η οποία εξετάζει συγκεκριμένες περιπτώσεις στη βάση συγκεκριμένων κριτηρίων, ώστε να τους παραχωρηθεί επιπρόσθετη οικονομική βοήθεια για κάλυψη μέρους της συνεισφοράς τους.

Μέσω της Επιτροπής θα παραχωρηθεί ποσό ύψους €975.000 που εξασφαλίστηκε από δωρεές ιδιωτικών οργανισμών μέσω του κοινωνικού δικτύου στήριξης του Σχεδίου «κτίΖΩ». Συγκεκριμένα, εξετάστηκαν 95 περιπτώσεις δικαιούχων, εκ των οποίων οι 28 αφορούν λήπτες του Ελάχιστου Εγγυημένου Εισοδήματος ή χαμηλοσυνταξιούχους.

Εξέλιξη εργασιών

Τον Απρίλιο ολοκληρώθηκε η κατεδάφιση πέντε πολυκατοικιών στον Δήμο Λατσιών, όπου αναμένεται να αναγερθούν δύο πολυκατοικίες, μία στον οικισμό του Αποστόλου Ανδρέα και μία στον οικισμό του Αγίου Ελευθερίου, για τις οποίες έχει οριστεί Συντονιστής και συντονιστική επιτροπή. Ο Συντονιστής έχει ετοιμάσει τα έγγραφα του διαγωνισμού και έχει επιλεγεί ο εργολάβος μετά από προσφορές. Στη μία πολυκατοικία έχουν ετοιμαστεί τα τελικά σχέδια, ενώ στη δεύτερη αναμένονται τα τελικά σχέδια και έχει γίνει η οριοθέτηση του τεμαχίου.

Στον Στρόβολο άρχισε η κατεδάφιση δύο πολυκατοικιών στον οικισμό Κόκκινες. Η κατεδάφιση δεν επηρεάζει την ανέγερση της νέας πολυκατοικίας, διότι η ανέγερση θα γίνει σε άλλο τεμάχιο εντός του οικισμού. Στον οικισμό θα ανεγερθεί μία πολυκατοικία, για την οποία έχει οριστεί Συντονιστής και συντονιστική επιτροπή. Ο Συντονιστής έχει ετοιμάσει τα έγγραφα διαγωνισμού και έχει επιλεγεί μέσα από προσφορές ο εργολάβος. Έχουν ετοιμαστεί προσχέδια και αναμένονται τα τελικά σχέδια. Ο εργολάβος έχει αρχίσει εργασίες καθαρισμού του τεμαχίου και έγινε οριοθέτηση του τεμαχίου.

Επτά πολυκατοικίες στον οικισμό Στρόβολος Γ’ δεν έχουν εκκενωθεί πλήρως και δεν έχει προκηρυχθεί ο διαγωνισμός. Στη θέση τους θα ανεγερθούν τέσσερις πολυκατοικίες, εκ των οποίων για τις τρεις έχουν οριστεί συντονιστές και συντονιστικές επιτροπές. Οι Συντονιστές βρίσκονται στο στάδιο ετοιμασίας των εγγράφων του διαγωνισμού με τη βοήθεια του ΤΠΟ, για να προχωρήσει σε λήψη προσφορών από τους εργολάβους. Ωστόσο, η αναδόμηση δεν μπορεί να προχωρήσει αν δεν εκκενωθούν πλήρως οι υφιστάμενες πολυκατοικίες για να κατεδαφιστούν. Στην 4η πολυκατοικία δεν έχει οριστεί Συντονιστής και συντονιστική επιτροπή.

Στον Δήμο Αγλαντζιάς έχει κατακυρωθεί ο διαγωνισμός για την κατεδάφιση και ο επιτυχών εργολάβος θα υπογράψει τη σύμβαση για την κατεδάφιση των δύο πολυκατοικιών στον οικισμό Πλατύ. Στον οικισμό θα ανεγερθεί μια πολυκατοικία, στην οποία έχει οριστεί Συντονιστής και συντονιστική επιτροπή. Ο Συντονιστής έχει ετοιμάσει τα έγγραφα διαγωνισμού και έχει επιλεγεί ο εργολάβος μέσα από προσφορές, ενώ έχουν ετοιμαστεί προσχέδια και αναμένονται τα τελικά σχέδια.

Στη Χρυσοσπηλιώτισσα έχουν παραληφθεί οι προσφορές για την κατεδάφιση των δύο πολυκατοικιών και βρίσκονται στο στάδιο της αξιολόγησης. Στον οικισμό Ανθούπολης θα ανεγερθεί μια πολυκατοικία, στην οποία έχει οριστεί Συντονιστής και συντονιστική επιτροπή. Ο Συντονιστής θα ετοιμάσει τα έγγραφα διαγωνισμού, για να προχωρήσει σε λήψη προσφορών από εργολάβους.

Στον οικισμό Άγιος Γεώργιος στην Παλλουριώτισσα, θα ανεγερθούν δύο πολυκατοικίες, για τις οποίες έχει οριστεί Συντονιστής και συντονιστική επιτροπή. Ο Συντονιστής έχει ετοιμάσει τα έγγραφα διαγωνισμού και θα προχωρήσει σε λήψη προσφορών από εργολάβους εντός των επόμενων ημερών.

Στη Λεμεσό, στο Δήμο Κάτω Πολεμιδιών έχουν παραληφθεί οι προσφορές για την κατεδάφιση των δύο πολυκατοικιών και βρίσκονται στο στάδιο της αξιολόγησης. Στον οικισμό Μακάριος Γ’ θα ανεγερθούν τέσσερις πολυκατοικίες. Για τις δύο πολυκατοικίες έχουν οριστεί Συντονιστές και συντονιστικές επιτροπές για την κάθε πολυκατοικία. Ο Συντονιστής για τη μια πολυκατοικία έχει ετοιμάσει τα έγγραφα διαγωνισμού και  θα προχωρήσει σε λήψη προσφορών από εργολάβους εντός των επόμενων ημερών. Για τη 2η πολυκατοικία, ο Συντονιστής θα προχωρήσει με την ετοιμασία των εγγράφων για προκήρυξη διαγωνισμού. Για τις άλλες δύο πολυκατοικίες, οι ομάδες δικαιούχων δεν έχουν προχωρήσει ακόμα σε επιλογή Συντονιστή και ορισμό συντονιστικών επιτροπών.

Στον οικισμός Λινόπετρας, όπου θα ανεγερθούν τρεις πολυκατοικίες, έχουν οριστεί Συντονιστές και συντονιστικές επιτροπές για την κάθε πολυκατοικία. Στον οικισμός Αγίου Αθανασίου, θα ανεγερθεί μία πολυκατοικία, για την οποία δεν έχουν προχωρήσει σε επιλογή Συντονιστή και ορισμό συντονιστικής επιτροπής.

Στον οικισμό Κόκκινες στη Λάρνακα, θα ανεγερθεί επίσης μία πολυκατοικία και επίσης δεν έχουν προχωρήσει σε επιλογή συντονιστή και ορισμό συντονιστικής επιτροπής.

Με βάση τα πιο πάνω δεδομένα, οι 14 από τις 19 ομάδες δικαιούχων έχουν προχωρήσει σχεδόν στον ίδιο βαθμό, ενώ οι υπόλοιπες πέντε δεν έχουν ακόμα ορίσει συντονιστή ή/και συντονιστική επιτροπή.

Ξεκινά άμεσα η Β’ φάση του σχεδίου

Στο μεταξύ, το Υπουργείο Εσωτερικών έχει ήδη αρχίσει τη δεύτερη φάση του σχεδίου, που αφορά τη χορηγία για την επιδιόρθωση 70 πολυκατοικιών, οι οποίες δεν κρίθηκαν ακατάλληλες.

Από αυτές, οι 19 βρίσκονται στη Λευκωσία (5 Στρόβολο, 4 Παλουριώτισσα, 4 Λατσιά, 4 Αγλαντζιά, 1 Άγ. Παύλο και 1 Δευτερά), 37 στη Λεμεσό (9 οικισμό Μακαρίου Γ’, 8 Άγ. Ιωάννη, 8 Κάψαλο, 6 Λινόπετρα, 4 Άγ. Σπυρίδωνα, 1 Άγ. Νικόλαο, 1 Τσιφλικούδια) και 14 Λάρνακα (7 Άγ. Ανάργυροι και 7 Άγ. Ιωάννη).

Η β’ φάση του σχεδίου αναμένεται ότι θα εξελιχθεί με πιο γρήγορους ρυθμούς, καθώς δεν απαιτείται οι ένοικοι να εκκενώσουν τα διαμερίσματά τους, αφού πρόκειται για επιδιορθώσεις/ανακαινίσεις, με σκοπό τη βελτίωση της στατικότητας, την τοποθέτηση ανελκυστήρων και την επίλυση άλλων προβλημάτων.