Μια σοβαρή πρόκληση που έχει να αντιμετωπίσει η Κύπρος είναι η ποιότητα του αέρα. Πρόκειται για μια περιοχή που ταλαιπωρείται από συχνά επεισόδια σκόνης, την ώρα που αντιμετωπίζει και τις εκπομπές ρύπων από ανθρωπογενείς παράγοντες. 

Για το θέμα μίλησαν στην εκπομπή Alpha Ενημέρωση ο Προϊστάμενος Κλάδου Ποιότητας Αέρα Χρύσανθος Σαββίδης και ο πνευμονολόγος Δρ. Χάρης Αρμεύτης.

Ο Δρ. Σαββίδης αναφέρει ότι η Κύπρος υπερβαίνει όρους της οδηγίας της Ευρωπαϊκής Ένωσης και έχει υποχρέωση να ετοιμάσει σχέδιο δράσης μέσω του οποίου να αποδεικνύουμε ότι η σκόνη που αιωρείται στην ατμόσφαιρα της Κύπρου οφείλεται σε φυσικές πηγές και να αποφύγουμε κυρώσεις.

Ετοιμάστηκε ένα εξειδικευμένο σχέδιο δράσης για τα αιωρούμενα σωματίδια, το οποίο οδηγείται ενώπιον του Υπουργικού Συμβουλίου. Πρόσθεσε ότι ως κράτος παίρνουμε μέτρα για να μειώσουμε τις εκπομπές από τις ανθρωπογενείς πηγές, ωστόσο όσον αφορά τις φυσικές πηγές, είναι καθαρά προληπτικά.

Μέσα στο σχέδιο δράσης περιλαμβάνονται:

• έγκαιρη ενημέρωση για επεισόδια σκόνης, άρα πρέπει να έχουμε σύστημα παρακολούθησης
• να βελτιώσουμε τη συνεργασία με το Υπουργείο Παιδείας για επέκταση των μέτρων για τους μαθητές
• ενίσχυση διεθνής συνεργασίας με χώρες που αντιμετωπίζουν τα ίδια προβλήματα

Ερωτηθείς για την εγκυρότητα των μετρήσεων, ο κ. Σαββίδης αναφέρει ότι τόσο οι 9 σταθμοί, όσο και η ποιότητα των συστημάτων είναι επαρκείς και στα ευρωπαϊκά πρότυπα.

Επεσήμανε ότι πρέπει να αυξήσουμε την ευαισθητοποίηση και την ενημέρωση, κυρίως στα σχολεία, ώστε να τηρούνται τα υφιστάμενα μέτρα για προστασία των μαθητών από τα επεισόδια σκόνης.

Απαντώντας σε ερώτηση για το αν παρατηρείται αύξηση των φαινομένων σκόνης, ο Δρ. Σαββίδης εξήγησε ότι η παρατήρηση των 25 χρόνων, επιστημονικά δεν είναι αρκετή περίοδος για εξαγωγή συμπερασμάτων, ωστόσο αυτό που παρατηρήθηκε είναι ότι φαίνεται να κρατούν περισσότερες ημέρες, με χαρακτηριστικό παράδειγμα τον Σεπτέμβριο του 2023 όταν είχαμε επεισόδιο το οποίο κράτησε εννέα μέρες.

«Η υγεία των πνευμόνων μας, του αναπνευστικού μας, εξαρτάται κυρίως από την ποιότητα του αέρα που αναπνέουμε», επεσήμανε ο Δρ. Χάρης Αρμεύτης, τονίζοντας ότι αν αναπνέουμε κακής ποιότητας αέρα και αν καπνίζουμε, είμαστε πιο επιρρεπείς σε σοβαρά νοσήματα του αναπνευστικού, όπως η χρόνια αποφρακτική πνευμονοπάθεια, η πνευμονική ίνωση και ο καρκίνος του πνεύμονα. 

Ερωτηθείς αν παρατηρείται αύξηση των νοσημάτων αυτών λόγω της ποιότητας του αέρα, αναφέρει ότι το 80% των περιστατικών καρκίνων πνεύμονα είναι καπνιστές ή παθητικοί καπνιστές, ωστόσο η επιστήμη έχει αποδείξει ότι άλλα αίτια, όπως η ατμοσφαιρική ρύπανση ή το περιβάλλον εργασίας αν είσαι εκτεθειμένος σε αμίαντο και άλλες επιβλαβείς ουσίες, αυξάνονται οι πιθανότητες για ανάπτυξη σοβαρών νοσημάτων.

Υπογραμμίζει ότι η σκόνη περιέχει ουσίες οι οποίες είναι τοξικές και καρκινογόνες και αν παρατείνεται για μεγάλο χρονικό διάστημα κάθε χρόνο η διάρκεια των επεισοδίων, πρέπει να λάβουμε μέτρα.

Ο Δρ. Αρμεύτης αναφέρθηκε στο παράδειγμα της χιονόπτωσης, όταν κλείνουν σχολεία, εξηγώντας ότι με την ίδια λογική θα έπρεπε να γίνεται και σε σοβαρά επεισόδια σκόνης, να κλείνουν σχολεία, να μην διεξάγονται αγώνες.

«Πρέπει να αλλάξουμε κουλτούρα για το πως αντιμετωπίζουμε αυτά τα φαινόμενα», καταλήγει.