Σε συναγερμό βρίσκονται το τελευταίο διάστημα οι κυπριακές Αρχές, λόγω των αυξημένων μεταναστευτικών ροών. Δεκαέξι πλοιάρια και σχεδόν 800 παράτυποι μετανάστες αφίχθηκαν στη Δημοκρατία σε διάστημα μικρότερο της μιας εβδομάδας, ενεργοποιώντας κάθε διπλωματικό μηχανισμό για αναχαίτιση του νέου κύματος. Την ίδια ώρα, η Λευκωσία αποφάσισε τη λήψη μέτρων, εμφανών και μη, καλώντας τις Βρυξέλλες σε άμεση κινητοποίηση. Το AlphaNews.live συγκέντρωσε τους βασικούς παράγοντες της τρέχουσας μεταναστευτικής κρίσης. 

Γιατί αυξήθηκαν τις τελευταίες ημέρες οι αφίξεις;

Τους προηγούμενους μήνες η Κύπρος κατάφερε να μειώσει τον χρόνο εξέτασης αιτήσεων ασύλου, αλλά και να ανατρέψει την εικόνα της χώρας ως ελκυστικού προορισμού, όσον αφορά τους παράτυπους μετανάστες αφρικανικής καταγωγής. Ωστόσο, λόγω επιδείνωσης της κατάστασης στη Μέση Ανατολή, δεν κατέστη εφικτό να ανακοπούν οι ροές Σύρων μεταναστών από τον Λίβανο. Τις τελευταίες ημέρες, οι καλές καιρικές συνθήκες ευνόησαν την αναχώρηση περισσότερων παράνομων δρομολογίων από τις λιβανικές ακτές. 

Γιατί δεν ανακόπτονται οι βάρκες πριν αφιχθούν στη Δημοκρατία; 

Όπως ανέφερε σε διευκρινιστική του ανακοίνωση το Υπουργείο Εσωτερικών, η θάλασσα δεν είναι φυσικό σύνορο που κλείνει με τεχνητά μέσα για να αποτραπεί η είσοδος στα χωρικά ύδατα της Κύπρου. Σε αυτό το σημείο, υπενθυμίζεται ότι οι επαναπροωθήσεις (γνωστά και ως «pushbacks») είναι παράνομα βάσει του Διεθνούς Δικαίου. 

Γιατί δεν επιστρέφουν οι βάρκες στο Λίβανο; 

Δεκατρία χρόνια πριν, η Συρία, λόγω εμπόλεμης κατάστασης, χαρακτηρίστηκε ως μη ασφαλής χώρα. Ως εκ τούτου όλες οι χώρες, έχουν την υποχρέωση να παραχωρούν καθεστώς προσωρινής προστασίας στους υπηκόους της, καθώς θεωρούνται a priori πρόσφυγες. 

Μολοταύτα, το περασμένο καλοκαίρι η Κυπριακή Δημοκρατία προχώρησε σε άτυπη συμφωνία με τον Λίβανο, προκειμένου να διευκολυνθεί η επιστροφή πλοιαρίων που αφικνούνται στη χώρα. Λόγω, ωστόσο, της επιδεινωμένης πολιτικής συγκυρίας στον Λίβανο, η συμφωνία δε τηρήθηκε, με εξαίρεση τρεις περιπτώσεις. Στις αρχές του Φεβρουαρίου, όταν μέλη των κυπριακών αρχών συνόδευσαν πλοιάριο με 116 μετανάστες που επέστρεφε στη χώρα, συνάντησαν την άρνηση των εκεί αρμοδίων, με αποτέλεσμα να μεταβούν πάλι στην Κύπρο. 

Πού πηγαίνουν όσοι έρχονται; 

Κατά την άφιξη κάθε πλοιαρίου στη Δημοκρατία, ενεργοποιούνται και ακολουθούνται συγκεκριμένα πρωτόκολλα. Αυτά, μεταξύ άλλων, προβλέπουν την ασφαλή συνοδεία του σκάφους στη στεριά, την παροχή ιατρικής βοήθειας όπου κρίνεται αναγκαίο, αλλά και την καταγραφή των επιβαινόντων. Μετέπειτα, μεταφέρονται στο Κέντρο Πρώτης Υποδοχής και Φιλοξενίας στην Κοκκινοτριμιθιά. Αυτό που επισημαίνεται από τους αρμόδιους τις τελευταίες ημέρες, είναι ότι οι δομές της χώρας βρίσκονται στα όριά τους, καθώς εξαντλείονται οι διαθέσιμοι χώροι και πόροι. 

Τι κάνει η Κυπριακή Δημοκρατία για αυτό; 

Η κατάσταση χαρακτηρίστηκε ως «εξαιρετικά δύσκολη» από τον Υπουργό Εξωτερικών, Κωνσταντίνο Κόμπο. Την ίδια ώρα, διαμέσου του Αναπληρωτή Κυβερνητικού Εκπροσώπου, Γιάννη Αντωνίου, το Προεδρικό διαμηνύει ότι ναι μεν η Κύπρος είναι φιλόξενη χώρα, αλλά δεν έχει ανεξάντλητους πόρους. 

Για τον λόγο αυτό οι διπλωματικές προσπάθειες της Λευκωσίας κινούνται προς τις Βρυξέλλες, έχοντας δύο πυλώνες: Πρώτον, τον άμεσο αποχαρακτηρισμό της Συρίας ως μη ασφαλούς χώρας και δεύτερον, την οικονομική ενίσχυση του Λιβάνου, με στόχο τη συγκράτηση των ροών, με παράλληλη συμβολή της Frontex. 

Την ερχόμενη Δευτέρα, ο Πρόεδρος της Δημοκρατίας, Νίκος Χριστοδουλίδης, θα μεταβεί στον Λίβανο από κοινού με τους Υπουργούς Εξωτερικών και Εσωτερικών αλλά και τον Αρχηγό Εθνικής Φρουράς, όπου αναμένεται να πραγματοποιήσουν συνάντηση με την ηγεσία της χώρας. Ο ίδιος δήλωσε ότι θα ληφθούν αποφάσεις που μπορεί να μην είναι αρεστές ούτε στο εσωτερικό, ούτε στο εξωτερικό, ωστόσο, πρωταρχική υποχρέωση παραμένει η διασφάλιση των συμφερόντων της Κυπριακής Δημοκρατίας.