Μέχρι και $100 το βαρέλι αναμένεται να ανέβει η τιμή του πετρελαίου μέχρι το τέλος του χρόνου, εξαιτίας της απόφασης χωρών του Οργανισμού Εξαγωγών Πετρελαιοπαραγωγών Χωρών (OPEC) να μειώσουν περαιτέρω την παραγωγή από τον Μάιο, δήλωσε στο ΚΥΠΕ ο ειδικός για θέματα υδρογονανθράκων Δρ Χαράλαμπος Έλληνας.

Από την άλλη, ο καθηγητής Οικονομικών του Πανεπιστημίου Κύπρου, Δρ Μάριος Ζαχαριάδης είπε στο ΚΥΠΕ ότι είναι νωρίς να πει κανείς με σιγουριά πώς θα επηρεάσει η μείωση της παραγωγής τη διεθνή οικονομία, καθώς ο χαμηλός ρυθμός ανάπτυξης της οικονομίας που αναμένεται για το 2023 και η περιορισμένη ζήτηση, μπορεί να συγκρατήσουν τις τιμές.

Ο Δρ Έλληνας, είπε ότι οι τιμές πετρελαίου είχαν πέσει σημαντικά λόγω της τραπεζικής κρίσης, κάτω από $80 το βαρέλι, για αρκετό καιρό, ενώ η Σαουδική Αραβία λέει ότι χρειάζεται τιμές κοντά στα $90 για τους σχεδιασμούς της. Γι’ αυτό, χώρες που συμμετέχουν στον OPEC, αποφάσισαν εθελοντική μείωση. Της απόφασης ηγήθηκε η Σαουδική Αραβία, ενώ είχε προηγηθεί και σχετική απόφαση της Ρωσίας να μειώσει την παραγωγή της κατά 500.000 βαρέλια την ημέρα.

Σύμφωνα με τον Δρ Έλληνα, ο λόγος που η απόφαση έμεινε σε εθελοντική βάση, ενώ εκκρεμεί η σημερινή συνάντηση των Υπουργών των χωρών του OPEC που θα αποφασίσουν πώς θα κινηθούν μακροχρόνια, είναι ότι υπάρχουν χώρες εντός του οργανισμού που δεν επιθυμούν τη μείωση της παραγωγής, όπως η Νιγηρία, η Λιβύη, η Αλγερία. Επομένως, η Σαουδική Αραβία, μη θέλοντας να υπάρξει ένσταση από τον Οργανισμό στην απόφασή της για μείωση, ηγήθηκε της απόφασης για εθελοντική μείωση, προκειμένου να πετύχει την αύξηση τιμών που επιθυμεί.

Το πιο πιθανόν, σημείωσε ο Δρ Έλληνας, είναι ότι επίσημα ο OPEC θα αποφασίσει να συνεχίσει με την προηγούμενη του απόφαση, να συνεχίσει τη μείωση παραγωγής πετρελαίου με τα 2 εκ. βαρέλια και να αφήσει όσες χώρες θέλουν να κάνουν εθελοντικές μειώσεις να τις κάνουν. Αν κάνουν όλες οι χώρες ό,τι ανακοίνωσαν, συνολικά αναμένεται η μείωση να φτάσει τα 1,66 εκ. βαρέλια τη μέρα, είπε.

Σήμερα η τιμή ανέβηκε μέχρι τώρα στα $84 και τις επόμενες μέρες αναμένεται να ανεβεί περαιτέρω, είπε ο Δρ Έλληνας στο ΚΥΠΕ, ενώ πρόσθεσε ότι αναμένεται ότι μέχρι το τέλος του χρόνου θα φτάσει, ίσως και να ξεπεράσει, τα $100 το βαρέλι.

Από την πλευρά του, ο Δρ Ζαχαριάδης είπε ότι η απόφαση για μείωση της παραγωγής προκύπτει από την επιθυμία των παραγωγών να συγκρατήσουν τις τιμές, επειδή η ζήτηση αναμένεται να είναι σχετικά χαμηλή το 2023, καθώς δεν αναμένονται πολύ ψηλοί ρυθμοί ανάπτυξης στην παγκόσμια οικονομία, ενώ «αυτό που συνέβηκε στις τράπεζες στις ΗΠΑ έριξε ακόμα περισσότερο την αγορά», είπε.

Επιπτώσεις στην παγκόσμια οικονομία

Ο Δρ Ζαχαριάδης σημείωσε ότι είναι νωρίς να πει κανείς με σιγουριά πώς θα ανταποκριθεί η αγορά. Σημείωσε ότι επειδή αναμενόταν χαμηλή ζήτηση, καθώς δεν αναμενόταν ψηλή ανάπτυξη για το 2023, «υπάρχουν δυνάμεις της οικονομίας που λειτουργούν προς την αντίθετη κατεύθυνση από την αύξηση των τιμών του πετρελαίου». Ανέφερε ότι «δεν αναμένεται ψηλή ανάπτυξη κι αυτό μάλλον θα ελέγξει τις τιμές του πετρελαίου, έτσι ώστε να μην ξεφύγουν», αλλά είναι κάτι που πρέπει να το παρακολουθούμε.

Συμπλήρωσε ότι «αν υπάρξει τάση για αύξηση των τιμών του πετρελαίου, όχι απλώς μια προσωρινή άνοδος, αυτό δεν θα βοηθούσε τον πληθωρισμό». Πρόσθεσε ότι η πολιτική της κάθε Κεντρικής Τράπεζας λαμβάνει υπόψη ότι όποιοι κι αν είναι οι λόγοι για τον πληθωρισμό όταν αυτός εμπεδωθεί στις προσδοκίες του πληθυσμού αυτό δημιουργεί προβλήματα. «Αυτό είχαμε και το 2022 και φέτος, όπου η ιδέα ότι θα έχει πληθωρισμό έχει μπει στις προσδοκίες του κοινού. Αναμένεται ψηλός πληθωρισμός, είναι δύσκολο να τον ρίξεις, γι’ αυτό ανεβάζουν τα επιτόκια».

Σημείωσε, ωστόσο, ότι θα ήταν λιγότερο πιθανόν να έχουμε μια περαιτέρω αύξηση του πληθωρισμού από συνεχείς αυξήσεις στις τιμές του πετρελαίου, είπε, σημειώνοντας ότι πρέπει να παρακολουθούμε «αν θα επηρεάσει αρνητικά την πραγματική οικονομία, τουλάχιστον τη βραχυπρόθεσμη ανάπτυξη. Και αυτό θα έμπαινε στο σκεπτικό της Κεντρικής Τράπεζας, αν έβλεπε τέτοια τάση για άνοδο του πετρελαίου που φέρνει μαζί και πληθωρισμό αλλά και πτώση της οικονομικής δραστηριότητας».

Από την πλευρά του, ο Δρ Έλληνας είπε πως ό,τι αφορά κίνηση στηρίζεται στο πετρέλαιο και επομένως αυτή η αύξηση θα έχει μια μικρή επίδραση στην παγκόσμια οικονομία και στον πληθωρισμό. Εκτίμησε ότι δεν θα έχει ωστόσο επίδραση στην τιμή ηλεκτρισμού παγκόσμια, διότι οι πιο πολλές χώρες χρησιμοποιούν κάρβουνο, φυσικό αέριο ή και ανανεώσιμες πηγές.

Επιπτώσεις στην Κύπρο

Ο Δρ Έλληνας εκτίμησε ωστόσο ότι η αύξηση της τιμής του πετρελαίου θα έχει επίδραση στην Κύπρο, καθώς η παραγωγή ηλεκτρισμού βασίζεται στο πετρέλαιο. «Ελπίζω να μην έχει τεράστια επίπτωση, διότι όταν έπεσε η τιμή του πετρελαίου κάτω από $80, η ΑΗΚ δεν μείωσε την τιμή ηλεκτρισμού. Ελπίζω να μην την αλλάξει τώρα, γιατί αυτή η αλλαγή επαναφέρει τις τιμές κοντά εκεί που ήταν πριν την τραπεζική κρίση. Δεν υπάρχει δικαιολογία να δούμε αυξήσεις στην τιμή ηλεκτρισμού στην Κύπρο», ανέφερε.

Ωστόσο, ο Δρ Έλληνας σημείωσε ότι εκτιμά ότι μέχρι το τέλος της χρονιάς η συνολική αύξηση της τιμής του ηλεκτρισμού στην Κύπρο θα είναι αυξημένη κατά 12%, καθώς εκτός από την τιμή του πετρελαίου που ανεβαίνει, αυξάνεται και το κόστος των ρύπων.

Πρόσθεσε ότι το να έρθει το Φυσικό Αέριο στην Κύπρο δεν αποτελεί λύση για φέτος, καθώς δεν αναμένεται να έρθει πριν το καλοκαίρι του 2024, ενώ, είπε, όταν έρθει, η επίδραση που θα έχει θα είναι να κρατήσει τις τιμές εκεί που είναι τώρα, όχι να τις ρίξει πιο κάτω. «Παρόλο που το φυσικό αέριο έχει λιγότερους ρύπους, η τιμή του Φυσικού Αερίου ανεβαίνει, σε σχέση με την τιμή τώρα», είπε.

«Τον επόμενο ένα χρόνο δεν έχουμε επιλογές. Ούτε οι ΑΠΕ θα μας βοηθήσουν γιατί κι εκεί φτάσαμε στο όριο που μπορούμε να φτάσουμε. Αυξήσαμε τις ΑΠΕ, δεν ανανεώσαμε το δίκτυο, δεν φέραμε μπαταρίες, δεν απελευθερώσαμε την αγορά, έτσι ούτε κι εκείνο μας βοηθά», υπογράμμισε ο Δρ Έλληνας.

Αναφορικά με τις επιπτώσεις της αύξησης της τιμής του πετρελαίου στην Κύπρο, ο Δρ Ζαχαριάδης από την πλευρά του σημείωσε ότι είναι πιθανόν να δούμε μια γρήγορη αύξηση στις τιμές της βενζίνης. «Αυτό βλέπουμε συνήθως, έρχεται πολύ γρήγορα μια αύξηση στην Κύπρο».

Πρόσθεσε ότι αν η αύξηση είναι κάτι που θα συμβεί μια φορά και επηρεάζεται η τιμή τώρα που άλλαξε η ποσότητα, αν δεν συνεχιστεί, δεν αναμένεται να επηρεάσει τον πληθωρισμό. Σημείωσε, ωστόσο, ότι μια προσωρινή αύξηση στις τιμές μπαίνει στις τιμές των άλλων προϊόντων και επομένως μια προσωρινή αύξηση στις τιμές του πετρελαίου μπορεί να φέρει περαιτέρω αυξήσεις στα άλλα προϊόντα και είναι πιθανόν να προσθέσει λίγο στον πληθωρισμό τους επόμενους μήνες.

«Είναι δύσκολο να κάνει κανείς κάποια εντυπωσιακή δήλωση, γιατί η αγορά του πετρελαίου είναι από τις πλέον ευμετάβλητες αγορές. Υπάρχει ένας πραγματικός λόγος που ανέβηκε η τιμή σήμερα, όμως μετά είναι και τι θα αναμένουν οι αγορές, είναι η ψυχολογία. Είναι δύσκολο να κάνει κάποιος απόλυτες προβλέψεις», κατέληξε.