της Αλεξάνδρας Παύλου

Σαράντα μία ημέρες που ο θρόνος της Ιεράς Αρχιεπισκοπής Κύπρου χηρεύει μετά και το θάνατο του Αρχιεπισκόπου Χρυσόστομου Β’.

Η Εκκλησία της Κύπρου μετά από 16 ολόκληρα χρόνια μπαίνει ξανά σε διαδικασία εκλογής Αρχιεπισκόπου. Παλαιότερα το ενδιαφέρον της κοινής γνώμης για τις Αρχιεπισκοπικές εκλογές ήταν ιδιαίτερα έντονο. Διαχρονικά βέβαια το περισσότερο ενδιαφέρον αφορούσε το παρασκήνιο. 

1909 – 1916

1909. Ο Ιεράρχης Κύριλλος ο Β’, εκλέγεται μετά από έντονες πιέσεις του Οικουμενικού Πατριαρχείου, του Πατριαρχείου Αλεξάνδρειας και Ιεροσολύμων, Αρχιεπίσκοπος Κύπρου. Η σκληροπυρηνική εκλογική διαμάχη του ίδιου με τον Ιεράρχη και ανθυποψήφιο τον Κύριλλο Κιτίου είχε πολιτική χροιά, σε μια περίοδο αποικιοκρατίας στο νησί. Ο Κιτίου τάχθηκε υπέρ του αγώνα της Ένωσης της Κύπρου με την Ελλάδα, ενώ ο Κυρηνείας χαρακτηρίστηκε ως πιο μετριοπαθής, κάτι το οποίο δίχασε το λαό. Το 1908, ο Οικουμενικός Πατριάρχης Ιωακείμ με συνοπτικές διαδικασίες και για να λείξουν οι αντιπαρθέσεις εξέλεξε τον Κύριλλο Κυρηνείας ως Αρχιεπίσκοπο. Τότε, οι οπαδοί του Κιτίου αντέδρασαν με ένα ογκοδέστατο συλλαλητήριο στη Λευκωσία, αναγκάζοντας τον Κυρηνείας να αποσηρθεί κα να αναδειχτεί ο Κύριλλος Κιτίου νέος Αρχιεπίσκοπος.

1916 – 1923

Μετά το θάνατο του Κύριλλου Β’, ο Κύριλλος ο Γ’ εκλέγεται Αρχιεπίσκοπος Κύπρου. Παρότι από πολλούς κατηγορήθηκε ως φιλοβρετανός, ο Κύριλλος, έπαιξε καθοριστικό ρόλο στην απόφαση των Βρετανών να επιστρέψουν την προσωρινή διαμονή Ελλήνων προσφύγων στο νησί κατά τη διάρκεια της Μικρασιατικής Καταστροφής του 1922.

Ιούνιος 1947 – Ιούλιος 1947

1947. Ο κατά κόσμον Αντώνιος Λεόντιος εκλέγεται Αρχιεπίσκοπος έπειτα από 24 χρόνια αναβολής των Αρχιεπισκοπικών εκλογών εξαιτίας του Β Παγκοσμίου Πολέμου. Η πορεία του ως Αρχιεπίσκοπος, αρκετά σύντομη, καθώς έναν μόλις μήνα αργότερα, κατέληξε σε ηλικία μόλις 51 ετών. Τότε οι φήμες έκαναν λόγο για δηλητηρίαση.

1947 – 1950

Μετά το θάνατο του Αρχιεπισκόπου Λεόντιου, ο Μακάριος Β’ εξελέγη Αρχιεπίσκοπος. Ήταν γνωστός για τις σκληρές του θέσεις απέναντι στους Άγγλους και την επιμονή του για άμεση ένωση της Κύπρου με την Ελλάδα.

1950 – 1977

1950. Σελίδα στην ιστορία γύρισε η Ιερά Αρχιεπισκοπή Κύπρου μετά την εκλογή του Αρχιεπισκόπου Μακαρίου του Γ’. Ο κατά κόσμος Μιχαήλ Χριστοδούλου Μούσκος, διετέλεσε προκαθήμενος της Εκκλησίας της Κύπρου για 27 χρόνια και ο σημαντικότερος μέχρι στιγμής για την ιστορία της Ορθόδοξης Εκκλησίας του νησιού. Ήταν Ελληνοκύπριος Επίσκοπος και πολιτικός και ο πρώτος πρόεδρος της Κυπριακής Δημοκρατίας από τις 16 Αυγούστου 1960 μέχρι το θάνατο του στις 3 Αυγούστου του 1977.

1977 – 2006

Μετά το θάνατο του Αρχιεπισκόπου Μακαρίου, στις 3 Αυγούστου 1977, ο Μητροπολίτης Πάφου Χρυσόστομος ανέλαβε τοποτηρητής του αρχιεπισκοπικού θρόνου και στις 12 Νοεμβρίου του ίδιου έτους εξελέγη ομόφωνα Αρχιεπίσκοπος Κύπρου. Το 2002 διαγνώστηκε ότι πάσχει από τη νόσο Αλτσχάιμερ. Μετά από πολύμηνη κατάκλιση, κατά την οποία δε μπορούσε να ασκήσει τα καθήκοντα του, οι Ιεράρχες της Κύπρου ζήτησαν το 2005 τη μεσολάβηση του Οικουμενικού Πατριαρχείου, η οποία κήρυξε τον αρχιεπισκοπικό θρόνο σε χηρεία.

Ο Αρχιεπίσκοπος Κύπρου Χρυσόστομος Α’ απεβίωσε στις 22 Δεκεμβρίου του 2007.

2006 – 2022

Στις 5 Νοεμβρίου του 2006, ο Αρχιεπίσκοπος Χρυσόστομος Β΄ εξελέγη Αρχιεπίσκοπος Κύπρου. Στην λαϊκή ψήφο, έλαβε λίγο περισσότερο από 8%. Ανθυποψήφιοι  του στο τριπρόσωπο εξελέγησαν ο Κύκκου Νικηφόρος και ο Λεμεσού Αθανάσιος.

Με την ανάληψη των καθηκόντων του ως αρχιεπίσκοπος έθεσε στόχους για καλύτερη λειτουργία της Εκκλησίας της Κύπρου. Κατά την διάρκεια της θητείας του εκσυγχρονίστηκε ο Καταστατικός Χάρτης της Εκκλησίας της Κύπρου και δημιουργήθηκε η Θεολογική Σχολή της Εκκλησίας της Κύπρου.

Ο Αρχιεπίσκοπος Κύπρου Χρυσόστομος Β’ είχε επικριθεί για μια σειρά από απόψεις που εξέφρασε για πολιτικά και κοινωνικά θέματα. Τα τελευταία χρόνια της ζωής του αντιμετώπιζε πολλά προβλήματα υγείας καθώς έπασχε από καρκίνο. Ο μακαριστός Αρχιεπίσκοπος Χρυσόστομος ο Β’, απεβίωσε τα ξημερώματα της 7ης Νοεμβρίου στην Αρχιεπισκοπή, αφού ήταν η επιθυμία του να βρίσκεται εκεί παρά στο σπίτι ή σε κάποιο νοσοκομείο.