Συναντηθήκαμε ένα μεσημέρι τον περασμένο Σεπτέμβριο στο σπίτι του στη Λευκωσία. Κάτσαμε στην αυλή που είχε δροσιά και με τη συντροφιά ενός καφέ ξεκίνησε να μου αφηγείται αυτά που η μοίρα του φύλαγε για εκείνο το Σαββατοκύριακο πριν από 49 χρόνια.
Άνθρωπος βαρύς, ντόμπρος. Όσο μου μιλούσε η φωνή του παρέμενε στεντόρεια, αρθρώνοντας σχεδόν ατάραχη λέξεις που ζωγράφιζαν μια κόλαση. Λύγισε μόνο όταν μου μίλησε για τους συμπολεμιστές του κι όταν θυμήθηκε το πρόσωπο του πατέρα του.
ΣΧΕΤΙΚΑ ΑΡΘΡΑ
Το καλοκαίρι του 1974 ο κ. Κυριάκος Χρίστου νιόπαντρος, μόλις είχε εγκατασταθεί με τη γυναίκα του στο νέο τους σπιτικό στον τόπο τους, το Αγριδάκι Κερύνειας. Στη αισιόδοξη ανατολή της νέας τους ζωής τίποτα δεν προμήνυε τον εφιάλτη που θα έφερνε το ξημέρωμα της 20ής Ιουλίου.
Σάββατο, 5.20 π.μ. Η τουρκική εισβολή είχε ξεκινήσει με ταυτόχρονη ρίψη αλεξιπτωτιστών και απόβαση δυνάμεων ανατολικά της Κερύνειας. Είχαν ήδη αρχίσει να γράφονται οι πρώτες γραμμές της κυπριακής τραγωδίας και για τον κ. Κυριάκο και τους συγχωριανούς του είχε ήδη αρχίσει να κυλά η κλεψύδρα του ξεριζωμού.
“Στην επίταξη πήγα με έναν συγχωριανό μου στην Κερύνεια. Η δική μου η μονάδα ήταν Βόσπορο. Δεν είχε τίποτα εκεί και επιστρέψαμε στο 251. Δεν βρήκαμε όπλα, απλά μπαίνοντας στο 251 βρήκα ένα Μαρτίνι και μια τελαμώνα.
AdvertisementΒγαίνοντας έξω από το οίκημα της 251 άρχισαν να έρχονταν τα ελικόπτερα από τη θάλασσα και άρχισαν τους μυδραλιοβολισμούς. Εμείς γύρω στους 10-12 στρατιώτες, μπήκαμε πίσω από τους ευκαλύπτους, τους αγκαλιάσαμε κι έτσι σωθήκαμε. Από τους ευκαλύπτους έμειναν μόνο οι κορμοί.
Μετά από μισή ώρα περίπου ξαναπήραμε το αυτοκίνητο και πήγαμε στην Αχειροποιήτου. Βόσπορο-Κερύνεια-Αχειροποιήτου ήταν η διαδρομή μας. Στην Αχειροποιήτου δεν βρήκαμε τίποτα, ήταν η ώρα του μεγάλου κακού. Είχε έναν πολυβολητή απ’ έξω από την εκκλησία και είχαν ξεκινήσει τα αεροπλάνα να βομβαρδίζουν. Προσπάθησα να πάω κοντά του. Ήρθα προς τον τοίχο της εκκλησίας. Ένα από τα αεροπλάνα που βομβάρδιζε σκότωσε τον πυροβολητή. Οι ριπές χτύπησαν τον τοίχο της εκκλησίας, εγώ είχα καλυφθεί πίσω από ένα τοιχάκι του κεντρικού τοίχου. «Έραψε» τον τοίχο αλλά σώθηκα.
Μπήκαμε στα αυτοκίνητα να τραβήσουμε πυροβόλα, να βγούμε σε μια περιοχή τον Άγιο Παύλο. Είναι Λάπηθος, Κεφαλόβρυσο και από το Κεφαλόβρυσο μέχρι τον Άγιο Παύλο είναι 1,5-2 χλμ.
AdvertisementΣτη Λάπηθο στο κέντρο του Κατσελλή σταματήσαμε γιατί έσπασε το αυτοκίνητο που ήταν γεμάτο πυρομαχικά, ακριβώς από πάνω από το Κεφαλόβρυσο. Μέσα στο Κεφαλόβρυσο ήταν η μισή Λάπηθος. Με το που σταματήσαμε εκεί, ξεκινήσαν τα αεροπλάνα για να χτυπήσουν το συγκεκριμένο αυτοκίνητο με τα πυρομαχικά. Αν ανατίναζαν το αυτοκίνητο με τα βλήματα μέσα, το Κεφαλόβρυσο θα διαλυόταν. Θεού θέλοντος δεν το πέτυχε.
Φύγαμε από εκεί, βγήκαμε πάνω στον Άγιο Παύλο, στήσαμε τα πυροβόλα για να χτυπήσουμε κάτω τα πλοία. Ρίξαμε με έξι βλήματα και χτυπήσαμε ένα πλοίο. Βέβαια εμείς από εκεί πάνω βλέπαμε μόνο καπνούς. Ξεκίνησαν τα αεροπλάνα για να μας χτυπήσουν στο σημείο που ήμασταν. Μαζί μας εκεί ήταν και περίπου 25 νεοσύλλεκτοι. Με το που άρχισαν οι βομβαρδισμοί και οι 25 κατάφεραν και μπήκαν μέσα σε μια σπηλιά από μία τρύπα που δεν χωρούσε καν το κράνος τους, κι όμως μπήκαν. Εγώ από ένα ύψωμα τρία μέτρα έκανα βουτιά κάτω και γλύτωσα όταν βομβάρδισαν.
AdvertisementΜετά που ανεβήκαμε βρήκαμε μέσα στη σπηλιά τους νεοσύλλεκτους, ήταν καλά. Σκάψαμε γύρω, γύρω τη σπηλιά για να τους βγάλουμε. Η μόνη απώλεια που είχαμε ήταν ο Εγγλέζου Κώστας και ένας άλλος που από θραύσμα χτύπησε στο χέρι. Με τον Εγγλέζου ήμασταν μαζί, τον είδα που ξικάπνιζε όταν τον χτύπησαν. Τον θάψαμε εκεί πάνω. Κάποια στιγμή πέρασαν από πάνω και χτυπούσαν 12 αεροπλάνα γραμμή, σε συστοιχία, αν απλώνονταν θα είχαμε τουλάχιστον 150 νεκρούς.
Μόλις τέλειωσε το κακό, κατέβηκα. Έπρεπε να βγάλουμε το αυτοκίνητο που ήταν μέσα τα βλήματα.
Κάτσαμε εκεί στο κέντρο του Κατσελλή, ήταν 15.00 το απόγευμα, και μάς ειδοποίησαν ότι θα περάσουν αεροπλάνα πάνω από τη Λάπηθο χαμηλά, θα αφήσουν κίτρινους καπνούς και να μην τα χτυπήσουμε γιατί είναι ελληνικά και έρχονται να χτυπήσουν θέσεις των Τούρκων.
Σε τρία λεπτά, κάτω δίπλα από τη θάλασσα που ήταν η απόβαση, έριξαν ναπάλμ και κρούσαν 14 δικούς μας, διότι κατεβήκαν πολύ χαμηλά και χτύπησαν τα φυλάκια που ήταν μέσα οι δικοί μας. Τα αεροπλάνα ήταν εν τέλει τούρκικα, αλλά εμάς μας είπαν ότι ήταν ελληνικά και να μην τα χτυπήσουμε. Μέχρι να τελειώσει όλο αυτό, ακούσαμε ανακοίνωση από το ραδιόφωνο… «ο Χρίστου Κυριάκος να παρουσιαστεί στην Μια Μηλιά για εντεταλμένη υπηρεσία».
Από εκεί που ήμουν, μαζί με εννέα άλλους βγήκαμε Κυπαρισσόβουνο με τα πόδια, κατεβήκαμε προς το χωριό, Κυριακή βράδυ. Εμένα εν τω μεταξύ από τα ρούχα μου είχαν μείνει κάτι λωρίδες. Όλα αυτά έγιναν Σάββατο 20 και Κυριακή 21 Ιουλίου.
Οι χωριανοί είχαν μαζευτεί στο πρώτο σπίτι μπαίνοντας στο χωριό, στο υπόγειο. Μόλις έφτασα είδα για πρώτη φορά τον πατέρα μου να κλαίει, όταν πια με είδε ζωντανό”
