Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή εισηγείται όπως το ψηφιακό πιστοποιητικό COVID-19 έχει ισχύ εννέα μηνών μετά τον εμβολιασμό, δήλωσε η Επίτροπος Υγείας Στέλλα Κυριακίδου στο πλαίσιο της παρουσίασης στις Βρυξέλλες των προτάσεων της Κομισιόν για την αναθεώρηση των οδηγιών που αφορούν το πιστοποιητικό και γενικότερα τη διακίνηση των πολιτών μεταξύ των κρατών μελών. Όπως είπε η κ. Κυριακίδου, η Επιτροπή κατέληξε στην εν λόγω εισήγηση λαμβάνοντας υπόψη την καθοδήγηση του ECDC, με στόχο να επιτραπεί στα κράτη μέλη χρόνος να προσαρμόσουν τις εκστρατείες εμβολιασμού αλλά και να διασφαλιστεί πως οι πολίτες θα έχουν πρόσβαση σε ενισχυτικές δόσεις. «Προτείνουμε περίοδο ισχύος εννέα μηνών για τα ψηφιακά πιστοποιητικά COVID της Ευρωπαϊκής Ένωσης» υπογράμμισε η κ. Κυριακίδου, τονίζοντας παράλληλα πως παρά την κόπωση που έχουν προκαλέσει οι περιορισμοί, «πρέπει να συνεχίσουμε να ενθαρρύνουμε όλους να συνεχίσουν να σέβονται τα μέτρα δημόσιας υγείας». Σημειώνεται πως σύμφωνα με την ανακοίνωση της Κομισιόν, η εισήγηση για την ισχύ του πιστοποιητικού αφορά τον αρχικό εμβολιασμό και όχι την τρίτη ή ενισχυτική δόση, καθώς δεν υπάρχουν ακόμα αρκετά στοιχεία για να καθοριστεί η διάρκεια της αποτελεσματικότητας της. Η Επίτροπος επεσήμανε πως αν και μέχρι σήμερα έχει εμβολιαστεί πάνω από το 65% του συνολικού πληθυσμού της ΕΕ, αυτό δεν είναι αρκετό καθώς πάρα πολλοί άνθρωποι δεν προστατεύονται σήμερα, «Για να μπορούν όλοι να ταξιδεύουν και να ζουν με όσο το δυνατόν μεγαλύτερη ασφάλεια, πρέπει να επιτύχουμε σημαντικά υψηλότερα ποσοστά εμβολιασμού – επειγόντως» τόνισε. Οι εισηγήσεις της Κομισιόν Οι κύριες εισηγήσεις της Κομισιόν για επικαιροποίηση του συντονισμού μεταξύ των κρατών μελών όσον αφορά την ελεύθερη διακίνηση εντός της ΕΕ περιλαμβάνουν, εκτός από την εννεάμηνη ισχύ του πιστοποιητικού, την αλλαγή του σχεδιασμού του χάρτη ρίσκου της ΕΕ ώστε να συνδυάζει τα επιδημιολογικά δεδομένα με τα δεδομένα που αφορούν τα ποσοστά εμβολιασμού, μια πιο αποτελεσματική διαδικασία επιβολής έκτακτων περιορισμών στη διακίνηση μεταξύ των κρατών μελών καθώς και την «επικέντρωση στο άτομο» όσον αφορά τη χρήση του πιστοποιητικού. Όσον αφορά την «επικέντρωση στο άτομο» (αντί για την επιβολή περιορισμών ταξιδίων στη βάση της χώρας προέλευσης), ο Επίτροπος Δικαιοσύνης Ντιντιέρ Ρέιντερς εξήγησε πως ο στόχος είναι «να αποφευχθούν αποκλίνοντα μέτρα» μεταξύ διαφορετικών κρατών μελών. Ειδικότερα, ο στόχος της συγκεκριμένης πρότασης είναι να διασφαλιστεί με συμφωνία των κρατών μελών πως ένα άτομο που κατέχει το ψηφιακό πιστοποιητικό (άρα έχει εμβολιαστεί, έχει πρόσφατο τεστ ή έχει αναρρώσει) δεν θα πρέπει να υπόκειται σε επιπρόσθετους περιορισμούς, όπως τεστ ή καραντίνα, ανεξάρτητα από το σημείο αναχώρησής τους εντός της ΕΕ, ενώ θα μπορεί να ζητείται η διενέργεια τεστ πριν ή μετά την άφιξη για άτομα τα οποία δεν έχουν το πιστοποιητικό.
Σε σχέση με την περίοδο ισχύς του εμβολίου, η Κομισιόν προτείνει μια κοινή χρονική περίοδο εννέα μηνών ώστε να αποφευχθεί το φαινόμενο διαφορετικών ορισμών μεταξύ των κρατών μελών, κάτι που θα προκαλούσε σύγχυση. Η Κομισιόν, αναφέρεται, κατέληξε σε αυτή την εισήγηση στη βάση της εισήγησης του Ευρωπαϊκού Κέντρου Πρόληψης και Ελέγχου Νόσων (ECDC) για χορήγηση ενισχυτικών δόσεων έξι μήνες μετά την ολοκλήρωση του εμβολιαστικού σχήματος, προσθέτοντας ακόμα τρεις μήνες ώστε να υπάρξει χρόνος προσαρμογής των εθνικών εκστρατειών εμβολιασμού και ώστε να διασφαλιστεί πως όλοι οι πολίτες θα έχουν πρόσβαση σε ενισχυτικές δόσεις. Όπως αναφέρεται, αυτό σημαίνει πως τα κράτη μέλη δεν μπορούν να αρνηθούν την είσοδο σε ταξιδιώτη από άλλο κράτος μέλος ο οποίος/α έχει ολοκληρώσει το εμβολιαστικό του σχήμα εντός εννέα μηνών, αλλά και πως τα κράτη μέλη πρέπει να φροντίσουν ώστε οι πολίτες οι οποίοι πλησιάζουν στους εννέα μήνες μετά τον εμβολιασμό να έχουν πρόσβαση σε εμβόλια. Όσον αφορά την χρονική ισχύ των ενισχυτικών δόσεων, η Κομισιόν δεν καταθέτει συγκεκριμένη πρόταση καθώς δεν υπάρχουν ακόμα μελέτες που να εξετάζουν το συγκεκριμένο ερώτημα, και επιφυλάσσεται να το κάνει στο μέλλον. Ωστόσο, προστίθεται, δεδομένα που προκύπτουν αυτή την περίοδο δείχνουν πως η προστασία από ενισχυτικές δόσεις ενδέχεται να είναι μεγαλύτερη από αυτή του αρχικού εμβολιασμού. Προτείνεται επίσης η τροποποίηση του χάρτη επικινδυνότητας της ΕΕ όπου καταγράφεται σε ποια κατηγορία (πράσινη, πορτοκαλί, κόκκινη ή βαθύ κόκκινο) βρίσκονται τα κράτη μέλη, ώστε να συνδυάζει τα νέα κρούσματα με την εμβολιαστική κάλυψη της κάθε περιοχής. Όπως επισημαίνεται, ο χάρτης αυτός θα εξακολουθεί να εκδίδεται για σκοπούς πληροφόρησης του κοινού, ωστόσο μπορεί επίσης να χρησιμοποιηθεί για τον συντονισμό των μέτρων για περιοχές με χαμηλή («πράσινες») ή υψηλή («βαθύ κόκκινο») εξάπλωση του ιού. Ειδικότερα, σε αυτές τις περιπτώσεις προτείνεται όπως τα μέτρα εξαιρούνται από την αρχή της επικέντρωσης στο άτομο. Δηλαδή, ταξιδιώτες από «πράσινες» ζώνες δεν θα υπόκεινται σε περιορισμούς ενώ τα ταξίδια από και προς ζώνες στο «βαθύ κόκκινο» θα αποθαρρύνονται, με τα άτομα που δεν έχουν εμβολιαστεί ή δεν έχουν περάσει κορωνοϊό να απαιτείται να προχωρήσουν σε τεστ (με ειδικούς κανονισμούς για αναγκαία ταξίδια και τα παιδιά κάτω των 12). Οι εξαιρέσεις κατά την Κομισιόν πρέπει να ισχύσουν για τα άτομα που περνούν τα σύνορα μεταξύ χωρών της ΕΕ για σκοπούς εργασίας, τα παιδιά κάτω των 12 και τα αναγκαία ταξίδια. Η λίστα αυτή αναμένεται πως θα είναι πολύ μικρότερη καθώς πολλά από αυτά τα άτομα έχουν ήδη εμβολιαστεί. Τέλος, προτείνεται απλοποίηση της διαδικασίας έκτακτης επιβολής μέτρων για περιορισμό της ραγδαίας αύξησης νέων παραλλαγών του COVID-19, μέσω ενός μηχανισμού ενημέρωσης από το κράτος μέλος προς την Κομισιόν και το Συμβούλιο και μέσω του μηχανισμού ολοκληρωμένης πολιτικής αντιμετώπισης κρίσεων (IPCR) του Συμβουλίου.