Δισεπίλυτος γρίφος γύρω από το χαλούμι. Την ώρα που η αδειάζει η κλεψύδρα της υπομονής των αιγοπροβοτρατρόφων, η επιστροφή του Προέδρου από τη Γρανάδα πιθανόν να σηματοδοτήσει εξελίξεις. Και όλα αυτά την ώρα που μια πιθανή πενταετής παράταση στην εφαρμογή του Κανονισμού για το ΠΟΠ, δύναται να ανατρέψει μια και καλά τους συσχετισμούς.

Οι «φωνές» που εντείνονται το τελευταίο διάστημα περί οικονομικών συμφερόντων πίσω από τις τελευταίες εξελίξεις, δυσχεραίνουν ακόμη περισσότερο το κλίμα. Σε κάθε περίπτωση, τα επίσημα στοιχεία επαληθεύουν πως το χαλούμι τον τελευταίο χρόνο αποκτά μια τεράστια οικονομική δυναμική.

Σύμφωνα λοιπόν με τα επίσημα στοιχεία της Στατιστικής Υπηρεσίας αναφορικά με τις εξαγωγές του χαλουμιού, εξάγονται ιδιαιτέρως χρήσιμα συμπεράσματα. Και για όσους διαβάζουν πίσω από τους αριθμούς, κρύβεται εν πολλοίς και η εστία που πυροδοτεί τις εξελίξεις.

Συγκεκριμένα, το διάστημα Ιανουαρίου-Ιουνίου του 2022, οι εξαγωγές έφτασαν τα 24εκατομύρια κιλά, με τον τζίρο να ανέρχεται στα €160εκ. Αυτό συνεπάγεται πως το χαλούμι πωλείτο στα €6.66 το κιλό.

Το ίδιο διάστημα για το 2023, οι εξαγωγές ήταν κατά 2 εκατομμύρια κιλά μειωμένες, εντούτοις ο τζίρος έφτασε τα €178 εκ. Κάτι που μεταφράζεται σε €8,14 το κιλό. 

Αυτό μεταφράζεται σε μια αύξηση €1,48 το κιλό μέσα σε ένα έτος.

Και παρόλο που οι αριθμοί δείχνουν από μόνοι τους ένα καθεστώς ευημερίας γύρω από το χαλούμι, το κλίμα στο εσωτερικό της Κύπρου, κάθε άλλο παρά ηρεμία δείχνει. Και αυτό διότι, αφενός η μη τήρηση της συμφωνίας του 2022, θέτει σε κίνδυνο το ΠΟΠ χαλούμι, αφετέρου οι αιγοπροβατοτρόφοι καταγγέλλουν πως βρίσκονται σε κίνδυνο οικονομικής εξαθλίωσης, η οποία δύναται να φέρει «τούμπα» όλο το παιχνίδι.

Το ναρκοπέδιο για το χαλούμι

Υπενθυμίζεται ότι τον Ιούλιο του 2024 πρέπει κανονικά να εφαρμοστεί πλήρως ο Κανονισμός για το ΠΟΠ, που ουσιαστικά μεταφράζεται στο ότι το αιγοπρόβειο γάλα θα πρέπει να είναι στο 50,1% της ποσόστωσης του χαλουμιού. Αυτή είναι και η κόκκινη γραμμή των ίδιων των αιγοπροβατρόφων, οι οποίοι έχουν ήδη εξαγγείλει δυναμικές κινητοποιήσεις αν δεν εξευρεθεί μια λύση.

Προς αυτό τον σκοπό έχουν ζητήσει επίσημα την έκδοση νέου διατάγματος το οποίο να καθορίζει το ποσοστό του αιγοπρόβειου γάλακτος που χρησιμοποιείται στην παραγωγή του χαλουμιού από το τρέχον επίπεδο στο 25% από την 1η Σεπτεμβρίου 2023, 35% από 1η Ιανουάριου 2024 και την πλήρη εφαρμογή του ΠΟΠ την 1η Ιουλίου 2024, το οποίο είναι 51%.

Οι αιγοπροβατοτρόφοι προειδοποιούν παράλληλα πως ενδεχόμενη, μη εφαρμογή, του ΠΟΠ δεν αποκλείεται να σηματοδοτεί και την οριστική απώλεια του χαλουμίου. Ως προς αυτό, ο Εκπρόσωπος της Συντονιστικής Επιτροπής Αιγοπροβατοτρόφων, Μάριος Ριαλάς δήλωσε στο AlphaNews.Live πως

Το χαλούμι κινδυνεύει να χαθεί αφενός γιατί έχει γίνει μια δίκη στο Ευρωπαϊκό Δικαστήριο εναντίον του ΠΟΠ, και αναμένουμε την απόφαση εντός του 2023. Αφετέρου, αυτή την στιγμή που μιλάμε και μέχρι τον Ιανουάριο του 2024, το ποσοστό αιγοπρόβειου γάλακτος στο χαλούμι είναι μόνο 10%, και αυτό δίνει ένα νομικό όπλο σε όσους θέλουν να ρίξουν το ΠΟΠ

Επ΄αυτού ο κ. Ριαλάς εστίασε σε μια ένσταση που κατατέθηκε ενώπιον της Ευρωπαϊκής Επιτροπής για το χαλούμι, και την οποία η Επιτροπή απέρριψε λόγω του ότι δεν είχε επαρκή στοιχεία. 

Συγκεκριμένα, στον Εκτελεστικό Κανονισμό (ΕΕ) 2021/591 της Επιτροπής, σε μια από τις ενστάσεις αφορούσε το γεγονός ότι το Χαλούμι το οποίο παράγετε στην Κύπρο περιέχει μόνο 10 – 15% αιγοπροβειο γάλα και αρά δεν μπορεί να θεωρηθεί ότι η Κύπρος δικαιολογείται να ζητά να κατοχυρωθεί το Χαλούμι σαν ΠΟΠ. 

Ως προς αυτό η Ευρωπαϊκή Επιτροπή απάντησε ότι απορρίπτει την ένσταση διότι δεν συνοδεύτηκε η ένσταση με ισχυρά αποδεικτικά στοιχεία.

Μάριος Ριαλάς- Εκπρόσωπος της Συντονιστικής Επιτροπής Αιγοπροβατοτρόφων

Τι πιο ισχυρό αποδεικτικό στοιχείο χρειάζονται οι ενάγοντες εναντίον της Κυπριακής Δημοκρατίας από το γεγονός ότι σήμερα το ποσοστό αιγοπρόβειου είναι 10%;

Μέσα σε όλο αυτό το κλίμα, και με τον χρόνο να μετρά αντίστροφά, η ανάγκη για λήψη συγκεκριμένων αποφάσεων, κρίνεται κάτι περισσότερο από επιβεβλημένη.