Το Τμήμα Μετεωρολογίας ενημερώνει ότι κατά τον Ιούλιο 2023 επικράτησαν στο νησί, αλλά και γενικά σε όλο τον ευρωπαϊκό νότο ιδιαίτερα υψηλές θερμοκρασίες.

Συγκεκριμένα, εκτεταμένο σύστημα υψηλών πιέσεων, το σύστημα υψηλών πιέσεων των Αζορών, συνοδευόμενο από πολύ θερμή και ξηρή αέρια μάζα, επεκτάθηκε από τις αρχές του μήνα στις ακτές της Αφρικής, αλλά και της Δυτικής Ευρώπης. Σταδιακά, επεκτάθηκε ανατολικότερα προς την κεντρική και ανατολική Μεσόγειο επηρεάζοντας τον καιρό των χωρών του ευρωπαϊκού νότου γενικότερα, καθώς επίσης και του νησιού μας, ιδιαίτερα κατά το δεύτερο μισό του μήνα.

Λόγω της πολύ θερμής και  ξηρής αέρας μάζας  η οποία συνόδευε το σύστημα αυτό, καταγράφηκαν πολύ υψηλές και σε αρκετές περιπτώσεις ακραία υψηλές θερμοκρασίες σε πολλές περιοχές του ευρωπαϊκού νότου. Στο σύστημα αυτό δόθηκε η ονομασία “Cleon” – «Κλέων». Η ονοματοδοσία, δόθηκε όχι μόνο λόγω της έντασης του σε σχέση με τις πολύ υψηλές θερμοκρασίες (τόσο μέγιστες όσο και ελάχιστες), αλλά και λόγω της διάρκειάς του.

Στον Πίνακα 1, που ακολουθεί, παρουσιάζονται οι μέγιστες ημερήσιες θερμοκρασίες που σημειώθηκαν κατά τον Ιούλιο, στους πέντε κύριους μετεωρολογικούς σταθμούς αναφοράς του Τμήματος.

Πίνακας 1: Μέγιστες Ημερήσιες Θερμοκρασίες (σε oC), στους πέντε κύριους μετεωρολογικούς σταθμούς του Τμήματος Μετεωρολογίας, κατά τον Ιούλιο 2023. Στον πίνακα σημειώνονται οι ημέρες κατά τις οποίες η μέγιστη ημερήσια θερμοκρασία πληρούσε το κριτήριο σύμφωνα με το οποίο εκδίδεται κίτρινου (ή και ανώτερου επιπέδου) προειδοποίηση, για πολύ υψηλές ημερήσιες θερμοκρασίες, ανά σταθμό.

Αναλυτικότερα, κατά τον μήνα Ιούλιο 2023, σημειώθηκαν πολύ υψηλές θερμοκρασίες σε όλο το νησί και για πολύ μεγάλο χρονικό διάστημα.

Κατά τον φετινό Ιούλιο ξεπεράστηκε το ρεκόρ των συνεχόμενων ημερών με μέγιστες ημερήσιες θερμοκρασίες, οι οποίες ξεπερνούσαν το όριο για έκδοση κίτρινου επιπέδου προειδοποίησης για εξαιρετικά υψηλές θερμοκρασίες. Συγκεκριμένα, ο μετεωρολογικός σταθμός του Τμήματος, στο Σταθμό Ραδιοβολίσεων Αθαλάσσας, ξεπέρασε το προηγούμενο ρεκόρ του αριθμού των συνεχόμενων ημερών με μέγιστη ημερήσια θερμοκρασία (Tmax) μεγαλύτερη ή ίση των 40oC, που ήταν το 2000 (με συνολικά 12 συνεχόμενες ημέρες με Tmax≥40oC). Φέτος, είχαμε συνολικά 16 συνεχόμενες ημέρες με Tmax≥40oC. Αξιοσημείωτο είναι παράλληλα το γεγονός ότι όχι μόνο κατά τη διάρκεια αυτών των 16 συνεχόμενων ημερών η μέγιστη ημερήσια θερμοκρασία κυμάνθηκε πάνω από τους 40oC, αλλά ήταν και μεγαλύτερη ή ίση των 42oC. Ποτέ, μέχρι σήμερα, δεν είχαν υπάρξει για το Σταθμό Ραδιοβολίσεων Αθαλάσσας τόσες πολλές και ταυτόχρονα συνεχόμενες ημέρες με τόσο υψηλές θερμοκρασίες, κατά το μήνα Ιούλιο.

Αναφέρεται ότι ο και μετεωρολογικός σταθμός στο Δασικό Κολλέγιο Προδρόμου είχε καταγράψει 16 συνολικά ημέρες κατά τις οποίες η μέγιστη ημερήσια θερμοκρασία ήταν υψηλότερη του κίτρινου επιπέδου επικινδυνότητας (για τις μέγιστες θερμοκρασίες), κατατάσσοντάς τον στην 3η θέση, μετά το 2017 και 2020 (συνολικά 17 ημέρες με Τmax>31oC) και το 2000 (συνολικά 19 ημέρες με Τmax>31oC).

Πίνακας 2: Μέσες Θερμοκρασίες (σε oC) σε σχέση με τις κανονικές θερμοκρασίες, στους πέντε κύριους μετεωρολογικούς σταθμούς του Τμήματος Μετεωρολογίας, κατά τον Ιούλιο 2023. Οι κανονικές θερμοκρασίες αναφέρονται στην περίοδο 1981-2010.

Ιδιαίτερα σημαντική παρατήρηση αποτελεί το γεγονός ότι στους τέσσερις από τους πέντε κύριους σταθμούς αναφοράς (δηλ. εκτός του Δασικού Κολλεγίου Προδρόμου), η μέση ημερήσια θερμοκρασία η οποία έχει καταγραφεί στον κάθε ένα από αυτούς είναι η υψηλότερη που έχει καταγραφεί μέχρι σήμερα, ενώ σε όλους τους σταθμούς η μέση ημερήσια θερμοκρασία είναι πιο πάνω από την αντίστοιχη κανονική του μήνα. Χαρακτηριστικό αποτελεί και το απόλυτο 40άρι που έχει καταγραφεί ως μέση ημερήσια μέγιστη θερμοκρασία στην Αθαλάσσα. Σε όλους τους σταθμούς η μέση ημερήσια θερμοκρασία έχει θετική απόκλιση από την αντίστοιχη κανονική του μήνα, με την απόκλιση αυτή να κυμαίνεται από 2.5oC έως και 2.9oC.

Επίσης, πολύ ψηλές υπήρξαν και οι ημερήσιες ελάχιστες θερμοκρασίες που καταγράφηκαν στους σταθμούς. Σε όλους τους σταθμούς καταγράφηκε θετική απόκλιση των ημερήσιων ελάχιστων θερμοκρασιών σε σχέση με την αντίστοιχη κανονική του κάθε σταθμού, με την απόκλιση αυτή να κυμαίνεται από 1.3oC έως και 2.6oC.

Οι δύο παραθαλάσσιοι σταθμοί στα αεροδρόμια του νησιού, δηλαδή οι σταθμοί στα αεροδρόμια Λάρνακας και Πάφου, έχουν καταγράψει τις υψηλότερες μέσες ημερήσιες θερμοκρασίες τους κατά τον φετινό Ιούλιο, από την ημέρα λειτουργίας του κάθε σταθμού, κατατάσσοντάς τους ως τους σταθμούς με τον θερμότερο Ιούλιο, ενώ στους σταθμούς στο Σταθμό Ραδιοβολίσεων Αθαλάσσας, στο Ακρωτήρι, αλλά και στο Δασικό Κολλέγιο Προδρόμου, έχουν καταγραφεί οι δεύτερες πιο υψηλές μέσες ημερήσιες θερμοκρασίες, κατατάσσοντάς τους στη 2η θέση σε σχέση με τον αντίστοιχο θερμότερο Ιούλιο. Γενικά, η μέση ημερήσια θερμοκρασία έχει κυμανθεί κατά 2.1–2.7oC πιο πάνω από τα κανονικά του μήνα.

Σε όλους τους σταθμούς έχουν καταγραφεί ακραία υψηλές μέγιστες θερμοκρασίες για τον μήνα Ιούλιο. Στο Σταθμό Ραδιοβολίσεων Αθαλάσσας, η υψηλότερη μέγιστη θερμοκρασία που καταγράφηκε ήταν 44.6oC, κάτι που την κατατάσσει στην 1η θέση, το ίδιο δηλαδή με το  μέγιστο που καταγράφηκε κατά τον Ιούλιο 2017. Στα αεροδρόμια Λάρνακας και Πάφου η υψηλότερη μέγιστη θερμοκρασία που καταγράφηκε τον φετινό Ιούλιο ήταν 40.4oC και 38.1oC, αντίστοιχα, κατατάσσοντας και τους δύο αυτούς σταθμούς στην 3η θέση. Το ακραίο μέγιστο στο αεροδρόμιο Λάρνακας καταγράφηκε τον Ιούλιο του 1998 (41.1oC) και στο αεροδρόμιο Πάφου τον Ιούλιο του 2017 (41.6oC). Στο Ακρωτήρι, η  υψηλότερη μέγιστη θερμοκρασία που καταγράφηκε τον φετινό Ιούλιο ήταν 38oC, κατατάσσοντας τον σταθμό στην 7η θέση, μετά το 1977 όπου η ακραία μέγιστη θερμοκρασία είχε φτάσει τους 40.2oC. Τέλος, το Δασικό Κολλέγιο Προδρόμου κατατάσσεται για τον φετινό Ιούλιο στην 8η θέση, με τη μέγιστη θερμοκρασία του να φτάνει τους 34.5oC, μετά το 2017 που κατέχει την πρωτιά με τη θερμοκρασία να σκαρφαλώνει στους 36.7oC.

Από τον Πίνακα 2, μπορεί επίσης να φανεί πως ο φετινός Ιούλιος αποτελεί μήνα ρεκόρ για την περιοχή του αεροδρομίου Λάρνακας, αφού ο σταθμός αυτός κατατάσσεται στην πρώτη θέση σε όλα τα μέγιστα, με μόνη εξαίρεση την απόλυτα μέγιστη θερμοκρασία για την οποία κατατάσσεται στην 3η θέση, μετά την αντίστοιχη του Ιουλίου του 1998 με 41,1oC, η οποία αποτελεί την απόλυτα μέγιστη θερμοκρασία του σταθμού.

Το γενικό συμπέρασμα είναι ότι ο φετινός Ιούλιος αποτελεί, για το νησί, έναν από τους πλέον θερμούς Ιουλίους κατά τον οποίο αρκετά ρεκόρ θερμοκρασιών έχουν είτε ξανακαταγραφεί είτε ξεπεραστεί.