Στην Κύπρο καταλήγουν οι περισσότεροι νέοι φοιτητές, αφού τα υψηλά δίδακτρα, το κόστος ζωής αλλά και τα κριτήρια εισδοχής σε ευρωπαϊκά πανεπιστήμια αποτελούν, σε αρκετές περιπτώσεις, ανασταλτικοί παράγοντες για σπουδές στο εξωτερικό.

Παρόλα αυτά πολλοί είναι αυτοί που επιλέγουν μεταπτυχιακές σπουδές σε άλλη χώρα. Το Brexit και η πανδημία, ωστόσο, έχουν ανατρέψει τα δεδομένα με τους νέους να στρέφονται σε νέες χώρες και πανεπιστήμια που προσφέρουν εξίσου ποιοτική, αλλά χαμηλού κόστους εκπαίδευση.

Μιλώντας στο Alphanews.Live ο διευθυντής του Eurostudiescy, Χαράλαμπος Παπαγιάννης, αναλύει τις επιλογές των Κυπριών για σπουδές και τις ευκαιρίες που δημιουργούνται σε Ευρωπαϊκά Πανεπιστήμια. Αναφέρεται στις νέες τάσεις, στο κόστος αλλά και σε όλα όσα πρέπει να προσέξουν οι νέοι που επιλέγουν σπουδές στο εξωτερικό.

Οι Κύπριοι φοιτητές, σήμερα, που επιλέγουν να σπουδάσουν;

Το κέντρο βάρους βρίσκεται ακόμη στην Κύπρο, όπου φοιτά η πλειοψηφία των νέων, τόσο στα δημόσια όσο και στα ιδιωτικά πανεπιστήμια.  Η πλειοψηφία των κυπρίων υποψηφίων διεκδικεί θέση στα πανεπιστήμια της Κύπρου και της Ελλάδας και στην πορεία επιλέγουν ευρωπαϊκά πανεπιστήμια για το μεταπτυχιακό τους. Για να σπουδάσει κάποιος στην Ευρώπη πρέπει να γνωρίζει καλά την αγγλική γλώσσα και να έχει κάποιες δεξιότητες για να ζήσει στα 18 του χρόνια, μόνος του στο εξωτερικό. Μέχρι σήμερα, αρκετοί υποψήφιοι δεν τολμούν ή δεν είναι έτοιμοι να αυτονομηθούν.

Αρκετοί φοιτητές που δεν εξασφαλίζουν θέση στα δύο δημόσια πανεπιστήμια της Κύπρου, επιλέγουν να φοιτήσουν στα ιδιωτικά πανεπιστήμια, ιδιαίτερα εάν προέρχονται από τη πόλη που έχει έδρα το Πανεπιστήμιο, εφόσον το κόστος φοίτησης δεν είναι απαγορευτικό, λαμβάνοντας υπόψη ότι διαμένουν στο σπίτι τους.

Την τελευταία τριετία παρατηρείται αυξημένο το ενδιαφέρον για σπουδές στην Ελλάδα, όπου φοιτητές σπουδάζουν κυρίως ιατρική, νομική και μηχανική, καθώς και παραϊατρικές σπουδές. Στα υπόλοιπα τμήματα υπάρχει σημαντικός αριθμός κενών θέσεων.

Σε ότι αφορά στις υπόλοιπες ευρωπαϊκές χώρες, να αναφέρουμε ότι λειτουργούν Αγγλόφωνα προγράμματα στα κρατικά πανεπιστήμια, ταυτόχρονα με το πρόγραμμα που διδάσκεται στην εθνική γλώσσα, με το ίδιο αναλυτικό πρόγραμμα σπουδών και τους ίδιους καθηγητές. Τα Αγγλόφωνα προγράμματα έχουν σκοπό την προσέλκυση αλλοδαπών φοιτητών υψηλού επιπέδου. Εδώ να αναφέρουμε, ότι είναι παράδοξο, που εδώ και χρόνια στα δύο δημόσια πανεπιστήμια της Κύπρου, ενώ επιθυμούν να λειτουργήσουν και αγγλόφωνα προγράμματα, εκκρεμεί η έγκριση κανονισμών στη Βουλή. Ακόμα και στην Ελλάδα εδώ και τέσσερα πλέον χρόνια, λειτουργούν αγγλόφωνα τμήματα σε τέσσερα Πανεπιστήμια.

Ο αριθμός των Κυπρίων που φοιτούν σε βρετανικά πανεπιστήμια, έχει μειωθεί δραματικά, λόγω του Brexit και των ψηλών διδάκτρων. Πέραν των 10 πανεπιστημίων, ακόμη και σήμερα προσφέρουν δίδακτρα «home fees» £9.250 σε ευρωπαίους φοιτητές, σε αντίθεση με τα πλείστα πανεπιστήμια που τα δίδακτρα είναι από £17.000 μέχρι £35.000 ετησίως. Οι Κύπριοι πλέον προσανατολίζονται σε άλλες Ευρωπαϊκές χώρες που προσφέρουν ψηλής ποιότητας ακαδημαϊκή εκπαίδευση με καθόλου ή ελάχιστα δίδακτρα μέχρι €2.600 ετησίως.

Πλέον αρκετοί φοιτητές επιλέγουν χώρες όπως η Ολλανδία, η Ιταλία, το Βέλγιο, η Δανία και η Σουηδία και συνεχίζουν να είναι παραδοσιακοί προορισμοί κυρίως για σπουδές Ιατρικής η Τσεχία, η Σλοβακία, η Ουγγαρία, και η Βουλγαρία.

Για ποιους κλάδους σπουδών δείχνουν περισσότερο ενδιαφέρον οι Κύπριοι;

Οι σπουδές σχετικά με τα επαγγέλματα υγείας και πρόνοιας, νοσηλευτές, ιατροί, ψυχολόγοι και νευροεπιστήμονες και γενικότερα όλα τα παραϊατρικά, παρουσιάζουν  ίσως την μεγαλύτερη ζήτηση.

Κλασική επιλογή με ψηλό ενδιαφέρον στους Κύπριους είναι οι σπουδές λογιστικής και νομικής, όπου υπάρχει μεγάλη ζήτηση στην αγορά εργασίας.

Η επαγγελματική κατηγορία STEM (επιστήμη, τεχνολογία, μηχανική, μαθηματικά) έχει σαφώς υψηλή ζήτηση, όπου ξεχωρίζουν ο κλάδος των μαθηματικών και εξειδικευμένα η ανάλυση δεδομένων και η ανάλυση ρίσκου, καθώς και της μηχανολογίας,

Ενδιαφέρον υπάρχει για Αρχιτεκτονική και πολιτικούς μηχανικούς, καθώς ο Κατασκευαστικός τομέας, ανακάμπτει και πάλι. Την ίδια στιγμή, ενδιαφέρον υπάρχει και για εξειδικεύσεις σχετικά με τα πράσινα επαγγέλματα.

Ενδιαφέρον υπάρχει και για σπουδές σχετικές με τα Γαλάζια επαγγέλματα, καπετάνιοι, μηχανικοί πλοίων,  όπου παρουσιάζουν διαχρονικά άμεση αποκατάσταση και υψηλές αμοιβές.

Βλέπουμε και αρκετούς νέους να εξειδικεύονται στο digital marketing, σε θέματα συμμόρφωσης  σε νομοθεσίες π.χ. GDPR και σε θέματα εκπαίδευσης και πιστοποίησης επαγγελματικών προσόντων ενηλίκων.

Η εκπαίδευση κάνει μια έντονη στροφή από την ευρεία ακαδημαϊκή προς την εξειδικευμένη επαγγελματική κατάρτιση. Οι εργαζόμενοι στο εγγύς μέλλον αλλά και πιο μακροπρόθεσμα θα «επιβιώνουν» στην αγορά εργασίας έχοντας τεχνολογικές δεξιότητες, προσαρμοστικότητα, και εις βάθος εξειδίκευση.

Αρκετοί μαθητές, ακόμη και τελειόφοιτοι, δηλώνουν ότι δεν γνωρίζουν τι θα σπουδάσουν. Πως μπορούν να κάνουν σωστή επιλογή;

Πρωτίστως πρέπει να μας ικανοποίει το επάγγελμα μας. Εάν αγαπώ αυτό που κάνω και όντως με ενδιαφέρει, δεν θα είναι δουλειά! Άρα τα επαγγελματικά ενδιαφέροντα είναι σημαντικό να τα εντοπίσουμε στα πλαίσια της επιλογής κλάδου σπουδών.

Εάν μου δίνει το επάγγελμα αυτά τα οποία θέλω δηλαδή τις επαγγελματικές αξίες, προφανώς θα είμαι ευτυχισμένος. Πρέπει να ληφθούν υπόψη παράγοντες όπως ο χώρος και οι συνθήκες εργασίας, το ωράριο, οι απολαβές, οι προοπτικές ανέλιξης, η ευελιξία και το work life balance, κατά τη λήψη απόφασης για επιλογή σπουδών.

Φυσικά, πολύ σημαντικό στοιχείο είναι τα χαρακτηριστικά που έχω, καθώς και  οι ικανότητές και δεξιότητες, ώστε να μπορώ να ανταπεξέλθω, τόσο στις σπουδές, όσο και επαγγελματικά.

Αυτός που καταφέρνει να παντρέψει τα ενδιαφέροντα, τις αξίες και τα χαρακτηριστικά του, σαφώς έχει περισσότερες πιθανότητες να πετύχει και να είναι ευτυχισμένος με αυτό που κάνει τόσο ως σπουδές, όσο και ως επάγγελμα.

Ποια είναι η άποψή σας για τα «επαγγέλματα του μέλλοντος»;

Δεν υπάρχουν επαγγέλματα του μέλλοντος αλλά άνθρωποι με μέλλον, οι οποίοι κάνουν σωστές επιλογές. Π.χ. κάποιος μπορεί να επικαλεστεί ότι έχουν μέλλον τα ναυτικά επαγγέλματα, καπετάνιοι και μηχανικοί πλοίων. Πώς μπορεί όμως να γίνει κάποιος καπετάνιος χωρίς να του αρέσει και χωρίς να έχει τα απαραίτητα χαρακτηριστικά για να πετύχει;

Μέλλον έχουν οι άνθρωποι που θα κάνουν επάγγελμα αυτό που αγαπούν, θα έχουν πάθος και θα είναι ξεχωριστοί. Π.χ. ένας μαθητής που λατρεύει τα φιλολογικά μαθήματα, μπορεί να ακολουθήσει αυτό που του αρέσει και να συνεχίσει με ακαδημαϊκή καριέρα, ή έστω να διδάσκει σε φροντιστήριο και σαφώς θα έχει πελάτες, εφόσον θα αγαπά αυτό που κάνει και θα το κάνει με πάθος.

Το πρόβλημά μας σήμερα είναι ότι οι πλείστοι νέοι έχουν απλά ένα πτυχίο και ένα μεταπτυχιακό, χωρίς εμπειρία και χωρίς δραστηριότητες που να τους κάνουν να ξεχωρίζουν.

Πώς μπορεί κάποιος νέος να ξεχωρίσει και να αποκτήσει εμπειρίες;

Αρκετά πανεπιστήμια δίνουν την επιλογή ενός έτους πρακτικής άσκησης, στα πλαίσια του προγράμματος σπουδών. Άλλα πανεπιστήμια δίνουν στους φοιτητές τη δυνατότητα συμμετοχής σε ερευνητικά προγράμματα κατά τη διάρκεια των σπουδών τους. Σχεδόν σε όλα τα πανεπιστήμια υπάρχουν δυνατότητες εργοδότησης κατά τη φοίτηση αλλά και προγράμματα internship σε εταιρείες για απόκτηση εμπειρίας. Όλα αυτά παίζουν ρόλο.

Ακόμα, ο φοιτητής μπορεί να συμμετέχει σε πρόγραμμα ανταλλαγής και να φοιτήσει σε εξαιρετικά πανεπιστήμια σε άλλες χώρες, ακόμη και εκτός Ευρώπης. Μετά την αποφοίτηση κάποιος μπορεί να συμμετέχει σε προγράμματα απόκτησης εργασιακής πείρας, είτε Erasmus+, είτε άλλα ευρωπαϊκά προγράμματα κινητικότητας.

Τι πρέπει να κάνουν οι νέοι για να έχουν αυξημένες πιθανότητες επαγγελματικής αποκατάστασης;

Στη σύγχρονη εποχή των ραγδαίων αλλαγών ένας εργαζόμενος είναι πολύ πιθανό να αλλάξει πολλά επαγγέλματα στη διάρκεια της σταδιοδρομίας του. Σήμερα υπάρχουν πολλά και διαφορετικά επαγγέλματα που ταιριάζουν στον καθένα. Αν για κάποιους λόγους δεν είναι δυνατόν να ακολουθήσει αυτό που του αρέσει περισσότερο, μπορεί να διαλέξει ένα άλλο που να τον ενδιαφέρει επίσης, αποφεύγοντας οπωσδήποτε εκείνα που δεν του ταιριάζουν.

Σε όλα τα επαγγέλματα μέσης και υψηλής εργασιακής ιεραρχίας, απαραίτητη είναι η γνώση των ηλεκτρονικών υπολογιστών, της αγγλικής γλώσσας, καθώς και η διαρκής ανανέωση των γενικών και ειδικών γνώσεων και εμπειριών.

Ανάμεσα σε άλλες, οι κύριες δεξιότητες που επιβάλλεται να έχουν οι νέοι μας είναι: επίλυση σύνθετων/πολύπλοκων προβλημάτων, κριτική σκέψη, δημιουργικότητα, διαχείριση ανθρώπινου δυναμικού, συντονισμός με άλλους, συναισθηματική νοημοσύνη, κρίση και λήψη αποφάσεων, προσανατολισμός στην εξυπηρέτηση, διαπραγμάτευση και γνωστική ευελιξία.

Ποια κριτήρια θεωρείτε ότι έχουν περισσότερο ειδικό βάρος στην επιλογή του πανεπιστημίου;

Για επιλογή πανεπιστημίου καλό είναι να λαμβάνονται υπόψη:

• Η ποιότητα του πανεπιστημίου σύμφωνα με διεθνείς κατατάξεις, σε ό,τι αφορά στο συγκεκριμένο αντικείμενο.
• Το κόστος διδάκτρων και διαβίωσης.
• Οι ευκαιρίες εργοδότησης στη χώρα σπουδών για απόκτηση εμπειρίας.
• Τα μαθήματα που διδάσκονται στο τμήμα που ενδιαφέρει τον υποψήφιο.
• Τα επαγγελματικά δικαιώματα που του δίνει το τμήμα και η προοπτική αναγνώρισης από το ΚΥΣΑΤΣ.
• Οι επαγγελματικές διέξοδοι που του προσφέρει το τμήμα (πού μπορεί να δουλέψει ως απόφοιτος του συγκεκριμένου τμήματος, πόσες και ποιες εναλλακτικές έχει).

Σε ποιες χώρες υπάρχουν επιλογές για σπουδές Ιατρικής, Οδοντιατρικής και Κτηνιατρικής στην αγγλική γλώσσα;

Στην Κύπρο λειτουργεί μία σχολή Ιατρικής στο Πανεπιστήμιο Κύπρου και ακόμη δύο σχολές σε ιδιωτικά Πανεπιστήμια. Στην Ελλάδα λειτουργούν οκτώ σχολές Ιατρικής σε δημόσια Πανεπιστήμια και τέσσερα εξ αυτών προσφέρουν και αγγλόφωνο πρόγραμμα . Ξεχωρίζουν πλέον στην προτίμηση των Κυπρίων οι αγγλόφωνες ιατρικές σχολές στα ελληνικά Πανεπιστήμια, σε Αθήνα, Θεσσαλονίκη, Κρήτη και Λάρισα, όπου προσφέρουν 170 θέσεις, με δίδακτρα από 12.000 μέχρι 15.000 ευρώ.

Για Οδοντιατρική και Κτηνιατρική υπάρχουν δύο σχολές στην Ελλάδα και μία οδοντιατρική σε Ιδιωτικό Πανεπιστήμιο της Κύπρου και 2 σχολές για Κτηνιατρική.  

Ιατρική/ Οδοντιατρική: Συνολικά υπάρχουν επιλογές για αγγλόφωνη Ιατρική σε πέραν των 80 πανεπιστημίων, σε 16 χώρες και για αγγλόφωνη Οδοντιατρική σε 32 πανεπιστήμια, σε 11 χώρες. Εξαιρετικές επιλογές για σπουδές Ιατρικής/ Οδοντιατρικής σε κορυφαία πανεπιστήμια παγκοσμίως θα βρούμε  στην Ιταλία με δίδακτρα από €157 μέχρι €3.800 ετησίως, στην Ιρλανδία €3.000 ετησίως, στην Τσεχία από €11.000 μέχρι €23.000 ετησίως, στην Ουγγαρία με δίδακτρα από €14.300 μέχρι €17.200 ετησίως, στη Σλοβακία με €10500 ετησίως και στην Βουλγαρία με €9.000 ετησίως. Η πρόσβαση σε αυτά τα πανεπιστήμια προϋποθέτει επιτυχία σε εξετάσεις Χημείας και Βιολογίας και σε μερικές περιπτώσεις Μαθηματικών ή/και Φυσικής.

 Κτηνιατρική: Συνολικά υπάρχουν επιλογές για αγγλόφωνη Κτηνιατρική σε 14 πανεπιστήμια, σε 11 χώρες. Αρκετοί Κύπριοι φοιτούν στην Ουγγαρία με δίδακτρα €11.000, στην Τσεχία με δίδακτρα €7.500 και στη Βουλγαρία με δίδακτρα €5000. Η πρόσβαση σε αυτά τα πανεπιστήμια προϋποθέτει επιτυχία σε εξετάσεις Χημείας και Βιολογίας.

Εδώ και μερικά χρόνια υπάρχει μία αυξητική τάση για σπουδές στην Ολλανδία. Γιατί;

Η Ολλανδία με δίδακτρα €2530, είναι ίσως ο πιο δημοφιλής προορισμός για σπουδές στην Ευρώπη. Κύριος λόγος επιλογής σπουδών στην Ολλανδία είναι η γνωστή ποιότητα της εκπαίδευσης και το συγκριτικά χαμηλό κόστος διδάκτρων. 

Η τριτοβάθμια εκπαίδευση στην Ολλανδία είναι γνωστή για την υψηλή της ποιότητα και το διεθνές περιβάλλον των πανεπιστημίων, με περισσότερα από 1500 διεθνή προγράμματα σπουδών.

Πέραν των θετικών στοιχείων, θα πρέπει οι υποψήφιοι να γνωρίζουν ότι το σύστημα σπουδών είναι αρκετά απαιτητικό, με αποτέλεσμα περίπου μόνο το 50% των φοιτητών να λαμβάνει πτυχίο. Επίσης θα πρέπει να είναι ιδιαίτερα προσεκτικοί στην επιλογή πανεπιστημίου, εφόσον το ΚΥΣΑΤΣ στην Κύπρο δεν αναγνωρίζει ως ισότιμα και αντίστοιχα τα πτυχία από Πανεπιστήμια εφαρμοσμένων επιστημών (Universities of Applied Sciences).  Τέλος η εξεύρεση στέγης στην Ολλανδία είναι εξαιρετικά δύσκολη λόγω της υψηλής ζήτησης και χαμηλής προσφοράς.

Ενδεικτικά, αντικείμενα σπουδών που προσφέρονται αγγλόφωνα προγράμματα είναι: Ιατρική, Νομική, Ψυχολογία, Φυσικοθεραπεία, Οικονομικά – Διοίκηση, Διεθνείς και Ευρωπαϊκές Σπουδές, Βιολογία, Χημεία, Φυσική, Ηλεκτρολογία, Αρχιτεκτονική, Μηχανολογία, Πληροφορική, Καλών Τεχνών – Γραφιστική – Φωτογραφία.

Υπάρχει και τάση για σπουδές στην Ιταλία σε αγγλόφωνα προγράμματα;

Τα ιταλικά πανεπιστήμια προσφέρουν σπουδές με πολύ χαμηλά δίδακτρα, από €157 μέχρι €3500 ετησίως, σε συνδυασμό με την υψηλού επιπέδου Τριτοβάθμια Εκπαίδευση, σύγχρονες τεχνικές εγκαταστάσεις, τον καλύτερο συνδυασμό θεωρίας και πρακτικής εμπειρίας, σε μία ασφαλή και φιλική μεσογειακή χώρα, φημισμένη για τη μακρά παράδοσή της ως ακαδημαϊκός ρυθμιστικός παράγοντας, καθώς έχει κάποια από τα καλύτερα πανεπιστήμια στον κόσμο.

Από το 2007 λειτουργούν στα ιταλικά πανεπιστήμια αγγλόφωνα τμήματα σε διάφορες ειδικότητες. Συνολικά μέχρι σήμερα σε 62 ιταλικά πανεπιστήμια προσφέρονται πέραν των 600 πανεπιστημιακών προγραμμάτων στην αγγλική γλώσσα.

 Μπορεί κάποιος να φοιτήσει σε προπτυχιακό επίπεδο στην αγγλική γλώσσα σε Πανεπιστημιακές σχολές όπως: Ιατρική, Οδοντιατρική,  Φαρμακευτική, Αρχιτεκτονική, Νοσηλευτική, Ηλεκτρολόγων Μηχανικών, Ηλεκτρονικών Μηχανικών, Μηχανικών Τηλεπικοινωνιών, Μηχανικών Πληροφορικής, Μηχανολόγων Μηχανικών, Automotive, Βιολογία, Οικονομικά, Διοίκηση Επιχειρήσεων, Ψυχολογία, κ.α. Το σύστημα σπουδών είναι αρκετά υποστηρικτικό στους φοιτητές, με τρείς εξεταστικές και δυνατότητα επαναληπτικής εξέτασης και μεταφοράς μαθημάτων στο επόμενο έτος.

Οι σπουδές Ιατρικής στην Ιταλία αποτελούν μια από τις καλύτερες επιλογές των υποψήφιων φοιτητών για σπουδές Ιατρικής στην Ευρώπη και εξετάσεις εισδοχής πραγματοποιούνται στην Κύπρο. Φέτος είναι προγραμματισμένες στις 17 Σεπτεμβρίου.

Το να σπουδάσεις Αρχιτεκτονική στην Ιταλία αποτελεί μια από τις καλύτερες επιλογές παγκοσμίως. Οι σχολές Καλών Τεχνών στην Ιταλία, στη χώρα της τέχνης και της αναγέννησης, είναι σίγουρα μια δελεαστική πρόταση για όσους επιθυμούν να κάνουν σπουδές εξαιρετικού επιπέδου με παγκόσμια αναγνώριση.

Περιλαμβάνονται και η Δανία και η Σουηδία στους δημοφιλείς προορισμούς;

Όντως η Δανία και η Σουηδία είναι δημοφιλείς προορισμοί κυρίως για μεταπτυχιακές σπουδές. Στις χώρες αυτές δεν προβλέπονται δίδακτρα για σπουδές στην Ανώτατη Εκπαίδευση για τους πολίτες της Ευρωπαϊκής Ένωσης.

Η Τριτοβάθμια Εκπαίδευση στη Δανία έχει μακρά παράδοση που συνδυάζει την ακαδημαϊκή αριστεία με μια δυναμική και καινοτόμο προσέγγιση στην εκπαίδευση και την έρευνα. Οι πανεπιστημιακές σπουδές στη Δανία παρέχουν γνώση και έρευνα σε υψηλό διεθνές επίπεδο. Ο πανεπιστημιακός τομέας περιλαμβάνει 12 Πανεπιστήμια και 13 Ιδρύματα Ανώτατης Εκπαίδευσης που προσφέρουν αγγλόφωνα προγράμματα όπως: Ναυτιλιακά, Γραφικές Τέχνες, Διοίκηση, Μάρκετινγκ, Ψυχολογία, Αεροναυπηγική, Ηλεκτρολογία, Οικονομικά, Βιολογία, Νομική, Πληροφορική, Μηχανολογία, Μουσική κ.α. 

Στη Σουηδία υπάρχουν 33 κρατικά πανεπιστήμια – πανεπιστημιακά κολέγια σε ολόκληρη τη χώρα και επιπλέον 26 πανεπιστημιακά κολέγια επιστημών στον τομέα Υγείας. Υπάρχουν πολλά προγράμματα σπουδών με γλώσσα διδασκαλίας τα Αγγλικά όπως: Οικονομικά, Χημεία, Μάρκετινγκ, Διοίκηση, Μαθηματικά, Γραφικές Τέχνες, Φυσική, Ηλεκτρολογία, κ.α.

Βουλγαρία, Ουγγαρία, Σλοβακία και Τσεχία περιλαμβάνονται ακόμη στις παραδοσιακές επιλογές των Κυπρίων;

Αυτοί οι προορισμοί συνεχίζουν και σήμερα να προσελκύουν αρκετούς Κυπρίους για σπουδές και πλέον είναι όντως παραδοσιακοί προορισμοί.

Η Τσεχία παρέχει υψηλού επιπέδου Τριτοβάθμια Εκπαίδευση, αναβαθμισμένες τεχνικές εγκαταστάσεις και πανεπιστημιακά νοσοκομεία. Το ανώτατο εκπαιδευτικό σύστημα της Τσεχίας είναι υψηλού επιπέδου και προσφέρει πολλά προγράμματα σπουδών και στην αγγλική γλώσσα. Ενδεικτικά, τα δίδακτρα σε αγγλόφωνα προγράμματα σπουδών είναι περίπου €4.500 για Μηχανική, €7.500 για Φυσικοθεραπεία ή Κτηνιατρική, €11.000 – €20.500 για Ιατρική ή Οδοντιατρική. Εξετάσεις εισδοχής πραγματοποιούνται στην Κύπρο κάθε Ιούνιο – Ιούλιο. Μπορεί κανείς να σπουδάσει στην αγγλική γλώσσα και σε πολλά άλλα προγράμματα με δίδακτρα περίπου €4.000, όπως Νομική, Μουσική, Οικονομικά, Μαθηματικά, Φυσική, Διοίκηση κ.α.

Η Ουγγαρία επίσης προσφέρει υψηλού επιπέδου Τριτοβάθμια Εκπαίδευση και προσφέρει πολλά προγράμματα σπουδών και στην αγγλική γλώσσα. Ενδεικτικά τα δίδακτρα σε αγγλόφωνα προγράμματα σπουδών είναι περίπου €3.700 για Μηχανική, €6.400 για Φυσικοθεραπεία, €11.000 για Κτηνιατρική, €13.800 – €17.200 για Ιατρική ή Οδοντιατρική. Εξετάσεις εισδοχής πραγματοποιούνται στην Κύπρο κάθε Ιούλιο. Μπορεί κανείς να σπουδάσει στην αγγλική γλώσσα και σε πολλά άλλα προγράμματα με δίδακτρα περίπου €5.000 όπως: Βιολογία, Χημεία, Πληροφορική, Μηχανική, Διοίκηση κ.α.

Στη Σλοβακία μπορεί να σπουδάσει κανείς σε μία εκ των κορυφαίων κτηνιατρικών σχολών στην Ευρώπη με δίδακτρα περίπου €9000 και ιατρική ή οδοντιατρική σε 3 πανεπιστήμια με δίδακτρα €10500 ετησίως.

Από το ακαδημαϊκό έτος 2007-2008 λειτουργούν στη Βουλγαρία αγγλόφωνα τμήματα στην Ιατρική και τη Φαρμακευτική και από το 2011 Οδοντιατρικής και Κτηνιατρικής και το κόστος διδάκτρων είναι περίπου €9.000 ετησίως για την Ιατρική και €5000 για την Κτηνιατρική.

Υπάρχουν άλλες επιλογές για σπουδές στην αγγλική γλώσσα σε άλλες ευρωπαϊκές χώρες;

Ενδεικτικά αναφέρουμε και άλλες επιλογές που μπορεί να έχει ένας υποψήφιος φοιτητής:

Νορβηγία με δωρεάν δίδακτρα: Πληροφορική, Διοίκηση, Βιολογία, Φωτογραφία, Γραφικές Τέχνες κ.α.

Φινλανδία με δωρεάν δίδακτρα: Νοσηλευτική, Φυσικοθεραπεία, Οικονομικά, Διοίκηση, Μηχανική, Μάρκετινγκ, Μηχανολογία, Ναυτιλιακά, Επικοινωνία κ.α.

Γαλλία με δωρεάν δίδακτρα: Πληροφορική, Γραφικές Τέχνες, Μαθηματικά κ.α.

Γερμανία με δωρεάν δίδακτρα: Διοίκηση, Βιολογία, Επικοινωνία, Γραφικές Τέχνες, Ηλεκτρολογία, Οικονομικά κ.α.

Αυστρία με δίδακτρα από €726: Διοίκηση, Φαρμακολογία, Βιοχημεία, Βιολογία, Ηλεκτρολογία, Μάρκετινγκ κ.α.

Βέλγιο με δίδακτρα €1100: Υποκριτική, Επικοινωνία, Διοίκηση, Μηχανική, Φιλοσοφία, Μάρκετινγκ, Μουσική κ.α.

Ισπανία με δίδακτρα €1500: Εκπαίδευση, Ξένες γλώσσες, Αεροναυπηγική, Πολιτικές Επιστήμες, Διοίκηση κ.α.

Πέραν των πιο πάνω υπάρχουν επιλογές για σπουδές στη Λιθουανία, Λετονία, Εσθονία, Σλοβακία, Πολωνία, Κροατία, Ελβετία, Μάλτα και Ρουμανία.

Ποιο μήνυμα θα θέλατε να στείλετε στα παιδιά που παρακάθισαν στις Παγκύπριες και περιμένουν με αγωνία τα αποτελέσματα τους;

Η ζωή δεν τελειώνει με καμία εξέταση και δεν υπάρχουν αδιέξοδα. Να διερευνήσουν τις επιλογές τους, ακόμη και τώρα και να σπουδάσουν αυτό που πραγματικά αγαπούν και να μην συμβιβαστούν.

Οι μαθητές να μάθουν να παίρνουν πρωτοβουλίες, να αναζητούν την καινοτομία και τη διαφορετικότητα, να μη φοβούνται τη σκληρή δουλειά, να ψάχνουν, να ψάχνονται και να μαθαίνουν σε όλη τη διάρκεια του επαγγελματικού τους ταξιδιού.

Να χτίσουν ένα καλύτερο μέλλον για τον εαυτό τους και τον τόπο μας. Να έχουν υπομονή και επιμονή, να αρχίσουν από τα χαμηλά για να φτάσουν στα ψηλά. Να συνταιριάζουν τις προσωπικές τους κλίσεις, δεξιότητες και ταλέντα με επαγγέλματα που αγαπούν, προσφεύγοντας σε έγκυρες συμβουλές επαγγελματικού προσανατολισμού και στοχεύοντας θετικά στο αύριο. Γιατί το μέλλον ανήκει σε αυτούς που το προετοιμάζουν.