Σε υψηλούς τόνους διεξήχθη η πρώτη μετεκλογική συνεδρίαση της Επιτροπής Παιδείας της Βουλής, η οποία κλήθηκε να εξετάσει τον αυξημένο προϋπολογισμό του Πανεπιστημίου Κύπρου, που κατατέθηκε προς έγκριση. Ο Γενικός Ελεγκτής, Οδυσσέας Μιχαηλίδης, επεσήμανε ότι εγείρονται ζητήματα για διάφορα κονδύλια του προϋπολογισμού, μεταξύ των οποίων τα κονδύλια για ιδιωτικό σχέδιο περίθαλψης του προσωπικού, για πρόσθετες απολαβές μελών ΔΕΠ-ΕΕΠ, καθώς και για κονδύλι άνω των €2 εκ. για κατασκευή φωτοβολταϊκού πάρκου.
Οι τόνοι ανέβηκαν κατά τη συνεδρίαση μεταξύ του Γενικού Ελεγκτή (ΓΕ) και του Αντιπρύτανη Διεθνών Σχέσεων, Οικονομικών και Διοίκησης του Πανεπιστημίου Κύπρου (ΠΚ), Ιωάννη Γιαπιντζάκη, καθώς έγινε αναφορά από τον Ελεγκτή για «προσπάθεια παραπλάνησης της Βουλής».
Συγκεκριμένα, ο κ. Γιαπιντζάκης αντέκρουσε την τοποθέτηση του κ. Μιχαηλίδη ότι το ΠΚ «διόγκωσε πλασματικά το θέμα (των απαιτήσεων εργολάβων για κατασκευαστικά έργα)», ώστε η Βουλή να ψηφίσει «εκβιαστικά» πριν από το κλείσιμό της τον αυξημένο προϋπολογισμό, χωρίς να γίνει διεξοδική συζήτηση. Από την πλευρά του, ο κ. Μιχαηλίδης υπέδειξε ότι το ιδιωτικό σχέδιο ιατροφαρμακευτικής περίθαλψης, δεν αφορά μόνο προσωπικό που για υπηρεσιακούς λόγους ταξιδεύει στο εξωτερικό, αλλά και για κάλυψη ιατροφαρμακευτικής περίθαλψης, που δεν καλύπτεται από το ΓεΣΥ.
Το ζήτημα του ιδιωτικού σχεδίου ιατροφαρμακευτικής περίθαλψης απασχόλησε ιδιαίτερα τη συνεδρίαση της Επιτροπής, καθώς αντίστοιχες επισημάνσεις έκανε ο ΓΕ και για τον προϋπολογισμό του Οργανισμού Νεολαίας, στον οποίο επίσης περιλαμβάνεται σχετικό κονδύλι, ύψους €40.000, αν και ο ίδιος αναφέρθηκε στο εν λόγω σχέδιο ως «πιο σεμνό», σε σχέση με εκείνο του ΠΚ.
Το ΠΚ παρουσίασε στην Επιτροπή προϋπολογισμό αυξημένο κατά περίπου €40 εκ., σε σχέση με τον προϋπολογισμό που κατατέθηκε το 2022. Με την τοποθέτησή του στη συνεδρίαση ο Γενικός Ελεγκτής, αναδεικνύοντας πτυχές που επεσήμανε ως προβληματικές, εξέφρασε την άποψη ότι η κατάθεση προϋπολογισμού ενώπιον της Επιτροπής, ο οποίος προβλέπει κρατική χορηγία μεγαλύτερη από το ποσό που έχει ψηφίσει η Βουλή στον προϋπολογισμό του κράτους, που είναι €81 εκ., είναι «παράνομη ενέργεια» και «υπέρβαση εξουσίας» εκ μέρους του Υπουργείου Οικονομικών, όπως είπε χαρακτηριστικά.
Ιδιαίτερη αναφορά έκανε στη συμπερίληψη κονδυλίου €4,6 εκ. για το 2023 για το φωτοβολταϊκό πάρκο Απόλλων, καθώς και κονδυλίου €1 εκ. το 2024 και €1,5 εκ. το 2025 για το ίδιο έργο, σημειώνοντας ότι για το έργο αυτό δεν έχει κατατεθεί σημείωμα έργου, όπως προβλέπεται από τον νόμο πλαίσιο για οποιοδήποτε έργο άνω των €2 εκ. από οποιονδήποτε οργανισμό που λαμβάνει πέραν του 40% της χρηματοδότησής του από το κράτος. Η εκπρόσωπος του Υπουργείου Οικονομικών ανέφερε στη συνεδρίαση ότι η προϋπόθεση αυτή τέθηκε σε ισχύ από την 1/1/2021, ενώ το εν λόγω έργο είχε αρχίσει να λαμβάνει χρηματοδότηση για τις απαραίτητες μελέτες από το 2020, επομένως εξαιρείται της πρόνοιας.
Αρκετή συζήτηση έγινε γύρω από την παρατήρηση του ΓΕ ότι για το ιδιωτικό σχέδιο ιατροφαρμακευτικής περίθαλψης του προσωπικού του ΠΚ, κόστους €1 εκ., για το οποίο προβλέπεται συνεισφορά του κράτους €170.000. Εισήγηση της Ελεγκτικής Υπηρεσίας είναι το κονδύλι αυτό «να καταψηφιστεί και να αφαιρεθεί από τις δαπάνες του ΠΚ», εφόσον οι κανονισμοί του ΠΚ προβλέπουν τον τερματισμό άλλων σχεδίων μετά τη λειτουργία του ΓεΣΥ.
Πεδίο αντιπαράθεσης του ΓΕ με το ΠΚ στη συνεδρίαση, κατέστη και η αναφορά του πρώτου στις απολαβές μελών ΔΕΠ-ΕΕΠ για συμπληρωματικές δραστηριότητες. Αναφέρθηκε ενδεικτικά σε περίπτωση γιατρού που διδάσκει φοιτητές ιατρικής σε δημόσιο νοσηλευτήριο, ο οποίος το 2020 διενήργησε επτά εγχειρίσεις και έλαβε επιπλέον προς τις ετήσιες απολαβές του, €72.000 για διδασκαλία στο ΠΚ. Ο κ. Μιχαηλίδης κατέθεσε εισήγηση της υπηρεσίας του προς τη Βουλή, όπως συμπεριλάβει πρόνοια για την ψήφιση του προϋπολογισμού, ότι «ουδεμία αμοιβή, επίδομα, κίνητρο ή άλλης μορφής χρηματική αποζημίωση καταβάλλεται σε μέλος ΔΕΠ-ΕΕΠ για παροχή κλινικής εργασίας σε νοσηλευτήρια του ΟΚΥπΥ, μπορεί να υπερβαίνει το 30% του ακαθάριστου ποσού των απολαβών της μισθολογικής του κλίμακας».
Αντίστοιχη εισήγηση διατύπωσε και για τις απολαβές προσωπικού που ασχολείται με ερευνητικά προγράμματα, παραπέμποντας και σε απόφαση του Υπουργικού Συμβουλίου στις 23/3/21, η οποία προέβλεπε όπως οι απολαβές από συμπληρωματικές δραστηριότητες γενικά των δημοσίων υπαλλήλων να μην υπερβαίνουν το 20% των απολαβών της κλίμακάς τους. Έντονες αντιδράσεις διατυπώθηκαν από την πλευρά του ΠΚ και της εκπροσώπου του Υπουργείου Παιδείας στο θέμα αυτό. Ο κ. Γιαπιντζάκης σημείωσε ότι μόνο το 7-8% των κονδυλίων από ερευνητικά προγράμματα δίνεται σε μισθούς ακαδημαϊκών και πρόσθεσε ότι πλαφόν στις απολαβές τους δεν θα βοηθήσει στην προσέλκυση προγραμμάτων από το ΠΚ, καθώς αυτές συνιστούν κίνητρο για να εργαστούν οι ακαδημαϊκοί για τη διεκδίκηση χρηματοδότησης μέσω ερευνητικών προγραμμάτων.
Όσον αφορά τις απολαβές ιατρών που διδάσκουν σε φοιτητές, ο κ. Γιαπιντζάκης απάντησε προς τον ΓΕ ότι σε όλα τα πανεπιστήμια οι γιατροί έχουν διαφορετικές μισθοδοσίες για το κλινικό και το ακαδημαϊκό τους έργο, καθώς και ότι για την πληρωμή ενός γιατρού, πρέπει να έρθει βεβαίωση από τον ΟΚΥπΥ ότι έχει κάνει κλινικό έργο. Ο Αντιπρύτανης επεσήμανε ότι λάθη μπορεί να έχουν γίνει στα 30 χρόνια λειτουργίας του ΠΚ, όμως το έργο του δεν πρέπει να μηδενίζεται εάν εντοπιστούν 1-2 προβληματικές περιπτώσεις. Με τη σειρά του, ο κ. Μιχαηλίδης διευκρίνισε ότι στόχος είναι να εξαλειφθούν φαινόμενα καταχρήσεων και όχι να περιοριστεί η δυνατότητα του ΠΚ να προοδεύει και να διακρίνεται. Η συζήτηση για τον προϋπολογισμό θα συνεχιστεί στην επόμενη συνεδρίαση της Επιτροπής σε μία εβδομάδα.
Κατά τη συζήτηση για τον προϋπολογισμό του Οργανισμού Νεολαίας Κύπρου (ΟΝΕΚ) ο Πρόεδρός του, Κλεάνθης Κουτσόφτας, υπογράμμισε τις αυξημένες ανάγκες του Οργανισμού, προκειμένου να παραμείνουν σε λειτουργία τα προγράμματα που προσφέρει. Ανέφερε ότι για τη λειτουργία του θα έπρεπε ο προϋπολογισμός του να ανέρχεται στα €5,5 εκ. Τη θέση αυτή επιβεβαίωσαν εκπρόσωποι οργανώσεων νεολαίας που συνεργάζονται και χρηματοδοτούνται από τον ΟΝΕΚ, μεταξύ των οποίων και το Συμβούλιο Νεολαίας Κύπρου.
Από την πλευρά του ο Γ.Ε. τοποθετήθηκε μόνο όσον αφορά το κονδύλι €40.000 για ιδιωτικό σχέδιο ιατροφαρμακευτικής περίθαλψης του προσωπικού του Οργανισμού. Ανέφερε ότι, εάν δεν υπήρχε συνεισφορά από μέρους του κράτους, το προσωπικό θα είχε φυσικά το δικαίωμα να συμμετέχει σε οποιοδήποτε σχέδιο επιθυμεί και εισηγήθηκε όπως διαγραφεί το εν λόγω κονδύλι από τον προϋπολογισμό.
Τοποθετήσεις Βουλευτών
Ο Πρόεδρος της Επιτροπής και Βουλευτής του ΔΗΚΟ, Παύλος Μυλωνάς, αναγνώρισε το σημαντικό έργο που επιτελείται από το ΠΚ, σημειώνοντας όμως ότι αυτό δε σημαίνει πως το Ίδρυμα δεν πρέπει να υποβάλλεται σε έλεγχο. Εξάλλου, κατά τη συζήτηση αναφέρθηκε ιδιαίτερα στο θέμα των ιδιωτικών σχεδίων ιατροφαρμακευτικής περίθαλψης του προσωπικού, σημειώνοντας ότι οι υπάλληλοι του Πανεπιστημίου δεν αιτιολογείται να βρίσκονται σε προνομιακή θέση σε σχέση με τους υπαλλήλους του δημοσίου εν γένει, λαμβάνοντας και υπηρεσίες πέραν του ΓεΣΥ, με συνεισφορά του κράτους.
Εκ μέρους της κοινοβουλευτικής ομάδας του ΔΗΣΥ, ο Γιώργος Κάρουλλας υπογράμμισε ότι «το ΠΚ καταγράφει επιδόσεις ερευνητικά και ακαδημαϊκά παγκοσμίως, προάγοντας την αριστεία εντός και εκτός Κύπρου». Πρόσθεσε ότι ο προϋπολογισμός θα πρέπει να ψηφιστεί το συντομότερο, «για να μπορέσει το Πανεπιστήμιο να πραγματοποιήσει το αναπτυξιακό του όραμα, τόσο κτιριακά, αλλά και πρωτίστως επιστημονικά». «Αναγνωρίζουμε τη σημασία των ευρημάτων του ΓΕ, αλλά και την ανάγκη για την απαραίτητη αιτιολόγηση από το ΠΚ, προς άρση των όποιων ανησυχιών», ανέφερε ο κ. Κάρουλλας και ζήτησε να γίνει αναλυτική καταγραφή των ζητημάτων, ώστε «η Βουλή να δράσει καταλυτικά, πάντοτε ορθολογικά, για να ψηφιστεί ο προϋπολογισμός στις αρχές Μαρτίου».
Ακολούθως, όσον αφορά τον προϋπολογισμό του ΟΝΕΚ, ο Βουλευτής του ΔΗΣΥ, Πρόδρομος Αλαμπρίτης, χαιρέτισε το έργο που επιτελείται από τον Οργανισμό ως «αξιέπαινο και πολυσχιδές, που στηρίζει τη νεολαία και δίνει προοπτική στους νέους». Διαβεβαίωσε για τη στήριξη προς τον ΟΝΕΚ, ώστε να μπορεί να εμπλουτίζει και να αναβαθμίζει τα προγράμματα για δημιουργική απασχόληση, ευκαιρίες χρηματοδότησης, ενίσχυση του εθελοντισμού, παροχή πληροφόρησης και συμβουλευτικών υπηρεσιών στους νέους.
Ο Βουλευτής του ΑΚΕΛ, Χρίστος Χριστόφιας, σε δηλώσεις μετά τη συνεδρίαση εξέφρασε ευαρέσκεια για το τεράστιο έργο που επιτελείται από το ΠΚ, τόσο σε επίπεδο φοίτησης και σε ερευνητικό επίπεδο και εξέφρασε την ελπίδα ότι το Ίδρυμα θα λάβει όλα τα εφόδια για να προχωρήσει, ιδίως σε κατασκευαστικά έργα που έχουν να κάνουν και με τη φοιτητική μέριμνα, εν μέσω μίας περιόδου με μεγάλο πληθωρισμό και αυξημένη πίεση στα νοικοκυριά. Στο πλαίσιο αυτό, χαρακτήρισε ιδιαίτερα σημαντικό έργο τη β’ φάση κατασκευής των φοιτητικών εστιών, υπογραμμίζοντας ότι πρέπει το Πανεπιστήμιο να παρέχει τη δυνατότητα να σπουδάσουν οι φοιτητές ανεξαρτήτως οικονομικών δυνατοτήτων.
Όσον αφορά τον προϋπολογισμό του ΟΝΕΚ, σημείωσε ότι «επισφραγίζει τη στάση της απερχόμενης κυβέρνησης απέναντι στην νεολαία», κάνοντας λόγο για «ναρκοθέτηση της προσπάθειας του ΟΝΕΚ», λόγω του ότι το κονδύλι έχει συρρικνωθεί σχεδόν στο μισό. Αναφέρθηκε στο γεγονός ότι αποκόπηκαν προγράμματα που στήριξαν του νέους και εξέφρασε την απαισιοδοξία του για τις προθέσεις της νέας κυβέρνησης, λέγοντας ότι αποτελεί συνέχεια της απερχόμενης.
Σε δηλώσεις του μετά τη συνεδρίαση, ο Βουλευτής της ΔΗΠΑ, Αλέκος Τρυφωνίδης, υπογράμμισε ότι το Πανεπιστήμιο Κύπρου «αποτελεί την κορωνίδα της εκπαίδευσης του τόπου και φάρο ακαδημαϊκής αριστείας», μετέφερε τη λύπη του, όμως, για το γεγονός ότι οι επισημάνσεις του Γενικού Ελεγκτή εγείρουν «σοβαρότατα ζητήματα τα οποία χρήζουν περεταίρω έρευνας και διόρθωσης, είτε αφορούν παρατυπίες στις μισθολογικές κλίμακές, είτε τις υπέρογκες αμοιβές μέσω ερευνητικών προγραμμάτων, είτε καταβολές αδικαιολόγητα υψηλών μισθών».
Ζήτησε να γίνουν οι αναγκαίες διορθώσεις πριν κατατεθεί ο προϋπολογισμός στη Βουλή, καθώς και λεπτομερή ενημέρωση για την πορεία της Πολυτεχνικής Σχολής και των φοιτητικών εστιών. «Επείγει να δοθεί στέγη στους φοιτητές, μας ειδικά στα παιδιά που φοιτούν από άλλες πόλεις, για να μην έχουμε τα δυσάρεστα φαινόμενα που αναδείξαμε, με πολλούς φοιτητές να αναζητούν φτηνή διαμονή στα κατεχόμενα», σημείωσε.
Όσον αφορά τον προϋπολογισμό του ΟΝΕΚ, ο Βουλευτής σημείωσε ότι θα πρέπει να εμπλουτιστούν, να αναβαθμιστούν και να αναπτυχθούν ποικιλοτρόπως τα προγράμματα που τρέχει ο Οργανισμός. Ειδικότερα, ανέδειξε αναγκαίο «να εκπονηθούν νέα προγράμματα για την ύπαιθρο και ειδικά στις ορεινές, ακριτικές και μειονεκτικές κοινότητες» και ζήτησε όπως η νέα κυβέρνηση αυξήσει ουσιαστικά τον προϋπολογισμό του Οργανισμού, πέραν του €1 εκ. επιπρόσθετα και ταυτόχρονα να αυξηθεί η χορηγία του οργανισμού προς το Συμβούλιο Νεολαίας Κύπρου.
Κατά τη συζήτηση στη συνεδρίαση, ο Βουλευτής της ΕΔΕΚ, Ανδρέας Αποστόλου, αναφέρθηκε ιδιαίτερα στο θέμα των απολαβών του προσωπικού του ΠΚ μέσω πρόσθετων δραστηριοτήτων, επισημαίνοντας ότι είναι σημαντικό να διευκρινιστεί κατά πόσο ο χρόνος που αφιερώνει ένας ακαδημαϊκός σε κάποιο ερευνητικό πρόγραμμα ή άλλα έργα με επιπλέον έσοδα και ευθύνες, είναι εις βάρος του χρόνου που διαθέτει για να ασκεί τα καθήκοντα για τα οποία αμείβεται από το ΠΚ. Κατά τ’ άλλα, δήλωσε υπέρ του να δίνονται κίνητρα σε μέλη ΔΕΠ-ΕΕΠ για να συγγράφουν και να εξασφαλίζουν ερευνητικά προγράμματα. Όσον αφορά τον προϋπολογισμό του ΟΝΕΚ, επεσήμανε ως σημαντικό το γεγονός ότι η Ελεγκτική Υπηρεσία δεν έχει εντοπίσει κάτι άλλο ανησυχητικό, πέρα από το κονδύλι για το σχέδιο ιατροφαρμακευτικής περίθαλψης.